Orlen

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από PKN Orlen)
Orlen
Νομική μορφήspółka akcyjna
Κλάδοςβιομηχανία πετρελαίου
Ίδρυση1999
ΈδραΠουότσκ, Πολωνία
Σημαντικά πρόσωπαAndrzej Modrzejewski, Zbigniew Wróbel, Jacek Walczykowski, Igor Chalupec, Piotr Kownacki, Wojciech Heydel, Dariusz Jacek Krawiec, Wojciech Jasiński και Daniel Obajtek
ΙδιοκτήτηςState Treasury[1]
Nationale-Nederlanden OFE[1]
Υπάλληλοι21.282 (2018)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Σελίδα στο Facebook Σελίδα στο Twitter Σελίδα στο Instagram Λογαριασμός στο YouTube
Commons page Πολυμέσα

H PKN Orlen (Polski Koncern Naftowy Orlen, δηλ. «Πολωνική Εταιρεία Πετρελαίου Όρλεν», στο Χρηματιστήριο της Βαρσοβίας: PKN) είναι πολωνική κρατική εταιρεία διύλισης πετρελαίου και λιανοπωλητής βενζίνης. Η εταιρεία είναι μια σημαντική ευρωπαϊκή εταιρεία στο χρηματιστήριο, με σημαντικές δραστηριότητες στην Πολωνία, στην Τσεχία, στη Σλοβακία, στη Γερμανία και στις χώρες της Βαλτικής, καθώς και δραστηριότητα στον Καναδά.

Η PKN Orlen είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και είναι καταχωρημένη σε παγκόσμιες κατατάξεις, όπως το Fortune Global 500, το Platts TOP250 και το Thompson Reuters TOP100.[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ίδρυση (1999)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εταιρεία δημιουργήθηκε μέσω της συγχώνευσης δύο κρατικών πετροχημικών εταιρειών: της CPN (Centrala Produktów Naftowych), το μονοπώλιο λιανικής πετρελαίου της κομμουνιστικής Πολωνίας και της Petrochemia Płock, η κρατική εταιρεία που είναι υπεύθυνη για τα διυλιστήρια πετρελαίου στο Πουότσκ, το μεγαλύτερο συγκρότημα του είδους του στην Πολωνία. Μετά τη συγχώνευση της CPN και της Petrochemia Płock το 1999, η εταιρεία μετονομάστηκε σε Polski Koncern Naftowy (PKN), ενώ το Orlen προστέθηκε αρκετούς μήνες αργότερα ως το εμπορικό σήμα της κοινοπραξίας. Το νέο όνομα προέρχεται από το Orl- για το "orzeł" (αετός) και το επίθετό του, "orli", και -en για το "energia" (ενέργεια). 

Ιδιωτικοποίηση και Orlengate[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1999, και οι δύο εταιρείες ιδιωτικοποιήθηκαν μερικώς και συγχωνεύτηκαν για να δημιουργήσουν μια εταιρεία λιανικής πώλησης και διύλισης με την επωνυμία PKN Orlen.

Το Orlengate είναι το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Πολωνίας. Το σκάνδαλο ξεκίνησε με τη σύλληψη του Άντζεϊ Μοντζεγέφσκι, του Διευθύνοντος Συμβούλου της PKN Orlen, στις 7 Φεβρουαρίου 2002 από το Γραφείο Κρατικής Προστασίας. Κατηγορήθηκε για εμπορία εμπιστευτικών πληροφοριών και αποκάλυψη εμπιστευτικών πληροφοριών.[3] Ο Ζμπίγκνιεφ Βρούμπελ τον διαδέχθηκε άμεσα ως Διευθύνων Σύμβουλος και πρότεινε τον Δεκέμβριο του 2002 160 εκατομμύρια δολάρια για την αγορά 295 γερμανικών πρατηρίων βενζίνης από τη βρετανική BP PLC. Ήταν το πρώτο βήμα στη στρατηγική του Βρούμπελ να επεκταθεί δυτικά. Εκείνη την εποχή, η PKN Orlen ήταν η μεγαλύτερη εταιρεία της Πολωνίας, με πωλήσεις 7,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.[4]

Διεθνείς επεκτάσεις (2003-2014)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά από απώλειες το 2000 και το 2001, το αμοιβαίο κεφάλαιο επέστρεψε στο 25% το 2002. Μέχρι τον Ιούλιο του 2003, αυξήθηκε κατά σχεδόν ένα τρίτο από τον Μάρτιο και συνολικά το αμοιβαίο κεφάλαιο αυξήθηκε κατά περίπου 60% από την αρχή το 1994.[5]

Το 2003, η PKN Orlen είχε την ευκαιρία να αποκτήσει 500 πρατήρια καυσίμων στη Βόρεια Γερμανία από τη BP, υπό την προϋπόθεση ενός κανόνα κατά του ανταγωνισμού όταν η BP ανέλαβε την Aral. Από το 2007, η PKN Orlen διαθέτει 581 πρατήρια καυσίμων στη Γερμανία (484 με την επωνυμία Star, 58 με την επωνυμία Orlen και 29 με την επωνυμία ενός σούπερ μάρκετ).

