Ανάκτορο της Αικατερίνης (Τσάρσκογιε Σελό)

Ανάκτορο της Αικατερίνης
	Большой Екатерининский дворец
Είδος	ανάκτορο
Αρχιτεκτονική	μπαρόκ αρχιτεκτονική και Elizabethan Baroque
Γεωγραφικές συντεταγμένες	59°42′58″N 30°23′44″E
Διοικητική υπαγωγή	Πούσκιν
Χώρα	Ρωσία
Έναρξη κατασκευής	1717
Ολοκλήρωση	30 Ιουλίου 1756
Αρχιτέκτονας	Φραντσέσκο Μπαρτολομέο Ραστρέλι
Χρηματοδότης	Ελισάβετ της Ρωσίας
Προστασία	μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς στη Ρωσία
Ιστότοπος
	Επίσημος ιστότοπος
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Το ανάκτορο της Αικατερίνης, ρωσ. Екатерининский дворец είναι ένα ροκοκό ανάκτορο, το ένα από τα δύο ανάκτορα που βρίσκεται νότια της Αγ. Πετρούπολης, στο τότε Τσάρσκογιε Σελό· η περιοχή τώρα ονομάζεται Πούσκιν.

Ιστορία

Η κατοικία άρχισε το 1717, όταν η Αικατερίνη Α΄ της Ρωσίας ανέθεσε στον Γερμανό αρχιτέκτονα Γιόχαν-Φρήντριχ Μπράουνσταϊν να κατασκευάσει ένα θερινό ανάκτορο για την ανάπαυσή της. Το 1733 η κόρη της Ελισάβετ της Ρωσίας ανέθεσε στους Μικαΐλ Ζέμτσοβ και Ανντρέι Κβάσοβ να επεκτείνουν το ανάκτορο. Ωστόσο η αυτοκράτειρα βρήκε το ανάκτορο της μητέρας της παρωχημένο και άβολο και τον Μάιο του 1752 ζήτησε από τον αρχιτέκτονα τής Αυλής Φραντσέσκο Μπαρτολομέο Ραστρέλλι να γκρεμίσει την παλαιά κατασκευή και να την αντικαταστήσει με ένα πολύ μεγαλύτερο οικοδόμημα σε έναν φαντασμαγορικό ροκοκό ρυθμό. Η κατασκευή κράτησε 4 έτη και στις 30 Ιουλίου 1756 ο αρχιτέκτονας παρουσίασε το νεόδμητο ανάκτορο, μήκους 325 μέτρων, στην αυτοκράτειρα, στους ζαλισμένους αυλικούς της και τους εντυπωσιασμένους ξένους πρεσβευτές.

Περισσότερο από 100 κιλά χρυσού χρησιμοποιήθηκαν για να επιχρυσώσουν την περίτεχνη, γύψινη πρόσοψη και τα πολυάριθμα αγάλματα που εγέρθηκαν στη στέγη. Ανατολικά, πίσω από το ανάκτορο, δημιουργήθηκε ένας μεγάλος κήπος, με μία λίμνη στη νότια πλευρά του. Ο κύριος άξονας του κήπου απολήγει σε ένα περίπτερο, που σχεδιάστηκε από τον Μιχαήλ Ζέμτσοβ το 1744, ανακατασκευάστηκε από τον Φ. Μ. Ραστρέλλι το 1749 και επιστεγάστηκε από ένα επίχρυσο γλυπτό με την αρπαγή της Περσεφόνης. Στο εσωτερικό του το περίπτερο έχει τραπέζια γεύματος και μικρούς ανελκυστήρες κουζίνας. Στη δυτική, μπροστινή μεριά του επιμήκους κτηρίου του ανακτόρου, υπάρχουν εκατέρωθεν δύο πτέρυγες, που σχηματίζουν ημικύκλιο, επίσης σε ρυθμό ροκοκό. Η είσοδος έχει ένα περίτεχνο κιγκλίδωμα από χυτοσίδηρο, που χωρίζει το ανάκτορο από την πόλη του Τσάρσκογιε Σελό. Αν και το ανάκτορο συσχετίστηκε στην αντίληψη του κόσμου με την Αικατερίνη τη Β΄, αυτή έβλεπε την αρχιτεκτονική του σαν τούρτα και παλιομοδίτικη. Όταν ανήλθε στον θρόνο, ένας αριθμός αγαλμάτων του κήπου επρόκειτο να επιχρυσωθούν κατά την επιθυμία της προκατόχου της Ελισάβετ. Η Αικατερίνη Β΄ όμως ανέστειλε τις εργασίες και στα απομνημονεύματά της κατηγορεί την πεθερά της Ελισάβετ για απερίσκεπτη σπατάλη: "Το ανάκτορο, ώσπου να ολοκληρωθεί, γκρεμίστηκε έως θεμελίων και κτίστηκε επτά φορές, σαν τον ιστό της Πηνελόπης. Δαπανήθηκαν 1.600.000 ρούβλια, χωρίς να λάβουμε υπόψη τα έξοδα από το προσωπικό της ταμείο".

