Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γάλα εβαπορέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Κονσέρβα για το γάλα εβαπορέ Borden's, από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Από τη συλλογή Museo del Objeto del Objeto στην Πόλη του Μεξικού.

Το γάλα εβαπορέ, γνωστό σε ορισμένες χώρες ως «συμπυκνωμένο γάλα χωρίς ζάχαρη»,[1] είναι ένα προϊόν κονσερβοποιημένου αγελαδινού γάλακτος, μακράς διαρκείας, που μπορεί να διατηρηθεί ακόμα και εκτός ψυγείου. Γενικά, αυτό το είδος γάλακτος παρασκευάζεται μέσω μιας διαδικασίας, η οποία, εκτός των άλλων, αφαιρεί περίπου το 60% του νερού από το αρχικό φρέσκο γάλα. Το όνομα εβαπορέ προκύπτει από την γαλλική λέξη évaporé, που σημαίνει εξατμισμένο (αγγλικά: evaporated milk), για να περιγράψει ακριβώς την προαναφερθείσα διαδικασία μείωσης του περιεχόμενου νερού με εξάτμιση. Να σημειωθεί, ότι διαφέρει από το ζαχαρούχο γάλα, το οποίο περιέχει πρόσθετη ζάχαρη και απαιτεί λιγότερη επεξεργασία για να διατηρηθεί, καθώς η προσθήκη ζάχαρης αναστέλλει την ανάπτυξη βακτηρίων.[2] Συνοπτικά, η διαδικασία παραγωγής περιλαμβάνει την εξάτμιση του 60% του νερού από το γάλα, ακολουθούμενη από ομογενοποίηση[3] (δηλ. διάσπαση των λιποσφαιρίων γάλακτος σε μικρότερα και κατανομή τους σε όλον τον όγκο του προϊόντος), κονσερβοποίηση και θερμική αποστείρωση.[4]

Το γάλα εβαπορέ καταλαμβάνει τον μισό όγκο εν σχέσει με το διατροφικό του ισοδύναμο σε φρέσκο γάλα. Όταν το συμπυκνωμένο υγρό προϊόν αναμειγνύεται με κάποια ανάλογη ποσότητα νερού (100%-110% της αρχικής ποσότητας), τότε γίνεται σχεδόν ισοδύναμο με το φρέσκο γάλα. Οι ιδιότητές του το καθιστούν κατάλληλο για ορισμένες χρήσεις, καθώς μπορεί να έχει διάρκεια ζωής αρκετούς μήνες ή και χρόνια, ανάλογα με την περιεκτικότητά του σε λίπος και ζάχαρη. Το γεγονός αυτό το έκανε πολύ δημοφιλές, ειδικά την εποχή που δεν υπήρχαν ψυγεία, μιας και αποτελούσε ένα ασφαλές και αξιόπιστο υποκατάστατο του ευπαθούς φρέσκου γάλακτος, διότι μπορούσε να αποσταλεί εύκολα σε τοποθεσίες που δεν διέθεταν τα μέσα για ασφαλή παραγωγή ή αποθήκευση.

Ως βρεφικό γάλα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Colwell & Brothers, σκεύος από χυτοσίδηρο, που χρησιμοποιούνταν για την εξάτμιση γάλακτος, την δεκαετία του 1860

Στις δεκαετίες του 1920 και του 1930, το εβαπορέ γάλα άρχισε να διατίθεται ευρέως στο εμπόριο σε χαμηλές τιμές. Η ζυθοποιία Christian Diehl, για παράδειγμα, εισήλθε στην εν λόγω βιομηχανία το 1922, παράγοντας εβαπορέ γάλα μάρκας Jerzee, ανταποκρινόμενη στον νόμο Volstead.[5] Αρκετές κλινικές μελέτες από εκείνη τη χρονική περίοδο έδειξαν ότι τα μωρά που τρέφονταν με γάλα εβαπορέ, αναπτύσσονταν το ίδιο καλά με τα μωρά που θήλαζαν.[6] Παρόλα αυτά, οι σύγχρονες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας θεωρούν ότι ο θηλασμός, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι πιο υγιεινός για το βρέφος, λόγω του πρωτογάλακτος που υπάρχει στην πρώιμη φάση παραγωγής γάλακτος, καθώς και των ειδικών θρεπτικών συστατικών που περιέχονται στο μητρικό γάλα.[7]

