Χρήστης:Kametias/πρόχειρο

Tο Ιστορικό της σημερινής Αναγέννησης Σερρών . Στην Αναγέννηση Σερρών πρώτο εγκαταστάθηκαν περί 220 οικογένειες που ήρθαν το μήνα Σεπτέμβριο από τον Πόντο το έτος 1923 . Πριν όμως καταγράψω για την σημερινή Αναγέννηση, θεωρώ και αυτή είναι η ουσία του θέματος,να αναφερθώ για το παλαιό όνομα του χωριού,για τις ταλαιπωρίες ,τις κακουχίες και μερικές δραστηριότητες των κατοίκων. Το όνομα του παλαιού χωριού λεγόταν Αράμ -Βαρτάμ του κυβερνείου Καρς.Το όνομα αυτό βαπτίσθηκε από τους αδελφούς Αρμένιους την καταγωγή,τον Αράμ και τον Βαρτάμ οι οποίοι ήταν Τσιφίκάδες.Τις ιστορικές και αξέχαστες περιπέτειες των προγόνων μας και των σημερινών κατοίκων της Αναγέννησης αν και τις έχω πληροφορηθεί από μικρός από τους γονείς μου για τον απλό λόγο ήθελα να μάθω την προέλευσή και την καταγωγή αυτών των ανθρώπων,αλλά και απ'άλλους κατοίκους διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον μου για την ιστορία του τόπου μου. Περισσότερα στοιχεία έδωσε ο μακαρίτης Τσιφτελιδης Δημήτριος του Γεωργίου ο μόνος που απέμεινε στην ζωή τότε μετά από τόσους άλλους ,οι οποίοι ο ένας μετά τον άλλον απεβίωσαν στο πέρασμα του χρόνου.Ο παραπάνω διηγήθηκε στους επόμενους τις περιπέτειες - τις περιπλανλησεις των προγόνων από το έτος 1878 και μετά. Την εποχή εκείνη οι προγονοί μας,Αναγεννησιώτες ,Ποντοκαυκάσιοι,ζούσαν σε πέντε μικρά χωριά με ξεχωριστή ονομασία το καθένα: Ίμερα,Αμανάντων (Μαναντέπ) Αρταπίρ (Αρταπίρετ) Σπεντάμ (Σπενταμάτε) Σουμαρέτ της περιοχής Αργυρουπόλεως του Πόντου.. Επειδή κατά καιρούς οι κάτοικοι των παραπάνω χωριών αντιμετώπιζαν προβλήματα επισιτισμού, ασφάλειας και θρησκείας και γενικότερα η επιβίωση τους ήταν δύσκολη και τραγική κάτω από τέτοιες συνθήκες ,φρόντισαν να αναζητήσουν άλλο τόπο, πιο πρόφορο,πιο φιλόξενο για την διαβίωσή τους. Και το 1878 έτσι γίνεται η πρώτη μετανάστευση από τα προαναφερόμενα χωριά και η εγκατάσταση τους στο χωριό Αράμ-Βαρτάν του Καρς.Όπως είπαν τότε οι προγονοί μας διακαιολογώντας την απόφαση τους να μεταναστεύσουν αποχωρώντας από τους τόπους διαμονής τους, τα άγια χώματα της Αργυρουπόλης που τα είχαν ποτίσει με αίμα και ιδρώτα γενεές των γεννεών,αφού τα φίλησαν ,αφού πήραν λίγο χώμα από τους τάφους των παππούδων τους μαζί με τις εικόνες και ότι άλλο μπορούσαν από τα υπάρχοντά τους μεταφέρουν σταυροκοπήθηκαν και συγκινημένοι ξεκίνησαν ως ένα εξαθλιωμένο καραβάνι για αναζήτηση καλύτερης τύχης και ανθώπινης ζωής, γιατί όπως αναφέρω πρωτύτερα και υπενθυμίζω, ότι οι κάτοικοι εξαναγκάσθηκαν να αυτοεξορισθούν αφού πλέον προείδαν και συλλογίσθηκαν ότι δεν υπήρχε ευοίωνο μέλλον για να ζήσουν ,αφού αντελήφθησαν ότι παραπέρα συνέχιση της διαμονής τους διαγραφόταν μαύρη και απελπιστική.