Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν
| Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν Neodorcadion bilineatum | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν
Neodorcadion bilineatum | ||||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||||
| Neodorcadion bilineatum (Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν) Germar, 1824 |
Το Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν (Neodorcadion bilineatum) είναι κολεόπτερο από την οικογένεια Cerambycidae και την υποοικογένεια Lamiinae. Το γένος Neodorcadion συναντάμε μόνο στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή.[2] Από τα οκτώ είδη του γένους αυτού εκτός από το Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν [3] άλλα πέντε είδη συναντάμε και στην Ελλάδα. Αυτά είναι το Neodorcadion exornatum,[4] το Neodorcadion fallax,[5] το Neodorcadion laqueatum,[6] το Neodorcadion pelleti,[7] και το Neodorcadion virleti.[8]
Το όνομα του είδους «μπιλινεάτουμ» αναφέρεται στο γεγονός, πως τα έντομα του είδους αυτού έχουν δύο άσπρες γραμμές στα έλυτρα («bi» (λατινικά)= «δι» "δύο", «lineatus» (λατινικά)= γραμμωτό, «bilineatum» = διγραμμωτό).
Χαρακτηριστικά του ακμαίου
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το κολεόπτερο αποκτά μόνο μήκος από 12 έως 14 χιλιοστόμετρα. Το σώμα είναι μαύρο, αλλά σκεπασμένο από πολύ κοντό τρίχωμα. Για αυτό το λόγο φαίνεται γκριζόμαυρο με μερικές άσπρες γραμμές.
Τα στοματικά μόρια δείχνουν όρθια προς τα κάτω. Το τελευταίο άρθρο των γναθικών προσακτρίδων έχει την μορφή αδραχτιού (στην Εικ. 4 δεξιά κόκκονο). Οι παχιές κεραίες είναι νηματοειδείς και συνίστανται από ένδεκα άρθρα. Όπως κατά κανόνα στα Cerambycidae το δεύτερο άρθρο είναι αρκετά μικρό. Το τρίτο άρθρο της κεραίας είναι μικρότερο από το πρώτο (Εικ. 2 σε μεγέθυνση). Τα ακόλουθα άρθρα των κεραιών γίνονται όλο και πιο στενά. Οι οφθαλμοί είναι νεφροειδείς και περιλαμβάνουν τη βάση των κεραιών από πίσω. Στην κορυφή του κεφαλιού οι άκρες των οφθαλμών είναι πιο κοντά η μία από την άλλη παρά οι βάσεις των κεραιών (μπορεί να γίνει αντιληπτό στην εικόνα του ταξινομοπλαισίου και στην Εικ. 4). Η πρώτη πλάκα της κεφαλικής κάψας, ο κλυπέος (Clypeus, στην Εικ. 4 δεξιά πάνω από την πράσινη μεμβράνη), δεν καλύπτει τη βάση της άνω γνάθου (Εικ. 4, δεξιά κίτρινο).
Το πρόνωτο έχει από ένα γερό αγκάθι σε κάθε πλευρά του, το οποίο γέρνει λίγο προς τα πίσω. Μετρημένο χωρίς τα αγκάθια το πρόνωτο είναι περίπου τόσο φαρδύ όσο μακρύ, το ίδιο στενό με το κεφάλι και στενότερο από τα έλυτρα. Από την κορυφή του κεφαλιού κατά μήκος του προνώτου τρέχει μια λεπτή άσπρη μεσαία γραμμή μέχρι το θυρεό.
Τα έλυτρα συμφύονται μεταξύ τους. Έχουν καλά αναπτυγμένους ώμους. Από τη βάση κάθε ελύτρου ξεκινούν δύο επιμήκη εξογκώματα. Το ένα ξεκινά στην έξω άκρη του ώμου, και τρέχει στην πλάγια μέχρι την μέση του ελύτρου. Το άλλο ξεκινάει στη μέση άκρη του ώμου, τρέχει περίπου παράλληλα στη ραφή, πλησιάζοντας την λίγο, και σβήνει γρήγορα. Μια σαφώς χωριστή άσπρη γραμμή τρέχει παράλληλα στη ραφή από τη βάση μέχρι την οπίσθια άκρη του ελύτρου.
Τα πόδια είναι γερά. Η μπροστινή κνήμη στην κάτω πλευρά έχει μια εμβάθυνση σε μορφή αυλακιού, που αρχίζει στο τελευταίο τρίτο της κνήμης εκεί τρέχει προς την οπίσθια άκρη, στρέφοντας εκεί προς τα έξω. Οι ταρσοί είναι ψευδοτετραμερείς, καθώς το ένα από τα πέντε ταρσομερή είναι τόσο μικρό, που διακρίνεται δύσκολα. Το τρίτο ταρσομερές είναι σχισμένο, και το τέταρτο ταρσομερές είναι κρυμμένο σε αυτό το σχίσιμο.
 Εικ.1: Πλευρική όψη  Εικ.2: Από μπροστά  Εικ.3: Από κάτω |
 Εικ.4: Κεφάλι, δεξιά κατά μέρος χρω- ματισμένο κίτρινα: άνω γνάθος μπλε: άνω χείλος πράσινο: Μεμβράνη μεταξύ κλυπέος και άνω χείλος κόκκινο: τελευταίο άρθρο των γναθικών προσακτρίδων |
Βιολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η προνύμφη αναπτύσσεται στο έδαφος. Ροκανίζει τις ρίζες διάφορων αγρωστοειδών και άλλων ποωδών φυτών. Ο βιολογικός κύκλος διαρκεί ένα χρόνο. Τα ακμαία γίνονται ορατά κατά την άνοιξη. Κινούνται σε ανοικτές περιοχές στο έδαφος.
Γεωγραφική εξάπλωση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο χώρος διαμονής του Νεοδορκάδιον το διγραμμωτόν είναι διάτρητος. Στη Νότια Ευρώπη συναντούμε το είδος στην Ελλάδα και την Ιταλία, λείπει όμως στην Αυστρία και τη Σλοβενία. Τα βόρεια σύνορα του χώρου διαμονής διατρέχουν την Κροατία, Σλοβακία, Ουγγαρία μέχρι την Ουκρανία, το κολεόπτερο λείπει όμως στη Ρουμανία.[3]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- H. Freude, K. W. Harde, G. A. Lohse: Die Käfer Mitteleuropas, Bd. 9. Spektrum Akademischer Verlag in Elsevier, München 1966, ISBN 3-827-40683-8
- Adolf Horion: Faunistik der mitteleuropäischen Käfer, Bd. XII. Überlingen-Bodensee 1974
- ↑ Βικιλεξικό: δορκάς
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του γένους Neodorcadion». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ 3,0 3,1 «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Neodorcadion bilineatum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Neodorcadion exornatum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Neodorcadion fallax[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Neodorcadion laqueatum». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2010.
- ↑ Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Neodorcadion pelleti[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Fauna Europaea, ταξινόμηση και γεωγραφική εξάπλωση του είδους Neodorcadion virleti». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2010.
