Susning.nu
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Εμπορικό | όχι |
|---|---|
| Γλώσσες | Σουηδικά |
| Ιδιοκτήτης | Λαρς Άρονσσον |
| Έναρξη λειτουργίας | 1 Οκτωβρίου 2001 |
Το Susning.nu (κυριολεκτικά σημαίνει στοιχείο.τώρα) ήταν βίκι στη σουηδική γλώσσα που δημιουργήθηκε από τον Λαρς Άρονσσον (επίσης ιδρυτής του Project Runeberg) το 2001 και ήταν ενεργό μέχρι το 2009. Στα πρώτα τρία χρόνια του, το Susning.nu έτρεχε ως ένα ανοιχτό βίκι όπου ο καθένας μπορούσε να το επεξεργαστεί. Το Susning δεν είχε έντονη φιλοδοξία και θα μπορούσε να συγκριθεί στο πεδίο εφαρμογής με το Everything2. Ο αρχικός στόχος του Άρονσσον για το Susning ήταν "να γίνει αυτό σε ό, τι θέλουν οι χρήστες". Ως εκ τούτου, το Susning ήταν μια εγκυκλοπαίδεια, ένα λεξικό και ένα φόρουμ συζήτησης σχετικά με κάθε έννοια ενδιαφέροντος για τους χρήστες του. Εξαιτίας αυτού, το Susning μεγάλωσε και έγινε το μεγαλύτερο σουηδικό και το επόμενο μεγαλύτερο βίκι στον κόσμο.
Στην ακμή του τον Απρίλιο του 2004, το Susning είχε πάνω από 60.000 άρθρα για διάφορα θέματα, περισσότερα από κάθε σουηδικό βίκι εκείνη την εποχή. Στα πρώτα λίγα χρόνια του ήταν σε άμεσο ανταγωνισμό με τη Σουηδική Βικιπαίδεια. Ωστόσο, λόγω της δημοφιλίας της ιστοσελίδας, το Susning λάμβανε πολλές επιθέσεις από βάνδαλους. Σε μια προσπάθεια αποτροπής βανδαλισμού, ο ιδρυτής του Susning Λαρς Άρονσσον έκανε πολλές προσπάθειες που ήταν κατά κύριο λόγο ανεπιτυχής. Οι χρήστες που επεξεργάζονταν τακτικά το Susning ονομάζονταν susare.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Susning.nu ξεκίνησε στις 31 Αυγούστου 2001 από τον Λαρς Άρονσσον και λειτουργούσε ως μέρος της προσωπικής του ιστοσελίδας. Η αλλαγή στο Susning.nu έγινε στις 29 Σεπτεμβρίου και κυκλοφόρησε την 1η Οκτωβρίου. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, το Susning.nu έγινε ευρετηριασμένο από τις μεγαλύτερες μηχανές αναζήτησης και ο αριθμός άρθρων αυξήθηκε σταθερά. Σε ένα χρόνο, το Susning.nu αυξήθηκε κατά 10.000 άρθρα και προστέθηκαν τα περισσότερα χαρακτηριστικά. Μεταξύ αυτών ήταν τα στατιστικά στοιχεία συνδέσμων για όλες τις σελίδες και η αναζήτηση ημερομηνίας που δημιουργούσε αυτόματα ημερομηνίες και συνδέσμους αναζήτησης σε διάφορες γλώσσες. Ο πρώτος διορθωπόλεμος ξέσπασε στις 31 Ιουλίου 2002.
Το Susning χρησιμοποιούσε μια υψηλά τροποποιημένη έκδοση του UseModWiki ως τη μηχανή βίκι του. Ο τομέας κορυφαίου επιπέδου .nu, η οποία ανήκει στο νησί Νιούε στην Ωκεανία αλλά πωλείται κυρίως σε ξένους, επελέγη ως χακάρισμα τομέα, διότι nu σημαίνει "τώρα" στα σουηδικά (καθώς και στα δανικά και ολλανδικά). Το "Skaffa dig en susning.nu" ήταν το σλόγκαν του Susning και μεταφράζεται στο "Λάβε ένα στοιχείο.τώρα". (Ο πρότυπος τομέας κορυφαίου επιπέδου για τη Σουηδία είναι ο .se.)
