Μουχάμαντ Α΄ των Μεγάλων Σελτζούκων
| Μουχάμαντ Α΄ των Μεγάλων Σελτζούκων | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 21 Ιανουαρίου 1082 Ισφαχάν |
| Θάνατος | 5 Απριλίου 1118 Βαγδάτη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυτοκρατορία των Σελτζούκων |
| Θρησκεία | Σουνιτισμός |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Gevher Hatun[1] |
| Τέκνα | Μαχμούτ Β΄ Γκιιάτ αντ-Ντιν Μασούντ[2] Σουλεϊμάν-Σαχ Τογκρούλ Β΄ |
| Γονείς | Μαλίκ Σαχ Α΄ και Taj Safariyya Khatun |
| Αδέλφια | Αχμάντ Σαντζάρ Μπερκιαρούκ Isma Khatun Μαχμούτ Α΄ (Σελτζούκος σουλτάνος) Gawhar Khatun |
| Οικογένεια | Σελτζούκοι |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | σουλτάνος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Μουχάμαντ Α΄ των Μεγάλων Σελτζούκων ή Μουχάμαντ Α΄ Ταπάρ (1082 - 1118), Σουλτάνος των Μεγάλων Σελτζούκων (1105 - 1118) ήταν ένας από τους γιους του Μαλίκ Σαχ Α΄. Το προσωνύμιο "Ταπάρ" μεταφράζεται στα Τούρκικα ως "αυτός που αποκτά, βρίσκει". Διαδέχτηκε τον ανεψιό του Μαλίκ Σαχ Β΄ σαν Σελτζούκος Σουλτάνος στη Βαγδάτη και έγινε θεωρητικά ο αρχηγός της οικογένειας αφού ο μικρότερος αδελφός του Αχμέντ Σαντζάρ που κυβερνούσε το Χορασάν είχε μικρότερη δύναμη.
Άνοδος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μουχάμαντ Α΄ συμμάχησε με τον Φαχρ αλ-Μουλκ Ραντβάν στη μάχη του ποταμού Αβώρ εναντίον του Σουλτάνου του Ρουμ Κιλίτζ Αρσλάν Α΄ (1107), στη μάχη ο Κιλίτζ Αρσλάν Α΄ ηττήθηκε και σκοτώθηκε.[3] Ακολούθησε η σύγκρουση με τον ετεροθαλή αδελφό του Μπερκιαρούκ, πήρε τον τίτλο του "Μαλίκ" και του έδωσε να κυβερνήσει την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν. Ο Μουχάμαντ Α΄ έντονα δυσαρεστημένος επαναστάτησε ξανά και δραπέτευσε στην Αρμενία, αργότερα ο Μπερκιαρούκ άρρωστος και εξαντλημένος αποφάσισε να μοιράσει το Σουλτανάτο με τον Μωάμεθ (1104).[4] Με τον πρόωρο θάνατο του Μπερκιαρούκ την επόμενη χρονιά (1105) ο Μουχάμαντ Α΄ παρέμεινε μόνος Σουλτάνος των Σελτζούκων.
Εκστρατεία στους Νιζαρίτες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Μουχάμαντ Α΄ ξεκίνησε εκστρατεία για να κατακτήσει το κάστρο του Αλαμούτ (1106), ζήτησε από τον Μπαβανδίδη κυβερνήτη Σαχριγιάρ Δ΄ (1039 - 1114) να συμμετέχει στην εκστρατεία του απέναντι στους Νιζαρίτες που κυβερνούσαν το κάστρο. Ο Σαχριγιάρ Δ΄ θεώρησε το περιεχόμενο της επιστολής άκρως προσβλητικό και αρνήθηκε κατηγορηματικά.[5] Ο Μουχάμαντ Α΄ έστειλε τον Αμιρ Τσαβλί να καταλάβει το Σάρι αλλά συνάντησε απρόσμενα τον στρατό του Σαχριγιάρ Δ΄ και του γιου του Καρίν Γ΄ και ηττήθηκε. Ο Μουχάμαντ Α΄ έστειλε νέα επιστολή στον Σαχριγιάρ Δ΄ στην οποία του ζητούσε να στείλει έναν από τους γιους του στην αυλή των Σελτζούκων στο Ισφαχάν.[6] Ο Σαχριγιάρ Δ΄ έστειλε τον γιο του Αλι Α΄, ο Μουχάμαντ εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από τον νέο που του ζήτησε να του δώσει σύζυγο την κόρη του, ο Αλι Α΄ αρνήθηκε προτείνοντας τον μεγαλύτερο αδελφό του και διάδοχο Καρίν Γ΄. Ο Καρίν Γ΄ έφτασε αμέσως μετά στην αυλή του Μουχάμαντ Α΄ στο Ισφαχάν και παντρεύτηκε την κόρη του.
