Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γαελικές γλώσσες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γαελικές γλώσσες
ΠεριοχήΙρλανδία, Σκωτία, Νήσος του Μαν
ΤαξινόμησηΙνδοευρωπαϊκές γλώσσες
Linguist listgoid
Glottologgoid1240[1]

Οι Γαελικές ή και Γοϊδελικές γλώσσες (αγγλικά: Goidelic / Gaelic languages‎‎) είναι γλωσσική υποοικογένεια των Κελτικών γλωσσών, η οποία μαζί με τις Βρυθονικές αποτελούν τις Νησιωτικές Κελτικές γλώσσες. Ομιλούνται στην Σκωτία, την Ιρλανδία και το Νησί του Μαν. Οι τρεις σύγχρονες Γοϊδελικές γλώσσες είναι η Σκωτική Γαελική, η Ιρλανδική και η Μανξ. Η γλώσσα Μανξ εξέλειψε ως μητρική γλώσσα κατά τον 20ο αιώνα και έκτοτε έχουν γίνει προσπάθειες αναγέννησής της.[2]

Με το όνομα Γαελική αποκαλείται ορισμένες φορές η Σκωτική Γαελική γλώσσα, ιδιαίτερα εντός της Σκωτίας. Τα Ιρλανδικά και τα Μανξ αναφέρονται επίσης, αλλά σπανιότερα, ως Ιρλανδική Γαελική και Γαελική Μανξ, αν και στην προκειμένη περίπτωση ο όρος «Γαελική» είναι περιττός. Ο όρος χρησιμοποιείται πάντα για την Κελτική γλώσσα της Σκωτίας (Σκωτική Γαελική), ώστε να την ξεχωρίζει από την Γερμανική γλώσσα Σκωτς που ομιλείται επίσης στην Σκωτία.

Οι όροι «Γαελικός» και «Γοϊδελικός» προκύπτουν από τους μεσαιωνικούς Αγγλικούς τύπους Gael και Goidelic (άνθρωπος του Γαελικού έθνους - Γαέλος), οι οποίοι προέρχονται από το Παλαιο-Ιρλανδικό Goídel/ Gaídel. Η ίδια η Ιρλανδική ονομασία προκύπτει από τον αρχαίο Ουαλικό τύπο Guoidel που σήμαινε «άγριος» και μετέπειτα «πειρατής, επιδρομέας».[3][4]

  1. Hammarström, Harald· Forkel, Robert· Haspelmath, Martin· Bank, Sebastian, επιμ. (2016). «Goidelic». Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  2. Borsley, Robert D.· Roberts, Ian G. (1996). The Syntax of the Celtic languages : a comparative perspective. Cambridge [England]: Cambridge University Press. ISBN 0-521-48160-0. 32273869. 
  3. Koch, John. The Gododdin of Aneirin, Celtic Studies Publications, 1997, p. xcvii, note 2
  4. Koch, John T. (2006). Celtic culture : a historical encyclopedia. Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO. ISBN 978-1-85109-440-0. 62381207.