Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού
Οι Οδηγίες για την Προσβασιμότητα του Περιεχομένου του Ιστού (Web Content Accessibility Guidelines - WCAG ) αποτελούν μέρος μιας σειράς κατευθυντήριων γραμμών για την προσβασιμότητα στον ιστό που δημοσιεύονται από την Πρωτοβουλία για την Προσβασιμότητα στον Παγκόσμιο Ιστό (WAI) της World Wide Web Consortium (W3C), που αποτελεί τον κύριο διεθνή οργανισμό τυποποίησης για το Διαδίκτυο. Πρόκειται για μια σειρά συστάσεων για την πιο προσιτή πρόσβαση στο περιεχόμενο του ιστού, κυρίως για άτομα με ειδικές ανάγκες - αλλά και για όλους τους φορείς χρήστη, συμπεριλαμβανομένων των πολύ περιορισμένων συσκευών, όπως τα κινητά τηλέφωνα. Η WCAG 2.0, δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο του 2008 και έγινε πρότυπο ISO, ISO/IEC 40500: 2012, τον Οκτώβριο του 2012. Η WCAG 2.1 έγινε Σύσταση του W3C τον Ιούνιο του 2018.
Προηγούμενες οδηγίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η πρώτη κατευθυντήρια γραμμή για την προσβασιμότητα στον παγκόσμιο ιστό καταρτίστηκε από τον Gregg Vanderheiden και κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 1995, αμέσως μετά το Δεύτερο Διεθνές Συνέδριο του Παγκόσμιου Ιστού (World Wide Web) του 1994 στο Σικάγο (όπου ο Τιμ Μπέρνερς Λι αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην αναπηρία βλέποντας ένα εργαστήριο πριν από τη διάσκεψη σχετικά με την προσβασιμότητα με επικεφαλής τον Mike Paciello).[1]
Πάνω από 38 διαφορετικές οδηγίες πρόσβασης στο διαδίκτυο που ακολουθούνται από διάφορους δημιουργούς και οργανισμούς τα επόμενα χρόνια.[2] Αυτά συγκεντρώθηκαν στις Ενοποιημένες Κατευθυντήριες Γραμμές για την Προσβασιμότητα Ιστοτόπων που καταρτίστηκαν στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison.[3] Η Έκδοση 8 των Ενοποιημένων Κατευθυντήριων Γραμμών για την Προσβασιμότητα Ιστοτόπων, που δημοσιεύθηκε το 1998, χρησίμευσε ως αφετηρία για τη WCAG 1.0 του W3C. [4]
WCAG 1.0
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η WCAG 1.0 δημοσιεύθηκε και έγινε σύσταση του W3C στις 5 Μαΐου 1999. Από τότε έχει αντικατασταθεί από τη WCAG 2.0.
Η WCAG 1.0 αποτελείται από 14 κατευθυντήριες γραμμές - καθεμιά από τις οποίες περιγράφει μια γενική αρχή προσβάσιμου σχεδιασμού. Κάθε κατευθυντήρια γραμμή καλύπτει ένα βασικό θέμα της προσβασιμότητας του διαδικτύου και συνδέεται με ένα ή περισσότερα σημεία ελέγχου που περιγράφουν τον τρόπο εφαρμογής αυτής της κατευθυντήριας γραμμής σε συγκεκριμένες λειτουργίες ιστοσελίδας.
- 1. Παρέχετε ισοδύναμες εναλλακτικές λύσεις για ηχητικό και οπτικό περιεχόμενο
- 2. Μην βασίζεστε αποκλειστικά στο χρώμα
- 3. Χρησιμοποιήστε σήμανση και φύλλα στυλ, και μάλιστα με τον ενδεδειγμένο τρόπο
- 4. Διασαφηνίστε ποια φυσική γλώσσα χρησιμοποιείται
- 5. Δημιουργήστε πίνακες που μετασχηματίζονται ομαλά
- 6. Διασφαλίστε τον ομαλό μετασχηματισμό των ιστοσελίδων που εμπεριέχουν χαρακτηριστικά νέων τεχνολογιών
- 7. Διασφαλίστε τον έλεγχο του χρήστη για αλλαγές περιεχομένου που επηρεάζονται από το χρόνο
- 8. Διασφαλίστε την άμεση προσβασιμότητα όλων των ενσωματωμένων διεπαφών
- 9. Σχεδιάστε ανεξάρτητα από συσκευές
- 10. Χρησιμοποιήστε προσωρινές λύσεις
- 11. Χρησιμοποιήστε τις τεχνολογίες και τις οδηγίες του W3C
- 12. Παρέχετε πληροφορίες περιεχομένου και προσανατολισμού
- 13. Παρέχετε σαφείς μηχανισμούς πλοήγησης
- 14. Διασφαλίστε τη σαφήνεια και την απλότητα των εγγράφων
Κάθε ένα από τα 65 σημεία ελέγχου WCAG 1.0 έχει ένα προκαθορισμένο επίπεδο προτεραιότητας βάσει της επίδρασης του σημείου ελέγχου στην προσβασιμότητα:
- Προτεραιότητα 1: Οι υπεύθυνοι ανάπτυξης ιστού πρέπει να πληρούν αυτές τις απαιτήσεις, διαφορετικά θα είναι αδύνατο για μία ή περισσότερες ομάδες να έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο του Ιστού. Η συμμόρφωση προς αυτό το επίπεδο περιγράφεται ως Α.
