Santana

Οι Santana είναι ένα αμερικανικό ροκ συγκρότημα που δημιουργήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο το 1966 από τον μεξικανικής καταγωγής κιθαρίστα Κάρλος Σαντάνα. Μετά την υπογραφή συμβολαίου με την Columbia Records, η εμφάνιση του συγκροτήματος στο Φεστιβάλ του Γούντστοκ το 1969 βελτίωσε το προφίλ του, και το συγκρότημα συνέχισε να ηχογραφεί τα εμπορικά επιτυχημένα και αναγνωρισμένα από τους κριτικούς άλμπουμ Santana (1969), Abraxas (1970) και Santana III (1971). Αυτά ηχογραφήθηκαν από την «κλασική» σύνθεση του γκρουπ, στην οποία συμμετείχαν οι Gregg Rolie, Michael Carabello, Michael Shrieve, David Brown και José «Chepito» Areas. Τα τραγούδια επιτυχίες αυτής της περιόδου περιλαμβάνουν τα «Evil Ways», «Black Magic Woman», «Oye Como Va» και το ορχηστρικό «Samba Pa Ti».

Μετά από μια αλλαγή στη σύνθεση και τη μουσική κατεύθυνση το 1972, το συγκρότημα πειραματίστηκε με στοιχεία τζαζ φιούζιον στα Caravanserai (1972), Welcome (1973) και Borboletta (1974). Το συγκρότημα έφτασε σε ένα νέο αποκορύφωμα κριτικής και εμπορικής επιτυχίας με το δέκατο όγδοο άλμπουμ του, Supernatural (1999), το οποίο περιλάμβανε τα singles «Smooth» (με τη συμμετοχή του Rob Thomas) και «Maria Maria» (με τη συμμετοχή των The Product G&B) που κατέκτησαν το Billboard Hot 100. Το άλμπουμ έφτασε στην κορυφή των charts σε έντεκα χώρες και πούλησε 12 εκατομμύρια αντίτυπα στην εγχώρια αγορά. Το 2014, η «κλασική» σύνθεση επανενώθηκε για το Santana IV (2016) και το συγκρότημα συνεχίζει να εμφανίζεται και να ηχογραφεί.

Οι Santana είναι ένα από τα συγκροτήματα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών με πάνω από 47 εκατομμύρια πιστοποιημένα άλμπουμ που έχουν πουληθεί στις ΗΠΑ, ενώ εκτιμάται ότι έχουν πουληθεί 100 εκατομμύρια παγκοσμίως.[11][12] Η δισκογραφία τους περιλαμβάνει 25 στούντιο άλμπουμ, 14 από τα οποία έφτασαν στο top 10 των ΗΠΑ. Το 1998, η σύνθεση των Santana, Rolie, Carabello, Shrieve, Brown και Areas εισήχθη στο Rock and Roll Hall of Fame[13]. 2000, το συγκρότημα κέρδισε οκτώ βραβεία Grammy σε μια βραδιά, ρεκόρ που ισοφαρίστηκε με τον Michael Jackson, και τρία βραβεία Latin Grammy[14].

Ιστορία (1966- 1972)

1966-1972: Σχηματισμός και επανάσταση

Το 1966, ο Κάρλος Σαντάνα ανακάλυψε το κίνημα των χίπις και της αντικουλτούρας του Σαν Φρανσίσκο και διαπίστωσε ότι «ήθελε να γίνει μέρος αυτού του νέου κύματος»[15]. Αργότερα εκείνη τη χρονιά, άρχισε να συγκεντρώνει το δικό του συγκρότημα, η πρώτη σύνθεση του οποίου περιλάμβανε τον Σέρτζιο «Γκας» Ροντρίγκεζ στο μπάσο, τον Ντάνι Χάρο στα τύμπανα και τον Μάικλ Καραμπέλο στα κρουστά. Τον Ιανουάριο του 1967, οι τέσσερις έλαβαν μια θέση για οντισιόν από τον διοργανωτή συναυλιών Bill Graham στο Fillmore Auditorium σε ένα λογαριασμό με την Paul Butterfield Blues Band και το Charles Lloyd Quartet, και ονομάστηκαν Santana Blues Band.[16] Μέσα σε ένα μήνα, το γκρουπ διευρύνθηκε με την προσθήκη του Tom Fraser στην κιθάρα και τα φωνητικά, ο οποίος έφερε επίσης τον Gregg Rolie στα όργανα και τα φωνητικά.[15] Η μπάντα όμως σταμάτησε για αρκετές εβδομάδες, αφού ο Κάρλος Σαντάνα νοσηλεύτηκε με φυματίωση. Τον Ιούνιο του 1967, ο Γκράχαμ απέλυσε το γκρουπ από τη συναυλία στο Fillmore, αφού κάποια μέλη του εμφανίστηκαν αργοπορημένα για μια συναυλία που υποστήριζε τους The Who και τους Loading Zone. Το περιστατικό ώθησε τον Κάρλος να φέρει νέους και αφοσιωμένους μουσικούς, κρατώντας μαζί του τον Rollie[15] Μέχρι το τέλος του έτους, το συγκρότημα υιοθέτησε το συντομότερο όνομα Santana. Μέχρι τις αρχές του 1969, στο συγκρότημα συμμετείχε ο Μάρκους Μαλόουν στα κρουστά, ο οποίος εγκατέλειψε το συγκρότημα μετά την καταδίκη του για ανθρωποκτονία[15].