Ο Αχμάντ Ιμπν Νιζάμ Αλ-Μουλκ νέος βεζίρης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο γιος του παλιού διάσημου βεζίρη Νιζάμ αλ-Μουλκ Αχμάντ Ιμπν Νιζάμ Αλ-Μουλκ έφτασε στην αυλή του Μουχάμαντ Α΄ για να διαμαρτυρηθεί σχετικά με τον κυβερνήτη του Χαμαντάν (1107). Ο Μουχάμαντ Α΄ τον διόρισε νέο βεζίρη, αντικατέστησε τον προηγούμενο που εκτελέστηκε για τη συμμετοχή του σε αίρεση, ο διορισμός οφείλεται βασικά στην καλή φήμη του πατέρα του και πήρε σταδιακά όλους τους τίτλους του. Ο Μουχάμαντ Α΄ και ο Αχμάντ Ιμπν Νιζάμ Αλ-Μουλκ προχώρησαν σε εκστρατεία στο Ιράκ στην οποία νίκησαν και σκότωσαν τον Σαΐφ αλ-Ντάουλα που είχε τον τίτλο του "βασιλιά όλων των Αράβων".
Ο Μουχάμαντ Α΄ έστειλε ξανά τον Αχμάντ να κατακτήσει το κάστρο του Αλαμούτ από τους Νιζαρίτες (1109) αλλά απέτυχε και οπισθοχώρησε.[7] Ο Αχμάντ Ιμπν Νιζάμ Αλ-Μουλκ αντικαταστάθηκε στη θέση του βεζίρη αλλά οι πληροφορίες από τότε σχετικά με την τύχη του διαφέρουν. Ο ιστορικός Αλι Ιμπν Αλ-Άτιρ (1160 - 1233) γράφει ότι έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του σαν ιδιώτης στη Βαγδάτη, άλλοι γράφουν ότι φυλακίστηκε 10 χρόνια από τον Μουχάμαντ Α΄.[8] Ο Μουχάμαντ Α΄ πέθανε (1118), τον διαδέχτηκε ο γιος του Μαχμούτ Β΄ και εκείνον με τη σειρά του όταν πέθανε (1131) ο θείος του Αχμέντ Σαντζάρ.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ann Lambton: «Continuity and Change in Medieval Persia» (Αγγλικά) Όλμπανι. 1988. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2024. σελ. 35. ISBN-13 978-0-88706-133-2.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2016.
- ↑ Anatolia in the Period of the Seljuks and the Beyliks, Osman Turan, The Cambridge History of Islam, Ed. Peter Malcolm Holt, Ann K. S. Lambton and Bernard Lewis, (Cambridge University Press, 1970), σ. 239
- ↑ Barkyaruq, Cl. Cahen, The Encyclopedia of Islam, Ed. H.A.R.Gibb, J.H.Kramers, E. Levi-Provencal and J.Schacht, (E.J.Brill, 1986), σ. 1052
- ↑ Bosworth 1968, σ. 28
- ↑ Madelung 1984, σσ. 747–753
- ↑ Bosworth 1968, σ. 118
- ↑ Bosworth 1984, σσ. 642–643
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Muir, William. "Buweihid Dynasty, Bagdad under Seljuqs, Toghril Beg, Al-Muktadi and four following Caliphs, Crusades, Capture of Jerusalem, End of Fatimids". The Caliphate, its rise, decline and fall.
- Madelung, W. (1984). "ĀL-E BĀVAND (BAVANDIDS)". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 7. London u.a.: Routledge & Kegan Paul.
- Bosworth, C. Edmund (1984). "AḤMAD B. NEẒĀM-AL-MOLK". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 6. London et al.: C. Edmund Bosworth.
- Bosworth, C. E. (1968). "The Political and Dynastic History of the Iranian World (A.D. 1000–1217)". In Frye, R. N. (ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 5: The Saljuq and Mongol periods. Cambridge: Cambridge University Press.