Θέρμες Ξάνθης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Ρομπότ: Αφαιρώ 6 σύνδεσμους interwiki, που τώρα παρέχονται από τα Wikidata στο d:Q1765520
Ahmet Imam (συζήτηση | συνεισφορές)
Ιμάμ Αχμέτ ηρωική στάση έναντι των γενίτσαρων και Τούρκων
Γραμμή 9: Γραμμή 9:
== Εθνοτικές εντάσεις ==
== Εθνοτικές εντάσεις ==


Το Σεπτέμβριο του 2010, το Γαλλικό Τηλεοπτικό συνεργείο του καναλιού TF3 δοκίμασε να τραβήξει πλάνα από το χωριό και τους κατοίκους για την δημιουργία βίντεο-ρεπορτάζ με θέμα τα Πομάκικα χωριά της Θράκης. Το γαλλικό συνεργείο συνόδευε ο Ιμαμ Αχμέτ, διευθυντής της εφημερίδας Ζαγάλισα (έκδοση του Κέντρου Πομακικών Ερευνών). Όταν το συνεργείο έφθασε στις Θέρμες, και άρχισε να τραβά πλάνα, εμφανίστηκε μία μικρή ομάδα «σεσημασμένων» κατοίκων με επικεφαλής τον ιμάμη και δήλωσαν ότι «''οι κάτοικοι δεν είναι Πομάκοι, αλλά Τούρκοι και απαγορεύεται να βιντεοσκοπήσουν το σχολείο και το τζαμί''».
Το Σεπτέμβριο του 2010, το Γαλλικό Τηλεοπτικό συνεργείο του καναλιού TF3 δοκίμασε να τραβήξει πλάνα από το χωριό και τους κατοίκους για την δημιουργία βίντεο-ρεπορτάζ με θέμα τα Πομάκικα χωριά της Θράκης. Η παρουσία των δημοσιογράφων σε συνδυασμό με την παρουσία του ντόπιου Θερμιώτη <ref name="xronos_thermes_galloi_dhmosiografoi"> [http://www.xronos.gr/detail.php?ID=60258 30-Σεπ-2010 - Άρθρο στην εφημερίδα ο Χρόνος της Μελαχροινής Μαρτίδου: "Περίπου 800 κάτοικοι πομάκοι και τουρκογενείς ξεθηκώθηκαν - Το παρακράτος έδειξε πάλι τα δόντια του στις Θέρμες Ξάνθης".] </ref> Ιμαμ Αχμέτ (εκδότης/διευθυντής της εφημερίδας Ζαγάλισα η οποία ανήκει στο Πανελλήνιο Σύλλογο Πομάκων <ref name="zagalisa_contact"> [http://zagalisa.gr/contact Ιστοσελίδα εφημερίδας Ζαγάλισα: Στοιχεία επικοινωνίας.] </ref> - υποψήφιος του [[ΛΑΟΣ]] στις εκλογές του 2007 <ref name="xrysh_aygh_laos_imam_axmet"> [http://xryshaygh.wordpress.com/2008/03/20/axmet/ 20 Μαρτίου 2008 - Άρθρο στην επίσημη ιστοσελίδα της Χρυσής Αυγής: "Προσφυγή κατά της Ελλάδος από πολιτευτή του Γ. Καρατζαφέρη!".] </ref> - το 2000 δηλώνοντας μέλος της Τουρκικής Μουσουλμανικής μειονότητας Θράκης προσέφυγε στο [[Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων|ΕΔΑΔ]] κατά της Ελλάδας για την απόλυσή του από το σχολείο που εργαζόταν ως δάσκαλος <ref name="edad_imam_axmet"> Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων - ΠρώτοΤμήμα. ''Απόφαση επί του παραδέκτου της προσφυγής Νο. 63719/00 του Αχμέτ Ιμάμ κατά της Ελλάδας'' (μετάφραση στα ελληνικά). Ανακτήθηκε από την [http://www.nsk.gr/edad/ee64.pdf ιστοσελίδα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους], 22/11/2010.{{pdf}} </ref>), δημιούργησε ένταση. Σύμφωνα με την εφημερίδα "Ριζοσπάστης" η ένταση ξεκίνησε όταν ο [[Ιμάμ Αχμέτ]] έδινε συνέντευξη για τα εκπαιδευτικά προβλήματα των Πομάκων μαθητών μπροστά στην βιντεοκάμερα των Γάλλων δημοσιογράφων και αναφέρθηκε την λέξη "Πομάκος". Τότε γυναίκα βγήκε από το Τζαμί και φώναξε: ''«Δεν είμαστε Πομάκοι, είμαστε Τούρκοι <ref name="blog_dhmosiografoy_france3"> [http://web.archive.org/web/20101028101500/http://blog.france3.fr/champion-europe/index.php/2010/10/15/225610-le-billet-du-reporter 15-Οκτ-2010 - Ανάρτηση στο ιστολόγιο του Γαλλικού Καναλιού France3: "Le billet du reporter"] {{fr}} </ref> <ref name="xronos_video_pomakoi_france3"> [http://www.xronos.gr/detail.php?ID=60988&sphrase_id=20195 19-Οκτ-2010 - Άρθρο στο Χρόνο: "Το βίντεο του γαλλικού καναλιού για τους Πομάκους."] [http://www.youtube.com/watch?v=GbcLUeBPb7E Βίντεο γαλλικού καναλιού στο youtube] {{fr}} στο 3:46 βρίσκεται η δήλωση "Δεν είμαστε Πομάκοι, είμαστε Τούρκοι". </ref>»''. <ref name="rizospasths_thermes"> [http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=5870911&publDate=2/10/2010 2-Οκτ-2010 - Άρθρο στην εφημερίδα Ριζοσπάστης: "Επεισόδιο με πολλά ερωτηματικά στη Θράκη - Επίθεση δέχτηκε γαλλικό τηλεοπτικό συνεργείο που κατέγραφε συνέντευξη με Πομάκο στο χωριό Θέρμες".] </ref> Σύμφωνα με την εφημερίδα "Ο Χρόνος" η ένταση δημιουργήθηκε και από το γεγονός ότι ο Ιμάμ Αχμέτ υπήρξε υποψήφιος με το ΛΑΟΣ <ref name="xronos_thermes_galloi_dhmosiografoi"/>. Σύμφωνα με την εφημερίδα Ελεύθερη Ώρα οι κάτοικοι εναντιώθηκαν στον Ιμάμ Αχμέτ επειδή την εποχή που εργαζόταν ως δάσκαλος στο χωριό διαλαλούσε ότι οι κάτοικοι του χωριού είναι Τούρκοι ενώ τώρα αναφέρει ότι είναι Πομάκοι <ref name="eleytherh_wra_imam_axmet"> [http://www.elora.gr/portal/images/stories/pdfs/daily/2010/10/1106.pdf 21-Οκτ-2010 - Άρθρο στην εφημερίδα Ελεύθερη Ώρα (σελ. 5):"Η Θράκη χρειάζεται την Ελλάδα τώρα."] {{pdf}}</ref> <ref name="edad_imam_axmet"/>. Κάτοικοι του χωριού μαζί με κατοίκους από άλλες περιοχές κινήθηκαν αμέσως στην περιοχή, δηλώνοντας Τουρκογενείς και εναντιώθηκαν στα γυρίσματα. <ref>[http://www.zagalisa.gr/ Εφημερίδα Ζαγάλισα, τεύχος 47, Νοέμβριος 2010, ''Σκηνές από Ουγκάντα στις Θέρμες'']</ref> <ref> [http://www.empros.xan.gr/index.php?pg=2&id=370977 Εφημερίδα Εμπρός, Παρολίγο θερμό επεισόδιο στις Θέρμες, Μαριάννα Ξανθοπούλου, Κομοτηνή, 1 Οκτωβρίου 2010]</ref> <ref name="xronos_thermes_galloi_dhmosiografoi"/> <ref name="zagalitsa_thermes_galloi_dhmosiografoi"> [http://www.zagalisa.gr/content/o-iroismos-toy-dieythynti-mas-imam-axmet-anisxyro-elliniko-kratos-party-ton-toyrkikon-mixani Άρθρο του Κεμάλ Φαρζλή (τεύχος 46, Οκτώβριος 2010) στην εφημερίδα Ζαγάλισα: "Ο ηρωϊσμός του διευθυντή μας Ιμάμ Αχμέτ!! Ανίσχυρο το Ελληνικό κράτος! Πάρτυ των Τουρκικών μηχανισμών στα Πομακοχώρια".] </ref> <ref name="epikaira_taliban_thrakhs"> [http://m-epikaira.gr/2010/10/%CE%BF%CE%B9-%C2%AB%CF%84%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BC%CF%80%CE%AC%CE%BD%C2%BB-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B8%CF%81%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82/ 29-Οκτ-2010 - Άρθρο στο εβδομαδιαίο περιοδικό "Επίκαιρα" (του Γιώργου Διονυσόπουλου): "Οι «Ταλιμπάν» της Θράκης."] </ref> Σύμφωνα με το έντυπο "Ο Αντιφωνητής" ο ιμάμης του χωριού Γιουκσέλ Ιμάμ αναφέρθηκε σε προβοκάτσια κατά της Τουρκικής μειονότητας ενώ ο κοινοτάρχης Θερμών Χασάν Ναζίρ διακήρυξε: «''εδώ δεν είμαστε Πομάκοι. Όλοι μας είμαστε Τούρκοι..''» <ref name="antifwnhths_thermes"> [http://antifonitis.gr/online/?p=2310 23-Οκτ-2010 - Άρθρο στο δεκαπενθήμερο έντυπο Αντιφωνητής: "Τούρκικα ήθη στα Πομακοχώρια".] </ref>.