Η δυτική, κύρια όψη, προς της αυλή για τις άμαξες. Επί Ελισάβετ οι επιχρυσώσεις γινόταν με φύλλο χρυσού, ενώ από το 1773 και μετά η Αικατερίνη Β΄ τις συνέχισε με ελαιοχρώματα.

Τότε η Αικατερίνη Β΄, για να ικανοποιήσει την αγάπη της για την αρχαιότητα και τη Νεοκλασσική τέχνη, ανέθεσε στον Σκώτο αρχιτέκτονα Τσαρλς Κάμερον την ανακαίνιση της μίας πτέρυγας σε νεο-Παλλαδιανό ρυθμό, που ήταν τότε της μόδας και την κατασκευή των προσωπικών διαμερισμάτων της, σε μία αναβίωση Ελληνικού ρυθμού. Αυτά ονομάζονται δωμάτια του Αχάτη και βρίσκονται στα αριστερά του ανακτόρου. Είναι αξιοσημείωτα για τη διακόσμησή τους από ίασπη· σχεδιάστηκαν ώστε να συνδέονται με τους Κρεμαστούς Κήπους, τα Κρύα Λουτρά και την Πινακοθήκη Κάμερον, που ακόμη στεγάζει μία συλλογή ορειχάλκινων αγαλματιδίων. Με τα σχέδια του Κάμερον κατασκευάστηκαν τρία νεοκλασικά κτήρια. Κατά τις επιθυμίες της Αυτοκράτειρας, πολλές αξιοθαύμαστες κατασκευές ανεγέρθηκαν για την αναψυχή της στο πάρκο νότια του ανακτόρου, όπως το Ολλανδικό Ναυαρχείο, η Ραγισμένη Παγόδα, η Στήλη του Τσεσμέ, ο Οβελίσκος του Ρουμυάντσεβ και η Μαρμάρινη Γέφυρα.

Όμως με το τέλος της το 1796 το ανάκτορο εγκαταλείφθηκε για χάρη του ανακτόρου Παυλόβσκ. Οι επόμενοι μονάρχες προτιμούσαν να διαμένουν στο πλησίον Ανάκτορο του Αλεξάνδρου και απέφυγαν να κάνουν προσθήκες, εκτός από δύο εξαιρέσεις. Το έβλεπαν ως ένα μνημείο του πλούτου της Ελισάβετ και της δόξας της Αικατερίνης Β΄. Έπειτα από τη μεγάλη πυρκαγιά του 1820, ο Αλέξανδρος Α΄ ανέθεσε στον Βασίλυ Στάσοβ να ανακατασκευάσει μερικά εσωτερικά της κατοικίας της γιαγιάς του σε ρυθμό Αυτοκρατορίας (του Ναπολέοντα Α΄). Επίσης είκοσι έτη μετά αντικαταστάθηκε η κυκλική σκάλα, που οδηγούσε στο παρεκκλήσιο του ανακτόρου, από τη μεγαλοπρεπή κλίμακα του Στάσοβ. Δυστυχώς τα πιο πολλά εσωτερικά τού Στάσοβ, ειδικά αυτά της εποχής τού Νικολάου Α΄, δεν ανακατασκευάστηκαν έπειτα από την καταστροφή τους από τους Γερμανούς του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Όταν οι Γερμανικές δυνάμεις αποσύρθηκαν, έπειτα από την πολιορκία του Λένινγκραντ, κατέστρεψαν σκόπιμα την κατοικία, αφήνοντας μόνο τούς τοίχους τού κενού ανακτόρου. Πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οι σοβιετικοί αρχειοφύλακες είχαν καταγράψει ένα μεγάλο μέρος τού εσωτερικού και αυτό αποδείχθηκε πολύ σημαντικό για την ανακατασκευή του ανακτόρου. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της ανακατασκευής ολοκληρώθηκε το 2003 για τα 300 έτη της ίδρυσης της Αγ. Πετρούπολης, πολλή εργασία ακόμη απαιτείται για να αποκατασταθεί το ανάκτορο στην πρότερη αίγλη του.

Η δομή του ανακτόρου

Αν και τα εσωτερικά του Στάσοβ και του Κάμερον είναι υπέροχα δείγματα του γούστου του τέλους του 18ου και των αρχών του 19ου αι., το ανάκτορο είναι πιο γνωστό για το μεγάλο σύνολο επισήμων δωματίων γνωστό ως Χρυσή Διαρρύθμιση. Έχει κέντρο μία μεγάλη αίθουσα χορού, την Αίθουσα των Φώτων και αυτή περιβάλλεται από μικρότερα δωμάτια, με ξεχωριστή το καθένα διακόσμηση, όπως είναι το Κεχριμπαρένιο Δωμάτιο.

Πηγές

"The Great Hall". eng.tzar.ru.
"The White State Dining Room". eng.tzar.ru.
"The Portrait Hall". eng.tzar.ru.
"The Green Dining Room". eng.tzar.ru.