Ελληνικό εμπορικό ναυτικό
Το Ελληνικό Εμπορικό Ναυτικό είναι ο γενικός όρος για τον εμπορικό στόλο της Ελλάδας, ο οποίος ασχολείται με το εμπόριο και τη μεταφορά αγαθών και υπηρεσιών παγκοσμίως. Το ελληνικό εμπορικό ναυτικό αποτελείται από τα εμπορικά πλοία που ανήκουν σε Έλληνες πολίτες. Τα εμπορικά πλοία που ανήκουν σε Έλληνες πολίτες φέρουν είτε την ελληνική σημαία ή μια σημαία ευκαιρίας.
Το 2023 η Ελλάδα ήταν η δέυτερη μεγαλύτερη πλοιοκτήτρια χώρα του με όρους ολικής χωρητικότητας ενώ παραμένει πρώτη σε χωρητικότητα εκτοπίσματος (dead weight tonnage).[1][2]
Το συνολικό βάρος του ελληνικού εμπορικού ναυτικού εκφρασμένο σε τόνους νεκρού βάρους φτάνει τους 334.649.089 τόνους και υπάρχουν 5.226 ελληνόκτητα πλοία. Η Ελλάδα είναι παραδοσιακά θαλάσσιο έθνος, καθώς το ναυτικό επάγγελμα είναι το παλαιότερο επάγγελμα των Ελλήνων και συνιστά σημαντικό τμήμα της Ελληνικής εμπορικής δραστηριότητας από την αρχαιότητα. Σήμερα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος τομέας της ελληνικής οικονομίας μετά τον τουρισμό. Τα ελληνόκτητα εμπορικά πλοία φέρουν διάφορες σημαίες. Ωστόσο μερικοί Έλληνες εφοπλιστές σταδιακά επαναφέρουν την Ελληνική σημαία στα πλοία μετά τις αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις δραστηριότητες τους και την βελτίωση των υποδομών.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραδοσιακά, η Ελλάδα είναι ναυτιλιακό κράτος. Το ναυτιλιακό επάγγελμα είναι το παλαιότερο επάγγελμα των Ελλήνων. Η ναυτιλία συνιστά βασικό στοιχείο της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας από την αρχαιότητα.[3] Οι Έλληνες συνέχισαν να συμμετέχουν και να παίζουν σημαντικό ρόλο στη διεθνή ναυσιπλοΐα κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής και της Οθωμανικής περιόδου. Κατά την Οθωμανική περίοδο τα ελληνόκτητα πλοία ήταν συχνό θέαμα στα λιμάνια της Ανατολικής Μεσογείου.
Μετά την Επανάσταση του 1821 και κατά την δεκαετία του 1860, μερικές επιχειρήσεις που ασχολούνταν με την ναυτιλία έπαυσαν να λειτουργούν.[4] Ωστόσο συνέχισαν να δίνουν επιχορηγήσεις. Για παράδειγμα η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, όπως και άλλοι θεσμοί και ιδρύματα που είναι σημαντικά για την Ελλάδα, χρηματοδοτήθηκαν από εφοπλιστές.
Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου οι Ελληνικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις λειτουργούσαν σε περιοχές που έλεγχαν οι Σύμμαχοι. Επίσης, τοποθέτησαν τους στόλους τους υπό τον έλεγχο του βρετανικού εμπορικού ναυτικού.
Αριθμοί
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]2023
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 2023 ο ελληνικός στόλος αποτελούσε[5]:
- Το 31,27% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων
- Το 25,32% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου
- Το 22,65% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG)
- Το 15,79% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χημικών και προϊόντων πετρελαίου
- Το 11,46% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς υγραερίου (LPG)
- Το 8,92% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων
2024
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 2024 ο ελληνικός στόλος αποτελούσε[6]:
- Το 30,20% του παγκόσμιου στόλου πετρελαιοφόρων
- Το 25,20% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου
- Το 23,10% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG)
- Το 14,90% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς χημικών και προϊόντων πετρελαίου
- Το 13,20% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς υγραερίου (LPG)
- Το 8,60% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων
- Το 8,60% του παγκόσμιου στόλου μεταφοράς αυτοκινήτων
Διακριτικά Βαθμών
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Αξιωματικοί του καταστρώματος
-
Δόκιμος Πλοίαρχος -
Ανθυποπλοίαρχος -
Υποπλοίαρχος (Πλοίαρχος Β' τάξης) -
Ύπαρχος -
Πλοίαρχος (Πλοίαρχος Α' τάξης)
- Αξιωματικοί μηχανικοί
-
Α Μηχανικός
.jpg)
