Εκκλησίες της Ειρήνης

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO

Εκκλησίες της Ειρήνης
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Η εκκλησία στη Σφιντνίτσα
Χώρα μέλος	Πολωνία
Τύπος	πολιτιστικό
Κριτήρια	iii, iv, vi
Ταυτότητα	1054
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή	2001 (25η συνεδρίαση)

Οι Εκκλησίες της Ειρήνης (πολωνικά: Kościoły Pokoju‎‎, γερμανικά: Friedenskirchen‎‎) στο Γιάβορ, στο Γκουόγκουφ και στη Σφιντνίτσα στη Σιλεσία, πήραν το όνομά τους από τη Συνθήκη της Βεστφαλίας το 1648. Η συνθήκη επέτρεπε τους Λουθηρανούς στα ρωμαιοκαθολικά τμήματα της Σιλεσίας, τότε τμήμα της Αυτοκρατορίας των Αψβούργων, οι οποίοι απαγορευόταν να ασκήσουν τη θρησκεία τους κατά τη διάρκεια του Τριακονταετή Πολέμου, να χτίσουν τρεις εκκλησίες από ξύλο, πηλό και άχυρο ή άλλο μη ανθεκτικό υλικό έξω από τα τείχη των πόλεων, οι οποίες τότε αποτελούσαν δουκάτα, χωρίς κωδωνοστάσια και καμπάνες. Ο χρόνος κατασκευής ήταν περιορισμένος στον ένα χρόνο.

Παρά του φυσικούς και πολιτικούς περιορισμούς, οι τρεις αυτές εκκλησίες έγιναν τα μεγαλύτερα θρησκευτικά κτίρια με πλαίσιο από ξύλο στην Ευρώπη, με τη χρήση πρωτοπόρων λύσεων στην κατασκευή και στον σχεδιασμό τους. Η εκκλησία στο Γιαβόρ, αφιερωμένη στο Άγιο Πνεύμα, έχει μήκος 43,4 μέτρα, πλάτος 14 μ. και ύψος 15,7 μ. και μπορεί να χωρέσει 5.500 πιστούς. Κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα Άλμπερχτ φον Σέμπις (1610-1688) από το Βρότσουαφ (τότε γερμανικό Μπρέσλαου) και ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα, το 1655. Οι δύο πίνακες στο εσωτερικό της φιλοτεχνήθηκαν από τον Γκέοργκ Φλέγκελ τη περίοδο 1671-1681. Το τέμπλο, έργο του Μάρτιν Σνάιντερ, χρονολογείται από το 1672. Το αυθεντικό εκκλησιαστικό όργανο, από τη Λεγκνίτσα (τότε Λίγκνιτς), κατασκευασμένο το 1664, αντικαταστάθηκε το 1855-56.

Σώζεται επίσης άλλη μία εκκλησία, στη Σφιντνίτσα, αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα, η οποία έχει χωρητικότητα 7.500 ατόμων. Στο εσωτερικό της βρίσκεται εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο μπαρόκ τέμπλο του 18ου αιώνα και ο άμβωνας, της ίδιας περιόδου, με ένα άγγελο στην κορυφή του με μια τρομπέτα, να αναγγέλλει τη δευτέρα παρουσία. Η οροφή της εκκλησίας είναι διακοσμημένη με τοιχογραφίες. Το εκκλησιαστικό όργανο του 17ου αιώνα είναι διακοσμημένο με αγγέλους, ενώ στην εκκλησία υπάρχουν και μικρότερα όργανα. Η τρίτη ίδια εκκλησία, στο Γκουόγκουφ (τότε Γκλόγκαου), καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1758.

Το 2001, μετά την ανακαίνισή τους, οι δύο εναπομείνασες εκκλησίες ανακηρύχθηκαν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO, λόγω του μεγέθους, των τεχνικών που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή τους και το πολιτικό πλαίσιο που συνοδεύει την κατασκευή, ως πράξη θρησκευτικής ανοχής από τους Αψβούργους της Αυστρίας.