Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λευκό Ρόδο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 18/12/2011.

Το Λευκό Ρόδο ήταν αντιστασιακή οργάνωση που έδρασε στη ναζιστική Γερμανία από τον Ιούνιο του 1942 μέχρι τον Φεβρουάριο του 1943. Στο διάστημα αυτό, τα μέλη της, που ήταν κυρίως φοιτητές, τύπωσαν σε χιλιάδες αντίτυπα και έριξαν στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου έξι φυλλάδια, με τα οποία προσπάθησαν να αφυπνίσουν τον γερμανικό λαό και να τον ξεσηκώσουν κατά του ναζιστικού καθεστώτος.

Μέλη της οργάνωσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον βασικό πυρήνα της οργάνωσης αποτελούσαν οι: Σόφι και Χανς Σολ, Αλεξάντερ Σμορέλ, Βίλλι Γκραφ, Κρίστοφ Προμπστ, Ίνγκε Σολ, Τράουτε Λάφρεντζ, Καταρίνα Σύντεκοπφ, Λιζελότε Μπερντλ, Φαλκ Χάρνακ και ο καθηγητής φιλοσοφίας Κουρτ Χούμπερ. Επηρεάστηκαν από την Ορθόδοξη χριστιανική πίστη του Αλέξανδρου Σμόρελ, ο οποίος πρότεινε και τον τίτλο "Λευκό Ρόδο" από ένα απόσπασμα του βιβλίου "Οι αδελφοί Καραμαζώφ" του αγαπημένου του συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι[1], αλλά και από το πολιτιστικό ρεύμα του Κινήματος Νεολαίας (Jugendbewegung), του οποίου ήταν μέλος ο Κρίστοφ Προμπστ. Τα μέλη της οργάνωσης κινούνταν από ανθρωπιστικά και πνευματικά κίνητρα, απέρριπταν τον φασισμό και τον μιλιταρισμό και πίστευαν σε μια ενωμένη Ευρώπη, στην οποία θα κυριαρχούσε η ανοχή και η δικαιοσύνη. Με τις προκηρύξεις τους τάσσονταν κατά της βίας και προέτρεπαν τον γερμανικό λαό σε παθητική αντίσταση και σε εναντίωση με κάθε μέσο στη ναζιστική πολεμική μηχανή.[2]

Σύλληψη και εκτέλεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 18 Φεβρουαρίου του 1943, η Σόφι Σολ και ο αδελφός της Χανς πήγαν με μια τσάντα γεμάτη με αντίτυπα του έκτου φυλλαδίου στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου και τα έριξαν, κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, στους διαδρόμους του κτιρίου. Φεύγοντας, είδαν ότι είχαν μείνει μερικά φυλλάδια στην τσάντα και επέστρεψαν στην εσωτερική αυλή του Πανεπιστημίου για να τα ρίξουν και αυτά. Τους είδε όμως ο φύλακας και έτσι συνελήφθησαν από την αστυνομία. Στη συνέχεια, συνελήφθησαν και άλλα μέλη της οργάνωσης. Στις 22 Φεβρουαρίου του 1943 δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο δια αποκεφαλισμού η Σόφι Σολ (22 χρονών), ο αδερφός της Χανς (25 χρονών) και ο Κρίστοφ Προμπστ (24 χρονών). Ο Άλεξ Σμόρελ (26 χρονών) και ο καθηγητής Χούμπερ (50 χρονών) εκτελέστηκαν επίσης δια αποκεφαλισμού στις 13 Ιουλίου του 1943 ενώ ο Βίλι Γκραφ (25 χρονών) στις 12 Οκτωβρίου του ίδιου έτους.

Φυλλάδια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μνημείο προς τιμήν των μελών του Λευκού Ρόδου μπροστά από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου

Το τελευταίο φυλλάδιο το έβγαλαν λαθραία από τη Γερμανία μετά τις εκτελέσεις των μελών της οργάνωσης άλλα μέλη που είχαν γλυτώσει: οι Σύμμαχοι το τύπωσαν σε χιλιάδες αντίτυπα που τα έριξαν με αεροπλάνα σε πόλεις τις ναζιστικής Γερμανίας. Τα αντίτυπα αυτά είχαν τίτλο "Το Μανιφέστο των φοιτητών του Μονάχου".

