Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κλίμα της Φινλανδίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Χάρτης κλιματικής ταξινόμησης Κέππεν της Φινλανδίας

Το κλίμα της Φινλανδίας επηρεάζεται περισσότερο από το γεωγραφικό πλάτος: η Φινλανδία βρίσκεται μεταξύ του 60ου και 70ου βόρειου παραλλήλου. Λόγω της βόρειας θέσης της Φινλανδίας, ο χειμώνας είναι η μεγαλύτερη εποχή. Μόνο στη νότια ακτή και στη νοτιοανατολική πλευρά είναι το καλοκαίρι διαρκεί όσο και ο χειμώνας. Κατά μέσο όρο, ο χειμώνας διαρκεί από τις αρχές Ιανουαρίου έως τα τέλη Φεβρουαρίου στα πιο απόκεντρα νησιά του αρχιπελάγους και στις πιο θερμές τοποθεσίες κατά μήκος της νοτιοδυτικής ακτής, κυρίως στο Χάνκο και από τις αρχές Οκτωβρίου έως τα μέσα Μαΐου στις πιο ανυψωμένες περιοχές της βορειοδυτικής Λαπωνίας και στις χαμηλότερες κοιλάδες στη βορειοανατολική Λαπωνία. Αυτό σημαίνει ότι το νότιο μέρος της χώρας καλύπτεται από χιόνι περίπου για τρεις έως τέσσερις μήνες του έτους και ο βορράς, περίπου επτά μήνες. Ο μακρύς χειμώνας προκαλεί περίπου το ήμισυ των ετήσιων βροχοπτώσεων που κυμαίνονται από 500 έως 600 χιλιοστά στο βορρά να πέσει ως χιόνι. Οι βροχοπτώσεις στο νότο κυμαίνονται περίπου από 600 έως 700 χιλιοστά ετησίως. Όπως και η βροχόπτωση στο βορρά συμβαίνει όλο αυτό το χρόνο, παρόλο που εδώ η βροχόπτωση πέφτει λιγότερο ως χιόνι.[1]

Στην κλιματολογική ταξινόμηση Κέππεν η Φινλανδία ανήκει στην ομάδα Df (ηπειρωτικό υποαρκτικό ή βόρειο κλίμα). Η νότια ακτή ανήκει στον τύπο Dfb (υγρό ηπειρωτικό ήπιο καλοκαίρι, υγρό όλο το χρόνο) και η υπόλοιπη χώρα ανήκει στον τύπο Dfc (υποαρκτικό με δροσερό καλοκαίρι, υγρό όλο το χρόνο).[2][3]

Το κλίμα της Φινλανδίας χαρακτηρίζεται από θαλάσσιο και ηπειρωτικό κλίμα. Ο Ατλαντικός Ωκεανός στα δυτικά και η ευρασιατική ήπειρος στα ανατολικά αλληλεπιδρούν για να τροποποιήσουν το κλίμα της χώρας. Τα ζεστά νερά του ρεύματος του Κόλπου και το βόρειο Ατλαντικό ρεύμα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο κλίμα της Νορβηγίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας, που θερμαίνουν συνεχώς την περιοχή, και αν δεν υπήρχαν αυτά τα ρεύματα οι χειμώνες στη Σκανδιναβία και η Φινλανδία θα ήταν ψυχρότεροι. Οι δυτικοί άνεμοι φέρνουν τα ζεστά ρεύματα αέρα στις περιοχές της Βαλτικής και στις ακτές της χώρας, μετριάζοντας τις θερμοκρασίες του χειμώνα, ειδικά στα νότια και στα νοτιοδυτικά σε πόλεις όπως το Ελσίνκι και το Τούρκου, όπου οι χειμερινές θερμοκρασίες τείνουν να είναι μεταξύ 0 και 5 °C, αλλά ένα μερικές φορές όπως στα μέσα Ιανουαρίου του 2016 οι θερμοκρασίες μπορούν να πέσουν αρκετά κάτω από -20 °C. Αυτοί οι άνεμοι, λόγω των σύννεφων που σχετίζονται με τα καιρικά συστήματα που συνοδεύουν τους δυτικούς ανέμους, μειώνουν επίσης την ποσότητα ηλιοφάνειας που λαμβάνεται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αντιθέτως, το ηπειρωτικό σύστημα υψηλής πίεσης που βρίσκεται πάνω από την ευρασιατική ήπειρο αντισταθμίζει τις θαλάσσιες επιρροές, προκαλώντας κατά καιρούς έντονους χειμώνες και υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι.