Όταν ο πρόεδρος του ''Πανελληνίου Συλλόγου Πομάκων'', κ. ''Ιμάμ Αχμέτ '''''αντέδρασε''', ο ιμάμης άρχισε να καλεί απεγνωσμένα από το κινητό του … '''ενισχύσεις '''από τα γύρω χωριά. Πράγματι, σε λίγη ώρα συγκεντρώθηκε ένας '''μηχανισμός… καταστολής '''(αλλά και πολλοί περίεργοι) κυρίως από τον Εχίνο και τα Μελίβοια καθώς και ο δήμαρχος Μύκης ''Μουσταφά Αγγά, ''ο αντινομάρχης ''Τουρκές Χατζημεμίς ''(στον συνδυασμό του ''Γιώργου Παυλίδη''), ο πρόεδρος Θερμών ''Χασάν Ναζίρ'', ο ''Αχμέτ Χράλογλου''…βοηθός του ψευτομουφτή Ξάνθης, ο δικηγόρος του…πλήθους ''Ιχσάν Καχιγιά ''κ.ά. με άγριες διαθέσεις κατά του προέδρου του ''Πανελληνίου Συλλόγου Πομάκων ''κ. ''Ιμάμ Αχμέτ ''και των μελών του συνεργείου.

Και ενώ η ένταση κορυφώθηκε έφθασαν αστυνομικές δυνάμεις από τον Εχίνο και την Ξάνθη. Οι συγκεντρωθέντες απαιτούσαν από το συνεργείο να τους δείξει τα πλάνα που τράβηξαν για να τα …'''λογοκρίνουν '''και να επιλέξουν εκείνοι ποια πρέπει να παραμείνουν και ποια πρέπει να '''διαγραφούν'''! Οι Γάλλοι καθώς και η Ελληνίδα δημοσιογράφος που τους συνόδευε, ''εξεπλάγησαν ''από τις βάρβαρες διαθέσεις του πλήθους και τελικά δέχθηκαν να λογοκριθούν τα πλάνα καθώς ενώπιον των αστυνομικών αρχών τους …'''απαγόρευαν την αποχώρηση από το χωριό'''. Οι εκπρόσωποι του μαινόμενου πλήθους ...έλεγξαν εξονυχιστικά τα πλάνα και αφού υπέδειξαν ποια πρέπει να "κοπούν", υποχρέωσαν το συνεργείο και σε νέα ταπείνωση, δηλαδή να υπογράψουν '''έγγραφο-δέσμευση '''γραμμένο στα Ελληνικά (σημειώνουμε ότι οι Γάλλοι δεν γνωρίζουν ούτε λέξη Ελληνικά) ότι δεν θα προβάλλουν τα πλάνα που έχουν διαγραφεί!

Ο Ιμάμ Αχμέτ κράτησε '''ηρωϊκή στάση '''γιατί παρά τις απειλές του όχλου των '''Πομακογενιτσάρων '''και τις …παραινέσεις της Ελληνικής αστυνομίας, αρνήθηκε να αποχωρήσει από το χώρο.Ενώ η Ελληνική αστυνομία μάλλον μπέρδεψε την αποστολή της και έδωσε εικόνα ...'''''πυροσβεστικής υπηρεσίας''''', ενθαρρύνοντας έτσι την επιθετικότητα των εξτρεμιστών!