Ζητήματα με βανδαλισμό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια σημαντική διαφορά από τη Σουηδική Βικιπαίδεια ήταν ότι το Susning δεν είχε εθελοντικούς διαχειριστές που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην φραγή άλλων χρηστών. Ο μόνος που μπορούσε να το κάνει στο Susning ήταν ο Λαρς Άρονσσον. Καθώς το Susning μεγάλωνε, το ζήτημα με τον βανδαλισμό έγινε μεγαλύτερο. Τον Δεκέμβριο του 2003, ο Susning επλήγη από έναν βάνδαλο που είχε αυτοματοποιήσει τη δραστηριότητά του μέσω ενός σεναρίου. Σε λίγα λεπτά, χιλιάδες άρθρα διαγράφηκαν. Πολλοί χρήστες αναγκάστηκαν να περάσουν ώρες για την αποκατάστασή τους. Τα ζητήματα αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο με τους βανδάλους που προσέθεσαν πορνογραφικές εικόνες και καθιστούσαν τον ιστότοπο μη προσβάσιμο. Τα ζητήματα με το βανδαλισμό έγιναν πρακτικά καθημερινά. Για να βοηθήσει στην απομάκρυνση και την ανακάλυψη βανδαλισμού, στις 22 Φεβρουαρίου 2004 προστέθηκε ένα "σύστημα κάρμα". Το σύστημα εκτροχιάστηκε αρκετά σύντομα, καθώς το κάρμα μπορούσε μόνο να μειωθεί. Εξαιτίας αυτού, ακόμη και οι πιο εδραιωμένοι "susare" επηρεάστηκαν από κακό κάρμα. Το σύστημα κάρμα έκλεισε στις 25 Μαρτίου 2004.
Ως τελευταία προσπάθεια για την πρόληψη του βανδαλισμού, η δυνατότητα προβολής εικόνων έκλεισε εξ ολοκλήρου στις 5 Απριλίου 2004. Ωστόσο, μερικές ημέρες αργότερα η προσθήκη εικόνων από ορισμένα επιλεγμένα ονόματα τομέα ήταν δυνατή. Λόγω ενός σφάλματος στο σύστημα, υπήρχαν τρόποι να αποφευχθεί αυτό, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι βανδαλιστές. Το σφάλμα διορθώθηκε στις 15 Απριλίου 2004, αλλά λίγα λεπτά αργότερα εκείνη την ημέρα, όλη η επεξεργασία στο Susning.nu έκλεισε. Ο Άρονσσον ανακοίνωσε ότι οι δυνατότητες επεξεργασίας θα τερματιστεί μέχρι να βρεθεί λύση στα ζητήματα βανδαλισμού και ότι θα επιβληθεί σύστημα κωδικού πρόσβασης. Για την ώρα δεν δόθηκαν λεπτομέρειες. Ένα ζευγάρι μερικών συνδεδεμένων "susare" επεξεργάστηκε ένα αρκετά μεγάλο αριθμό άρθρων από τότε που επιβλήθηκε το σύστημα κωδικού πρόσβασης.
Πτώση και κλείσιμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την επιβολή του κλειδώματος κωδικού πρόσβασης, το Susning έγινε πιο αδρανές έργο και μια δωδεκάδα χρήστες έκαναν σχεδόν όλες τις επεξεργασίες. Τον Μάρτιο του 2004, πριν την επιβολή του συστήματος κωδικού πρόσβασης, τα άρθρα αποθηκεύονταν περίπου 36.000 φορές. Μέχρι τον Μάιο, αυτό είχε μειωθεί σε 1.600 φορές. Στις 11 Μαΐου 2004, η επεξεργασία στο Susning.nu ανοίχτηκε προσωρινά για μη εγγεγραμμένους χρήστες, αλλά μετά από μόλις 18 ώρες, ο βανδαλισμός έγινε για μια ακόμη φορά ένα τόσο μεγάλο πρόβλημα που η επεξεργασία για μη συνδεδεμένους χρήστες ξαναέκλεισε. Τον Μάρτιο του 2006, η επεξεργασία από μη εγγεγραμμένους χρήστες άνοιξε την Κυριακή το απόγευμα μεταξύ 12:00-16:00. Ένα χρόνο αργότερα, ενεργοποιήθηκε η επεξεργασία μεταξύ 06:00-07:00 κάθε μέρα επίσης. Συνολικά, αυτό λειτούργησε καλά αλλά με λίγο βανδαλισμό.