Το πρώτο φυλλάδιο έγραφε μεταξύ άλλων:

Ποιος από εμάς μπορεί να φανταστεί την ντροπή που θα πέσει επάνω μας και επάνω στα παιδιά μας όταν θα βγουν στο φως τα τρομερά εγκλήματα που ξεπερνούν την ανθρώπινη φαντασία;

ενώ το δεύτερο:

Μετά την κατάκτηση της Πολωνίας, 300.000 Εβραίοι δολοφονήθηκαν σ αυτή τη χώρα με τον πιο κτηνώδη τρόπο. Οι Γερμανοί κοιμούνται τον ηλίθιο ύπνο τους και ενθαρρύνουν τους φασίστες εγκληματίες.

Το δε τέταρτο περιείχε το απόσπασμα:

Κάθε λέξη ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Χίτλερ εἶναι ἕνα ψέμα. Ὅταν μιλᾶ γιὰ εἰρήνη, ἐννοεῖ τὸν πόλεμο καὶ ὅταν κατὰ τρόπο βλάσφημο χρησιμοποιεῖ τὸ ὄνομα τοῦ Παντοδύναμου, ἐννοεῖ τὴ δύναμη τοῦ κακοῦ, τὸν ἐκπεσόντα ἄγγελο, τὸ Σατανᾶ. Τὸ στόμα τοῦ εἶναι τὸ δύσοσμο στόμιο τῆς Κολάσεως καὶ ἡ ἰσχὺς τοῦ ἐκ βάθρων καταραμένη.


Εἶναι ἀλήθεια ὅτι πρέπει νὰ ἀγωνιστοῦμε κατὰ τοῦ ἐθνικοσοσιαλιστικοῦ τρομοκρατικοῦ κράτους μὲ ὀρθολογικὰ μέσα. Ὅμως, ὁποιοσδήποτε ἐξακολουθεῖ νὰ ἀμφισβητεῖ τὴν πραγματικότητα, τὴν ὕπαρξη δαιμονικῶν δυνάμεων, θὰ ἔχει ἀποτύχει σὲ μεγάλο βαθμὸ νὰ ἀντιληφθεῖ τὴ μεταφυσικὴ διάσταση αὐτοῦ τοῦ πολέμου. Πίσω ἀπὸ τὰ συγκεκριμένα, ὁρατὰ περιστατικά, πίσω ἀπὸ ὅλες τὶς ἀντικειμενικὲς καὶ λογικὲς διαπιστώσεις, βρίσκουμε τὸ ὑπέρλογο στοιχεῖο: Τὸν ἀγώνα ἐνάντια στὸ δαίμονα, ἐνάντια στοὺς ὑπηρέτες τοῦ Ἀντιχρίστου.
Παντοῦ καὶ πάντοτε, οἱ δαίμονες παραμόνευαν στὸ σκοτάδι, περιμένοντας τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀδύναμος: ὅταν μὲ τὴ δική του βούληση ἐγκαταλείπει τὴ θέση του στὴν τάξη τῆς Δημιουργίας, ὅπως δημιουργήθηκε γι’ αὐτὸν ἀπὸ τὸ Θεὸ ἐν ἐλευθερίᾳ – ὅταν ὑποχωρεῖ στὴ δύναμη τοῦ κακοῦ καὶ ἀποχωρίζεται ἀπὸ τὶς ἄνωθεν δυνάμεις – κι ἀφοῦ θεληματικᾶ κάνει τὸ πρῶτο βῆμα, ὁδηγεῖται ὀλένα στὸ ἑπόμενο μὲ ραγδαία ἐπιταχυνόμενο ρυθμό.
Παντοῦ καὶ σὲ ὅλους τους καιροὺς τῆς μεγαλύτερης κρίσης, ἔχουν ἐμφανισθεῖ ἄνθρωποι, προφῆτες καὶ ἅγιοι, ποὺ πονοῦσαν γιὰ τὴν ἐλευθερία, κήρυξαν τὸν Μοναδικὸ Θεό, καὶ μὲ τὴ βοήθειά Του ὁδήγησαν τὸ λαὸ στὴν ἀντιστροφὴ τῆς πτωτικῆς του πορείας.