Ο ηρωικός Ιμάμ Αχμέτ υπερασπίστηκε την τιμή των γενοκτονούμενων Πομάκων τόσο έναντι των Τούρκων όσο και έναντι των γενίτσαρων Πομάκων, πιστών δούλων της Άγκυρας. Ταυτόχρονα, όμως, υπερασπίστηκε και την τιμή της Ελλάδας και απέτρεψε την δημιουργία ενός μικροχώρου τύπου Ίμια, στην ορεινή Ροδόπη. Απεχώρησε πέντε ώρες μετά και μόνο όταν το συμβάν είχε λήξει, αρνούμενος να δεχθεί αστυνομική συνοδεία. Η στάση του ''απέτρεψε τη δημιουργία τετελεσμένων'', ακόμα και σε συμβολικό επίπεδο. Αυτό ήταν το χρέος του ως περήφανου Πομάκου και αυτό έπραξε…<ref>{{Cite web|url = http://zagalisa.gr/content/o-iroismos-toy-dieythynti-mas-imam-axmet-anisxyro-elliniko-kratos-party-ton-toyrkikon-mixani|title = Ο ηρωισμός του διευθυντή μας Ιμάμ Αχμέτ! Ανίσχυρο το ελληνικό κράτος! Πάρτυ των τουρκικών μηχανισμών στα Πομακοχώρια!}}</ref>
== Αξιοθέατα ==
== Αξιοθέατα ==



Έκδοση από την 23:30, 3 Δεκεμβρίου 2014

Συντεταγμένες: 41°21′10″N 24°58′30″E / 41.352878°N 24.974885°E / 41.352878; 24.974885

Άνω Θέρμες.
Μέσες Θέρμες.
Κάτω Θέρμες.
Περιοχή Ιαματικών πηγών Θερμών.

Οι Θέρμες (Πομάκικα: Ναγκόρνε Μααλέ [1] (Άνω Θέρμες), Σρέντνα Λίτζα [2] (Μέσες Θέρμες), παλιά ονομασία Ιλίτσα[3] [4] [5]) είναι ένα ορεινό Πομάκικο[6][7] χωριό το οποίο βρίσκεται 40,5 χιλιόμετρα [8] οδικώς βόρεια από την Ξάνθη στα Ελληνο-Βουλγαρικά σύνορα. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 500μ περίπου και έχει συνολικό πληθυσμό 1.221 κατοίκους. [9] Χωρίζεται στους παρακάτω οικισμούς: τις Άνω Θέρμες, τις Μέσες Θέρμες, τις Κάτω Θέρμες και τις Ιαματικές Πηγές Θερμών. Στο χωριό υπάρχει Γυμνάσιο το οποίο βρίσκεται στην περιοχή των Ιαματικών Πηγών.

