Αμπρόσιους Φράνκεν Ι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμπρόσιους Φράνκεν Ι
ΓέννησηΔεκαετία του 1540 (περίπου)[1]
Herentals[1]
Θάνατος16  Οκτωβρίου 1618[1][2] και 18  Οκτωβρίου 1618[1]
Αμβέρσα[3][1]
Χώρα πολιτογράφησηςΝότιες Κάτω Χώρες
Ιδιότηταζωγράφος[1]
ΑδέλφιαΧιερόνυμους Φράνκεν I[4]
Φρανς Φράνκεν ο πρεσβύτερος[4]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Αμπρόσιους Φράνκεν Ι (φλαμανδικά: Ambrosius Francken I, 1544 - 1618) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος, γνωστός για τα έργα με θρησκευτικά θέματα και ιστορικές αλληγορίες, τα οποία δημιούργησε με ύστερη μανιεριστική τεχνοτροπία. Ήταν εξέχον μέλος της οικογένειας καλλιτεχνών Φράνκεν, η οπία διαδραμάτισε σοβαρότατο ρόλο στη φλαμανδική ζωγραφική από τα τέλη του 16ου ως τα μέσα του 17ου αιώνα.

Βίος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπρόσιους Φράνκεν γεννήθηκε στο Χέρενταλς. Πατέρας του ήταν ο ζωγράφος Νικολάες Φράνκεν, επίσης από το Χέρενταλς, ο οποίος αργότερα μετοίκησε στην Αμβέρσα. Ο Αμπρόσιους σπούδασε ζωγραφική κοντά στον πατέρα του και στον κορυφαίο μανιεριστή ζωγράφο της Αμβέρσας, Φρανς Φλόρις.[5] Ο πρώιμος βιογράφος Κάρελ φαν Μάντερ αναφέρει στο Het Schilder-boeck του ότι ο Φράνκεν παρέμεινε ένα διάστημα στην Τουρναί, όπου διέμενε στην οικία του επισκόπου. Ο φαν Μάντερ τον συνάντησε στην Τουρναί, όταν διέμενε και αυτός εκεί ως νεαρός μαθητής του Πίτερ Φλέρικ.[6] Το 1570 ο Φράνκεν έμεινε για λίγο διάστημα στο Φονταινεμπλώ.[7]

Περί το 1573 ο Αμπρόσιους Φράνκεν Ι επέστρεψε στην Αμβέρσα, όπου έγινε "Δάσκαλος" στην τοπική Συντεχνία του Αγίου Λουκά.[7] Έζησε σε δύσκολη περίοδο, λόγω της διένεξης μεταξύ Καθολικών και Καλβινιστών στις Κάτω Χώρες. Το 1577 στην Αμβέρσα εκλέχτηκε δημοτικό συμβούλιο από Καλβινιστές, το οποίο, το 1581, έδωσε εντολή για τη συστηματική αφαίρεση των εικόνων από τις εκκλησίες. Το γεγονός αυτό ονομάζεται "σιωπηλή εικονοκλασία".[8] Ο Αμπρόσιους, ο οποίος πιστεύεται ότι είχε και ο ίδιος μεταστραφεί στον Καλβινισμό, εκλέχτηκε επικεφαλής της Συντεχνίας το 1582. Μετά την πολιορκία και την πτώση της Αμβέρσας, η πόλη επέστρεψε στον Καθολικισμό και ο Αμπρόσιους διακήρυξε ότι είχε κι αυτός γίνει ξανά καθολικός.[9]

