Νήρτζα Μπάνοτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νήρτζα Μπάνοτ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση7  Σεπτεμβρίου 1963
Τσαντιγκάρ
Θάνατος5  Σεπτεμβρίου 1986
Καράτσι
Χώρα πολιτογράφησηςΙνδία
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςSt. Xavier's College, Mumbai
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααεροσυνοδός
μοντέλο
ΕργοδότηςPan Am
Οικογένεια
ΓονείςHarish Bhanot και Rama Bhanot
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςAshok Chakra (1987)[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Νήρτζα Μπ(χ)άνοτ (αγγλ. Neerja Bhanot. 7 Σεπτεμβρίου 1963 – 5 Σεπτεμβρίου 1986)[2][3] ήταν Ινδή υπάλληλος αεροπορικής εταιρείας, που έχασε τη ζωή της σε ηλικία 23 ετών διασώζοντας επιβάτες αεροσκάφους που είχε καταληφθεί από τρομοκράτες στο Καράτσι του Πακιστάν. Μεταθανατίως της απονεμήθηκε το ανώτερο παράσημο της Ινδίας για ηρωισμό εκτός του πεδίου της μάχης, το Ασόκα Τσάκρα, του οποίου παραμένει μέχρι σήμερα ο νεαρότερος αποδέκτης, καθώς και αρκετές άλλες τιμητικές διακρίσεις. Η ζωή και ο θάνατός της ενέπνευσαν τη βιογραφική κινηματογραφική ταινία Neerja (2016) με πρωταγωνίστρια την ηθοποιό Σονάμ Καπούρ.

Οικογένεια και σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπάνοτ γεννήθηκε στην πόλη Τσαντίγκαρ της βόρειας Ινδίας, αλλά μεγάλωσε στη Βομβάη.[4][5] Οι γονείς της, ο δημοσιογράφος Χαρίς Μπάνοτ και η σύζυγός του Ράμα ήταν Βραχμάνοι Παντζάμποι. Είχε δύο αδελφούς, τον Αχίλ και τον Ανής.[6] Η Νήρτζα σπούδασε στο Ρωμαιοκαθολικό Κολέγιο του Αγίου Ξαβιέ στη Βομβάη.[2] Στην ίδια πόλη άρχισε μια σταδιοδρομία στο μόντελινγκ.[7]

Οι γονείς της απεβίωσαν δεκαετίες μετά τον θάνατο της κόρης τους, ο πατέρας το 2008[8] και η μητέρα το 2015, και οι δύο σε ηλικία 86 ετών.[9]

Η Μπάνοτ υπέβαλε αίτηση προσλήψεως ως αεροσυνοδός στην Pan Am το 1985, όταν η εταιρεία απεφάσισε να έχει αποκλειστικά ινδικό πλήρωμα θαλάμου επιβατών για τα δρομολόγια Φραγκφούρτης-Ινδίας. Μετά την επιλογή της στάλθηκε από την εταιρεία στο Μαϊάμι για εκπαίδευση, αλλά αντί απλή αεροσυνοδός επέστρεψε ως μια προϊσταμένη πληρώματος θαλάμου επιβατών (flight purser).[2][10] Ταυτοχρόνως με τη νέα της εργασία, συνέχισε τη σταδιοδρομία της στο μόντελινγκ.

Αεροπειρατεία και θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μπάνοτ ήταν η «Senior Flight Purser» στην Πτήση 73 της Pan Am, που θα πετούσε από τη Βομβάη μέχρι τη Νέα Υόρκη με ενδιάμεσους σταθμούς το Καράτσι και τη Φραγκφούρτη. Στην πτήση πραγματοποιήθηκε αεροπειρατεία από 4 ένοπλους άνδρες στις 5 Σεπτεμβρίου 1986 στο Αεροδρόμιο του Καράτσι. Στο αεροσκάφος, μετά τις απο/επιβιβάσεις στο Καράτσι, βρίσκονταν 380 επιβάτες και 13 μέλη πληρώματος. Οι αεροπειρατές ανήκαν στην παλαιστινιακή οργάνωση του Αμπού Νιντάλ, που υποστηριζόταν από τη Λιβύη, και ήθελαν το αεροσκάφος να μεταβεί στην Κύπρο με σκοπό να απελευθερώσουν Παλαιστίνιους φυλακισμένους στο νησί. Μόλις οι αεροπειρατές επιβιβάσθηκαν υποδυόμενοι προσωπικό ασφαλείας του αεροδρομίου, η Μπάνοτ τους αντιλήφθηκε αμέσως και, καθώς ήταν εκτός του οπτικού πεδίου τους, μπόρεσε να πληκτρολογήσει τον κωδικό αεροπειρατείας στο πιλοτήριο οπότε το πλήρωμά του (ο κυβερνήτης, ο συγκυβερνήτης και ο ιπτάμενος μηχανικός) διέφυγαν από το σκάφος από μια καταπακτή στην οροφή του πιλοτηρίου. Ως το πιο υψηλόβαθμο μέλος του πληρώματος που απέμενε στο αεροσκάφος, η Μπάνοτ ανέλαβε να αντιμετωπίσει την κατάσταση.[10][11]