Οι μηχανικοί χρησιμοποιούν ακριβώς τα ίδια διακριτικά βαθμού με τους αξιωματικούς καταστρώματος. Η μόνη διαφορά είναι ότι "ανάμεσα" στις χρυσές λωρίδες, το χρώμα δεν είναι μαύρο αλλά σκούρο μωβ ή σκούρο ιωδές. Υπάρχει αντιπαράθεση για το εάν το διακριτικό χρώμα είναι σκούρο ιώδες ή μωβ. Βάσει του ΠΔ241/2000 κανονισμού στολών Πολεμικού Ναυτικού το χρώμα των διακριτικών τους είναι σκούρο ιώδες.[7] Οι αξιωματικοί μηχανικοί προέρχονται από τις ίδιες ακαδημίες του Εμπορικού Ναυτικού με τους αξιωματικούς γέφυρας. Μετά την αποφοίτησή τους από την Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού, οι αξιωματικοί γέφυρας υποβάλλονται σε μια σειρά αυστηρών εκπαιδεύσεων, προκειμένου να εξειδικευτούν για συγκεκριμένους τύπους πλοίων που πρόκειται να υπηρετήσουν (LNGC, LPG, VLCC, Dry Cargo, Suezmaxes, Ro/Pax, ULCC κ.ά.) και να ανταποκριθούν στις αυστηρές απαιτήσεις διαφόρων διεθνών συμβάσεων (SOLAS, STCW, MARPOL κ.ά.) και των συστημάτων διαχείρισης των εταιρειών. Ορισμένες από τις επιλογές εκπαίδευσης περιλαμβάνουν (αλλά δεν περιορίζονται σε αυτές) τα εξής: προηγμένη εκπαίδευση δεξαμενόπλοιων πετρελαίου/αερίου/χημικών, ECDIS, ISM, ISPS, ναυσιπλοΐα σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, συστήματα και διαδικασίες ελέγχου φορτίου, προσομοιωτές καταστρώματος ναυσιπλοΐας, ηλεκτρονικά συστήματα ναυσιπλοΐας, ολοκληρωμένα συστήματα ναυσιπλοΐας (INS), ραδιοεπικοινωνίες, δυναμικά συστήματα εντοπισμού θέσης (DP), σχεδιασμός και διαδικασίες διέλευσης κ.λπ. Όλη η παραπάνω εκπαίδευση πραγματοποιείται σε ιδιωτικά κέντρα ναυτικής εκπαίδευσης εγκεκριμένα από την Ελληνική Κυβέρνηση και διεθνώς από τον Διεθνή Οργανισμό Ναυσιπλοΐας. Όλοι οι υπόλοιποι αξιωματικοί που βρίσκονται στα πλοία του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού προέρχονται από πανεπιστήμια και άλλα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
- Εξαιρέσεις
Υπάρχουν δύο ακόμη βαθμοί που μπορούν να βρεθούν στα πλοία του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού, ο επιτελάρχης και ο επιτελάρχης μηχανικός. Και οι δύο αυτοί βαθμοί μπορούν να βρεθούν μόνο σε επιβατηγά και κρουαζιερόπλοια γιωτ αναψυχής. Οι αξιωματικοί αυτοί βοηθούν με τη σειρά τους τον πλοίαρχο και τον αρχιμηχανικό, ενώ και οι δύο έχουν αποκτήσει το δίπλωμα του πλοιάρχου και του αρχιμηχανικού. Ωστόσο, έχουν μικρότερο ιστορικό υπηρεσίας και περιμένουν τη σειρά τους για τον ανώτερο βαθμό. Οι υψηλότεροι βαθμοί που μπορούν να αποκτηθούν στο Ελληνικό Εμπορικό Ναυτικό είναι ο καπετάνιος και ο αρχιμηχανικός και οι δύο αξιωματικοί προέρχονται από την Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού. Κανένας άλλος τύπος αξιωματικού δεν μπορεί να φτάσει σε αυτούς τους βαθμούς.
- Άλλοι αξιωματικοί
Άλλοι αξιωματικοί που υπηρετούν στα πλοία του Ελληνικού Εμπορικού Ναυτικού είναι οικονομικοί αξιωματικοί, ηλεκτρολόγοι, γιατροί και αξιωματικοί ασυρμάτου.
- Προαγωγή
Οι αξιωματικοί προάγονται μετά από 2 χρόνια υπηρεσίας από τον βαθμό του 2ου αξιωματικού στον βαθμό του υποπλοιάρχου, και μετά από 6 μήνες σπουδών και εξετάσεων στο Κέντρο Επιμόρφωσης Στελεχών Εμπορικού Ναυτικού (ΚΕΣΕΝ). Για να γίνει κάποιος πλοίαρχος απαιτείται 2ετής θαλάσσια υπηρεσία και 15 ημέρες σπουδών και εξετάσεων στο ΚΕΣΕΝ. Όλοι οι υπόλοιποι αξιωματικοί προάγονται μετά από αξιολογήσεις από την πλοιοκτήτρια εταιρεία.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Willmington, Rob. «China overtakes Greece to become largest shipowning nation». Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2024.
- ↑ Αθανασίου, Σάββας. «Ο κινεζικός στόλος για πρώτη φορά πέρασε πρώτος σε gross tonnage, αλλά η Ελλάδα παραμένει πρώτη σε dwt». Newmoney.
- ↑ Polemis, Spyros M. «The History of Greek Shipping». Greece.org. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2007.
- ↑ Depredations: Overend, Gurney & Co and the Greek and Oriental Steam Navigation Company, by Stefanos Xenos (1869)
- ↑ Ετήσια Έκθεση Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (PDF). Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών. 2023. σελ. 11.
- ↑ Ετήσια Έκθεση Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (PDF). Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών. 2024. σελ. 29.
- ↑ «Βαθμοί Εμπορικού Ναυτικού». Ελληνικό Εμπορικό Ναυτικό. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Αυγούστου 2024. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2024.