Εκτόπισμα

Το Εκτόπισμα (displacement) ενός πλοίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά το βάρος του νερού που εκτοπίζει με τον όγκο του (weight of dispacement), που ισούται αφενός μεν με αυτό τούτο το βάρος του πλοίου μετρούμενο σε τόνους (displacement tons), αφετέρου δε με τον όγκο του εκτοπιζόμενου ύδατος (volume of displacement).

Διακρίσεις

Το εκτόπισμα διακρίνεται σε πλήρες εκτόπισμα, έμφορτο και άφορτο.

• Πλήρες εκτόπισμα (full displacement): Καλείται το εκτόπισμα του πλοίου με πλήρες φορτίο και εφόδια (καύσιμα, νερά, τρόφιμα, έρμα και άλλα εφόδια).
• Έφορτο εκτόπισμα (load displacement): Καλείται το βάρος του πλοίου συν του φορτίου που φέρει.
• Άφορτο εκτόπισμα (light displacement): Καλείται το βάρος μόνο του πλοίου, χωρίς φορτίο.

Εφαρμογή

Το πόσο βάρος φορτίου μπορεί να μεταφέρει ασφαλώς ένα πλοίο, είτε είναι βαμβάκι είτε άρματα μάχης ορίζεται από τη γραμμή φόρτωσης του πλοίου. Έτσι υφίσταται άλλη μια έννοια: χωρητικότητα εκτοπίσματος. Χωρητικότητα εκτοπίσματος (dispacement tonnage) είναι το βάρος του εκτοπιζόμενου ύδατος όταν αυτό το πλοίο βυθίζεται (εκ του φορτίου) μέχρι τη γραμμή φόρτωσης. Μετρείται σε τόνους εκτοπίσματος (dispacement tons). Ένας τόνος εκτοπίσματος (dt) ισούται με 35 κυβ. πόδες εκτοπιζόμενου θαλασσινού νερού και 36 κυβ. πόδες γλυκού νερού (ποταμών, λιμνών).

Προσοχή και πάλι, δεν θα πρέπει να συγχέεται η χωρητικότητα εκτοπίσματος που είναι βάρος με τις άλλες έννοιες της χωρητικότητας που είναι όγκος.

Ο υπολογισμός στη φόρτωση είναι πολύ σημαντικός ιδιαίτερα αν το λιμάνι φόρτωσης ή εκφόρτωσης είναι ποτάμιο, για να μη θεωρηθεί το πλοίο υπέρβαρο (παράνομο).