Τον Ιανουάριο του 2003, η PKN Orlen και η MOL υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης, με το οποίο συμφώνησαν στην πρόθεσή τους να ξεκινήσουν συνεργασία στον πετρελαϊκό τομέα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Ήλπιζαν ότι η συνεργασία θα τους επέτρεπε να επωφεληθούν από τις συνέργειες και να ανταγωνιστούν πιο αποτελεσματικά στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.[6] Τον Ιούλιο του 2003, το κροατικό διυλιστήριο INA πωλήθηκε για 505 εκατομμύρια δολάρια στον ανταγωνιστή της PKN Orlen, την ουγγρική εταιρεία πετρελαίου MOL. Αυτό ενισχύει τη θέση της MOL στη μάχη για τον έλεγχο των αγορών καυσίμων της Κεντρικής Ευρώπης και των Βαλκανίων.[7]

Επιπλέον, η PKN Orlen συμμετείχε σε συνομιλίες συγχώνευσης με την MOL Group το 2005. Εάν συγχωνευόταν, οι δύο εταιρείες θα είχαν δημιουργήσει έναν περιφερειακό γίγαντα και θα έλεγχαν μεγάλο μέρος της πετρελαϊκής βιομηχανίας της Κεντρικής Ευρώπης. Ωστόσο, η σχεδιαζόμενη συγχώνευση απέτυχε λόγω της υψηλής πολιτικοποίησης. Μετά τα εγκαταλελειμμένα σχέδια συγχώνευσης, η PKN Orlen αγόρασε το πλειοψηφικό μερίδιο της τσεχικής Unipetrol.[8] Τον Μάιο του 2006, η εταιρεία ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη επένδυσή της όλων των εποχών, όταν ανέλαβε το πλειοψηφικό μερίδιο, με 84,3%, της λιθουανικής Mažeikių Nafta, της μεγαλύτερης εταιρείας στα κράτη της Βαλτικής. Αγοράστηκε εν μέρει από τη Yukos (53,7%) και εν μέρει από τη λιθουανική κυβέρνηση (30,6%) τον Δεκέμβριο.[9] Νωρίτερα, στις 12 Οκτωβρίου, μια πυρκαγιά προκάλεσε ζημιές στο διυλιστήριο Mažeikių, προκαλώντας ζημιές περίπου 75 εκατομμυρίων δολαρίων.[10] Με την ολοκλήρωση της εξαγοράς, η PKN Orlen έγινε η μεγαλύτερη εταιρεία της Κεντρικής Ευρώπης.

Τον Μάιο του 2007, αφού η Λιθουανία πούλησε το διυλιστήριό της στην PKN Orlen, η ρωσική κυβέρνηση ενέκρινε την κατασκευή ενός νέου αγωγού αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που περνά από τη Λευκορωσία και τη Λιθουανία.[11]

Το 2007, η μονάδα του πολωνικού ομίλου πετρελαίου PKN Orlen PKNA.και η Dwory Chemicals αγόρασαν μια εταιρεία συνθετικού καουτσούκ από τον τσεχικό όμιλο πετρελαίου Unipetrol UNPEsp. Η πώληση ήταν μέρος της προσπάθειας της Unipetrol να εκχωρήσει μη βασικά περιουσιακά στοιχεία και να επικεντρωθεί στις δραστηριότητες πετροχημικών, διυλιστηρίων πετρελαίου και λιανικής πώλησης καυσίμων.[12]

Το 2010, η PKN Orlen είχε αναφερθεί έσοδα 28,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων.[13] Το επόμενο έτος ήταν ο μεγαλύτερος λιανοπωλητής καυσίμων στην Πολωνία με πάνω από 2.000 τοποθεσίες. Η εταιρεία διέθετε το πιο προηγμένο και το δεύτερο μεγαλύτερο συγκρότημα παραγωγής τερεφθαλικού οξέος στην Ευρώπη.[14]

Το 2013, η PKN Orlen και ο τερματικός σταθμός πετρελαίου Klaipedos Nafta διαπραγματεύτηκαν τη συνεργασία για έναν νέο αγωγό που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση της Λιθουανίας.[15] Για να ιδρύσει την εταιρεία στον Καναδά και να γίνει παραγωγός πετρελαίου, η PKN Orlen αγόρασε την εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου TriOil Resources Ltd για 169 εκατομμύρια δολάρια τον Σεπτέμβριο του 2013. Μετά την πρώτη επέκτασή της στο εξωτερικό, η εταιρεία εξαγόρασε την Birchill Exploration Ltd, λόγω διπλασιασμού της παραγωγής της τον Μάιο του 2014.[16]

Η PKN Orlen, στο πλαίσιο μιας κοινοπραξίας με την ολλανδική εταιρεία Basell, κατέχει επίσης τη μεγαλύτερη εταιρεία πλαστικών στην Πολωνία.