Παραγωγή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γάλα εβαπορέ

Το γάλα εβαπορέ παρασκευάζεται από φρέσκο, ομογενοποιημένο γάλα από το οποίο έχει αφαιρεθεί το 60% του νερού. Αφού αφαιρεθεί το νερό, το προϊόν ψύχεται, σταθεροποιείται, αποστειρώνεται και συσκευάζεται. Ως εμπορικό προϊόν αποστειρώνεται στους 115–118 °C (240–245 °F) για 15 λεπτά.[8] Από τη διαδικασία υψηλής θέρμανσης, προκύπτει μια ελαφρώς καραμελωμένη γεύση (αντίδραση Maillard) και αποκτά ελαφρώς πιο σκούρο χρώμα από το φρέσκο γάλα. Γενικά, η διαδικασία εξάτμισης συμπυκνώνει τα θρεπτικά συστατικά και την ενέργεια (δηλ. τις θερμίδες ή kcal) των τροφίμων. Το γάλα εβαπορέ, όντας σε συμπυκνωμένη μορφή (δηλ. χωρίς προσθήκη νερού), περιέχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά και θερμίδες από το φρέσκο γάλα ανά μονάδα όγκου.

Πρόσθετες ουσίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γάλα εβαπορέ περιέχει γενικά φωσφορικό δινάτριο (disodium phosphate, βοηθητικό διεργασίας για την πρόληψη της πήξης) και καραγενάνη (για να "σταθεροποιηθεί", δηλαδή, να αποτρέψει την καθίζηση των στερεών), καθώς και πρόσθετες βιταμίνες C και D.

Χρήση σε συμπυκνωμένη μορφή και ανασύσταση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γάλα εβαπορέ χρησιμοποιείται μερικές φορές, στη συμπυκνωμένη του μορφή, σε τσάι ή σε καφέ ή ως επικάλυψη για επιδόρπια. Το ανασυσταμένο γάλα εβαπορέ, γίνεται περίπου ισοδύναμο με το φρέσκο γάλα, αναμιγνύοντας 1 μέρος (κατ' όγκο) εβαπορέ γάλακτος με 1 μέρος νερού. Βέβαια, αν και η αναλογία αυτή δεν είναι απόλυτα ακριβής, οι συσκευασίες γάλακτος του εμπορίου την συνιστούν για ευκολία στους υπολογισμούς, αφού το παραγόμενο μείγμα είναι αρκετά κοντά στο φρέσκο γάλα, αναφορικά με το ποσοστό των περιεχόμενων θερμίδων, λιπαρών, πρωτεΐνών, υδατανθράκων και ασβεστίου.[9][Σημ. 1]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τον Κώδικα Ομοσπονδιακών Κανονισμών των Ηνωμένων Πολιτειών, Τίτλος 21, Κεφάλαιο 1, Μέρος 131, Υπομέρος Β, Ενότητα 130 "Γάλα εβαπορέ", (Απρίλιος 2006)

(α) Περιγραφή. Το γάλα εβαπορέ είναι υγρή τροφή που παράγεται με μερική αφαίρεση του νερού μόνο από γάλα. Περιέχει τουλάχιστον 6.5% λίπος γάλακτος σε βάρος, τουλάχιστον 16.5% βάρος σε στερεά γάλακτος χωρίς λίπος και τουλάχιστον 23% βάρος σε ολικά στερεά γάλακτος. Το γάλα εβαπορέ περιέχει πρόσθετη βιταμίνη D, όπως ορίζεται στην παράγραφο (β) του παρόντος τμήματος. Είναι ομογενοποιημένο. Σφραγίζεται σε δοχείο και επεξεργάζεται έτσι με θερμότητα, είτε πριν, είτε μετά το σφράγισμα, ώστε να αποφευχθεί η αλλοίωση...

