Μουσειακή εκπαίδευση
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Αίτιο: τόνος γραφής, μορφοποίηση Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων. |
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Μουσειακή Εκπαίδευση είναι ένας καινούργιος θεσμός, ο οποίος φιλοδοξεί να δράσει στο χώρο της εκπαίδευσης. Στην Κύπρο ο θεσμός αυτός εμφανίστηκε εδώ και 25 χρόνια. Στην ουσία όμως μπορούμε να μιλούμε για μουσειακή εκπαίδευση στο δημοτικό σχολείο από τη δεκαετία του '90.
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ: Αξίζει να γνωρίζουμε, ότι καθοριστική περίοδος για τα μουσεία υπήρξε η περίοδος από τα τέλη του 18ου αιώνα έως τις αρχές του 19ου αιώνα, όπου είχαμε το μετασχηματισμό των μουσείων από ιδιωτικά ιδρύματα σε εθνικά ιδρύματα. Από τότε τα μουσεία ανήκουν στο έθνος, προστατεύουν την εθνική κληρονομιά του κάθε πολιτισμού και κατ' επέκταση καλλιεργούν την εθνική μνήμη των ανθρώπων. Από τα μέσα του 20ου αιώνα δημιουργήθηκαν νέα πλαίσια για τα μουσεία. Τα σύγχρονα πλέον μουσεία αρχίζουν να θεωρούνται χώροι καλλιέργειας της εθνικής παιδείας, χώροι μάθησης και απόκτησης γνώσεων με βασικό σκοπό την ουσιαστική επικοινωνία με το κοινό τους.
Ο ρόλος του μουσείου είναι η συλλογή, η συντήρηση, η μελέτη και η έκθεση υλικών μαρτυριών. Πέρα από όλα αυτά, ο ευρύς κοινωνικός ρόλος του μουσείου έχει να κάνει με επιστημονικούς, εκπαιδευτικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς. Τα σύγχρονα μουσεία αποτελούν χώρους συνάντησης, διαλόγου και επικοινωνίας διαφόρων και διαφορετικών κοινωνιών και πολιτισμικών κόσμων, γι' αυτό η φυσιογνωμία τους διαμορφώνεται πάντοτε ανάλογα με την επικοινωνιακή πολιτική που ασκούν. Στις μέρες μας έχει δοθεί έμφαση στη μουσειακή εκπαίδευση με το Υ.Π. να ενθαρρύνει μέσα από τα Ν.Α.Π. τους εκπαιδευτικούς στη χρήση του μουσείου κατά τη διδασκαλία των κοινωνικών θεμάτων και συγκεκριμένα του μαθήματος της Ιστορίας.
ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ! Βασικό χαρακτηριστικό των σύγχρονων μουσείων είναι η ανάπτυξη συνειδητής επικοινωνιακής πολιτικής που αποσκοπεί στη μετάδοση πληροφοριών, μηνυμάτων και εμπειριών με σαφή αποτελέσματα και ευχάριστο τρόπο. Από το "ευρύ" λοιπόν κοινό έχουμε περάσει στον "ενεργό" επισκέπτη και πλέον οι επισκέπτες αντιμετωπίζονται ως άτομα με τις ιδιαίτερές τους ανάγκες, τις μαθησιακές τους προτιμήσεις, τις κοινωνικές και τις πνευματικές τους ιδέες και προκαταλήψεις. Στην εποχή μας και ιδιαίτερα από τη δεκαετία του ΄60 και μετά, το μουσείο άρχισε να συνδέεται με προσδοκίες εκπαιδευτικής φύσεως και καλείται να παίξει ενεργό ρόλο στην αγωγή και εκπαίδευση του πληθυσμού. Όσον αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης, στόχος της μουσειακής εκπαίδευσης είναι η προσπάθεια προσέλκυσης των παιδιών της σχολικής ηλικίας με την ανάπτυξη εκπαιδευτικών τμημάτων στα μουσεία. Τα μουσεία μπορούν να είναι παράλληλα εκπαιδευτικά συστήματα ανοικτά για όλους και να αποτελούν ταυτόχρονα έναν καλό συνεργάτη του σχολείου.
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΥΣΕΙΑΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ! Οι οπαδοί της μουσειακής εκπαίδευσης βλέπουν σε αυτήν ένα δυναμικό φορέα εκπαιδευτικής φύσεως. Υποστηρίζουν ότι το μουσείο προσφέρεται για σφαιρική - διαθεματική προσέγγιση της γνώσης, γεγονός που αποτελεί και αίτημα των Ν.Α.Π. Παράλληλα θεωρούν ότι το μουσείο μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας, στη δημιουργία του αυριανού ενεργού πολίτη και στην οικοδόμηση της κριτικής του γνώσης. Έρευνες που έγιναν στον τομέα αυτό παρατήρησαν ότι η συμπεριφορά των μαθητών στα μουσεία δείχνει ότι ενθαρρύνεται η συμμετοχή ακόμα και των πιο αδύνατων μαθητών λόγω απουσίας της πίεσης της βαθμολογίας ή της υψηλής επίδοσης. Παράλληλα τονίζουν ότι η μουσειακή εκπαίδευση συμβάλλει στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, αφού σου δίνει τη δυνατότητα να σεβαστείς και να εκτιμήσεις τον πλούτο των άλλων πολιτισμών. Οι εκπαιδευτικές δράσεις του σύγχρονου μουσείου περιλαμβάνουν δραστηριότητες εντός και εκτός του μουσειακού χώρου, όπως για παράδειγμα οι εκθέσεις, τα εκπαιδευτικά προγράμματα, οι διαλέξεις, οι ξεναγήσεις ή ακόμη και η δραματοποίηση.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ Η ΜΟΥΣΕΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ! Ενώ ο θεσμός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στο μουσείο μπορεί να συμβάλει θετικά από θεματικής και διδακτικής άποψης, εμφανίζεται να αδυνατεί να διαχειριστεί τη σχολική γνώση και την προσέγγισή της. Οι δημιουργοί των εκπαιδευτικών προγραμμάτων μπορεί να γνωρίζουν πολύ καλά τα εκθέματα των μουσειακών τους χώρων, αλλά δεν είναι εξοικειωμένοι με τις αρχές της παιδαγωγικής και της διδακτικής. Επιπλέον υπάρχει απουσία ταύτισης του μουσείου με το σχολείο σε σημαντικά ζητήματα της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τι εννοούμε με αυτό; Η σχέση σχολείου - μουσείου δεν διαπνέεται ακόμα από την αμοιβαία συνεργασία. Για το λόγο αυτό, οι προϋποθέσεις της λειτουργίας των εκπαιδευτικών προγραμμάτων πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω και να ερευνηθούν και άλλες ενότητες και θεωρητικά και εμπειρικά. Θέματα προς διερεύνηση θα μπορούσαν να αποτελούν μια μεθοδολογία σχεδιασμού εκπαιδευτικών προγραμμάτων θεμελιωμένη στην παιδαγωγική, μια μεθοδολογία αξιολόγησης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Επίσης υπάρχει έλλειψη ενδιαφέροντος από τους εκπαιδευτικούς κατά την επίσκεψή τους σε μουσεία.