Η θερμότερη ετήσια μέση θερμοκρασία στη νοτιοδυτική Φινλανδία είναι 6.5 °C. Από εκεί η θερμοκρασία μειώνεται βαθμιαία προς βορρά και ανατολικά. Στις λεκάνες απορροής Σουομενσελκά και Μαανσελκά διαιρούν την άνοδο υψηλότερα σε σύγκριση με τις γύρω περιοχές και το κλίμα εκεί είναι πιο δροσερό από ό, τι στα ίδια γεωγραφικά πλάτη σε άλλα μέρη της Φινλανδίας.[4] Η Θάλασσα του Μπάρεντς μεταξύ Φινλανδίας και του Βόρειου Πόλου είναι ανοιχτή ακόμη και το χειμώνα, και έτσι οι θερμοκρασίες δεν είναι τόσο κρύες όσο στη Σιβηρία ή την Αλάσκα.[5]

Η υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ήταν στους 37.2 °C (Λιπέρι, 29 Ιουλίου 2010).[6] Η χαμηλότερη ήταν -51,5 ° C (Κιττιλά, 28 Ιανουαρίου 1999). Η ετήσια μέση θερμοκρασία είναι σχετικά υψηλή στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας (5.0 έως 7.5 ° C), με αρκετά ήπιους χειμώνες και θερμά καλοκαίρια, και χαμηλή στο βορειοανατολικό τμήμα της Λαπωνίας (0 έως -4 °C).

Ακραίες θερμοκρασίες στη Φινλανδία για κάθε μήνα:[7]

Κλιματικά δεδομένα Φινλανδία
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 10.9 11.8 17.5 25.5 31.0 33.8 37.2 33.8 28.8 19.4 14.3 11.3 37,2
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −51.5 −49 −44.3 −36 −24.6 −7 −5 −10.8 −18.7 −31.8 −42 −47 −51,5
Πηγή: http://ilmatieteenlaitos.fi/lampotilaennatyksia

Μέγιστες υψηλότερες θερμοκρασίες ανά μήνα:

  • Ιανουάριος: +10.9 °C (6 Ιανουαρίου 1973, Μάριεχαμν, Ώλαντ)
  • Φεβρουάριος: +11.8 °C (28 Φεβρουαρίου 1943, Ιλμάλα, Ελσίνκι. Νότια Φινλανδία)
  • Μάρτιος: +17.5 °C (27 Μαρτίου 2007, Αεροδρόμιο Ελσίνκι-Βάνταα, Βάνταα, Νότια Φινλανδία)
  • Απρίλιος: +25.5 °C (27 Απριλίου 1921, Γυβάσκυλα, Κεντρική Φινλανδία)
  • Μάιος: +31.0 °C (30/31 Μαΐου 1995, Λαπινγιάρβι, Νότια Φινλανδία)
  • Ιούνιος: +33.8 °C (24 Ιουνίου 1934, Αχτάρι, Κεντρική Φινλανδία)
  • Ιούλιος: +37.2 °C (29 Ιουλίου 2010, Αεροδρόμιο Γιοένσουου, Λιπέρι, Ανατολική Φινλανδία)[6]
  • Αύγουστος: +33.8 °C (7 Αυγούστου 2010, Χέινολα, Νότια Φινλανδία και Πουουμάλα, Ανατολική Φινλανδία)[8]
  • Σεπτέμβριος: +28.8 °C (6 Σεπτεμβρίου 1968, Ράουμα, Δυτική Φινλανδία)
  • Οκτώβριος: +19.4 °C (2 Οκτώβριος 1985, Μάλμι, Ελσίνκι, Νότια Φινλανδία)
  • Νοέμβριος: +14.1 °C (2 Νοεμβρίου 1999, Μάριεχαμν, Ώλαντ)
  • Δεκέμβριος: +10.8 °C (6 Δεκεμβρίου 2006, Σάλο, Νότια Φινλανδία)

Ελάχιστες χαμηλότερες θερμοκρασίες ανά μήνα:

  • Ιανουάριος: −51.5 °C (28 Ιανουαρίου 1999, Πόκκα, Κιττιλά, Λαπωνία)
  • Φεβρουάριος: −49.0 °C (5 Φεβρουαρίου 1912, Σοντανκιλά, Λαπωνία)
  • Μάρτιος: −44.3 °C (1 Μαρτίου 1971, Τούντσα, Σάλλα, Λαπωνία)
  • Απρίλιος: −36.0 °C (9 Απριλίου 1912, Κουούσαμο, Βόρεια Οστροβοθνία)
  • Μάιος: −24.6 °C (1 Μαΐου 1971, Ενοντέκιο, Λαπωνία)
  • Ιούνιος: −7.0 °C (3 Ιουνίου 1962, Λαανίλα, Ινάρι, Λαπωνία)
  • Ιούλιος: −5.0 °C (12 Ιουλίου 1958, Κιλπισγιάρβι, Ενοντέκιο, Λαπωνία)
  • Αύγουστος: −10.8 °C (26 Αυγούστου 1980, Ναρούσκα, Σάλλα, Λαπωνία)
  • Σεπτέμβριος: −18.7 °C (26 Σεπτεμβρίου 1968, Σοντανκιλά, Λαπωνία)
  • Οκτώβριος: −31.8 °C (25 Οκτωβρίου 1968, Σοντανκιλά, Λαπωνία)
  • Νοέμβριος: −42.0 °C (30 Νοεμβρίου 1915, Σοντανκιλά, Λαπωνία)
  • Δεκέμβριος: −47.0 °C (21 Δεκεμβρίου 1919, Πιελισγιάρβι, Ανατολική Φινλανδία)