Στα μέσα του 2008, ο ιστότοπος επηρεάστηκε από έναν επίμονο αποστολέα σπαμ που χρησιμοποίησε διακομιστές μεσολάβησης για να στείλει μηνύματα σε διαφορετικά άρθρα με συνδέσμους διαφημίσεων στα αγγλικά. Τον Απρίλιο του 2009, αυτό ανάγκασε τον Άρονσσον να αφαιρέσει τις καθημερινές ικανότητες επεξεργασίας μεταξύ των 06:00-07:00 κάθε μέρα. Οι ικανότητες επεξεργασίας κατά τα απογεύματα της Κυριακής ωστόσο συνέχισαν να είναι ανοικτές παρά τις επαναλαμβανόμενες επιθέσεις σπαμ. Μέχρι αυτή την περίοδο, πολύ λίγοι χρήστες εξακολουθούσαν να δημιουργούν και να επεξεργάζονται άρθρα στον ιστότοπο, ο οποίος έκλεισε τελείως στα μέσα Αυγούστου 2009, χωρίς να ανακοινωθεί ποτέ κάποιος λόγος γι'αυτό.
Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γνώμες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια ανεπηρέαστη γνώμη ήταν ότι η θέση του Susning ως ένα έργο ενός ανθρώπου από την τεχνική πλευρά ήταν μια μεγάλη εκτροπή. Κάποιοι σήμαιναν ότι η κατανεμημένη ευθύνη του ιστότοπου πιθανότατα θα σήμαινε αυξημένη καινοτομία, μεγαλύτερη προβλεψιμότητα και καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των τεχνικών και των "susare". Ο Λαρς Άρονσσον διευκρίνισε ότι έβλεπε το Susning.nu ως δικό του έργο και ότι δεν ενδιαφερόταν να αφήσει άλλους να τον ελέγξουν. Αφού επέβαλε την επεξεργασία μόνο τα απογεύματα της Κυριακής, ο ίδιος ο Άρονσσον χρησιμοποίησε το Susning κυρίως ως ημερολόγιο όπου αποθήκευε συνδέσμους σχετικά με το Google και τη Βικιπαίδεια.
Διαφήμιση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε αντίθεση με τον κύριο ανταγωνιστή της, τη Σουηδική Βικιπαίδεια, το Susning.nu δημοσίευε διαφημίσεις σε ορισμένα από τα άρθρα του. Επίσης, δεν είχε καμία άδεια χρήσης, πράγμα που σήμαινε ότι οι συνεισφορές παρέμειναν πνευματικά κατοχυρωμένες από τους υποβάλλοντες (λεγόταν ότι το δικαίωμα επεξεργασίας ήταν υπονοούμενο στη λειτουργία του ιστότοπου). Αυτό με τη σειρά του σήμαινε ότι τρίτα μέρη, όπως οι συντάκτες της Βικιπαίδειας, δεν θα μπορούσαν νόμιμα να χρησιμοποιούν τα υλικά του Susning.nu που συνείσφεραν άλλοι χωρίς άδεια. Σημαίνει επίσης ότι το Susning.nu εξαρτιόταν αποκλειστικά από την προθυμία του Λαρς Άρονσσον να συνεχίσει το εγχείρημα.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Lars Aronsson: Operation of a Large Scale, General Purpose Wiki Website. Experience from susning.nu's first nine months in service. Presented on November 7, 2002, at the ELPUB 2002 conference in Karlovy Vary [1], and printed in: João Álvaro Carvalho, Arved Hübler, Ana Alice Baptista (editors), Elpub 2002. Technology Interactions. Proceedings of the 6th International ICCC/IFIP Conference on Electronic Publishing held in Karlovy Vary, Czech Republic, 6-8 November, 2002, Verlag für Wissenschaft und Forschung Berlin, 2002, (ISBN 3-89700-357-0), pages 27-37. Online copy.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Susning.nu on the Internet Archive's Wayback Machine