Στα τέλη του 1968, το γκρουπ εξασφάλισε δισκογραφικό συμβόλαιο με την Columbia Records, μετά από μια επιτυχημένη οντισιόν που άνοιξε για τους Grateful Dead. Το συγκρότημα είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον της Columbia και της Atlantic Records, και οργανώθηκε ακρόαση και για τις δύο εταιρίες, αλλά ο Κάρλος αρνήθηκε να εμφανιστεί για την Atlantic, καθώς ήθελε να είναι στην ίδια εταιρία με τον Miles Davis και τον Bob Dylan.[17] Τον Δεκέμβριο, οι Santana έδωσαν μια σειρά συναυλιών στο Fillmore, οι οποίες ηχογραφήθηκαν για ένα προτεινόμενο live άλμπουμ. Ο βιογράφος Σάιμον Λενγκ είπε ότι σηματοδότησε την απομάκρυνση των Santana από τις blues και R&B ρίζες τους προς τον «ήχο Santana» με την προσθήκη αφροκουβανέζικων και τζαζ νούμερων στα σετ τους[18].[19] Μετά από αρκετές αλλαγές στη σύνθεση, το συγκρότημα τελικά σταθεροποιήθηκε τον Μάιο του 1969 με τους Santana, Rolie, Carabello, David Brown στο μπάσο, Michael Shrieve στα τύμπανα και Jose «Chepito» Areas στα κρουστά, η οποία έγινε γνωστή ως η «κλασική» σύνθεση[19].

Το συγκρότημα ηχογράφησε το ντεμπούτο άλμπουμ του, Santana, στο Σαν Φρανσίσκο τον Μάιο του 1969. Ήταν η τρίτη τους προσπάθεια να ηχογραφήσουν ένα άλμπουμ, αφού οι προηγούμενες προσπάθειες απέτυχαν να φέρουν τα αποτελέσματα που ήθελαν. Στις συνεδρίες συμμετείχε ο Alberto Gianquinto στο πιάνο, ο οποίος βοήθησε επίσης στις ενορχηστρώσεις των κομματιών. Γρήγορα παρατήρησε το κύριο πρόβλημα του γκρουπ: τα σόλο σημεία ήταν πολύ μεγάλα[20] Ο Γκράχαμ συμφώνησε και συμβούλεψε το συγκρότημα να κόψει τα μακροσκελή τζαμάκια και να αρχίσει να κατασκευάζει τραγούδια. Έβαλε επίσης το συγκρότημα να ακούσει την εκδοχή του «Evil Ways» από τον Willie Bobo, και τους πρότεινε να ηχογραφήσουν τη δική τους εκδοχή.[20] Με το άλμπουμ ηχογραφημένο, ο Graham κανόνισε για τους Santana να περιοδεύσουν στις μεσοδυτικές πολιτείες ως opener για τους Crosby, Stills and Nash, γεγονός που διεύρυνε το προφίλ του συγκροτήματος εκτός της δυτικής ακτής.[21] Περίπου εκείνη την εποχή, ο Graham είχε κληθεί να βοηθήσει στην οργάνωση του επερχόμενου φεστιβάλ Woodstock, συμφώνησε να το προωθήσει υπό τον όρο ότι οι Santana θα προστίθεντο στο πρόγραμμα. Ο Γκράχαμ επέμεινε, και στο συγκρότημα ανατέθηκε ένα 45λεπτο σετ το απόγευμα της 16ης Αυγούστου, της δεύτερης ημέρας, έναντι 2.500 δολαρίων[22] Η εμφάνιση εκτόξευσε το συγκρότημα σε διεθνή φήμη, και οι Santana, που κυκλοφόρησαν στις 30 Αυγούστου, έφτασαν στο Νο. 4 του αμερικανικού Billboard 200. Το πρώτο single, «Jingo», ακολουθήθηκε από το «Evil Ways», το οποίο έφτασε στο Νο. 9 του Billboard Hot 100. Τον Οκτώβριο του 1969, ο Γκράχαμ έβαλε τους Santana να εμφανιστούν στο φεστιβάλ ροκ μουσικής Gold Rush και στο The Ed Sullivan Show, αυξάνοντας περαιτέρω την εθνική προβολή του συγκροτήματος[21][23].

