Μονή Φανερωμένης Νάξου

Μονή Φανερωμένης Νάξου
Είδος	μοναστήρι
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°9′0″N 25°28′0″E
Διοικητική υπαγωγή	Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
Χώρα	Ελλάδα
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η Ιερά Μονή Φανερωμένης Νάξου, σχεδόν παραθαλάσσια, βρίσκεται βορειοδυτικά του χωριού Εγγαρές Νάξου και δυτικά του χωριού Κεραμωτή Νάξου με την οποία συνδέεται με μονοπάτι. Απέχει περίπου 10 χλμ. βόρεια από τη Χώρα Νάξου επί του δυτικού οδικού άξονα Χώρα Νάξου - Απόλλωνας. Η Μονή αυτή χρονολογείται από τον 14ο αιώνα. Στα τέλη του 16ου αιώνα η Μονή Φανερωμένης Νάξου κατέστη σταυροπηγιακή Μονή μετά από σχετική απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης Θεολήπτου του Α΄ με συνέπεια να τύχει ειδικών προνομίων επί Τουρκοκρατίας.

Κατά τη θρησκευτική παράδοση η ίδρυσή της, έχει ταυτιστεί με ανεύρεση εικόνας της Παναγίας από πλήρωμα πλοίου που κινδύνεψε στη περιοχή, παρά ταύτα η ακριβής χρονολογία ίδρυσης είναι άγνωστη. Είναι κτισμένη σε μορφή ενετικού πύργου σε ύψωμα και ακριβώς έναντι του ομώνυμου όρμου Φανερωμένης απ΄ όπου και δεσπόζει της όλης γύρω ΒΔ. ακτής της νήσου. Η Μονή ήκμασε ιδιαίτερα στις αρχές του 19ου αιώνα. Σημαντικοί ηγούμενοι της Μονής Φανερωμένης ήταν ο Δωρόθεος (Τζιώτης) που το 1826 δημιουργεί δύο από τα πρώτα διδακτήρια της Νάξου, ο Ηλίας Γεωργιάδης, καθώς επίσης και ο μετέπειτα, Άγιος Αρσένιος ο εν Πάρο. Παλαιότερα στη Μονή Φανερωμένης υπάγονταν και πολλά μετόχια της Νάξου.

Η Ιερά Μονή Φανερωμένης Νάξου είναι ανδρώα μονή. Το καθολικό της είναι αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου και η ετήσια πανήγυρη της είναι στις 15 Αυγούστου έκαστου έτους.