Κυτταρομεγαλοϊός

Ο κυτταρομεγαλοϊός (CMV), είναι γένος ερπητοϊού της κατηγορίας Betaherpesvirinae, της οικογένειας Herpesviridae.

Αυτό το γένος περιλαμβάνει τον ανθρώπινο ερπητοϊό γνωστό ως HHV-5 ( Human HerpesVirus 5 ), ο οποίος είναι μια κύρια αιτία λοιμώδους μονοπυρήνωσης. Ο CMV προσβάλλει κυρίως τους σιελογόνους αδένες και η μόλυνση του μπορεί να είναι σοβαρή ή θανατηφόρα για ασθενείς με ανοσοανεπάρκεια και για έμβρυα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Ο CMV επηρεάζει τόσο τα ανοσοεπαρκή όσο και τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα. Σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς προκαλεί σοβαρές επιπλοκές. Καταστάσεις όπως το σύνδρομο που μοιάζει με μονοπυρήνωση, η φαρυγγίτιδα, η λεμφαδενοπάθεια ή η αρθραλγία και η ηπατίτιδα είναι επίσης κοινές.

Ο κυτταρομεγαλοϊός παρατηρήθηκε για πρώτη φορά από τον Γερμανό παθολόγο Hugo Ribbert το 1881, όταν παρατήρησε διευρυμένα κύτταρα με διευρυμένους πυρήνες παρόντες στα κύτταρα ενός βρέφους. Χρόνια αργότερα, μεταξύ 1956 και 1957, ο Thomas Huckle Weller μαζί με τους Smith και Rowe απομόνωσαν ανεξάρτητα τον ιό, γνωστό στη συνέχεια ως «κυτταρομεγαλοϊός».  Το 1990, δημοσιεύτηκε το πρώτο προσχέδιο του γονιδιώματος του ανθρώπινου κυτταρομεγαλοϊού, το μεγαλύτερο συνεχόμενο γονιδίωμα που αναλύθηκε εκείνη την εποχή.

Οι ιοί στον κυτταρομεγαλοϊό είναι περιτυλιγμένοι, με εικοσαεδρική, σφαιρική έως πλειομορφική και στρογγυλή γεωμετρία και συμμετρία Τ=16. Η διάμετρος είναι περίπου 150–200 nm. Τα γονιδιώματα είναι γραμμικά και μη τμηματοποιημένα, μήκους περίπου 200 kb.

Κύκλος ζωής

Ο πολλαπλασιασμός του ιού είναι πυρηνικός και λυσογόνος. Η είσοδος στο κύτταρο ξενιστή επιτυγχάνεται με τη σύνδεση των ιικών γλυκοπρωτεϊνών σε υποδοχείς του ξενιστή, η οποία μεσολαβεί στην ενδοκυττάρωση. Η αντιγραφή ακολουθεί το μοντέλο αμφίδρομης αντιγραφής dsDNA. Ο ιός εξέρχεται από το κύτταρο ξενιστή με πυρηνική έξοδο και εκβλάστηση. Οι άνθρωποι και οι πίθηκοι χρησιμεύουν ως φυσικοί ξενιστές. Οι οδοί μετάδοσης εξαρτώνται από την επαφή με σωματικά υγρά (όπως το σάλιο, τα ούρα και τις εκκρίσεις των γεννητικών οργάνων) από ένα μολυσμένο άτομο.Όλοι οι ερπητοϊοί μοιράζονται μια χαρακτηριστική ικανότητα να παραμένουν λανθάνοντες στο σώμα για μεγάλες περιόδους. Αν και μπορεί να βρεθούν σε όλο το σώμα, οι λοιμώξεις από CMV συνδέονται συχνά με τους σιελογόνους αδένες στον άνθρωπο και σε άλλα θηλαστικά .

Οι περισσότερες λοιμώξεις από CMV μένουν αδιάγνωστες επειδή ο ιός συνήθως παράγει λίγα ή καθόλου συμπτώματα και τείνει να επανενεργοποιείται κατά διαστήματα χωρίς συμπτώματα. Ωστόσο, άτομα που έχουν μολυνθεί με CMV αναπτύσσουν αντισώματα που επιμένουν στο σώμα. Υπάρχουν εργαστηριακές εξετάσεις ( Torch Profile for IgG and IgM ) για την ανίχνευση αντισωμάτων CMV και επιπλέον, ο ιός μπορεί να καλλιεργηθεί από ούρα, δείγματα ιστού κ.λπ. για την ανίχνευση ενεργών λοιμώξεων. Μπορούν να γίνουν ποιοτικές και ποσοτικές εξετάσεις, επιτρέποντας στους γιατρούς να παρακολουθούν το ιικό φορτίο ασθενών που έχουν μολυνθεί με CMV.

Πρέπει να υπάρχει υποψία λοίμωξης από CMV εάν ο ασθενής:

• Έχει συμπτώματα μονοπυρήνωσης, αλλά το τεστ είναι αρνητικό για τον ιό Έπσταϊν Μπαρ .
• Εμφανίζει σημάδια ηπατίτιδας, αλλά είναι αρνητικό για ιούς ηπατίτιδας Α, ηπατίτιδας Β και ηπατίτιδας C.

Θεραπεία

Γενικά, δεν απαιτείται θεραπεία, καθώς οι περισσότερες λοιμώξεις υποχωρούν από μόνες τους, εκτός από τις περιπτώσεις που ο ιός θέτει σε κίνδυνο τη λειτουργία ορισμένων οργάνων. Η θεραπεία με γκανσικλοβίρη 5 mg / kg κάθε 12 ώρες, για 14 έως 21 ημέρες, χρησιμοποιείται σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς. Μετά από αυτό οι ασθενείς θα αρχίσουν να λαμβάνουν βαλγκανσικλοβίρη (Valcyte) από το στόμα. Η βαλασικλοβίρη ( Valtrex) είναι ένα άλλο αντιικό που χορηγείται από το στόμα και είναι επίσης πολύ αποτελεσματικό.

Υπάρχει ένα άλλο φάρμακο που χρησιμοποιείται στη θεραπεία κατά του κυτταρομεγαλοϊού, το οποίο είναι το cidofovir, το οποίο είναι αρκετά νεφροτοξικό (για το λόγο αυτό πρέπει πρώτα να αξιολογείται η κατάσταση των νεφρών και να χορηγείται πάντα σε συνδυασμό με τη προβενεσίδη). Το εμβόλιο βρίσκεται ακόμη στο στάδιο ανάπτυξης.