Δάσκαλοι τότε οι ίδιοι κάτοικοι και αξίζει να τους κατανομάσω:Παπαστέφανος ,που ήταν και Παπάς και Δάσκαλος,Τουρατζίδης Δημήτριος του Κοσμά,Τουρατζίδης Θωμάς του Χριστοδούλου,Μασμανίδης Χαράλαμπος του Βασιλείου,Τσαχουρίδης Στυλιανός του Γεωργίου και Τουρατζίδης Γεώργιος του Δημητρίου,ο οποίος ήταν και Έφεδρος Αξ/κος του Ρωσικού Στρατού.Κτίσανε και κοινωτικό κατάστημα με πρώτο πρόεδρο του χωριού τον Λαμπριανίδη Λάμπρο του Αναστασιού και Γραμματέα της Κοινότητας τον Πελίδη Ιωάννη του Αναστασίου ,ο οποίος ήταν γραμματλεας επάνω σε άλλα 17 χωριά του Νομού Κάρτς.Οι κάτοικοι όπως προανέφερα απασχολούντο και με άλλα επαγγέλματα ,όπως στο εμπόριο γενικά με τον Ορφανίδη Θωμά,Αποστολίδη Γεώργιο και Βασιλειάδη Λάζαρο.Ωστόσο άρχισε να ανθεί και το Ζωεμπόριο με τους Τουρατζίδη Χριστόδουλο,τους αδελφούς Κοσμά και Δημήτρη Παναγιωτίδη.Σε δημόσια και άλλα τεχνικά έργα υπήρξαν οι Ξενιτίδης Θωμάς,Λαμπριανίδης Κων/νος και Τουρατζίδης Δαμιανός. Πολιτικοί Μηχανικοί υπήρξαν οι Τουρατζίδης Αλέξιος ,Δαμιανός και Θωμάς Παπαμιχαηλίδης του Νικολάου,οι οποίοι απεφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο του Βατούμ της Ρωσίας.Ο πρώτος Τουρατζίδης ήταν και Μηχανικός στα πετρέλαια γι'αυτό και οι Ρώσοι τον διατήρησαν σαν ειδικό σχετικά με γεωτρήσεις πετρελαίων.Ο δεύτερος Παπαμιχαηλίδης ήρθε στην Ελλάδα και ήταν για πολλά χρόνια Νομομηχανικός του σχεδίου πόλεως Θεσ/νίκης και όταν απεβίωσε άφησε την περιουσία του,αρκετό μέρος σε ακίνητα ,στο Πανεπιστήμιο της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσ/νίκης.Αξιωματικοί που διτέλεσαν τότε ήταν οι Τουρατζίδης Γεώργιος τουΔαμιανού,Παρασκευόπουλος Βασίλειος και Τουρατζίδης Ιωάννης του Δημητρίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον πόλεμο του 1917 με τους Τούρκους ,Ο Τουρατζίδης Γεώργιος,Ως Αξ/κος του ρωσικού Στρατού αν και είχε πάρει διαταγή για οπισθοχώρηση ,αντί να φορτώσει διάφορα πολεμικά υλικά (πυρομαχικά-όπλα κ.τ.λ.)αυτός αγνοώντας την Δ/γή φόρτωσε στα τρένα τους πόντιους που προέρχονταν από τα μέρη της Τραπεζούντας ,μέσα στο ρωσικό έδαφος.Το περιστατικό αυτό γνωστοοίησαν οι κ.