Ισπανιόλα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
μ r2.7.2) (Ρομπότ: Προσθήκη: arz:هيسبانيولا |
|||
| Γραμμή 35: | Γραμμή 35: | ||
[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Αϊτής]] |
[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Αϊτής]] |
||
[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Δομινικανής Δημοκρατίας]] |
[[Κατηγορία:Γεωγραφία της Δομινικανής Δημοκρατίας]] |
||
[[af:Hispaniola]] |
|||
[[als:Hispaniola]] |
|||
[[an:Hispaniola]] |
|||
[[ar:هيسبانيولا]] |
|||
[[arz:هيسبانيولا]] |
|||
[[be:Востраў Гаіці]] |
|||
[[bg:Испаньола]] |
|||
[[br:Hispaniola]] |
|||
[[bs:Hispaniola]] |
|||
[[ca:Hispaniola]] |
|||
[[cs:Hispaniola]] |
|||
[[cy:Hispaniola]] |
|||
[[da:Hispaniola]] |
|||
[[de:Hispaniola]] |
|||
[[en:Hispaniola]] |
|||
[[eo:Hispaniolo]] |
|||
[[es:La Española]] |
|||
[[et:Haiti saar]] |
|||
[[eu:Hispaniola]] |
|||
[[fa:هیسپانیولا]] |
|||
[[fi:Hispaniola]] |
|||
[[fo:Hispaniola]] |
|||
[[fr:Hispaniola]] |
|||
[[frr:Hispaniola]] |
|||
[[fy:Hispanjola]] |
|||
[[ga:An Easpáinneoil]] |
|||
[[gd:Hispaniola]] |
|||
[[gl:A Española]] |
|||
[[he:היספניולה]] |
|||
[[hi:हिस्पानिओला]] |
|||
[[hr:Hispaniola]] |
|||
[[ht:Ispayola]] |
|||
[[hu:Hispaniola]] |
|||
[[hy:Հաիթի կղզի]] |
|||
[[ia:Hispaniola]] |
|||
[[id:Hispaniola]] |
|||
[[is:Hispaníóla]] |
|||
[[it:Hispaniola]] |
|||
[[ja:イスパニョーラ島]] |
|||
[[ka:ჰაიტი (კუნძული)]] |
|||
[[ko:히스파니올라 섬]] |
|||
[[la:Hispaniola]] |
|||
[[lb:Hispaniola]] |
|||
[[lmo:Hispaniola]] |
|||
[[lt:Haitis (sala)]] |
|||
[[lv:Haiti (sala)]] |
|||
[[mk:Хиспањола]] |
|||
[[mr:हिस्पॅनियोला]] |
|||
[[ms:Hispaniola]] |
|||
[[nl:Hispaniola]] |
|||
[[nn:Hispaniola]] |
|||
[[no:Hispaniola]] |
|||
[[oc:Haití (illa)]] |
|||
[[pap:Hispañola]] |
|||
[[pl:Haiti (wyspa)]] |
|||
[[pnb:ہسپانولا]] |
|||
[[pt:Ilha de São Domingos]] |
|||
[[qu:Ayti wat'a]] |
|||
[[ro:Hispaniola]] |
|||
[[ru:Гаити (остров)]] |
|||
[[sh:Hispaniola]] |
|||
[[simple:Hispaniola]] |
|||
[[sk:Haiti (ostrov)]] |
|||
[[sl:Hispaniola]] |
|||
[[sq:Hispaniola]] |
|||
[[sr:Хиспањола]] |
|||
[[sv:Hispaniola]] |
|||
[[sw:Hispaniola]] |
|||
[[ta:லா எசுப்பானியோலா]] |
|||
[[th:เกาะฮิสปันโยลา]] |
|||
[[tr:Hispanyola]] |
|||
[[uk:Гаїті (острів)]] |
|||
[[ur:ہسپانیولا]] |
|||
[[vi:Hispaniola]] |
|||
[[war:Hispaniola]] |
|||
[[yi:היספאניאלא]] |
|||
[[yo:Hispaniola]] |
|||
[[zh:伊斯帕尼奥拉岛]] |
|||
[[zh-min-nan:Sió-se-pan-gâ]] |
|||
[[zh-yue:西班牙島]] |
|||
Έκδοση από την 01:22, 25 Μαρτίου 2013
| Ισπανικά: La Española | |
|---|---|
 | |
 | |
| Γεωγραφία | |
| Τοποθεσία | Καραϊβική θάλασσα |
| Συντεταγμένες | 19°00′N 70°40′W / 19.000°N 70.667°WΣυντεταγμένες: 19°00′N 70°40′W / 19.000°N 70.667°W |
