Μετάβαση στο περιεχόμενο

Έμποροι της αμφιβολίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έμποροι της αμφιβολίας
ΣκηνοθεσίαRobert Kenner[1]
ΜουσικήΜαρκ Άντλερ
ΜοντάζKim Roberts
Πρώτη προβολή2014
Διάρκεια96 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά

Το Έμποροι της αμφιβολίας είναι μια αμερικανική ταινία ντοκιμαντέρ του 2014 σε σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Κένερ. Η ταινία είναι εμπνευσμένη από το ομότιτλο βιβλίο του 2010 των Ναόμι Ορέσκες και Έρικ Μ. Κόνγουεϊ [2] [3] και επισημαίνει τη χρήση των δημοσίων σχέσεων μέσω τακτικών που αναπτύχθηκαν αρχικά από τις καπνοβιομηχανίες για να προστατεύσουν την επιχείρησή τους από έρευνες που υποδεικνύουν κινδύνους για την υγεία από το κάπνισμα. Η κυριότερη από αυτές τις τακτικές είναι η στήριξη επιστημόνων και άλλων, οι οποίοι αμφισβητούν επιτυχώς τα επιστημονικά αποτελέσματα. Μέσω ενός επαγγελματία ταχυδακτυλουργό, η ταινία διερευνά την αναλογία μεταξύ αυτών των τακτικών και των μεθόδων που χρησιμοποιούν οι ταχυδακτυλουργοί για να αποσπάσουν το κοινό τους ώστε να μην καταλάβει πώς δημιουργούνται οι ψευδαισθήσεις. Για την καπνοβιομηχανία, η τακτική καθυστέρησε με επιτυχία τις κυβερνητικές ρυθμίσεις μέχρι πολύ μετά την καθιέρωση επιστημονικής συναίνεσης σχετικά με τους κινδύνους του καπνίσματος για την υγεία. Ως δεύτερο παράδειγμα, η ταινία περιγράφει πώς οι παρασκευαστές φλογοεπιβραδυντικών προσπάθησαν να προστατεύσουν τις πωλήσεις τους μετά από την εμφάνιση τοξικών επιδράσεων των φλογοεπιβραδυντικών στην επιστημονική βιβλιογραφία. Το βασικό θέμα της ταινίας είναι η συνεχής χρήση τέτοιων τακτικών για την αποτροπή κρατικών δράσεων για τη ρύθμιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ως αντιμετώπιση του κινδύνου της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής. [4] [5]

Οι δημιουργοί της ταινίας πήραν συνεντεύξεις από περισσότερα από δώδεκα άτομα τα οποία έχουν εμπλακεί σε μια σειρά συγκρούσεων που κυμαίνονται από τη ρύθμιση των προϊόντων καπνού λόγω των κινδύνων για την υγεία για την παγκόσμια κλιματική αλλαγή. Ανάλογα με τη σειρά εμφάνισής τους στην ταινία, αυτά τα άτομα είναι:

