Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αλεξάντερ Λιτβινένκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αλεξάντερ Λιτβινένκο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Александр Литвиненко (Ρωσικά)
Προφορά
Γέννηση30  Αυγούστου 1962[1][2]
Βορόνεζ[3]
Θάνατος23  Νοεμβρίου 2006[4][5][6]
University College Hospital ή Λονδίνο[7]
Αιτία θανάτουοξύ σύνδρομο ακτινοβολίας
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Χάιγκεϊτ
Χώρα πολιτογράφησηςΈνωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Ρωσία
Ηνωμένο Βασίλειο
ΘρησκείαΙσλάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[8][9]
Σπουδέςd:Q25390998 (έως 1985)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
στρατιωτικός[10]
κατάσκοπος[11]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜαρίνα Λιτβινένκο
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςποντπολκόβνικ/Soviet Internal Troops, KGB, Federal Counterintelligence Service και Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αλεξάντερ (Σάσα) Λιτβινένκο (Алекса́ндр Ва́льтерович Литвине́нко, 4 Δεκεμβρίου 196223 Νοεμβρίου 2006) ήταν Ρώσος συγγραφέας, πρώην πράκτορας της KGB, καθώς και της μετέπειτα Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB).

Γεννήθηκε στο Βορονέζ της Ρωσίας. Ο πατέρας του, ουκρανικής καταγωγής, ήταν ιατρός. Το 1988 εισήλθε στη μυστική υπηρεσία της Ρωσίας (KGB). Τον Νοέμβριο του 1998, ως πράκτορας της FSB, μαζί με άλλους, σε συνεντεύξεις κατηγόρησε τον Ρώσο πρόεδρο Μπόρις Γέλτσιν ότι μέσω της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB) σκόπευε να οργανώσει δολοφονίες πολιτικών αντιπάλων του. Με εντολή του αρχηγού της FSB, Βλαντίμιρ Πούτιν, απολύθηκε από την υπηρεσία. Όπως δήλωσε χρόνια αργότερα ο Πούτιν, πήρε την απόφαση να τον απολύσει επειδή οι αξιωματούχοι της FSB δεν πρέπει να οργανώνουν συνεντεύξεις τύπου και να δημιουργούν σκάνδαλα.

Μετά την απόλυσή του, συνελήφθη αρκετές φορές από την ρωσική αστυνομία και τον Νοέμβριο του 2000, ύστερα από πολλές περιπέτειες, κατέληξε στο Λονδίνο, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο. Στις 14 Μαΐου 2001, του δόθηκε πολιτικό άσυλο και τον Οκτώβριο του 2006 απέκτησε την αγγλική υπηκοότητα. Σύμφωνα με τον δικηγόρο της συζύγου του, ο Λιτβινένκο δούλευε για την βρετανική MI6,[12] ενώ του είχε ζητηθεί να συνεισφέρει σε έρευνα για τη ρωσική μαφία.

Ο Αλεξάντερ Λιτβινένκο μαζί με τον Ρώσο ακαδημαϊκό Γιούρι Φελστίνσκι συνέγραψε το βιβλίο Blowing Up Russia (Ανατινάζοντας τη Ρωσία), στο οποίο ισχυριζόταν ότι εκείνες οι βομβιστικές επιθέσεις του 1999, πριν την διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών, ήταν σχεδιασμένες από την FSB και τον ίδιο τον Πούτιν, ο οποίος εκλέχτηκε πρόεδρος της Ρωσίας, υποσχόμενος την πάταξη της Τσετσένικης τρομοκρατίας. Το βιβλίο, ωστόσο, κατακρίθηκε από ορισμένους, καθώς σε αυτό δεν παρουσιάζονταν συγκεκριμένα στοιχεία γι' αυτούς τους ισχυρισμούς.[13]

Από το Λονδίνο ο Λιτβινένκο, γνωστός πλέον για την προσωπική και μακροχρόνια έχθρα του προς τον πρόεδρο της Ρωσίας, ασκούσε συνεχώς κριτική στην κυβέρνηση Πούτιν. Επίσης, τον κατέδειξε ως ηθικό αυτουργό για την επίθεση στο κοινοβούλιο της Αρμενίας, που στοίχισε τη ζωή του προέδρου της χώρας, για την ομηρία στο θέατρο της Μόσχας το 2003 από Τσετσένους τρομοκράτες και για τη δολοφονία της δημοσιογράφου Άννας Πολιτκόφσκαγια. Μία από τις τελευταίες του έρευνες σχετιζόταν με την εταιρεία Yukos.

Την 1η Νοεμβρίου 2006, δηλητηριάστηκε με πολώνιο 210. Το αποτέλεσμα ήταν να πεθάνει στις 23 Νοεμβρίου.[14] Ενταφιάστηκε σε μουσουλμανικό νεκροταφείο, αφού λίγους μήνες πριν πεθάνει είχε ασπαστεί τον μουσουλμανισμό. Ύστερα από έρευνες η βρετανική αστυνομία κατέδειξε ως υπεύθυνο τον Αντρέι Λουγκοβόι.

Ήταν παντρεμένος με τη Μαρίνα Λιτβινένκο και απέκτησαν έναν γιο. Είχε επίσης άλλα 2 παιδιά, από τον προηγούμενο γάμο του.

  1. 1,0 1,1 «Encyclopædia Britannica». (Αγγλικά) Encyclopædia Britannica Online. biography/Alexander-Litvinenko. Ανακτήθηκε στις 20  Αυγούστου 2020.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  4. «Nuclear fallout: Alexander Litvinenko died in agony. Who killed him, and why?». 26  Νοεμβρίου 2006.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  6. «Murder in Mayfair». 31  Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24  Μαρτίου 2016.
  7. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mzk2007401301. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2023.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 155577789. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. CONOR.SI. 121061987.
  10. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  11. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.
  12. «Πράκτορας της βρετανικής MI6 ο Λιτβινένκο παραδέχονται οι δικηγόροι του». in.gr. 13 Δεκεμβρίου 2012. http://news.in.gr/world/article/?aid=1231226577. Ανακτήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2012. 
  13. . 21 Ιανουαρίου 2007. https://www.theguardian.com/theobserver/2007/jan/21/politics. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  14. «Μηχανή του Χρόνου: H δολοφονία Λιτβινένκο, οι ευθύνες Πούτιν και η νέα 'δηλητηρίαση' Ρώσου πράκτορα». www.news247.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2022.