Οι αεροπειρατές διέταξαν την Μπάνοτ να συλλέξει τα διαβατήρια όλων των επιβατών, ώστε να μπορέσουν να ταυτοποιήσουν τους Αμερικανούς πολίτες (είχαν ήδη σκοτώσει έναν από αυτούς). Η Μπάνοτ και τα άλλα μέλη του πληρώματος έκρυψαν τα διαβατήρια των υπόλοιπων 43 Αμερικανών που επέβαιναν στο σκάφος.[10][12]

Μετά από 17 ώρες ομηρίας, οι αεροπειρατές, φοβούμενοι επικείμενη επιδρομή Πακιστανών κομάντο, άνοιξαν πυρ και πυροδότησαν εκρηκτικά. Τότε η Μπάνοτ άνοιξε μία από τις θύρες του αεροσκάφους και, μολονότι θα μπορούσε να ήταν η πρώτη που θα διέφευγε, δεν το έπραξε. Αντί αυτού άρχισε να βοηθεί τους επιβάτες να διαφύγουν. Σύμφωνα με επιβάτη που επέζησε: «Καθοδηγούσε τους επιβάτες προς την έξοδο κινδύνου. Ταυτοχρόνως οι τρομοκράτες πυροβολούσαν συνεχώς, φοβούμενοι επίθεση κομάντος. Είδαν τη Νήρτζα να προσπαθεί να βοηθήσει μεταξύ άλλων τρία ασυνόδευτα παιδιά να βγουν έξω, και τότε ήταν που την άρπαξαν από τα μαλλιά της και την πυροβόλησαν σχεδόν εξ επαφής».[13] Ένα επτάχρονο τότε παιδί που επέβαινε στο αεροσκάφος, έγινε αργοτερα πιλότος σε μεγάλη αεροπορική εταιρεία και δήλωσε ότι η Μπάνοτ υπήρξε η έμπνευσή του, και ότι της χρωστά την κάθε ημέρα της ζωής του.[14] Αναγνωρίσθηκε διεθνώς ως «η ηρωίδα της αεροπειρατείας».[10][11]

Εκτός από τη διάσωση πολλών εκ των επιβατών, η Μπάνοτ απέτρεψε την απογείωση του αεροσκάφους. Ο τελικός απολογισμός της αεροπειρατείας ήταν 21 νεκροί επιβάτες και 120 τραυματίες.

Τα μετά θάνατον[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά τον θάνατό της η Νήρτζα Μπ(χ)άνοτ τιμήθηκε από την Κυβέρνηση της Ινδίας με το Παράσημο Ασόκα Τσάκρα, που είναι το κορυφαίο (στρατιωτικό) παράσημο της Ινδίας που απονέμεται για εξαιρετική γενναιότητα σε καιρό ειρήνης. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που τιμήθηκε με αυτή τη διάκριση και παραμένει το νεότερο σε ηλικία πρόσωπο που τιμήθηκε ποτέ με αυτή.[2][15][16]

Η αφοσίωσή της στους κινδυνεύοντες επιβάτες του αεροσκάφους θα αποτελεί αιωνίως διαρκή φόρο τιμής προς τις τελειότερες εκφάνσεις του ανθρωπίνου πνεύματος.