  • Στάντον Γκλαντζ, καθηγητής ιατρικής και ακτιβιστής για τη ρύθμιση του καπνίσματος. Το 1994, έλαβε μια κούτα με έγγραφα που είχαν αντιγραφεί από τα αρχεία της καπνοβιομηχανίας Brown και Williamson. Τα έγγραφα αποκάλυπταν την ευαισθητοποίηση της εταιρείας μπροστά στους κινδύνους για την υγεία ήδη από τη δεκαετία του 1950.
  • Σαμ Ρόε και Πατρίτισια Κάλαχαν, δημοσιογράφοι στην εφημερίδα Chicago Tribune. Το 2012, εξέθεσαν "κατασκευαστές που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, συνεχίζοντας να χρησιμοποιούν τοξικές αντιπυρικές ουσίες σε οικιακά έπιπλα και βρεφικά στρώματα, πυροδοτώντας προσπάθειες μεταρρύθμισης σε κρατικό και εθνικό επίπεδο". Οι δημοσιογράφοι προτάθηκαν για βραβείο Πούλιτζερ για αυτό τους το ρεπορτάζ. [6]
  • Τζέιμς Χάνσεν, πρώην επιστήμονας της NASA, του οποίου η μαρτυρία για την κλιματική αλλαγή σε επιτροπές του Κογκρέσου το 1988 βοήθησε στην ευαισθητοποίηση του κοινού για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Ο Χάνσεν έχει γίνει θερμός υποστηρικτής της ρύθμισης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
  • Τζον Πασακαντάντο, πρώην εκτελεστικός διευθυντής της Greenpeace, της οργάνωσης περιβαλλοντικού ακτιβισμού.
  • Γουίλιαμ Ο Κίφε, διευθύνων σύμβουλος του Ινστιτούτου Τζορτζ Μάρσαλ [7] ενός οργανισμού που αντιτίθεται στις κυβερνητικές ρυθμίσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Η Ναόμι Ορέσκες (2015), μία από τους συγγραφείς του βιβλίου Έμποροι της αμφιβολίας
Ο Φρεντ Σίνγκερ (2011), που αντιτίθεται στις ρυθμίσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου
  • Ναόμι Ορέσκες, καθηγήτρια ιστορίας της επιστήμης και μία από τους συγγραφείς του βιβλίου πάνω στο οποίο βασίστηκε η ταινία.
  • Φρεντ Σίγνκερ, φυσικός και περιβαλλοντικός επιστήμονας που το 1990 ίδρυσε το Πρόγραμμα Επιστημονικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής (SEPP) κατά των ρυθμίσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
  • Μάικλ Σέρμερ, συγγραφέας και εκδότης του περιοδικού Skeptic. Αρχικά ήταν αντίθετος στη ρύθμιση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά οι απόψεις του άλλαξαν καθώς προχώρησε η επιστήμη της κλιματικής αλλαγής.
  • Μάθιου Κρόφορντ, συγγραφέας. Είναι πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Μάρσαλ που παραιτήθηκε λόγω της επιρροής των χορηγών του Ινστιτούτου στον καθορισμό των δραστηριοτήτων και των θέσεων του Ινστιτούτου.
  • Μαρκ Μοράνο, πολιτικός ακτιβιστής που γράφει στον ιστότοπο ClimateDepot από το 2009. Για να ενθαρρύνει καταγγελίες για επιστήμονες των οποίων το έργο θεωρείται υποστηρικτικό για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ο ιστότοπος δημοσιεύει τις διευθύνσεις τους.
  • Ben Santer, Μάικλ Ε. Μαν και Κάθριν Χέιχοου, επιστήμονες του κλίματος που έχουν απειληθεί προσωπικά λόγω του παγκόσμιας εμβέλειας έργου τους για την κλιματική αλλαγή.
  • Τιμ Φίλιπς, πρόεδρος της οργάνωσης "Αμερικανοί για την ευημερία", η οποία αντιτίθεται στις κυβερνητικές ρυθμίσεις για την κλιματική αλλαγή και άλλα θέματα.
  • Μπομπ Ίνγκλις, πρώην εκπρόσωπος του Κογκρέσου από τη Νότια Καρολίνα. Έχασε την έδρα του στις εκλογές μετά την ανακοίνωσή του ότι είχε αλλάξει την άποψή του και αναγνώρισε την υπερθέρμανση του πλανήτη ως πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί από το κράτος.

Επαγγελματική ταχυδακτυλουργία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία ενσωματώνει σχόλια και παραστάσεις του ταχυδακτυλουργού Τζέιμι Ίαν Σουίς. Πίσω από αυτές τις παρεμβολές βρίσκεται η υπόθεση υπάρχει αναλογία μεταξύ των τεχνικών που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες ταχυδακτυλουργοί και της τακτικής που ακολουθούν οι οργανισμοί δημοσίων σχέσεων. Οι μάγοι ταχυδακτυλουργοί να αποσπούν το κοινό τους, για να μην εντοπίζει τις εξαπατήσεις που κρύβονται πίσω από τα κόλπα τους. Οι οργανισμοί, από την πλευρά τους, αποσπούν την προσοχή του κοινού από τους κινδύνους που σχετίζονται με τα προϊόντα. Αυτές οι τακτικές αναπτύχθηκαν συστηματικά από την καπνοβιομηχανία στη δεκαετία του 1950 ως απάντηση σε επιστημονικές έρευνες που έδειχναν ότι το κάπνισμα αποτελεί σημαντικό κίνδυνο για την υγεία. Η έρευνα ήταν σημαντική απειλή για τις πωλήσεις καπνού. Η κύρια τακτική απόσπασης της προσοχής ήταν η χρήση επιδραστικών προσωπικοτήτων που ισχυρίζονταν ότι οι αβεβαιότητα σε σχέση με τους κινδύνους υπαγορεύει τη μη ανάληψη δράσης.

