Γκαργκόιλ
.jpg)
To γκαργκόιλ (gargoyle) είναι αρχιτεκτονική κατασκευή που έχει σχεδιαστεί σε στυλ γκροτέσκο[1] στα πλευρά ενός κτηρίου, η οποία αποτρέπει το νερό της βροχής να έλθει σε επαφή με την φέρουσα τοιχοποιία με αποτέλεσμα την προστασία του οικοδομήματος από την υγρασία και την διάβρωση. Συνήθως πρόκειται για άγαλμα με φιγούρα επιμήκη ενός φανταστικού ζώου, η οποία είναι κενή και συνδέεται με σωληνώσεις με το κτήριο από όπου κυλά το νερό της βροχής, το οποίο κατόπιν εκτοξεύεται μακριά από τα πλευρά του κτηρίου από το ανοικτό στόμα του αγάλματος.
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Υπάρχουν αρκετές εκδοχές για την προέλευση της λέξης.
- Προέρχεται από την γαλλική λέξη gargouille, η οποία σημαίνει λαιμός ή οισοφάγος και από το ρήμα gargariser που σημαίνει γαργάρα.
- Προέρχεται από την λατινικές λέξεις gurgulio, gula, gargula, των οποίων η ρίζα αντιπροσωπεύει το θόρυβο του γάργαρου νερού.
- Προέρχεται από την Ιταλική φράση gronda sporgente που σημαίνει «προεξέχουσα υδρορροή.»
Μύθος - Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Στην αρχαία αιγυπτιακή αρχιτεκτονική υπάρχουν γκαρκόιλ με την μορφή κεφαλής λιονταριού. Παρόμοιες κατασκευές από μάρμαρο ή τερακότα υπάρχουν και στους αρχαίους Ελληνικούς ναούς. Παράδειγμα οι λεοντοκέφαλες υδροροές στον ναό του Δία στην αρχαία Ολυμπία.[2][3] Επίσης κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους συναντάμε ζωόμορφες υδρορροές στα διάφορα δημόσια κτήρια. Κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους μεγάλα κτήρια καθώς και πολλοί καθεδρικοί ναοί τοποθετούσαν γκαρκόιλ με τα σπουδαιότερα τα γκαργκόιλ της Παναγίας των Παρισίων.
Η χρησιμότητά τους ήταν να μεταδώσουν στους αναλφάβητους χωρικούς της εποχής εκείνης την έννοια του κακού μέσω της γκροτέσκο φιγούρας καθώς και να διώξουν μακριά τα κακά πνεύματα τα οποία επιβουλεύονταν το ναό και το κακό να κρατηθεί μακριά από τους τοίχους της εκκλησίας, σύμφωνα πάντα με την λαϊκή αντίληψη της εποχής.[4]
Εδώ έρχεται και ο γαλλικός θρύλος της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Ρωμανού της Ρουέν. Ήταν επίσκοπος της Ρουέν την εποχή του βασιλέα Clotaire ΙΙ της Μεροβίγγειας δυναστείας. Τότε λέγεται πως στην περιοχή της Ρουέν ένας φτερωτός δράκος που τον ονόμαζαν Gargouille έβγαζε φωτιές από το στόμα και κατέστρεφε τις σοδειές και σκότωνε τους χωρικούς. Ο Άγιος Ρωμανός τότε με την βοήθεια ενός καταδίκου μπόρεσε και τον αιχμαλώτισε και τον μετέφερε στην πλατεία της πόλης όπου και έβαλαν τον δράκο στην πυρά. Μόνο το κεφάλι του δεν μπόρεσε να καεί εξαιτίας της πύρινης ανάσας του. Η κεφαλή του στη συνέχεια τοποθετήθηκε στους τοίχους του νεόκτιστου καθεδρικού για να τρομάζει τα κακά πνεύματα.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Janetta Rebold Benton (1997). Holy Terrors: Gargoyles on Medieval Buildings
. New York: Abbeville Press. σελίδες 6–8. ISBN 0-7892-0182-8.
- ↑ Willemsen, Franz (1959). Die Löwenkopfwasserspeier vom Dach des Zeustempels. Olympische Forschungen vol. 4. Walter de Gruyter & Co.
- ↑
Swaddling, Judith (1989). The Ancient Olympic Games. British Museum Press. ISBN 0-292-77751-5.
- ↑ Cipa, Shawn (2008). Carving Gargoyles, Grotesques, and Other Creatures of Myth: History, Lore, and 12 Artistic Patterns. Petersburg, PA: Fox Chapel Publishing Inc. ISBN 978-1565233294.
