Στουρνάρα Ευρυτανίας

Στουρνάρα
Στουρνάρα Στουρνάρα
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Δήμος	δήμος Δομνίστας
Γεωγραφία
Νομός	νομός Ευρυτανίας
Υψόμετρο	820 μέτρα
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασία	Δολιανά
Ταχ. κώδικας	360 76
Τηλ. κωδικός	2237

Τα Δολιανά Ευρυτανίας είναι ένα μικρό, ορεινό, απομονωμένο χωριό του Καλλικρατικού Δήμου Καρπενησίου, πρώην Δήμου Δομνίστας, το οποίο απέχει 39 χμ. από το Καρπενήσι και 24 χμ. από το Μεγάλο Χωριό. Περιβάλλεται από πάρα πολλά βράχια του όρους Καλιακούδα . Υπάρχουν άλλα τρία χωριά με το ίδιο όνομα. Τα Δολιανά Ιωαννίνων, τα Δολιανά Τρικάλων και τα Δολιανά Αρκαδίας.

Το σημερινό του όνομα είναι Στουρνάρα προς τιμή του Αγίου Γερασίμου του νέου του Καρπενησιώτη, ο οποίος καταγόταν από τα Δολιανά από την οικογένεια Σταθόπουλου ή Στουρνάρα και μετανάστευσε από τα Δολιανά στο Μεγάλο Χωριό. Εκεί που ήταν το πατρικό του οι Μεγαλοχωρίτες χτίσανε έναν καλλιτεχνικό αρχιτεκτονικό ναό. Το 1960 πολλοί κάτοικοι του χωριού μετανάστευσαν στην Αμερική. Εδώ κι εφτά χρόνια ζει στο χωριό ένας και μόνο κάτοικος, ο Νίκος Μουτογιάννης.

Ιστορικά

Μαρτυρίες αναφέρουν πως στο χωριό Δολιανά Ευρυτανίας το 1454 μ.Χ. κατοικούσαν δέκα οικογένειες, από τις οποίες οι δυο ήταν χήρες γυναίκες. Υπήρχαν δυο νερόμυλοι και οι κάτοικοι ασχολούνταν με την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία.

Ο Άγιος Γεράσιμος ο νέος ο Καρπενησιώτης καταγόταν από τα Δολιανά Ευρυτανίας (1787-1812). Αρχικά είχε ασπαστεί τον ισλαμισμό, αλλά μετανόησε κι έγινε μοναχός στο Άγιο Όρος. Στις 3 Ιουλίου 1812 αποκεφαλίστηκε από τους Τούρκους στην Κωνσταντινούπολη για την αλλαξοπιστία του.

Επίσης αναφέρεται πως οι πρώτοι κάτοικοι στα Δολιανά Ευρυτανίας ήταν από τα Δολιανά Ιωαννίνων. Τα δυο χωριά δε μοιάζουν καθόλου, αφού τα Δολιανά Ευρυτανίας είναι ένα πολύ ορεινό χωριό, ψηλά στην Καλιακούδα με κύρια απασχόληση τη μικρή κτηνοτροφία και την ακόμη μικρότερη γεωργία με τις "πεζούλες", ενώ τα Δολιανά Ιωαννίνων είναι ένα εύπορο χωριό με κάμπο, πολλά νερά και τα γύρω βουνά μεγάλα βοσκοτόπια, κατάλληλα για κτηνοτροφία.

Από τα Δολιανά Ευρυτανίας καταγόταν ο Δημήτριος Παπαβαστάκης, όπου ύστερα από βασανιστήρια στις 24 Δεκεμβρίου 1942 υπό την κατοχή των Ιταλών, μαζί με το Νοματάρχη Χαρ. Κατσίμπα τους έριξαν ζωντανούς σε καιγόμενο σπίτι στην Πλατεία του Μικρού Χωριού του γιατρού Πιστόλη. Οι υπόλοιποι 11 τουφεκίστηκαν.

Πολιτιστικά

Κάθε χρόνο στα Δολιανά Ευρυτανίας γίνεται ένα πανηγύρι στις 20 Ιουλίου του Προφήτη Ηλία. Τα τελευταία χρόνια πολλοί Δολιανίτες έχουν επισκευάσει τα πέτρινα σπίτια τους στο χωριό. Έχουν γίνει κι άλλες επισκευές, όπως στην εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στην πλατεία, στο σχολείο, που σήμερα χρησιμοποιείται ως βοηθητικός χώρος για τις ανάγκες του Συλλόγου του χωριού "Άγιος Αθανάσιος-Πανταβρέχει" .

Το 2009 κατασκευάστηκε μεταλλική γέφυρα που ενώνει το χωριό Δολιανά με το χωριό Ροσκά Ευρυτανίας. Επίσης τα τελευταία χρόνια έχει και ηλεκτρικό ρεύμα, καθώς τίθεται και σε λειτουργία ο ένας νερόμυλος του χωριού. Ακόμη έχει εκπονηθεί μελέτη από τον πρώην Δήμο Δομνίστας για να ανακηρυχθεί η περιοχή Πανταβρέχει ως "προστατευόμενη". Η μελέτη έχει εγκριθεί κι αναμένονται οι τελευταίες διορθώσεις.

Φυσιολατρικά

Πολύ κοντά στο χωριό υπάρχει ο Κρικελοπόταμος και το φαράγγι Πανταβρέχει, κατάλληλο μέρος για πεζοπορία, trekking κι άλλες φυσιολατρικές δραστηριότητες.

Βιβλιογραφία

• Ασημάκης Κ. (2009). "Τα Δολιανά, ένα χωριό οχυρωμένο στα βράχια",Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τ. 126, σ. 23-26.
• Βαστάκης Χρ. (2009). "Από τα Δολιανά", Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τ. 124, σ. 10.
• Γενική Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Γνώσεων (1992). Υδρία Cambridge Ήλιος, τ. 3ος, εκδ. Τέσσερα Έψιλον, σ.987.
• Γενική Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Γνώσεων (1992). Υδρία Cambridge Ήλιος, τ. 4ος, εκδ. Τέσσερα Έψιλον, σ.1251.
• Παπαστάθης Ν. (2006). "Νέα από τα Δολιανά", Χωριάτικοι Αντίλαλοι, τ. 115, σ. 8-9.
• Παγκόσμιος Εγκυκλποπαίδεια των Νέων (χ.χ.). τ. 4ος, Επιμορφωτικός Εκδοτικός Οργανισμός, σ. 103.
• Παγκόσμιος Εγκυκλποπαίδεια των Νέων (χ.χ.). τ. 6ος, Επιμορφωτικός Εκδοτικός Οργανισμός, σ. 151.