Οι ενότητες (β)–(στ) του παραπάνω κώδικα ρυθμίζουν την προσθήκη βιταμινών, τα προαιρετικά συστατικά, τις μεθόδους ανάλυσης, την ονοματολογία και τη δήλωση της ετικέτας.[10]

Καναδάς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γάλα εβαπορέ στον Καναδά ορίζεται ως το γάλα από το οποίο έχει εξατμιστεί νερό και περιέχει τουλάχιστον 25% στερεά γάλακτος και 7.5% λίπος γάλακτος. Μπορεί να περιέχει πρόσθετη βιταμίνη C, εάν η ημερήσια πρόσληψη αυτού του προϊόντος περιέχει μεταξύ 60 και 75 χιλιοστόγραμμα και μπορεί επίσης να περιέχει βιταμίνη D σε ποσότητα μεταξύ 300 και 400 Διεθνών Μονάδων. Μπορεί να προστεθεί φωσφορικό δινάτριο ή κιτρικό νάτριο (ή και τα δύο), καθώς και ένας γαλακτωματοποιητής.[11]

Διάρκεια ζωής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διάρκεια ζωής του κονσερβοποιημένου γάλακτος εβαπορέ ποικίλλει ανάλογα με την προστιθέμενη περιεκτικότητά του και την αναλογία του σε λίπος. Για το κανονικό προϊόν που δεν περιέχει ζάχαρη, η διάρκεια ζωής αναμένεται να είναι περίπου δεκαπέντε μήνες, προτού συμβεί κάποια αξιοσημείωτη αποσταθεροποίηση.[12] Βέβαια, η διάρκεια ζωής του δεν έχει καθοριστεί από αξιόπιστες επιστημονικές μεθόδους.

Δείτε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Carnation FAQs». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2016. 
  2. ↑ «How does sugar act as a preservative?». BBC Worldwide. 
  3. ↑ Rissakis, Michalis. «Τι είναι το ομογενοποιημένο γάλα». medΝutrition. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022. 
  4. ↑ McGee, Harold (2004). On food and cooking: the science and lore of the kitchen. Simon and Schuster. σελ. 24. ISBN 978-0-684-80001-1. 
  5. ↑ «Diehl records at Bowling Green State University». 
  6. ↑ Marriott, William McKim; Schoenthal, L. (1929). «An experimental study of the use of unsweetened evaporated milk for the preparation of infant feeding formulas». Archives of Pediatrics 46: 135–148. 
  7. ↑ Breastfeeding, World Health Organization.
  8. ↑ «Evaporated milk». Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2015. 
  9. ↑ «How to Reconstitute Evaporated Milk» [Πως να κάνετε ανασύσταση του γάλακτος εβαπορέ.]. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2022. 
  10. ↑ (21CFR131.130):
  11. ↑ Branch, Legislative Services (3 Ιουνίου 2019). «Consolidated federal laws of canada, Food and Drug Regulations». laws-lois.justice.gc.ca. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουλίου 2019. 
  12. ↑ «survival-center.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2010. 
  1. ↑ Με αναλογία κατ' όγκο, 1 μέρους γάλακτος εβαπορέ προς 1.15 μέρη νερού, παράγεται γάλα με περίπου 3.5% λιπαρά και 60-65 θερμίδες, τιμές παρόμοιες με αυτές του φρέσκου παστεριωμένου γάλακτος του εμπορίου (υπολείπεται όμως σε πρωτεΐνες, ασβέστιο και υδατάνθρακες, οπότε συνολικά η αναλογία 1:1 είναι πιο ισορροπημένη).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γάλα_εβαπορέ&oldid=10703281"