| Αρχιπέλαγος | Μεγάλες Αντίλλες |
| Έκταση | 76.480 km² |
| Υψόμετρο | 3.098 μ |
| Υψηλότερη κορυφή | Πίκο Ντουάρτε |
| Χώρα | |
| Δημογραφικά | |
| Πληθυσμός | 18.943.000 (απογραφής 2005) |
| Πυκνότητα | 241,5 /χλμ2 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η Ισπανιόλα (Ισπανικά: La Española, ή Hispaniola στα λατινικά) είναι νησί της Καραϊβικής θάλασσας, ανοιχτά της Κεντρικής Αμερικής, το δεύτερο σε μέγεθος των Μεγάλων Αντιλλών μετά την Κούβα, η οποία βρίσκεται ΒΔ της Ισπανιόλας. Έχει έκταση 76.483 τ. χλμ., και πληθυσμό 18.943.000 κατοίκους. Πολιτικά, το νησί χωρίζεται σε δύο κράτη: στη Δομινικανή Δημοκρατία, η οποία καταλαμβάνει τα δύο τρίτα του νησιού, στο ανατολικό τμήμα του, και στη Δημοκρατία της Αϊτής, που εκτείνεται στο δυτικό τμήμα.
Το ανάγλυφο της Ισπανιόλας είναι διαμορφωμένο κυρίως από παράλληλες οροσειρές και πεδιάδες. Η Κεντρική Κορδιλιέρα φτάνει στα 3.175 μ. στο Πίκο Ντουάρτε (στη Δομινικανή Δημοκρατία), την ψηλότερη κορυφή της Καραϊβικής· αντίθετα, η επιφάνεια της λίμνης Ενρικίγιο βρίσκεται 35 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Οι σημαντικότεροι ποταμοί της Ισπανιόλας είναι ο Αρτιμπονίτ, ο Καμού και ο Γιάκε δελ Νόρτε. Οι δασώδεις περιοχές στα υψίπεδα έχουν περιοριστεί σημαντικά μετά την αποψίλωση που προκάλεσε η εντατική αγροκαλλιέργεια. Στις πεδιάδες ευνοείται η καλλιέργεια του κακάο, ενώ στις ορεινές περιοχές η καλλιέργεια του καφέ, κύρια προϊόντα παραγωγής του νησιού.
Μεγαλύτερες πόλεις της Ισπανιόλας είναι το Πορτ-ο-Πρενς, την πρωτεύουσα της Αϊτής, και ο Άγιος Δομίνικος (Σάντο Ντομίνγκο), πρωτεύουσα της Δομινικανής Δημοκρατίας.
Ιστορία
Το νησί αποτέλεσε σταθμό στο πρώτο ταξίδι του Χριστόφορου Κολόμβου το 1492, ο οποίος του έδωσε την ονομασία Ισπανιόλα, δηλαδή Ισπανική (νήσος). Οι πρώτοι κάτοικοι του, ιθαγενείς της φυλής των Αραουάκων, αφανίστηκαν με την έλευση των πρώτων Ισπανών αποίκων. Μετά την ειρήνη του Ρίσβικ (1697), ένα μέρος του νησιού παραχωρήθηκε τυπικά στη Γαλλία με την ονομασία Σεν Ντομινίκ (Saint Domingue), ενώ το υπόλοιπο εξακολουθούσε να βρίσκεται υπό το ισπανικό έλεγχο. Αργότερα, το 1795, η Ισπανία παραχώρησε την περιοχή που τελούσε υπό την κατοχή της στη Γαλλία. Έπειτα από εννέα χρόνια (1804) ο στρατηγός Ζαν Ζακ Ντεσαλίν κήρυξε την ανεξαρτησία του νησιού, το οποίο μετονομάστηκε σε Αϊτή. Το 1844 ο Άγιος Δομίνικος, που στο μεταξύ είχε επανέλθει στην ισπανική κυριαρχία (1808), διακύριξε ακόμη μία φορά την ανεξαρτησία του, δημιουργώντας την Δομινικανή Δημοκρατία και το νησί, ως γεωγραφική ενότητα, προσέκτησε την πρότερη ονομασία του.