Ὁ ἄνθρωπος εἶναι, βέβαια, ἐλεύθερος, ἀλλὰ χωρὶς τὸν ἀληθινὸ Θεὸ εἶναι ἀνυπεράσπιστος ἐνάντια στὸ κακό. Εἶναι σὰν καράβι χωρὶς πηδάλιο, στὸ ἔλεος τῆς θύελλας, σὰν μικρὸ παιδὶ χωρὶς τὴ μητέρα του, σὰν σύννεφο ποὺ διαλύεται στὸν ἀέρα. Καὶ σὲ ρωτάω, σὰν Χριστιανὸ ποὺ ἀγωνίζεσαι γιὰ τὴ διαφύλαξη τοῦ πιὸ πολύτιμου θησαυροῦ σου, μήπως διστάζεις, μήπως ξεπέφτεις στὴ δολιότητα, τὸν ὑπολογισμὸ καὶ τὴν ἀναβλητικότητα, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι κάποιος ἄλλος θὰ σηκώσει τὸ χέρι γιὰ νὰ σὲ ὑπερασπίσει; Δὲν σοῦ ἔδωσε ὁ Θεὸς τὴ δύναμη καὶ τὴ θέληση νὰ ἀγωνιστεῖς; Πρέπει νὰ χτυπήσουμε τὸ κακὸ ἐκεῖ ποὺ εἶναι πιὸ δυνατό, καὶ εἶναι πιὸ δυνατὸ στὴν ἐξουσία τοῦ Χίτλερ.

Και τελείωνε ως εξής:

Δε θα σωπάσουμε. Είμαστε η συνείδησή σας. Ποτέ δε θα κάνουμε ειρήνη μαζί σας.

Το πλήρες κείμενο των έξι προκηρύξεων της οργάνωσης μεταφράστηκε και εκδόθηκε στα ελληνικά το 2019.[3]

Μνήμη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μνημείο για το Λευκό Ρόδο στο Μαρβούργο.

Η πλατεία όπου βρίσκεται το κεντρικό κτίριο του πανεπιστημίου του Μονάχου ονομάζεται Geschwister-Scholl-Platz και η απέναντι πλατεία Professor-Huber-Platz. Στο Μόναχο υπάρχει και η οδός Σμόρελ ενώ μνημείο για την ομάδα του Λευκού Ρόδου υπάρχει και στο Μαρβούργο.

Η οδός Σμόρελ στο Μόναχο, 2010

Η σύλληψη των μελών της οργάνωσης με εστίαση στη Sophia Magdalena Scholl παρουσιάζεται στην ταινία του 2005 "Οι τελευταίες μέρες της Σόφι Σολ".[4]

Ο Αλέξανδρος Σμόρελ, πιστός Ορθόδοξος χριστιανός, αγιοποιήθηκε από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία της Διασποράς στις 4 Φεβρουαρίου 2012. Η αγιοποίηση αυτή αναγνωρίστηκε αργότερα και από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και η μνήμη του τιμάται την 13η Ιουλίου.[5]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ "῾Η ὀνομασία προτάθηκε ἀπὸ τὸν Νεομάρτυρα, ἐμπνευσμένη ἀπὸ ἕνα ἀπόσπασμα τῶν «᾿Αδελφῶν Καραμαζώφ» τοῦ Ντοστογέφσκυ, τοῦ ἀγαπημένου του συγγραφέα· Εἶναι ἡ στιγμὴ ποὺ περιγράφεται ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ Χριστοῦ στὴ γῆ, γιὰ νὰ ἀναστήσει ἐκ νεκρῶν ἕνα κοριτσάκι. «Τὸ κοριτσάκι ἀνασηκώνεται στὸ φέρετρο καὶ κοιτάζει τριγύρω, χαμογελώντας μὲ ὀρθάνοιχτα ἀπορημένα μάτια, κρατώντας ἕνα μάτσο ἀπὸ ἄσπρα τριαντάφυλλα, ποὺ εἶχαν βάλει στὰ χέρια της...». Τότε, ὁ Μέγας ῾Ιεροεξεταστὴς ἀναγνώρισε καὶ συνέλαβε τὸν Χριστὸ καὶ ἀκολούθησε ὁ περίφημος μονόλογός του."Ο νεομάρτυρας Αλέξανδρος ο εν Μονάχω μαρτυρήσας".
  2. ↑ «Λευκό Ρόδο, αμάραντο, Του Σταύρου Ζουμπουλάκη | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2020. 
  3. ↑ Λευκό Ρόδο (2019). «Δε θα σιωπήσουμε ποτέ». Οι Προκηρύξεις του Λευκού Ρόδου (1942-1943). Αθήνα: Πατάκης. ISBN 9789601680491. 
  4. ↑ Βλ. τη σελίδα για την ταινία στο IMDB και σχετική κριτική στα ελληνικά.
  5. ↑ Ο νεομάρτυρας Αλέξανδρος ο εν Μονάχω μαρτυρήσας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λευκό_Ρόδο&oldid=10142459"