Καθιέρωσε φήμη ως παραγωγικός καλλιτέχνης πολλών εικόνων για Αγία Τράπεζα, που αντικατέστησαν αυτές που καταστράφηκαν κατά την περίοδο της εικονοκλασίας. Η φήμη του ήταν τέτοια, ώστε το 1589, μαζί με τον Μέρτεν ντε Φος ορίστηκε από τους κυβερνήτες της Γάνδης για να αξιολογήσουν τον πίνακα "Η Ύστατη Κρίση" του Ράφαελ Κόξι, με τον οποίο η τοπική κυβέρνηση είχε έρθει σε αντιδικία, καθώς είχε προσφέρει στον καλλιτέχνη μικρό, κατά την άποψή του, ποσόν, που δεν αντιπροσώπευε την αξία του αριστουργήματός του.[10] Ο Φράνκεν και ο ντε Φος επιλέχτηκαν, επίσης, ως οι επικεφαλής σχεδιαστές των διακοσμήσεων για τη θριαμβευτική είσοδο του νεοδιορισμένου κυβερνήτη των Κάτω Χωρών Αρχιδούκα Ερνέστου της Αυστρίας..[11]

Ο Αμπρόσιους Φράνκεν Ι νυμφεύτηκε την Κλάρα Πίκαρτς και έγινε ο Δάσκαλος του γιου του, Χιερόνυμους Φράνκεν ΙΙ.[5] Απεβίωσε στην Αμβέρσα.

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπρόσιους Φράνκεν Ι είναι γνωστός για τους πίνακες με θρησκευτικά θέματα και ιστορικές αλληγορίες. Δημιούργησε μεγάλες εικόνες για Αγία Τράπεζα, οι οποίες αντικατέστησαν τις κατεστραμμένες, κατά τη διάρκεια του Beeldenstorm στους ναούς της πόλης, μερικές δεκαετίες νωρίτερα. Οι συνθέσεις του, στις οποίες απεικονίζονται μυώδεις μορφές, βασίζονται σε κλασικά πρότυπα και άσκησαν σημαντική επιρροή σε σύγχρονους καλλιτέχνες.[7]

Το ύφος του μαρτυρά την επιρροή του Μάρτεν ντε Φος, στα πλούσια ενδύματα και σε άλλες λεπτομέρειες.[7] Κατά διαστήματα εκτελούσε το "σταφάζ" (πληθύσμωση με ανθρώπινες μορφές) σε πίνακες του Άμπραχαμ Χόβερτς.[5]

Πολλά από τα διασωθέντα έργα του απεικονίζουν μαρτύρια Αγίων, θέμα δημοφιλέστατο στην αντιμεταρρυθμιστική Φλάνδρα.[8] Μια από τις σημαντικότερες παραγγελίες που έλαβε ήταν η δημιουργία του τριπτύχου για λογαριασμό της Συντεχνίας Χειρουργών και Κουρέων το 1590.[12] Μια από τις πτέρυγες του τριπτύχου απεικονίζει τα θαύματα των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού. Το πιο γνωστό θαυματουργό εγχείρημα των Αγίων ήταν η αφαίρεση του ποδιού από έναν μόλις θανόντα Αιθίοπα για να αντικαταστήσουν το εξελκωμένο πόδι ενός ασθενούς.[13] Αντίθετα από παλαιότερες αναπαραστάσεις του θέματος, οι οποίες εστίαζαν στον ρόλο του θείου, περιλαμβάνοντας Αγγέλους, άλω γύρω από τις κεφαλές των Αγίων και την επίδραση του ήρεμου ύπνου του ασθενούς που δέχεται το (μεταμοσχευόμενο) μέλος, η σύνθεση του Αμπρόσιους εστιάζει περισσότερο στην τεχνική του ακρωτηριασμού και παρουσιάζει τον ασθενή ως κανονικό άνθρωπο, το πρόσωπο του οποίου είναι παραμορφωμένο από τον πόνο. Οι Άγιοι δεν φέρουν φωτοστέφανο και δεν δέχονται βοήθεια από Αγγέλους. Χρησιμοποιούν τα χέρια τους και τα εργαλεία τους βρίσκονται στο δάπεδο και είναι σαφώς αναγνωρίσιμα. Η απεικόνιση είναι σαφώς πιο φυσική από τις προγενέστερες, καθώς παραβλέπει το θαύμα και εστιάζει πολύ περισσότερο στην τεχνική διαδικασία του εγχειρήματος.[14]