- Προτεραιότητα 2: Οι προγραμματιστές ιστού θα έπρεπε να πληρούν αυτές τις απαιτήσεις, διαφορετικά ορισμένες ομάδες θα δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενο του Ιστού. Η συμμόρφωση προς αυτό το επίπεδο περιγράφεται ως AA ή Double-A.
- Προτεραιότητα 3: Οι προγραμματιστές ιστού μπορούν να ικανοποιήσουν αυτές τις απαιτήσεις, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση ορισμένων ομάδων στο περιεχόμενο του Ιστού. Η συμμόρφωση προς αυτό το επίπεδο περιγράφεται ως ΑΑΑ ή Triple-Α.
WCAG 2.0
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η WCAG 2.0 δημοσιεύθηκε ως σύσταση του W3C στις 11 Δεκεμβρίου 2008.[5][6] Αποτελείται από δώδεκα κατευθυντήριες γραμμές (μη ελέγξιμες) που οργανώνονται σύμφωνα με τέσσερις αρχές (οι ιστοχώροι πρέπει να είναι αντιληπτοί, λειτουργικοί, κατανοητοί και εύρωστοι). Κάθε κατευθυντήρια γραμμή έχει ελέγξιμα κριτήρια επιτυχίας (61 συνολικά).[7] Οι Τεχνικές του W3C για τη WCAG 2.0 [8] είναι ένας κατάλογος τεχνικών που βοηθούν τους συγγραφείς να τηρούν τις κατευθυντήριες γραμμές και τα κριτήρια επιτυχίας. Οι τεχνικές ενημερώνονται περιοδικά, ενώ οι αρχές, οι κατευθυντήριες γραμμές και τα κριτήρια επιτυχίας είναι σταθερές και δεν αλλάζουν.[9]
Αρχές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αντιληπτό περιεχόμενο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα στοιχεία της πληροφορίας και της διεπαφής χρήστη πρέπει να παρουσιάζονται στους χρήστες με τρόπο που μπορούν να αντιληφθούν.
- 1.1 Παρέχετε εναλλακτικά κείμενα για κάθε περιεχόμενο που δεν διατίθεται σε μορφή κειμένου, ώστε να μπορεί να αποδοθεί σε άλλες μορφές που χρειάζονται οι χρήστες, όπως για παράδειγμα με μεγάλη γραμματοσειρά, σε Μπράιγ, σε ομιλία, με χρήση συμβόλων, ή σε πιο απλή γλώσσα.
- 1.2 Παρέχετε εναλλακτικές λύσεις για πολυμέσα που εξαρτώνται από το χρόνο.
- 1.3 Δημιουργείτε περιεχόμενο που μπορεί να αποδοθεί με διαφορετικούς τρόπους (για παράδειγμα με απλούστερη διάταξη), χωρίς απώλεια πληροφοριών ή δομής.
- 1.4 Διευκολύνετε την οπτική και ηχητική αντίληψη του περιεχομένου από τους χρήστες, συμπεριλαμβανομένης της διάκρισης των πληροφοριών προσκηνίου από το παρασκήνιο.
Λειτουργικό περιεχόμενο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα στοιχεία της διεπαφής χρήστη και η πλοήγηση πρέπει να είναι λειτουργικά.
- 2.1 Καταστήστε δυνατή τη χρήση όλων των λειτουργιών μέσω πληκτρολογίου.
- 2.2 Παρέχετε στους χρήστες επαρκή χρόνο για την ανάγνωση και χρήση του περιεχομένου.
