Χρήστης:MariaKalogeridi/πρόχειρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Παιδική ηλικία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Αμέλια Μαίρυ Έρχαρτ ήταν κόρη του Σάμιουελ «Έντουιν» Στάντον Έρχαρτ (Samuel "Edwin" Stanton Earhart, 1868-1930[7]) και της Αμέλια Ότις Έρχαρτ (Amelia Otis Earhart, 1869-1962[8]). Γεννήθηκε στο Άτκισον του Κάνσας,[9] στο σπίτι του παππού της (από την πλευρά της μητέρας της) Άλφρεντ Ότις (Alfred Otis), πρώην ομοσπονδιακού δικαστή, προέδρου της Atchison Savings Bank και εξέχοντα πολίτη του Άτκισον. Ο Άλφρεντ Ότις αρχικά δεν ήταν σύμφωνος με το γάμο της κόρης του και δεν ήταν ικανοποιημένος με τη σταδιοδρομία του Έντουιν ως δικηγόρου.

Η Αμέλια ονομάστηκε, σύμφωνα με την οικογενειακή παράδοση, από τις δύο γιαγιάδες της (Amelia Josephine Harres και Mary Wells Patton).[10] Από μικρή ηλικία η Αμέλια, το χαϊδευτικό της οποίας ήταν «Meeley» (μερικές φορές «Milie»), έπαιζε το ρόλο της αρχηγού ενώ η κατά δύο χρόνια νεότερη αδερφή της Γκρέις Μουριέλ (Grace Muriel 1899-1998)[11] ενεργούσε σαν υπάκουος οπαδός. Και τα δύο κορίτσια συνέχισαν να χρησιμοποιούν τα παρωνύμια της παιδικής ηλικίας τους και μετά την ενηλικίωση τους.[10] Η ανατροφή τους ήταν μη συμβατική, δεδομένου ότι η Άμι Έρχαρτ (Amy Earhart) δεν πίστευε στη ανατροφή των παιδιών της ως «συμπαθητικά μικρά κορίτσια».[12] Από την άλλη όμως η γιαγιά τους αποδοκίμαζε τις παντελόνες[13] που φορούσαν τα παιδιά της κόρης της και η Αμέλια, παρόλο που εκτιμούσε την ελευθερία κινήσεων που της παρείχαν, γνώριζε καλά ότι τα υπόλοιπα κορίτσια στη γειτονιά δεν ντύνονταν έτσι.

Πρώτες επιρροές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πνεύμα της περιπέτειας[14] φάνηκε από νωρίς στις αδελφές Έρχαρτ, καθώς καθημερινά έβγαιναν να εξερευνήσουν τη γειτονιά τους αναζητώντας ενδιαφέρουσες και συναρπαστικές περιπέτειες. Σαν παιδί, η Αμέλια πέρασε πολλές ώρες παίζοντας με την αδελφή της, σκαρφαλώνοντας στα δέντρα, κυνηγώντας αρουραίους με ένα τουφέκι και κάνοντας έλκηθρο με την κοιλιά τους προς τα κάτω. Αν και η αγάπη για την ύπαιθρο και το «τραχύ» παιχνίδι ήταν κοινό σε πολλά παιδιά, μερικοί βιογράφοι έχουν χαρακτηρίσει τη νεαρή Αμέλια ως αγοροκόριτσο.[15] Τα κορίτσια διατηρούσαν ακόμη και μία διαρκώς αυξανόμενη συλλογή από «σκουλήκια, σκώρους, ακρίδες και ένα φρύνο»,[16] που συνέλεγαν στις εξόδους τους. Το 1904, με τη βοήθεια του θείου της, κατασκεύασε μία κεκλιμένη ράμπα, που διαμόρφωσε σύμφωνα με μία ανάλογη που είχε δει σε ένα ταξίδι στο Σαιντ Λούις και την στερέωσε στην οροφή από το σπιτάκι του κήπου της οικογένειας. Η πρώτη, καλά καταγεγραμμένη, πτήση της Αμέλια τελείωσε δραματικά. Η Αμέλια βγήκε από το σπασμένο ξύλινο κιβώτιο που είχε χρησιμοποιήσει ως έλκηθρο με μελανιασμένο χείλι, σκισμένο φόρεμα και μια «αίσθηση της ευθυμίας», αναφωνώντας «…είναι ακριβώς όπως το πέταγμα!».[17]