Φωστηρόπουλος Μιχαήλ και Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθοςο οποίος διετέλεσε και στην Ελλάδα και Αρχιεπίσκοπος Αθηνών.Επίσης αξισημείωτο και παραμφερές μ'άλλη δράση που πρέπει να καταγραφεί εκτός του παραπάνω συμβάντος του Τουρατζίδη Γεωργίου,είναι η πλούσια προσφορά του Πελίδη Ιωάννη του Αναστασίου σαν Γενικός Γραμματέας του Έπαχου της περιοχής Κάρς σε 17 χωριά όπως μνημόνευσα στην προηγούμενη στήλη,του ποντιακού πληθυσμού.Ο παραπάνω σαν εκπρόσωπος των Ποντίων μερίμνησε για την ασφαλή μετακίνηση όλων των οικογενειών προς την Ελλάδα,επιτελώντας σπουδαίο έργο. Οι πρόγονοί μας του χωριού Αράμ-Βαρτάμ με την επανάσταση του 1917 και με την κατάληψη από τους Τούρκους στα μέρη όπου ζούσαν για 40ολόκληρα χρόνια ,αναγκάσθηκαν πάλι να ξαναφύγουν περιπλανώμενοι σε διάφορα μέρη της Ρωσίας ,στην Τυφλίδα ,Κρούμσαγια,Κοπάν Σοχούμ,Κρασνακόρ έως το έτος 1922,όταν και άρχισε τότε η ανταλλαγή των Ελληνοπόντιων και γενικότερα Ελλήνων Μ.Ασίας για επαναπατρισμό στην Ελλάδα. Η Ανασυγκρότηση τα πρώτα έργα στο χωριό οι πρώτο εγκατασταθέντες πρόγονοι μας ανέλαβαν την πρωτοβουλία οι ίδιοι να ρυμοτομήσουν την περιοχή έχοντας και τους ερασιτέχνες τοπογράφους Τουρατζίδη Θώμα του Χριστολούδου και Τουρατζίδη Γεώργιο του Δαμιανού, οι οποίοι συνέβαλαν τα μέγιστα. Έκαναν ένα ωραιότατο καλό σχέδιο πόλεως πρωτόγνωρο για τα δεδομένα εκείνης της εποχής και το αποδέχθησαν όλοι οι κάτοικοι. .Ο Κάθε δικαιούχος έλαβε οικόπεδο (3.000 τ.μ.) Ολόκληρο το αγρόκτημα της Αναγέννησης αριθμεί περί 13.500 τ.μ έκταση και με τη διανομή του 1929, ο μικρότερος κλήρος ήταν 25 δεκαδικά στρέμματα και ο ανώτερος 37 στρέμματα . Εδώ θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι όλη η έκταση δεν έγινε διανομή,παρά μόνο ένα μέρος απ'αυτό .Το υπόλοιπο το διατηρήσανε για βοσκή,γιατί υπήρχε απεριόριστη κτηνοτροφία από μικρά και μεγάλα ζώα,ενώ σήμερα έχει εξαλειφθεί σχεδόν η κτηνοτροφία εκτός από ελάχιστους που τα εκτρέφουν για διάφορες ανάγκες τους. Η περιοχή Αλτσάκι 600 στρεμμάτων , που διεκδικούσε και η Κοινότητα της Σκοτούσσας,με πρόεδρο τον Χατζηπανταζή,παρέμεινε τελικά στο αγροτεμάχιο της Αναγέννησης ,χάρις στις επίμονες προσπάθειες του τότε προέδρου Τουρατζίδη Γεωργίου.