- 2.3 Μην σχεδιάζετε περιεχόμενο με τρόπο που είναι γνωστό ότι προκαλεί επιληπτικές κρίσεις λόγω φωτοευαισθησίας.
- 2.4 Παρέχετε μηχανισμούς που βοηθούν τους χρήστες να εντοπίζουν περιεχόμενο, να προσανατολίζονται και να περιηγούνται σε αυτό.
Κατανοητό περιεχόμενο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι πληροφορίες και η λειτουργία της διεπαφής χρήστη πρέπει να είναι κατανοητές.
- 3.1 Το σε μορφή κειμένου περιεχόμενο πρέπει να είναι αναγνώσιμο και κατανοητό.
- 3.2 Δημιουργείτε ιστοσελίδες με προβλέψιμη διάταξη και λειτουργία.
- 3.3 Βοηθάτε τους χρήστες να αποφεύγουν και να διορθώνουν τυχόν λάθη τους.
Εύρωστο περιεχόμενο (περιεχόμενο χωρίς σφάλματα)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το περιεχόμενο πρέπει να είναι αρκετά εύρωστο ώστε να μπορεί να ερμηνεύεται αξιόπιστα από μια μεγάλη ποικιλία χρηστών, συμπεριλαμβανομένων βοηθητικών τεχνολογιών.
- 4.1 Ενισχύστε την συμβατότητα με τρέχοντες και μελλοντικούς πράκτορες χρήστη, συμπεριλαμβανομένων των υποστηρικτικών τεχνολογιών.
Η WCAG 2.0 χρησιμοποιεί τα ίδια τρία επίπεδα συμμόρφωσης ( A, AA, AAA ) όπως η WCAG 1.0, αλλά τα έχει επαναπροσδιορίσει. Η ομάδα εργασίας WCAG διατηρεί έναν εκτεταμένο κατάλογο τεχνικών προσβασιμότητας στον ιστό και κοινών περιπτώσεων αποτυχίας για τη WCAG 2.0. [10]
WCAG 2.1
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το WCAG 2.1 έγινε Σύσταση του W3C στις 5 Ιουνίου 2018. [11] Σύμφωνα με το W3C:
... ξεκίνησε με στόχο τη βελτίωση της καθοδήγησης της προσβασιμότητας για τρεις μεγάλες ομάδες: χρήστες με γνωστικές ή μαθησιακές δυσκολίες, χρήστες με χαμηλή όραση, και χρήστες με ειδικές ανάγκες σε συσκευές κινητών
και είναι συμβατή προς τα πίσω με το WCAG 2.0, το οποίο επεκτείνεται με άλλα 17 κριτήρια επιτυχίας. [11]
Νομικές υποχρεώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι επιχειρήσεις που έχουν παρουσία στο διαδίκτυο πρέπει να παρέχουν πρόσβαση σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Δεν υπάρχουν μόνο ηθικοί και εμπορικοί λόγοι [12] για την εφαρμογή των Οδηγιών Προσβασιμότητας στο Περιεχόμενο του Παγκοσμίου Ιστού, αλλά σε ορισμένες χώρες και δικαιοδοσίες υπάρχουν και νομικοί λόγοι. Σύμφωνα με το βρετανικό δίκαιο, εάν ο ιστότοπος μιας επιχείρησης δεν είναι προσβάσιμος, τότε ο κάτοχος του ιστότοπου μπορεί να εναχθεί για διακρίσεις. [13]
Ηνωμένες Πολιτείες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τον Ιανουάριο του 2017, το Συμβούλιο Πρόσβασης των ΗΠΑ ενέκρινε έναν τελικό κανόνα για την ενημέρωση της Ενότητας 508 του Νόμου περί Αποκατάστασης του 1973 . Ο νέος κανόνας υιοθετεί δεκαεπτά κριτήρια επιτυχίας WCAG 2.0, αλλά 22 από τα 38 υφιστάμενα κριτήρια επιπέδου Α και ΑΑ καλύπτονταν ήδη από τις υπάρχουσες κατευθυντήριες γραμμές του τμήματος 508. Ο κανόνας απαιτεί την τήρηση των νέων προτύπων εντός δώδεκα μηνών από την ημερομηνία δημοσίευσής του στο ομοσπονδιακό μητρώο. [14] [15]
Το 2017, ένα Ομοσπονδιακό Δικαστήριο στη Φλόριντα προσδιόρισε τις κατευθυντήριες γραμμές του WCAG ως το «βιομηχανικό πρότυπο» για την προσβασιμότητα στον ιστότοπο και διαπίστωσε ότι η Winn Dixie Store, Inc, παραβίασε τον Νόμο Αμερικανών με Αναπηρία παραλείποντας να καταστήσει την ιστοσελίδα του προσπελάσιμη για τα άτομα με προβλήματα όρασης. [16]
Ευρωπαϊκή Ένωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Οδηγία 2016/2102 [17] απαιτεί οι ιστότοποι και οι εφαρμογές κινητών των οργανισμών του δημόσιου τομέα να συμμορφώνονται με το WCAG 2.1 επίπεδο ΑΑ.[18] Οι νέοι ιστότοποι πρέπει να συμμορφώνονται, από τις 23 Σεπτεμβρίου 2019, οι παλιοί ιστότοποι από τις 23 Σεπτεμβρίου 2020 και οι εφαρμογές κινητών από τις 23 Ιουνίου 2021.[19] Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την οδηγία τον Οκτώβριο του 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε την αναφορά WCAG από 2.0 σε 2.1 τον Δεκέμβριο του 2018.[20]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Vanderheiden, Gregg C. (31 Ιανουαρίου 1995). «Design of HTML (Mosaic) Pages to Increase their Accessibility to Users with Disabilities; Strategies for Today and Tomorrow». Trace Center, University of Wisconsin–Madison. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2012.