Η πιο συνηθισμένη κατεύθυνση του ανέμου στη Φινλανδία είναι η νοτιοδυτική, αλλά τα περιοχές χαμηλής πίεσης που είναι συνηθισμένα για αυτά τα γεωγραφικά πλάτη προκαλούν μεγάλες διακυμάνσεις στην ταχύτητα και την κατεύθυνση του ανέμου.[1]

Στη Φινλανδία, μια θύελλα ορίζεται όταν ένας φινλανδικός παράκτιος σταθμός αναφέρει τουλάχιστον 21 μίλια ανά δευτερόλεπτο ως μέση ταχύτητα ανέμου 10 λεπτών, παρατηρείται στις φινλανδικές θάλασσες κατά μέσο όρο 19 ημέρες το χρόνο. Οι ισχυροί άνεμοι είναι συχνότεροι μεταξύ Οκτωβρίου και Ιανουαρίου.[9]

Η πρώτη χιονόπτωση παρατηρείται κατά μέσο όρο το Σεπτέμβριο στη Λαπωνία και τον Νοέμβριο στη νότια και δυτική χώρα. Η μόνιμη κάλυψη χιονιού αρχίζει συνήθως μετά τα Χριστούγεννα στα νοτιοδυτικά, αλλά πριν από τα μέσα Νοεμβρίου στο μεγαλύτερο μέρος της Λαπωνίας. Το μέγιστο βάθος χιονιού παρατηρείται συνήθως γύρω στο Μάρτιο.[10]

Χιόνια και υπερψυκτικά σταγονίδια μπορούν να συσσωρευτούν στα δέντρα και να προκαλέσουν ζημιά στα δέντρα. Ο κορμός ενός πεύκου μπορεί να σπάσει υπό το βάρος του χιονιού, και τα φυλλοβόλα δέντρα μπορεί να λυγίσουν μόνιμα. Ο όγκος χιονιού ενός δέντρου είναι τυπικά 100-150 κιλά ανά κορμό δέντρου ενός μέτρου, αλλά ο βαρύτερος καταγεγραμμένος όγκος χιονιού ήταν πάνω από 3000 κιλά, σε μια ερυθρελάτη.[11]

Το λιώσιμο των χιονιών συμβάλλει στις πλημμύρες της άνοιξης. Στο βορρά, η μέγιστη ροή των ποταμών συμβαίνει πάντα την άνοιξη, και στο νότο το 70-80% των πλημμυρών συμβαίνει την άνοιξη. Στο νότο, η μέγιστη ροή συμβαίνει στα μέσα Απριλίου, και στα μέσα Μαΐου στα βόρεια.[12]

  1. 1,0 1,1 «Climate elements». Finnish Meteorological Institute. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2017. 
  2. http://people.eng.unimelb.edu.au/mpeel/Koppen/Europe_MiddleEast.jpg
  3. Köppen Climate Classification System Αρχειοθετήθηκε 2015-06-19 στο Wayback Machine. Encyclopedia of Earth
  4. Karttunen, Hannu & Koistinen, Jarmo & Saltikoff, Elena & Manner, Olli: Ilmakehä, sää ja ilmasto. Ursan julkaisuja 107. Helsingissä: Ursa, 2008. (ISBN 978-952-5329-61-2). page 357-358
  5. Solantie, Reijo (2001). «Suomen ilmaston erityispiirteitä». Tieteessä tapahtuu (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2017. 
  6. 6,0 6,1 «Mercury Hits All Time Record of 37.2 Degrees». YLE Uutiset. Helsinki: Yleisradio Oy. 29 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2010. 
  7. «Lämpötilan ennätykset» (στα Finnish). Helsinki: Ilmatieteen laitos. 14 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  8. «Elokuun lämpöennätys tarkentui: 33,8 astetta». YLE Uutiset (στα Finnish). Helsinki: Yleisradio Oy. 8 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2010. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  9. «Tuulitilastot». fmi (στα Φινλανδικά). Finnish Meteorological Institute. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2017. 
  10. «Snow statistics». Finnish Meteorological Institute. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2017. 
  11. «Snow damage». Luke. Natural Resources Institute Finland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2017. 
  12. Kuusisto, Esko. «Snow accumulation an snowmelt in Finland» (PDF). National board of waters. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2017.