Ένα από τα πρόσωπα που εμφανίζονται στην ταινία, ο Φρεντ Σίνγκερ, έγραψε στον σκηνοθέτη αναφέροντας ότι σκέφτεται να ασκήσει αγωγή. [8] Αν και η αγωγή δεν προχώρησε, ο Κένερ ανέφερε σε μια συνέντευξή του ότι «όταν ο [Σίνγκερ] υπονοεί ότι οι δικαστικές διαμάχες είναι πολύ ακριβές, νομίζω ότι γίνεται μια προσπάθεια εκφοβισμού».

Απόψεις των κριτικών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία έχει αξιολογηθεί ευρέως στα μεγάλα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και έχει συγκεντρώσει ως επί το πλείστον θετικές κριτικές. Όσον αφορά τον ιστότοπο Rotten Tomatoes, η ταινία έχει βαθμολογία 84% με βάση 89 κριτικές και με μέση βαθμολογία 6,95 / 10. Στον ιστότοπο αναφέρεται το εξής: "Το Έμποροι της αμφιβολίας είναι ένα ντοκιμαντέρ προβληματισμού, που βασίζεαι στη δράση και στο στιλ, ακόμα κι αν δεν μπαίνει όσο πιο βαθιά μπορεί". [9] Στο Metacritic, η ταινία έχει μέση βαθμολογία 70 στα 100, με βάση 24 κριτικές, παρουσιάζοντας "γενικά ευνοϊκές κριτικές". [10]

Ο Τζέφρι Σακς γράφει για την ταινία στην εφημερίδα The Guardian τα εξής: «Το πιο εξωφρενικό είναι ότι παρά το γεγονός ότι αυτές οι επιθέσεις κατά της επιστήμης συνεχίζονται επί 30 χρόνια και έχουν αποδειχθεί λανθασμένες, εκείνοι συνεχίζουν να αμφιβάλλουν για αποδεδειγμένα πράγματα. Η αλήθεια είναι ότι λεφτά, πολλά λεφτά, στηρίζουν τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής». [11]

Μέσα οικιακής προβολής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι έμποροι της αμφιβολίας κυκλοφόρησαν σε DVD στις 7 Ιουλίου του 2015. [12]

  1. www.imdb.com/title/tt3675568/. Ανακτήθηκε στις 11  Απριλίου 2016.
  2. Buder, Emily (8 Μαρτίου 2015). «Robert Kenner Exposes America's Lucrative Lies in 'Merchants of Doubt'». Indiewire. 
  3. «Βιβλιοπαρουσίαση για το βιβλίο: Οι Έμποροι της Αμφιβολίας». oodegr.com. 
  4. «Έμποροι της αμφιβολίας». Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. 
  5. «Έμποροι της αμφιβολίας». monopoli.gr. 26 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2021. 
  6. «2013 Pulitzer Prize Finalists». Columbia University. 2013. 
  7. «Articles tagged William O'Keefe». George C. Marshall Institute. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2016. 
  8. Morano, Marc (6 Μαρτίου 2015). «Merchants of 'smear' movie slanders eminent Physicist Dr. Fred Singer – Singer Fires Back!». Climate Depot. 
  9. «Merchants Of Doubt (2015)». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2020. 
  10. «Merchants of Doubt Reviews». Metacritic. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2020. 
  11. Ψυχάρη, Ειρήνη (28 Φεβρουαρίου 2010). «Σύγκρουση μέχρις εσχάτων στο όνομα του πλανήτη Γη». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2021. 
  12. Merchants of Doubt (Blu-Ray & DVD). Sony Pictures Home Entertainment. 2015. OCLC 913221745.  This is a multi-format package (both Blu-Ray and DVD disks). The Blu-Ray has an optional audio commentary from the director, deleted scenes, and interview footage from the Toronto international Film Festival.