Τον Απρίλιο του 1970, οι Santana επέστρεψαν στο στούντιο για να ηχογραφήσουν το δεύτερο άλμπουμ τους, το Abraxas 24].Το άλμπουμ, με αποκορύφωμα την επανεκτέλεση του «Black Magic Woman» των Fleetwood Mac που έφτασε στο Νο. 4 του US Billboard Hot 100, κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1970 και ανέβηκε στο Νο. 1 του US Billboard 200.

Μέχρι το 1971, το συγκρότημα εξακολουθούσε να παλεύει να διατηρήσει μια ισχυρή μουσική κατεύθυνση[19].Από τον Ιανουάριο έως τον Ιούλιο ηχογράφησαν το Santana III. Το άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 1971 και έφτασε επίσης στο νούμερο 1 του αμερικανικού Billboard 200. Στο αποκορύφωμα της δημοτικότητας του συγκροτήματος, το άλμπουμ ήταν το τελευταίο στο οποίο συμμετείχε η κλασική σύνθεση της εποχής του Woodstock. Ο Σαντάνα εξήγησε ότι υπήρχε πολλή περιττή εσωτερική δυσαρέσκεια και ότι τα προβλήματα του μάνατζερ συνέβαλαν στο πρόβλημα, οδηγώντας στην απόλυση του Γκράχαμ[19] Εκείνη τη χρονιά, έπαιξαν σε μια συναυλία στην Άκρα για τον εορτασμό της 14ης Ημέρας Ανεξαρτησίας της Γκάνας. Η συναυλία βιντεοσκοπήθηκε και κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους ως Soul to Soul.[25] Τα πράγματα κορυφώθηκαν λίγο πριν ξεκινήσει η περιοδεία Santana III τον Σεπτέμβριο του 1971, όταν ο Κάρλος ήθελε ο Καραμπέλο να φύγει από το συγκρότημα, αλλιώς θα το έκανε. Το συγκρότημα ξεκίνησε την περιοδεία χωρίς τον Κάρλος, πραγματοποιώντας εμφανίσεις εν μέσω φωνών από το κοινό για τον κιθαρίστα. Μετά από αρκετές συναυλίες, ο Carlos επανενώθηκε με το συγκρότημα για να βρει τον Carabello, τους Areas και τον μάνατζερ/προωθητή Stan Marcum να έχουν παραιτηθεί, αφήνοντας το συγκρότημα να εμφανίζεται χωρίς κρουστά. Ο Τζέιμς «Μίνγκο» Λιούις ήρθε γρήγορα ως προσωρινός αντικαταστάτης, αφού είδε το συγκρότημα ζωντανά και προσέφερε τις υπηρεσίες του.[26] Η συναυλία του Santana στη Λίμα του Περού τον Δεκέμβριο του 1971 έφερε περαιτέρω προβλήματα, καθώς το ξέσπασμα βίας είχε ως αποτέλεσμα να κατασχεθεί ο εξοπλισμός τους και το συγκρότημα να απελαθεί από τη χώρα. Το περιστατικό αποτέλεσε ένα κάλεσμα αφύπνισης για τον Κάρλος, ο οποίος ήταν αποφασισμένος να «δώσει τέλος στην τρέλα»[26].

Το 1972, οι Santana είχαν επηρεαστεί όλο και περισσότερο από τη μουσική των Miles Davis, John Coltrane και Joe Zawinul, οι οποίοι είχαν εξερευνήσει τη τζαζ fusion μέχρι εκείνη την εποχή[19]. Το τέταρτο άλμπουμ, Caravanserai (1972), σηματοδότησε μια σειρά από αλλαγές στο line-up. Ο μπασίστας David Brown έφυγε το 1971 πριν ξεκινήσουν οι ηχογραφήσεις και αντικαταστάθηκε από τους Doug Rauch και Tom Rutley. Ο Carabello αντικαταστάθηκε από δύο κρουστούς, τον Armando Peraza και τον Mingo Lewis. Ο Rolie αντικαταστάθηκε από τον Tom Coster σε μερικά τραγούδια. Το Caravanserai έκανε ντεμπούτο στο νούμερο 8 στις ΗΠΑ.