Ιρανικό υψίπεδο

Ιρανικό υψίπεδο
Χώρες	Ιράν
wikidata ()

Το Ιρανικό υψίπεδο είναι γεωλογικός σχηματισμός στη Δυτική και Κεντρική Ασία. Αποτελεί τμήμα της Ευρασιατικής πλάκας και είναι σφηνωμένο ανάμεσα στην Αραβική και την Ινδική, ευρισκόμενο ανάμεσα στα όρη Ζάγκρος στα δυτικά, την Κασπία και το Κόπετ Νταγ στα βόρεια, τον πορθμό του Ορμούζ και τον Περσικό Κόλπο στα νότια και τον Ινδό ποταμό στα ανατολικά στο Πακιστάν.

Ως ιστορική περιοχή, περιλαμβάνει την Παρθία, τη Μηδία, την Περσίδα, τα κύρια εδάφη του Ιράν, καθώς και μέρος των εδαφών που έχασε πρόσφατα. Τα όρη Ζάγκρος σχηματίζουν το δυτικό όριο του υψιπέδου, και οι ανατολικές τους πλαγιές μπορούν να συμπεριληφθούν στον όρο. Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα αποκλείει ρητά την πεδιάδα του Χουζεστάν  και χαρακτηρίζει το Ελάμ ως «την περιοχή από την πεδιάδα της Mεσοποταμίας έως το ιρανικό υψίπεδο».

Από την Κασπία στα βορειοδυτικά έως το Βαλουχιστάν στα νοτιοανατολικά, το ιρανικό υψίπεδο έχει μήκος κοντά στα 2.000 χλμ. Περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του Ιράν, του Αφγανιστάν και του Πακιστάν στα δυτικά του Ινδού ποταμού, σε μία έκταση που χοντρικά ορίζεται από το τετράπλευρο που σχηματίζουν οι πόλεις Ταμπρίζ, Σιράζ, Πεσαβάρ και Κέττα, περιλαμβάνοντας περίπου 3,7 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Παρά το γεγονός ότι αποκαλείται «υψίπεδο», δεν είναι επίπεδο και περιέχει πολλές οροσειρές, με ψηλότερη κορυφή το Νταμαβάντ στο Αλμπόρζ στα 5.610 μ., ενώ στη λεκάνη του Λουτ ανατολικά του Κερμάν στο κεντρικό Ιράν το υψόμετρο είναι κάτω από τα 300 μ.