- ↑ «References: Designing Accessible HTML Pages -- guidelines and overview documents». World Wide Web Consortium. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2012.
- ↑ «Trace Center». Trace Center, University of Wisconsin–Madison. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2012.
- ↑ Vanderheiden, Gregg C.· Chisholm, Wendy A., επιμ. (20 Ιανουαρίου 1998). «Unified Web Site Accessibility Guidelines». Trace Center, University of Wisconsin–Madison. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2012.
- ↑ «Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0 – W3C Recommendation 11 December 2008». W3.org. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2013.
- ↑ W3C: W3C Web Standard Defines Accessibility for Next Generation Web (press release, 11 December 2008).
- ↑ «Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0». W3C. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Techniques for WCAG 2.0». W3C. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Understanding Techniques for WCAG Success Criteria». W3C. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Techniques for WCAG 2.0». W3.org. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2013.
- ↑ 11,0 11,1 «Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1». WC3. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2019.
- ↑ «Commercial Justifications for WCAG 2.0». Isamuel.com. 12 Απριλίου 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2013.
- ↑ «Disabled access to websites under UK law». Out-Law.com. Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2015.
- ↑ «Information and Communication Technology (ICT) Final Standards and Guidelines» (PDF). United States Access Board. 9 Ιανουαρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ «Final Regulatory Impact Analysis: Final Rule to Update the Section 508 Standards and Section 255 Guidelines». United States Access Board. 5 Ιανουαρίου 2017. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2020. Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2017.
- ↑ https://scholar.google.com/scholar_case?case=6744502269111605689&q=257+F.Supp.3d+1340&hl=en&as_sdt=20006
- ↑ «Directive (EU) 2016/2102 of the European Parliament and of the Council of 26 October 2016 on the accessibility of the websites and mobile applications of public sector bodies (Text with EEA relevance)». Publications Office of the European Union. 26 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2019.
- ↑ «COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT pursuant to Article 294(6) of the Treaty on the Functioning of the European Union concerning the position of the Council on the adoption of a Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the accessibility of the websites and mobile applications of public sector bodies». Publications Office of the European Union. 18 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ «DIRECTIVE (EU) 2016/2102 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 26 October 2016 on the accessibility of the websites and mobile applications of public sector bodies, Article 12». Publications Office of the European Union. 26 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2017.
- ↑ «Commission Implementing Decision (EU) 2018/2048 of 20 December 2018 on the harmonised standard for websites and mobile applications drafted in support of Directive (EU) 2016/2102 of the European Parliament and of the Council». Publications Office of the European Union. 20 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2019.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- W3C – Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1
- W3C – Web Accessibility Initiative (WAI) introduction to WCAG
- Web Content Accessibility Guidelines 2.0, Εξουσιοδοτημένη Μετάφραση στα Ελληνικά
- Κουτσαμπάσης, Παναγιώτης (2015). «Αξιολόγηση Προσβασιμότητας». Αξιολόγηση διαδραστικών συστημάτων με επίκεντρο τον χρήστη. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.