Το 1907 ο Έντουιν Έρχαρτ μέσω της θέσης του ως ανώτερου υπαλλήλου απαιτήσεων για τους σιδηροδρόμους του Ροκ Άιλαντ (Rock Island Railroad), μετατέθηκε στο Ντε Μόιν της Αϊόβα, αν και είχαν υπάρξει μερικά στραβοπατήματα στη σταδιοδρομία του. Το επόμενο έτος, η ενδεκάχρονη Αμέλια είδε το πρώτο της αεροσκάφος στην κρατική έκθεση της Αϊόβα. Ο πατέρας της προσπάθησε να προτρέψει τις κόρες του να πετάξουν. Μία ματιά στο παλιό «flivver» ήταν αρκετή για να πείσει την Αμέλια, η οποία αμέσως μετά την πτήση ρωτούσε αν θα μπορούσαν να επιστρέψουν στον αέρα.[18] Αργότερα όμως περιέγραψε το διπλάνο ως «ένα πράγμα από σκουριασμένα καλώδια και ξύλο και καθόλου ενδιαφέρον».[19]

Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δύο αδελφές, Αμέλια και Γκρέις, παρέμειναν με τον παππού και τη γιαγιά τους στο Άτκισον, ενώ οι γονείς τους μετακόμισαν στο Ντε Μόιν. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Αμέλια έλαβε μια μορφή κατ’ οίκον εκπαίδευσης μαζί με την αδελφή της, από τη μητέρα της και μια παιδαγωγό. Αργότερα ομολόγησε ότι «αγάπησε υπερβολικά την ανάγνωση»[20] και πέρασε αμέτρητες ώρες στη μεγάλη οικογενειακή βιβλιοθήκη. Το 1909, όταν επανασυνδέθηκε τελικά η οικογένεια στο Ντε Μόιν, οι αδελφές Έρχαρτ γράφηκαν σε δημόσιο σχολείο για πρώτη φορά, με τη Αμέλια να εισάγεται στην έβδομη τάξη σε ηλικία 12 ετών.

Οικογενειακές τύχες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενώ τα οικονομικά της οικογένειας φαινομενικά βελτιώθηκαν με την απόκτηση ενός νέου σπιτιού και τη μίσθωση δύο υπηρετών, σύντομα έγινε προφανές ότι ο Έντουιν ήταν αλκοολικός. Πέντε έτη αργότερα (το 1914), αναγκάστηκε να αποσυρθεί, και παρόλο που προσπάθησε να απεξαρτηθεί από το αλκοόλ, δεν επαναπροσλήφθηκε ποτέ στους σιδηροδρόμους του Ροκ Άιλαντ. Την ίδια περίοδο περίπου η γιαγιά της Αμέλια, Αμέλια Ότις πέθανε ξαφνικά κληροδοτώντας μία σημαντική περιουσία αλλά αφήνοντας το μερίδιο της κόρης της σε εμπίστευμα καθώς φοβόταν ότι ο αλκοολισμός του Έντουιν θα οδηγούσε σε κατασπατάληση των κεφαλαίων. Έτσι το σπίτι των Ότις με όλα τα υπάρχοντά του δημοπρατήθηκαν. Η Αμέλια πληγώθηκε από αυτό το συμβάν και αργότερα δήλωσε ότι αποτέλεσε το τέλος της παιδικής ηλικίας της.[21]

Το 1915, μετά από μακροχρόνια αναζήτηση, ο πατέρας της Αμέλια βρήκε δουλειά ως υπάλληλος στο Μεγάλο Βόρειο Σιδηρόδρομο (Great Northern Railway) στο Σαιντ Πωλ της Μινεσότα και η Αμέλια εισήχθη στο κεντρικό γυμνάσιο της πόλης. Ο Έντουιν υπέβαλε αίτηση για μετάθεση στο Σπρίνγκφιλντ του Μιζούρι το 1915, όμως ο υπάλληλος απαιτήσεων που δούλευε παλιότερα στην ίδια θέση, αποφάσισε να επανεξετάσει τη συνταξιοδότησή του και απαίτησε να επιστρέψει στην εργασία του, αφήνοντας έτσι τον γηραιό Έρχαρτ δίχως εργασία. Αντιμετωπίζοντας την προοπτική μιας ακόμη καταστρεπτικής κίνησης, η Έιμυ Έρχαρτ πήρε τα παιδιά της στο Σικάγο όπου έμειναν σε φίλους. Η Αμέλια εγγράφηκε στο γυμνάσιο του Χάιντ Παρκ, όπου πέρασε ένα άθλιο εξάμηνο, όπως αποτυπώνεται σε έναν τίτλο από το βιβλίο επετηρίδων ο οποίος συνέλαβε την ουσία της στεναχώριας της, «A.E. - το κορίτσι με τα καφέ που περπατά μόνο».[22]