Μάλιστα λέγεται ότι η Επιτροπή της Σκοτούσσας προσπάθησε να δελεάσει τον πρόεδρο μας προσφέροντας σ' αυτόν διάφορα δώρα ,τα οποία προς τιμή του δεν τα δέχθηκε και έτσι παρέμεινε οριστικά η παραπάνω περιοχή στο Αγρόκτημα της Αναγέννησης και ασφαλώς το χωριό κέρδισε απ'αυτήν την περίτωση ,γιατί αύξησε την έκταση του με περισσότερα στρέμματα στην διανομή του. Πράγματι οι επόμενες γενεές θα πρέπει να εκφράσουν την ευγνωνοσύνη στον τότε πρόεδρο Τουρατζίδη Γεωργίο,γι'αυτό το κατόρθωμα του.Ο παραπάνω πέθανε το έτος 1939 και με δαπάνες του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδας Χρύσανθου,κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο Αθηνών στην Ευαγγελιστρια. Μόλις έγινε η διανομή όπως ανέφερα ,ο κάθε οικογενειάρχης άρχισε να αξιοποιεί το οικόπεδο που του παραχωρηθηκε πρώτα έκτισε ένα μικρό σπίτι με πληθία από λάσπη (τσαμούρ)το έτος 1923-1925) και ήταν για αρκετά χρόνια ανθεκτικά.Σήμερα το χωριό μας έχει μεγάλα σπίτια-διόροφα και ισόγεια και πολυτελείας,με γκαζόν πράσινο και με πολλά διάσπαρτα διαφόρων ειδών λουλουδια στις αυλές τους,που φανερώνει την καθαριότητα και την νοικοκυροσύνη του κάθε οικογενειάρχη.Είναι το πιο όμορφο χωριό της περιοχής. Το Αγρόκτημα τον καιρό εκείνο δεν είχε αρδευτικά έργα και οι καλλιέργειες ήταν φυσικά περιορισμένες.Καλλιεργούσαν βαμβάκι,σιτάρι ,καλαμπόκι,σίκαλη ,και όλα αυτά με πρωτόγονα μέσα.Ζέβανε άλογα ,βόδια και οργώνανε τα χωράφια τους.Ο αλωνισμός γινότανε με το λεγόμενο τουκάν,το οποίο τραβούσαν τα ζώα .Το τουκάν ήταν από ξύλο κατασκευασμένο κατά τέτοιο τρόπο 'ωστε να έχει την ικανότητα να ψιλοκόπτει το καλάμι του σίτου και να το κάνει άχυρο,με ειδικά κοφτερά πετράδια που ήταν στο κάτω μέρος του τουκάν.Το λίνισμα γινότανε με τον αέρα της φύσης και αργότερα κατασκευάσθηκε λικνιστική μηχανή από κάποιον εμπειροτέχνη μαραγκό ονόματι Χατζηιωαννίδη Δημήτριο.Η μηχανή αυτή ήταν φτιαγμένη με ειδικά εξαρτήματα που γίνονταν όλα με το χέρι.Το άχυρο έφευγε από την μία και από το κάτω μέρος έβγαινε το καθαρό σιτάρι,κατευθείαν για αποθήκη.Ο θερισμός στις αρχές γινόταν βέβαια με πρωτόγονα μέσα.Εμείς οι Πόντιοι φέραμε από την πατρίδα μας την κόσα.Αργότερα όμως από τους αδελφούς Τουρατζίδη Θωμά του Χιστοδούλου και Τουρατζίδης Βσίλειο αγοράσθηκε μια θεριστική μηχανή Ρωσικής προέλευσης, την οποία τραβούσαν τα άλογα και με λενα χειριστή επάνω στην μηχανή γινόταν ο θερισμός και έτσι οι αγρότες απαλλάχθηκαν από κοπιαστική εργασία,γιατί από μόνο του και κατευθείαν η μηχανή έδενα και έριχνε στη σειρά τα δεμάτια.Γινόταν μόνο χειρωνακτικά το μάζεμα και θερονιές .