Αγαρηνοί
Αγαρηνοί αποκαλούνταν ιδίως από τον 10ο αιώνα οι Άραβες από τους Βυζαντινούς. Το όνομα προέρχεται από την βιβλική Άγαρ με την οποία ο Αβραάμ γέννησε τον Ισμαήλ. Ο τελευταίος θεωρείται ο γενάρχης των Αράβων, γι'αυτό αποκαλούνται και Ισμαηλίτες. Το όνομα "Αγαρηνοί" εχρησιμοποιείτο από τους Βυζαντινούς με την έννοια του "μουσουλμάνου", ανεξαρτήτως του έθνους στο οποίο ανήκαν. Μερικές φορές, μάλιστα, αυτό το όνομα παρατίθεται μαζί με το εθνώνυμο, π.χ. Άραβες Αγαρηνοί, Πέρσες Αγαρηνοί και Τούρκοι Αγαρηνοί. Ο αυτοκράτορας Μανουήλ ο Β' έγραψε σύγγραμμα με τον τίτλο "Διάλογοι μετά Πέρσου Αγαρηνού". Η ονομασία Αγαρηνοί απέκτησε αρνητική σημασία λόγω των μεγάλων καταστροφών και αγριοτήτων που διέπραξαν οι Άραβες όταν κατείχαν την Κρήτη, μετά το 823.[1]
Στην εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το Αγαρηνός έγινε συνώνυμο του Τούρκος και είχε τη μεταφορική έννοια του άπιστου και του αιμοβόρου και εκδήλωνε το μίσος των υποδούλων κατά των κατακτητών. Με αυτή την έννοια η λέξη συναντάται σε εκκλησιαστικά τροπάρια, σε ύβρεις (π.χ. σκύλε Αγαρηνέ) και κατάρες (π.χ. να σε πνίξει το σκοινί τ' Αγαρηνού).[2]