Η Αμέλια αποφοίτησε από το γυμνάσιο του Χάιντ Παρκ το 1916. Καθ' όλη τη διάρκεια της διαταραγμένης παιδικής ηλικίας της, συνέχισε να επιδιώκει μια μελλοντική σταδιοδρομία. Κρατούσε ένα λεύκωμα με αποκόμματα εφημερίδων για γυναίκες επιτυχημένες σε ανδροκρατούμενους κυρίως τομείς, περιλαμβανομένων της σκηνοθεσίας και παραγωγής ταινιών, της νομικής, της διαφήμισης, της διοίκησης και της εφαρμοσμένης μηχανικής.[23] Ξεκίνησε να παρακολουθεί μαθήματα στο κατώτερο κολέγιο του Όγκοντζ (Ogontz), στο Ράινταλ (Rydal) της Πενσιλβανία όμως δεν ολοκλήρωσε το πρόγραμμά της.[24]

Κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων του 1917 επισκέφτηκε την αδελφή της στο Τορόντο του Οντάριο. Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ήδη μαινόταν και η Αμέλια είδε τους πληγωμένους στρατιώτες που επέστρεφαν από το μέτωπο. Λαμβάνοντας εκπαίδευση ως βοηθός νοσοκόμου από τον Ερυθρό Σταυρό άρχισε να εργάζεται στο στρατιωτικό νοσοκομείο Σπαντίνα (Spadina) στο Τορόντο με την Εθελοντική Αποστολή Βοήθειας (Volunteer Aid Detachment). Τα καθήκοντά της περιέλαβαν την προετοιμασία φαγητού στην κουζίνα για ασθενείς που ακολουθούσαν ειδική δίαιτα και τη διανομή των φαρμάκων από το ιατρείο του νοσοκομείου. Συνέχισε να εργάζεται στο νοσοκομείο μέχρι την ανακωχή του Νοεμβρίου του 1918 που τερμάτισε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η πανδημία Ισπανικής γρίπης (1918)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν το 1918 η πανδημία ισπανικής γρίπης έφθασε στο Τορόντο, η Έρχαρτ εκτελούσε ακόμα τα νοσηλευτικά της καθήκοντα, τα οποία περιελάμβαναν νυχτερινές βάρδιες στο στρατιωτικό νοσοκομείο Σπαντίνα.[25][26] Η ίδια κόλλησε τη γρίπη, με τις επιπλοκές να περιλαμβάνουν πνευμονία και άνω γναθιαία ιγμορίτιδα.[25] Νοσηλεύθηκε στις αρχές Νοεμβρίου του 1918, εξ αιτίας της πνευμονίας και πήρε εξιτήριο τον Δεκέμβριο, ενώ ήταν ήδη άρρωστη για περίπου δύο μήνες.[25] Η ιγμορίτιδα της προκαλούσε πόνο, πίεση γύρω από το ένα μάτι και άφθονη ξηρότητα των ρουθουνιών και του λαιμού.[27] Στο νοσοκομείο, καθώς τα αντιβιοτικά δεν ήταν διαθέσιμα ακόμα, υπέστη επίπονες πλύσεις και μικροεπεμβάσεις προκειμένου να καθαρίσει τον άνω γναθιαίο κόλπο.[25][26][27] Οι επεμβάσεις όμως ήταν ανεπιτυχείς και η Αμέλια έπασχε από έντονους πονοκεφάλους. Η χρόνια ιγμορίτιδα την επηρέασε σημαντικά στις πτήσεις και τις δραστηριότητες της.[27] Μερικές φορές ακόμη και στο αεροδρόμιο αναγκαζόταν να φοράει έναν επίδεσμο στο μάγουλό της που κάλυπτε έναν μικρό σωλήνα.[28] Η ανάρρωσή της διάρκεσε σχεδόν ένα χρόνο, τον οποίο πέρασε στο σπίτι της αδελφής της στο Νόρθαμπτον της Μασσαχουσέτης (Northampton, Massachusetts).[26] Περνούσε το χρόνο της διαβάζοντας ποίηση, μαθαίνοντας να παίζει μπάντζο και μελετώντας μηχανική.[25]