Το έτος 1937 από τους αδελφούς Τουρατζίδης Βσίλειο και θωμα και από τον Απιδόπουλο Νικόλαο -Γούδα Τριαντάφυλλο,αγοράσθηκε ένα άλλο πιο σύγχονο μηχάνημα αλωνιστικό τύπου κλατον,με ένα τρακτέρ Λάντζ οδοντωτό και πράγματι αποδείχθηκε σωτήρια αυτή η αγορά ,γιατί ο κόσμος γλίτωσε από τα βάσανα του αλωνισμού.Θα πρέπει να αναφέρω ότι οι κάτοικοι της Αναγέννησης ειδικότερα αλλά και ευρύτερα των γύρω γειτονικών χωριών ,ήταν πολύ φτωχοί και πως να μην ήταν άλλωστε ,αφού εκείνα τα χρόνια ήταν οικονομικά αδύνατη η Ελλάδα εξαιτίας των μακροχρονίων πολέμων και αδυνατούσε σαν πολιτεία να βοηθήσει την κοινωνία της.Η ανασυγκρότηση της ήρθε σιγά -σιγά με τον καιρό. Ωστόσο το φαινόμενο δεν ήταν τοπικό αλλά και πανελλαδικό,όλοι φρόντιζαν για την επιβίωση των οικογενειών τους.Γι'αυτό και οι Αναγεννησιώτες για να απαλυνουν την μιζέρια τους,δεν έχαναν καμία εικαιρία,έκοβαν χόρτα από τα λιβάδια και τα πουλούσαν στο Στρατό,παίρνοντας κάποιο έστω πενιχρό εισόδημα. Σήμερα ολόκληρο το αρδευτικό δίκτυο της Αναγέννησης που κατασκευάσθηκε το 1951 και έχει αξιοποιηθεί αργότερα σε μεγάλο βαθμό,έδωσε το κίνητρο για αύξηση των καλλιεργειών.Με την βοήθεια των χημικών λιπασμάτων άρχισαν να καλλιεργούν και ρύζι,πέραν από καλαμπόκι,βιομηχανική ντομάτα ,ζαχαρότευτλα και άλλα πολλά και όλα αυτά πράγματι έχουν αλλάξει κυριολεκτικά την εικόνα της ζωής προς το καλυτερο ,αναβαθμίζοντας την ποιότητα - το βιοτικό τους επίπέδο ,αφού αυξάνονταν τα οικονομικά εισοδήματά τους. Ξεπερνώντας όσο μπορούσαν τα αγροτικά προβλήματα,οι κάτοικοι τηςΑναγέννησης επιδόθηκαν και σε άλλες δραστηριότητες ποτέ δεν σταμάτησαν,κτίσαν οικοδομές στην πλατεία του χωριού και στο βόρειο τμήμα ,κτίστηκε δίπλα στην παλαιά εκκλησία του Αγίου Αθανασίου ,που ήταν φτιαγμένο το έτος 1912,μια άλλη καινούργια με την συνεισφορά 952ειστικά των κατοίκων σε σχήμα Βυζαντινής Τέχνης- εύγε σε τέτοιους ανθρώπους .Η δαπάνη ξεπέρασε τα 20.000.000 δρχ. Παράπλευρα κτίστηκε και η κοινότητα το έτος 1955 στο Ν.Α.Τμήμα της Πλατείας,σήμερα υπάρχει άλλο κοινοτικό κατάστημα καικούριο - σύγχρονο που κατασκευάστηκε πρόσφατα ,σ'άλλο μέρος κεντρικό. Επίσης κτίστηκε σε οικόπεδο 4 σρεμμάτων ένα Δημοτικό Σχολείο 6τάξιο ωραίο,το έτος 1954 σε σχήμα καλό ,περιτοιχισμένο από μωσαικές πέτρες,με κτίστη τον αείμνηστο Παυλίδη Σάββα από τις Σέρρες και πολλοί άλλοι τους οποίους δεν γνωρίζω.Προσωπικά νοιώθω υπερηφάνεια γιατί σ'αυτό το σχολείο πέρασα υπέροχα τα πρώτα μαθηματικά μου χρόνια μαζί μ'άλλους της σειράς μου,αξιόλογους συγχωριανούς.