Εθνοτικές εντάσεις

Το Σεπτέμβριο του 2010, το Γαλλικό Τηλεοπτικό συνεργείο του καναλιού TF3 δοκίμασε να τραβήξει πλάνα από το χωριό και τους κατοίκους για την δημιουργία βίντεο-ρεπορτάζ με θέμα τα Πομάκικα χωριά της Θράκης. Το γαλλικό συνεργείο συνόδευε ο Ιμαμ Αχμέτ, διευθυντής της εφημερίδας Ζαγάλισα (έκδοση του Κέντρου Πομακικών Ερευνών). Όταν το συνεργείο έφθασε στις Θέρμες, και άρχισε να τραβά πλάνα, εμφανίστηκε μία μικρή ομάδα «σεσημασμένων» κατοίκων με επικεφαλής τον ιμάμη και δήλωσαν ότι «οι κάτοικοι δεν είναι Πομάκοι, αλλά Τούρκοι και απαγορεύεται να βιντεοσκοπήσουν το σχολείο και το τζαμί».

Όταν ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Πομάκων, κ. Ιμάμ Αχμέτ αντέδρασε, ο ιμάμης άρχισε να καλεί απεγνωσμένα από το κινητό του … ενισχύσεις από τα γύρω χωριά. Πράγματι, σε λίγη ώρα συγκεντρώθηκε ένας μηχανισμός… καταστολής (αλλά και πολλοί περίεργοι) κυρίως από τον Εχίνο και τα Μελίβοια καθώς και ο δήμαρχος Μύκης Μουσταφά Αγγά, ο αντινομάρχης Τουρκές Χατζημεμίς (στον συνδυασμό του Γιώργου Παυλίδη), ο πρόεδρος Θερμών Χασάν Ναζίρ, ο Αχμέτ Χράλογλου…βοηθός του ψευτομουφτή Ξάνθης, ο δικηγόρος του…πλήθους Ιχσάν Καχιγιά κ.ά. με άγριες διαθέσεις κατά του προέδρου του Πανελληνίου Συλλόγου Πομάκων κ. Ιμάμ Αχμέτ και των μελών του συνεργείου.

Και ενώ η ένταση κορυφώθηκε έφθασαν αστυνομικές δυνάμεις από τον Εχίνο και την Ξάνθη. Οι συγκεντρωθέντες απαιτούσαν από το συνεργείο να τους δείξει τα πλάνα που τράβηξαν για να τα …λογοκρίνουν και να επιλέξουν εκείνοι ποια πρέπει να παραμείνουν και ποια πρέπει να διαγραφούν! Οι Γάλλοι καθώς και η Ελληνίδα δημοσιογράφος που τους συνόδευε, εξεπλάγησαν από τις βάρβαρες διαθέσεις του πλήθους και τελικά δέχθηκαν να λογοκριθούν τα πλάνα καθώς ενώπιον των αστυνομικών αρχών τους …απαγόρευαν την αποχώρηση από το χωριό. Οι εκπρόσωποι του μαινόμενου πλήθους ...έλεγξαν εξονυχιστικά τα πλάνα και αφού υπέδειξαν ποια πρέπει να "κοπούν", υποχρέωσαν το συνεργείο και σε νέα ταπείνωση, δηλαδή να υπογράψουν έγγραφο-δέσμευση γραμμένο στα Ελληνικά (σημειώνουμε ότι οι Γάλλοι δεν γνωρίζουν ούτε λέξη Ελληνικά) ότι δεν θα προβάλλουν τα πλάνα που έχουν διαγραφεί!