Κατά την Καλβινιστική του περίοδο (1579-1585) ο Αμπρόσιους ήταν υπεύθυνος για τη δημιουργία μιας ομάδας χαρακτικών με τίτλο Η Μοίρα του Ανθρώπινου Γένους, η οποία κριτικάριζε, έως και γελοιοποιούσε, τον καθολικό κλήρο.[9]

Ελάχιστα από τα σχέδιά του έχουν διασωθεί. Μερικά σχέδια από σκηνές από την commedia dell’arte (σήμερα στο Μουσείο του Άμστερνταμ) που αποδίδονται στον Αμπρόσιους Ι παρουσιάζουν ενδιαφέρον και απεικονίζουν σκηνές από έργα που ίσως είχε δει όταν διέμενε στο Φονταινεμπλώ τη δεκαετία του 1570.[7][15]

Οικογενειακό δένδρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Έργα του Αμπρόσιους Φράνκεν Ι
  • Η φιλανθρωπία των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού
    Η φιλανθρωπία των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού
  • Η Αποκαθήλωση, δεκαετία 1580
    Η Αποκαθήλωση, δεκαετία 1580
  • Ο Μυστικός Δείπνος
    Ο Μυστικός Δείπνος
  • Ο Ενταφιασμός του Χριστού
    Ο Ενταφιασμός του Χριστού
  • Ο πολλαπλασιασμός των άρτων και των ιχθύων
    Ο πολλαπλασιασμός των άρτων και των ιχθύων

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 (Ολλανδικά) RKDartists. 28997. Ανακτήθηκε στις 17  Αυγούστου 2017.
  2. ↑ STAM Ghent City Museum. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2023.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  4. ↑ 4,0 4,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 16  Νοεμβρίου 2017. 500032815. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Ambrosius Francken[νεκρός σύνδεσμος] στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  6. ↑ Ambrosius Francken στο: Κάρελ φαν Μάντερ, Het Schilder-boeck, 1604 (Ολλανδικά)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 Ursula Härting. "Francken." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 29 July 2014
  8. ↑ 8,0 8,1 David Freedberg, The Representation of Martyrdoms During The Early Counter-Reformation in Antwerp, Burlington Magazine, 1976, p. 132-138
  9. ↑ 9,0 9,1 About Ambrosius Francken I at Jean Moust
  10. ↑ Nina D’haeseleer, Raphaël van Coxcie (1540-1616): een monografische benadering toegespitst op zijn ‘Laatste Oordeel’-tafereel te Gent. (Thesis binnen de opleiding ‘Kunstwetenschappen’, Universiteit Gent), Promotor : Prof. Dr. Maximiliaan Mart, p. 46-52 (Ολλανδικά)
  11. ↑ Ann Diels, Van opdracht tot veiling, Kunstaanbestedingen naar aanleiding van de Blijde Intrede van aartshertog Ernest van Oostenrijk te Antwerpen in 1594 in: De zeventiende eeuw. Jaargang 19. Uitgeverij Verloren, Hilversum 2003, p. 25-54 (Ολλανδικά)
  12. ↑ Lynn F. Jacobs, Opening Doors: The Early Netherlandish Triptych Reinterpreted, Penn State Press, 2012, p. 256
  13. ↑ Jacobus de Voragine (1275). The Golden Legend or Lives of the Saints. 
  14. ↑ Oliver Decker, Commodified Bodies: Organ Transplantation and the Organ Trade, Routledge, 24 Apr 2014, p. 73
  15. ↑ Ambrosius Francken (I) (circa 1544/1545–1618), Scene from the commedia dell'arte, drawing at the Amsterdam Museum


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Αμπρόσιους_Φράνκεν_Ι&oldid=10056415"