Κουροσίβο

*Το άρθρο αυτό αναφέρεται στο θαλάσσιο ρεύμα. Για άλλες σημασίες βλ. Κουροσίο.

Η σύγκρουση του ρεύματος Ογιασίο με το Κουροσίο. Η σύγκρουση δύο ρευμάτων δημιουργεί μεγάλες δίνες. Το φυτοπλαγκτόν που αναπτύσσεται στα επιφανειακά ύδατα συγκεντρώνεται στα όρια των δινών, σκιαγραφώντας έτσι τις κινήσεις του νερού.

Το Κουροσίβο ή Κουροσίο (Kuroshio, ιαπωνικά: 黒潮‎‎ , που σημαίνει «μαύρη παλίρροια») είναι ένα ισχυρό θερμό θαλάσσιο ρεύμα που διαρρέει τον βορειοδυτικό Ειρηνικό Ωκεανό. Αρχίζει έξω από τις ανατολικές ακτές της Ταϊβάν και ρέει προς τα βορειοανατολικά. Νότια της Ιαπωνίας διχάζεται σε δύο βραχίονες, από τους οποίους ο ένας εισέρχεται στη Θάλασσα της Ιαπωνίας και ονομάζεται Ρεύμα Τσουσίμα, ενώ ο άλλος, το κυρίως Κουροσίβο, συνεχίζει προς τα βορειοανατολικά, όπου και ενώνεται με το Ρεύμα του Βόρειου Ειρηνικού. Το Κουροσίο είναι ανάλογο με το Ρεύμα του Κόλπου (Γκολφ Στρημ) του Ατλαντικού Ωκεανού, καθώς μεταφέρει θερμό νερό από τους τροπικούς προς τα βόρεια. Στα αγγλικά είναι επίσης γνωστό ως Black Stream (το Μαύρο Ρεύμα) από μετάφραση της ιαπωνικής του ονομασίας, η οποία προήλθε από το βαθύ μπλε χρώμα των νερών του, αλλά και ως το «Ρεύμα της Ιαπωνίας».

Το Κουροσίβο περιγράφηκε και μελετήθηκε για πρώτη φορά συστηματικά και επιστημονικά το 1854, από τον αξιωματικό του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού Σάιλας Μπεντ. Η ροή του Κουροσίβο νότια της Ιαπωνίας αναφέρεται καθημερινά.

Το Κουροσίβο συνδέεται με το Ρεύμα του Βόρειου Ειρηνικού προς βορρά, με το Ρεύμα της Καλιφόρνια προς τα ανατολικά και με το Βόρειο Ισημερινό Ρεύμα προς νότο.

Φυσικά χαρακτηριστικά

Στο νότιο τμήμα του (νότια από τη θάλασσα Σιονομισάκι) το πλάτος του Κουροσίβο φθάνει περίπου τα 170 χλμ., ενώ εκτείνεται από την επιφάνεια του ωκεανού μέχρι βάθος 700 μέτρα περίπου (βάθος διεισδύσεως). Η ταχύτητά του εκεί φθάνει τον 1 ως 1,5 κόμβο (1,8 ως 2,8 χιλιόμετρα την ώρα). Στο βόρειο τμήμα το βάθος διεισδύσεως ελαττώνεται ως τα 200 μέτρα περίπου με αντίστοιχη αύξηση της ταχύτητας σε 1,5 ως 2 κόμβους. Η θερμοκρασία των νερών του τον Αύγουστο κυμαίνεται από 28 βαθμούς C στα Ν ως 25 στα βόρεια, ενώ τον Φεβρουάριο από 18 ως 12. Η αλμυρότητα του ρεύματος είναι 34,8 ως 34,9, δηλαδή μικρότερη από αυτή του Ρεύματος του Κόλπου (36,0 ως 36,4).

Επιδράσεις

Το ρεύμα ασκεί μεγάλη θερμαντική επίδραση στο κλίμα και στις υδρολογικές συνθήκες του βορείου τμήματος του Ειρηνικού. Τα θερμά νερά του «Μαύρου Ρεύματος» συντηρούν τους κοραλλιογενείς υφάλους της Ιαπωνίας, που είναι οι βορειότεροι στον κόσμο. Από ιστορική άποψη, το θερμό αυτό ρεύμα συνετέλεσε σε σημαντικό βαθμό στην εγκατάσταση του ανθρώπου στην Ιαπωνία και στη διάβασή του στην Αμερική, καθώς και στη διαμόρφωση της ιαπωνικής πανίδας και χλωρίδας. Το Κουροσίβο ευθύνεται επίσης για το ήπιο κλίμα στις νότιες ακτές της Αλάσκας.

Τα νερά του Κουροσίο έχουν μία αυξημένη περιεκτικότητα σε ουράνιο, μεταφέροντας περίπου 5 ως 6 εκατομμύρια τόνους κάθε χρόνο.

Αναφορές στη λογοτεχνία

Το ομώνυμο ποίημα («Kuro siwo») του Νίκου Καββαδία από την ποιητική συλλογή Πούσι (1947), όπου αναφέρεται:

Μας έσφιξε το kuro siwo σαν μια ζώνη
κι εσύ κοιτάς ακόμη πάνω απ' το τιμόνι,...

- ίσως μια ένδειξη για τη μεγάλη ισχύ του ρεύματος.