Ο Ιμάμ Αχμέτ κράτησε ηρωϊκή στάση γιατί παρά τις απειλές του όχλου των Πομακογενιτσάρων και τις …παραινέσεις της Ελληνικής αστυνομίας, αρνήθηκε να αποχωρήσει από το χώρο.Ενώ η Ελληνική αστυνομία μάλλον μπέρδεψε την αποστολή της και έδωσε εικόνα ...πυροσβεστικής υπηρεσίας, ενθαρρύνοντας έτσι την επιθετικότητα των εξτρεμιστών!

Ο ηρωικός Ιμάμ Αχμέτ υπερασπίστηκε την τιμή των γενοκτονούμενων Πομάκων τόσο έναντι των Τούρκων όσο και έναντι των γενίτσαρων Πομάκων, πιστών δούλων της Άγκυρας. Ταυτόχρονα, όμως, υπερασπίστηκε και την τιμή της Ελλάδας και απέτρεψε την δημιουργία ενός μικροχώρου τύπου Ίμια, στην ορεινή Ροδόπη. Απεχώρησε πέντε ώρες μετά και μόνο όταν το συμβάν είχε λήξει, αρνούμενος να δεχθεί αστυνομική συνοδεία. Η στάση του απέτρεψε τη δημιουργία τετελεσμένων, ακόμα και σε συμβολικό επίπεδο. Αυτό ήταν το χρέος του ως περήφανου Πομάκου και αυτό έπραξε…[10]

Αξιοθέατα

Ανάγλυφο του Μίθρα

Ιστορικά είναι γνωστές οι Θέρμες για τον Μίθρα, μια περσική θεότητα (θεός του ήλιου) που λατρευόταν στην περιοχή. Στην περιοχή Κάτω Θερμών υπάρχει το ανάγλυφο του Μίθρα λαξευμένο πάνω σε βράχο το οποίο συμβολίζει ένα σπήλαιο όπου στο κέντρο ο Μίθρας θυσιάζει ένα ταύρο ανάμεσα από τον Καύτη (Cautes) και τον Καυτοπάτη (Cautopates) (συνοδοί του θεού).

Ανάγλυφο Μίθρα - Κοντινή εικόνα.
Το Ανάγλυφο του Μίθρα Ταυροκτόνου (μυθολογικό πρόσωπο - περσική θεότητα - θεός του ήλιου).

Κάτω από το Ταύρο διακρίνεται φίδι και στο πλάι φαίνεται μια άλλη μορφή που ίσως είναι ο Ήλιος ή η Σελήνη. Στο κάτω μέρος του ανάγλυφου παρουσιάζονται σκηνές από τον κύκλο του θεού (ο Μίθρας κυνηγός, χειροτονία, ιερό φαγητό Μίθρα και ήλιου, άνοδος Μίθρα στον ουρανό κλπ). Το ανάγλυφο χρονολογείται από το 2-3ο αιώνα μ.Χ. και βρίσκεται δίπλα από το οικισμό Κάτω Θέρμες. [11] [12]

Ιαματικές Πηγές

Θερμά λουτρά - Περιοχή θερμών πηγών - το λουτρό αυτό στο παρελθόν ανήκε στο συγκρότημα του τεκέ Μπουνταλά Χότζα [13] [14].

Οι Ιαματικές πηγές, όπως και το Γυμνάσιο, βρίσκονται 1 χλμ. ανατολικά των (Κάτω) Θερμών. Το όνομα του χωριού προέρχεται από τις θερμές ιαματικές πηγές που υπάρχουν σε ακτίνα 1 χιλιομέτρου στις Θέρμες. Στο χωριό υπάρχουν ενοικιαζόμενα δωμάτια, εστιατόρια, και πισίνες με ιαματικά λουτρά (μερικές από τις πισίνες είναι ελεύθερες αλλά υπάρχουν και οργανωμένες - επί πληρωμή - εγκαταστάσεις). [15]

Προσωπικότητες

  • Ιμάμ Αχμέτ (1952-), δάσκαλος (απόφοιτος Ειδικής Παιδαγωγής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης - ΕΠΑΘ), εκδότης της εφημερίδας Ζαγάλισα.