2015 - σήμερα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2019, η PKN Orlen υποστήριξε τη Wiliams Racing και τον οδηγό της, Ρόμπερτ Κουμπίτσα, στη Φόρμουλα 1 με 10 εκατομμύρια ευρώ.[17] Μετά τη μετακόμιση του Κουμπίτσα στην Alfa Romeo Racing το 2020, ο πολωνικός λιανοπωλητής βενζίνης έγινε ο ομοτίτλος χορηγός της ομάδας.[18]

Το 2019, η PKN Orlen άνοιξε το πρώτο της πρατήριο καυσίμων στη Σλοβακία, μέσω της τσέχικης θυγατρικής Unipetrol, με την επωνυμία Benzina.[19] Στα τέλη του 2020, 20 σταθμοί Orlen λειτουργούσαν στη Σλοβακία.

Στα τέλη του 2019, η Orlen και η PZU ίδρυσαν το πρακτορείο μέσων ενημέρωσης "Sigma Bis".

Η Orlen εφαρμόζει μια στρατηγική ανάπτυξης από το 2018, η οποία περιλαμβάνει τη μετατροπή της εταιρείας σε έναν πολυενεργειακό και εμπορικό όμιλο. Τον Απρίλιο του 2020, η PKN Orlen απέκτησε το 80% των μετοχών της Energa και στις 14 Ιουλίου 2020 ανακοίνωσε ότι έλαβε άδεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εξαγορά της Lotos. Τον Νοέμβριο του 2020, η Orlen έγινε κάτοχος του 65% των μετοχών της Ruch. Στις 7 Δεκεμβρίου 2020, υπέγραψε συμφωνία για την απόκτηση του 100% των μετοχών στην εταιρεία μέσων ενημέρωσης και τύπου "Polska Press"[20][21][22] και η συναλλαγή πραγματοποιήθηκε την 1η Μαρτίου 2021.[23] Τον Δεκέμβριο του 2020, αγόρασε μια γεωργική μονάδα βιοαερίου, την Bioenergy Project, την οποία θα μετατρέψει σε μονάδα βιομεθανίου. Για την εξασφάλιση των προμηθειών, εξαγοράστηκε και η εταιρεία Biozec, υπεύθυνη για την πώληση και διανομή της θερμικής ενέργειας που προμηθεύεται από το εργοστάσιο βιοαερίου. Το 2021, η Orlen αγόρασε 4 αιολικά πάρκα: τον Φεβρουάριο, το πάρκο Κλανιν με ισχύ 20 MW και τον Μάρτιο, άλλα τρία συνολικής ισχύος 89,4 MW.[24][25]

Στις 14 Ιουλίου 2020, η PKN Orlen ανακοίνωσε την πρόθεσή της να αναλάβει την PGNiG και στις 10 Μαΐου 2021 υπέβαλε αίτηση εξαγοράς στο Γραφείο Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών.[26][27]

Εμπορικά σήματα και θυγατρικές της Grupa Orlen (PKN Orlen Group)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πρατήριο Orlen στην Πολωνία
Πρατήριο Star στη Γερμανία