Αρχική πτητική εμπειρία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκείνη περίπου την περίοδο η Αμέλια επισκέφτηκε μια έκθεση που διοργανώθηκε στο Τορόντο μαζί με μία φίλη της. Ένα από τα θεάματα της έκθεσης ήταν μια πτητική επίδειξη που πραγματοποιήθηκε από έναν άσσο του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου.[29] Ο πιλότος εντόπισε την Έρχαρτ και τη φίλη της, οι οποίες παρακολουθούσαν από ένα απομονωμένο σημείο και βούτηξε προς το μέρος τους. «Είμαι βέβαιη ότι είπε στον εαυτό του, ‘προσέξτε με που θα τις κάνω να χοροπηδήσουν’» είπε. Η Έρχαρτ όμως παρέμεινε στη θέση της, με ανάμεικτα αισθήματα φόβου και ευθυμίας. Καθώς το αεροπλάνο πλησίαζε, κάτι ξύπνησε μέσα της, «δεν το κατάλαβα τότε» είπε, «αλλά πιστεύω ότι εκείνο το μικρό κόκκινο αεροπλάνο ήταν σαν να μου είπε κάτι καθώς περνούσε».[30]

Μέχρι το 1919 η Έρχαρτ προετοιμαζόταν για να μπει στο κολέγιο Σμιθ (Smith College), όμως άλλαξε γνώμη και εγγράφηκε στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια (Columbia University) για να σπουδάσει ιατρική.[31] Εγκατέλειψε όμως το πανεπιστήμιο ένα χρόνο αργότερα για να βρεθεί με τους γονείς της που είχαν επανασυνδεθεί στην Καλιφόρνια. Η Ανίτα «Νέτα» Σνουκ και η Αμέλια Έρχαρτ μπροστά από το Kinner Airster της Έρχαρτ, το 1921

Στο Λονγκ Μπιτς (Long Beach), στις 28 Δεκεμβρίου 1920, αυτή και ο πατέρας της επισκέφτηκαν ένα αεροδρόμιο όπου ο Φρανκ Χωκς (Frank Hawks) (ο οποίος αργότερα έγινε γνωστός ως πιλότος αγώνων) της προσέφερε μία πτήση που θα άλλαζε για πάντα τη ζωή της Έρχαρτ. «Μέχρι τη στιγμή που ήμασταν στα διακόσια ή τριακόσια πόδια από το έδαφος» είπε, «ήξερα ότι έπρεπε να πετάξω».[32] Μετά από εκείνη την δεκάλεπτη πτήση, αποφάσισε πως έπρεπε οπωσδήποτε να μάθει να πετά. Κάνοντας διάφορες δουλειές, ως φωτογράφος, οδηγός φορτηγού και στενογράφος στην τοπική τηλεφωνική επιχείρηση, κατόρθωσε να μαζέψει 1.000 δολάρια για τα πτητικά μαθήματα. Η Έρχαρτ έκανε τα πρώτα της μαθήματά, ξεκινώντας στις 3 Ιανουαρίου 1921, στο αεροδρόμιο Κίννερ (Kinner Field), κοντά στο Λονγκ Μπιτς, όμως για να φθάσει στο αεροδρόμιο η Αμέλια έπρεπε να πάρει ένα λεωφορείο ως στο τέλος της γραμμής και στη συνέχεια να περπατήσει τέσσερα μίλια.[33] Δάσκαλός της ήταν η Ανίτα «Νέτα» Σνουκ (Anita "Neta" Snook), μία πρωτοπόρος αεροπόρος που χρησιμοποιούσε ένα πλεονάζον Curtiss JN-4 «Canuck» για τα μαθήματα. Η Αμέλια έφθασε στην Σπουκ με τον πατέρα της και ένα μοναδικό αίτημα, «Θέλω να πετάξω. Θα με διδάξετε;».[34]

Έξι μήνες αργότερα, η Αμέλια αγόρασε ένα μεταχειρισμένο κίτρινο διπλάνο Kinner Airster, το οποίο παρονόμασε «το καναρίνι». Στις 22 Οκτωβρίου 1922, πέταξε με το Airster σε ύψος 14.000 ποδιών, θέτοντας το παγκόσμιο ρεκόρ για τις γυναίκες πιλότους. Στις 15 Μαΐου 1923, η Έρχαρτ έγινε η 16η γυναίκα με άδεια πιλότου (με αριθμό μητρώου #6017)[35] από την Διεθνή Συνομοσπονδία Αεροπορίας (Fédération Aéronautique Internationale - FAI).[36]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

<ref name="paradeigma"> Morey 1995, p. 11. Quote: "She was a pioneer in aviation... she led the way so that others could follow and go on to even greater achievements." and quote: Charles Kuralt said on CBS television program Sunday Morning, referring to Earhart, "Trailblazers prepare the rest of us for the future."