Παραπομπές

  1. Εφημερίδα Ζαγάλισα: Άνω Θέρμες.
  2. Εφημερίδα Ζαγάλισα: Μέσες Θέρμες.
  3. Kevin Featherstone, Dimitris Papadimitriou, Argyris Mamarelis, Georgios Niarchos (2011). The Last Ottomans - The Muslim Minority of Greece 1940-1949. Palgrave Macmillan. σελίδες XVI – XIX. ISBN 978-0230232518. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  4. Μουσουλμανικά Μνημεία Δυτικής Θράκης, Ελλάδα. Μουφτεία Ξάνθης, Κομοτηνής, Έβρου. 2009. σελ. 131.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |title= (βοήθεια)
  5. Πέτρου Α. Γεωργαντζή (1998). Προξενικά Αρχεία Θράκης - Τόμος Α - Πρεσβεία Κωνσταντινουπόλεως, Προξενείο Ανδριανουπόλεως, Υ-προξενεία Φιλ/πόλεως & Ξάνθης. Ξάνθη: Δήμος Ξάνθης. σελίδες Παράρτημα – Πίνακες Στατιστικοί – Υποδιοίκησις Ξάνθης. 
  6. "Μέσα στα Πομακοχώρια, και συγκεκριμένα στις Θέρμες" Καθημερινή
  7. Domna Michail, Migration, tradition and transition among the Pomaks in Xanthi (Western Thrace), LSE PhD Symposium on Social Science Research on Greece, Hellenic Observatory, European Institute, LSE, June21, 2003
  8. Απόσταση Κάτω Θερμών από Ξάνθη: Ιστοσελίδα Γραφείου Μειονοτικής Εκπαίδευσης Θράκης.
  9. "Διοικητική Διαίρεση" Έγγραφο από την ιστοσελίδα του Ελληνικού Υπουργείου Εσωτερικών. www.ypes.gr.
  10. «Ο ηρωισμός του διευθυντή μας Ιμάμ Αχμέτ! Ανίσχυρο το ελληνικό κράτος! Πάρτυ των τουρκικών μηχανισμών στα Πομακοχώρια!». 
  11. 19-Απρ-2007 άρθρο στην εφημερίδα "ο Χρόνος" Κομοτηνής: Οι άγνωστες Θέρμες, 90 χιλιόμετρα από Κομοτηνή - Τα στοιχεία στο άρθρο για το Ανάγλυφο του Μίθρα προέρχονται από τους αρχαιολόγους Μαρίας-Γαβριέλλας Παρισάκη και Λουίζας Λουκοπούλου.
  12. Επίσημη ιστοσελίδα Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού (culture.gr): Ανάγλυφο του Μίθρα Ταυροκτόνου.
  13. Prof. Dr. Heath W. Lowry (12 Μαρτίου 2012). «Osmanlıların Balkanlara Yerleşmesinde İmaretlerin Rolü / The Ottoman Settlement in the Balkans: The Role of Imarets». Διάλεξη Οθωμανολόγου Heath W. Lowry από το Πανεπιστήμιο Princeton στο Fatih Üniversitesi. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2012. 
  14. Heath W. Lowry (2009). In the Footsteps of the Ottomans: A Search for Sacred Spaces & Architectural Monuments in Northern Greece. Istanbul: Mary Martin Booksellers / Bahçesehir University Publications. σελίδες 30–31. ISBN 9789756437865.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |title= (βοήθεια)
  15. Νικόλαος Κόκκας (15 Νοεμβρίου 2006). «Ιαματικά Λουτρά Θερμών». Οδηγός Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2012. 

Αναφορές