Εμπορικά σήματα της PKN Orlen[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Orlen (μάρκα πρατηρίων καυσίμων στην πολωνική αγορά)
  • Star (μάρκα πρατηρίων καυσίμων στη γερμανική αγορά)[28]
  • Unipetrol (εθνική εταιρεία βενζίνης της Τσεχίας)[29]
  • Orlen Lietuva (μάρκα πρατηρίων καυσίμων στη λιθουανική αγορά)[30]
  • Benzina (μάρκα πρατηρίων βενζίνης στην τσεχική και στη σλοβακική αγορά)[31]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 www.orlen.pl/pl/o-firmie/o-spolce/organy-i-struktura-spolki/struktura-akcjonariatu. Ανακτήθηκε στις 7  Ιουλίου 2023.
  2. Poland by Fortune GLobal 500
  3. «Finance scandal rocks Poland» (στα αγγλικά). 2002-02-08. http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/1809348.stm. Ανακτήθηκε στις 2019-08-09. 
  4. «Zbigniew Wrobel». www.bloomberg.com. Ανακτήθηκε στις 9 Αυγούστου 2019. 
  5. «World of Investing : For risk-takers, look at Poland». The New York Times. 2003-07-26. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2003/07/26/your-money/IHT-world-of-investing-for-risktakers-look-at-poland.html. Ανακτήθηκε στις 2019-08-15. 
  6. Greenroom. «MOL and PKN ORLEN sign memorandum of understanding - MOL Magyarország». mol.hu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2019. 
  7. Green (NYT), Peter S. (2003-07-18). «World Business Briefing | Europe: Croatia: Refiner Sold» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2003/07/18/business/world-business-briefing-europe-croatia-refiner-sold.html. Ανακτήθηκε στις 2019-08-13. 
  8. «Mazeikiu Nafta - The biggest transaction in the history - PKN ORLEN». www.orlen.pl. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουλίου 2019. 
  9. Kramer, Andrew E. (2006-12-15). «World Business Briefing | Europe: Poland: Oil Concern Buys a Refinery» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2006/12/15/business/world-business-briefing-europe-poland-oil-concern-buys-a-refinery.html. Ανακτήθηκε στις 2019-08-28. 
  10. Kramer, Andrew (28 Οκτωβρίου 2006). «Lithuanians are giben a taste of how Russia plays the Oil Game». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2019. 
  11. Bohlen, Celestine (2007-07-03). «Letter from Lithuania: Baltic state seeks freedom from Russia's energy 'friendship'» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2007/07/03/world/europe/03iht-letter.1.6463913.html. Ανακτήθηκε στις 2019-08-08. 
  12. «Poland's PKN Orlen to buy Czech rubber firm Kaucuk» (στα αγγλικά). Reuters. 2007-01-29. https://www.reuters.com/article/orlen-kaucuk-idUSL2928505120070129. Ανακτήθηκε στις 2019-09-05. 
  13. Sobczyk, Marcin (10 Φεβρουαρίου 2011). «Polish Oil Firm Sets Central Europe's Revenue Record». The Wall Street Journal (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 24 Ιουλίου 2019. 
  14. «Launch of Europe's most advanced PX/PTA complex - PKN ORLEN». www.orlen.pl. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2018. 
  15. «Lithuania Seeks Pipeline Memo Between Orlen and Klaipedos Nafta» (στα αγγλικά). Bloomberg. 2013-09-04. https://www.bloomberg.com/news/articles/2013-09-04/lithuania-seeks-pipeline-memo-between-orlen-and-klaipedos-nafta. Ανακτήθηκε στις 2019-07-03. 
  16. «PKN Orlen of Poland Buys Birchill to Double Canadian Oil Output». www.bloomberg.com. 8 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 8 Αυγούστου 2019. 
  17. Media, dziennik.pl (2018-11-26). «Inwestycja w Kubicę się zwróci? "Ta umowa to zakład. Orlen wygra, jeśli Kubica zacznie wygrywać" - dziennik.pl» (στα πολωνικά). sport.dziennik.pl. https://sport.dziennik.pl/f1/artykuly/585942,kubica-orlen-sponsoring-inwestycja-f1-williams-wygrana.html.amp. Ανακτήθηκε στις 2020-07-23. 
  18. «The eagle soars as PKN ORLEN joins Alfa Romeo Racing as Official Co-Title Sponsor». Sauber Group (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιανουαρίου 2020. 
  19. «Orlen Group opens its first petrol station in Slovakia». https://www.thefirstnews.com/article/orlen-group-opens-its-first-petrol-station-in-slovakia-7606. Ανακτήθηκε στις 2019-09-14. 
  20. Koper, Alicja Ptak (7 December 2020). «Poland uses state-owned refiner to buy regional media firm». Reuters. https://www.reuters.com/article/polskapress-m-a-pknorlen/poland-uses-state-owned-refiner-to-buy-regional-media-firm-idUKKBN28H277. 
  21. «Poland: State-run oil company buys leading media group | DW | 08.12.2020». 
  22. «PKN ORLEN to take over Polska Press - PKN ORLEN». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2022. 
  23. Orlen dopiął swego, Polska Press jest już jego własnością
  24. Orlen kupił trzy farmy wiatrowe
  25. PKN Orlen kupił farmy wiatrowe o mocy 89,4 MW za 380 mln zł
  26. Obajtek: ważny krok w kierunku połączenia Orlenu i PGNiG
  27. Orlen zgłosił zamiar przejęcia PGNiG do UOKiK
  28. «PKN Orlen to install fast-chargers at 150 service stations in Poland». www.petrolplaza.com. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2018. 
  29. «Jakub Kosmowski is the new marketing director of Unipetrol». www.petrolplaza.com. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2018. 
  30. «Poland: Orlen launches two new, quality fuels». www.petrolplaza.com. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2018. 
  31. Shah, Shakhil (29 Αυγούστου 2018). «PKN Orlen set to take full control of Unipetrol». Emerging Europe. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]