- Αιτιολογικό για την απονομή του Ασόκα Τσάκρα[2]

Μετά τον θάνατο της Νήρτζα, με χρήματα της ασφαλίσεώς της, η οικογένειά της συνέστησε το «Καταπίστευμα Νήρτζα Μπάνοτ», που απονέμει δύο βραβεία κάθε έτος. Με το ένα βραβεύεται ένα μέλος ιπτάμενου πληρώματος από οποιαδήποτε χώρα που έδρασε πέρα από τα όρια του καθήκοντος για τη βοήθεια στον συνάνθρωπο. Το άλλο, αποκαλούμενο Βραβείο Νήρτζα Μπ(χ)άνοτ, απονέμεται σε Ινδή γυναίκα, που όταν ήλθε αντιμέτωπη με κοινωνική αδικία αντιμετώπισε με θάρρος την κατάσταση και επιπλέον βοήθησε άλλες γυναίκες που βρίσκονταν σε παρόμοια θέση. Το βραβείο περιλαμβάνει χρηματικό ποσό 150.000 ινδικές ρουπίες (περίπου 2.000 ευρώ), έπαθλο και περγαμηνή.[10][17][18]

Βιβλία και ταινία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το βιβλίο Η Νήρτζα που γνώριζα (2016) είναι μια ιδέα του αδελφού της ηρωίδας, του Ανής Μπάνοτ, και αποτελείται από αρκετά κεφάλαια, το καθένα από τα οποία είναι γραμμένο από έναν διαφορετικό άνθρωπο που γνώριζε τη Νήρτζα Μπάνοτ.[19][20]
  • Η ταινία Neerja (2016) είναι ινδικό βιογραφικό δραματικό έργο στη γλώσσα σε σενάριο Σαϊγουίν Καντράς και σκηνοθεσία Ραμ Μαντβάνι. Πρωταγωνιστεί η Σονάμ Καπούρ στον ρόλο της Νήρτζα Μπάνοτ. Η Καπούρ τιμήθηκε το 2017 με ένα «εθνικό βραβείο ειδικής μνείας» για την ηθοποιία της στην ταινία αυτή.[21]
  • The Smile of Courage (= «Το χαμόγελο του θάρρους», 2016), βιβλίο γραμμένο από τον Ανής Μπάνοτ.[22]

Τιμητικές διακρίσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκτός από το Παράσημο Ασόκα Τσάκρα, στη Νήρτζα Μπάνοτ αποδόθηκαν μεταθανατίως και οι εξής διακρίσεις:

  • Παράσημο Τάγμα του Πακιστάν το 1987, από το πακιστανικό κράτος, «για την επίδειξη απίστευτης ανθρώπινης μεγαλοψυχίας»[23]
  • Βραβείο Ηρωισμού (Heroism Award) του 1987 από το Ίδρυμα Ασφαλείας Πτήσεων των ΗΠΑ[24]
  • Βραβείο «Justice for Crimes» του 2005 από την Εισαγγελία του Διαμερίσματος της Κολούμπια των ΗΠΑ
  • «Ειδικό Βραβείο Θάρρους» (Special Courage Award), 2006, Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ
  • Βραβείο Υπουργείου Πολιτικής Αεροπορίας της Ινδίας (2011)[25][26]
  • Βραβείο Μπαράτ Γκαουράβ, που δόθηκε στους συγγενείς της σε τελετή στη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων[27] στις 2 Ιουλίου 2016.
  • Φοιτητικός κοιτώνας του Πανεπιστημίου του Παντζάμπ στη γενέτειρα της Μπάνοτ πόλη Τσαντίγκαρ, που εγκαινιάσθηκε στις 30 Μαΐου 2018, φέρει το όνομά της.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. gallantryawards.gov.in/Awardee/neerja-mishra. Ανακτήθηκε στις 9  Ιουλίου 2019.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Vij, Illa (13 November 2000). «Brave in life, brave in death». The Tribune (Chandigarh) (Tribune Trust). http://www.tribuneindia.com/1999/99nov13/saturday/head10.htm. 
  3. ««I saw Neerja being shot in the head» – Times of India». The Times of India. http://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/I-saw-Neerja-being-shot-in-the-head/articleshow/51034521.cms. Ανακτήθηκε στις 3 December 2016. 
  4. «The glamorous lives of '80s air hostesses in India». Quartz. 4 Φεβρουαρίου 2016. 
  5. «Neerja Bhanot- Inspiration Personified». 12 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2022. 
  6. Avantika Bhuyan (5 Μαρτίου 2016). «It is incredible how blessed this project has been: Atul Kasbekar». 
  7. ««The Sky Was Her Limit»». The Indian Express. http://indianexpress.com/article/lifestyle/life-style/the-sky-was-her-limit. Ανακτήθηκε στις 23 February 2016. 
  8. «Journalist, former MC member Harish Bhanot passes away». The Indian Express (Indian Express Limited). 2 January 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 December 2008. https://web.archive.org/web/20081205091216/http://www.expressindia.com/latest-news/Journalist-former-MC-member-Harish-Bhanot-passes-away/256740/. 
  9. Kapoor, Jaskiran (7 December 2015). «Body donated to PGI: Ashok Chakra recipient Neerja Bhanot's mother dies at 86». The Indian Express. https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/body-donated-to-pgi-ashok-chakra-recipient-neerja-bhanots-mother-dies-at-86/. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 The Story of Neerja Bhanot – India’s Flight Attendant – CN Traveller, 18 Ιανουαρίου 2016. Retrieved on 14 November 2018.
  11. 11,0 11,1 Why Everyone Should Know ‘Hijack Heroine’ Neerja Bhanot’s Story, The Quint
  12. «MY STORY: I Survived the Pan Am Hijack During Which Neerja Bhanot Lost Her Life». The Better India. 22 February 2016. http://www.thebetterindia.com/47090/neerja-bhanot-pan-am-flight-hijack-survivor/. Ανακτήθηκε στις 3 December 2016. 
  13. «'I saw Neerja being shot in the head' – Times of India». The Times of India. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2017. 
  14. «Who is Neerja Bhanot & How Pan Am-73 flight was hijacked in Sept 1986?». www.oneindia.com. http://www.oneindia.com/india/who-is-neerja-bhanot-how-pan-am-73-flight-was-hijacked-in-sept-1986-2015608.html. Ανακτήθηκε στις 11 December 2016. 
  15. «Nominations invited for Neerja Bhanot Awards». The Indian Express (Indian Express Limited). 5 September 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 December 2008. https://web.archive.org/web/20081205023822/http://cities.expressindia.com/fullstory.php?newsid=199839. 
  16. Ambardar, Avani (20 July 2014) «Neerja Bhanot: Brave in life, brave in death», Times of India
  17. «NeerjaTrust – Neerja Bhanot Pan Am Trust». Karmayog. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουλίου 2011. 
  18. «Mumbai based Chanda Asani to get Neerja Bhanot Award 2008». Business Standard. 16 September 2008. http://www.business-standard.com/article/press-releases/mumbai-based-chanda-asani-to-get-neerja-bhanot-award-2008-108091601095_1.html. 
  19. Book in the memory of Neerja released. Times of India (18 February 2016). Retrieved on 14 November 2018.
  20. «The Neerja I Knew: «This book is tribute to my younger sister who showed true meaning of courage»». Indian Express. 18 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2017. 
  21. Verma, Sukanya. «Neerja: A fond tribute to a forgotten hero». Rediff. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2021. 
  22. Kaur, Gurnaaz (20 Αυγούστου 2018). «A tale of courage». Tribune India. 
  23. Sengupta, Durga M. (11 Φεβρουαρίου 2016). «Pakistan bans Neerja now. But why then did they award the Pan Am hero?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2016. 
  24. «FSF Heroism Award». Flight Safety Foundation. 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-07-14. https://web.archive.org/web/20140714171404/http://flightsafety.org/aviation-awards/archived-aviation-awards/fsf-heroism-award. Ανακτήθηκε στις 10 April 2016. 
  25. «Centre honours Neerja Bhanot». The Times of India. 19 February 2011. http://timesofindia.indiatimes.com/india/Centre-honours-Neerja-Bhanot/articleshow/7525691.cms. Ανακτήθηκε στις 10 April 2016. 
  26. «Civil Aviation Ministry honours air hostess Neerja Bhanot who was killed by terrorists». Journalism of Courage Archive (The Indian EXPRESS). 19 February 2011. http://archive.indianexpress.com/news/civil-aviation-ministry-honours-air-hostess-neerja-bhanot-who-was-killed-by-terrorists/752093/. Ανακτήθηκε στις 10 April 2016. 
  27. «Neerja Bhanot Conferred 'Bharat Gaurav Award' In London». NDTV. 3 July 2016. https://www.ndtv.com/india-news/neerja-bhanot-conferred-bharat-gaurav-award-in-london-1427538. Ανακτήθηκε στις 4 September 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]