Στο νότιο τμήμα του οικοπέδου κτίστηκε ένα νηπιαγωγείο με μια κλειστή αίθουσα Γυμναστηρίου το έτος 1990, και αυτό πραγματοποιήθηκε με την βοήθεια που προσφέραν οικειοθελως οι κάτοικοι τηςΑναγέννησης καταβάλλοντας ο καθένας όσο μπορούσε οικονομικά από το υστλερημά του,αλλά και από προσφορές γυναικών και κηδεμόνων του Συλλόγου Δημοτικού Σχολείου. Το χωριό έχει περίπου 300 συνεταιριζόμενους και τις πλούσιες δραστηριότητες των εκάστοτε Διοικήσεων ,κτίσθηκε μια αποθήκη μεγάλη για τις ανάγκες του Συνεταιρισμού ,το έτος 1952.Στο κτίριο αυτό συστεγάζεται το γραφείο και δίπλα το Σούπερ Μάρτκετ του Συνεταιρισμού,με δύο υπαλλήλους,τον Πετρίδη φώτιο ως Λογιστή και Καρυπίδη Αρχιμήδη πωλητής.Το γραφείο αργότερα μεταφέρθηκε και λειτουργεί στην παλαιά κοινότητα του χωριού.Έξω από το χωριό,στο Δυτικό τμήμα κτίσθηκε μια άλλη μεγάλη αποθήκη ,το έτος 1952,πάλι με δαπάνες των Συνεταίρων που ανέρχονται στα 6.000.000 δρχ.Το κτίριο αυτό το κατασκεύασε ο Εργολάβος Πελίδης Γεώργιος του Ιωάννου. Ιδρύθηκε και Ποδοσφαιρικός Σύλλογος ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ το έτος και η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ και για καλλιτεχνικούς σκοπούς και διάφορες εκδηλώσεις ,παραχωρήθηκε η ήδη αποπερατωθείσα,μια μεγάλη αίθουσα (Πνευματικό Κέτρο)σε συστεγαζόμενο κτίριο της καινούργιας κονότητας .Σ'αυτό το κτίριο υπάρχουν Βιβλιοθήκη,Αγροτικό Ιατρείο πλήρες και ένας Παιδικός Σταθμός,και λειτουργεί με προσωπικό από δύο υπαλλήλους - την Μαγείρησα Ανανιάδου Αικατερίνη του Νικολάου και Απιδοπούλου Γιανούλα του Πέτρου. ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ Όπως γνωρίζετε οι κάτοικοι του Αράμ-Βαρτάμ του Κάρτς μαζί τους μετέφεραν τα ήθη και έθιμα του Γάμου ,τα οποία και διατηρούν και σήμερα.Τα ψαλάφεμαν (ζήτηση).Όταν οι γονείς του κοριτσιού δεν επιθυμούσαν να δώσουν το κορίτσι τους,σερβιρίζανε στους γονείς του υποψήφιου γαμπρού πικρό καφέ,γνωστοοιώντας έμμεσα σ' αυτούς την άρνηση τους. Πράγματι ακόμη και σήμερα με εντυπωσιάζει αυτό το πράγμα και επικροτώ αυτόν τον τρόπο, χωρίς ωστόσο να απορρίπτω την άμεση για τα σημερινά δεδομένα επικοινωνιακή απ' ευθείας συνάντηση,καθ' όσον βέβαια η απόφαση των υποψηφίων (γαμπρού και νύφης) είναι ειλλημένη και απονένει απλά διαδικαστικό μέρος.Οι γονείς και των δύο οικογενειών ανεξάρτητα της θελήσεως των, αποδέχονται με χαρά το ευχάριστο αυτό γεγονός. Το Χάρισμαν: Το βράδυ του Σαββάτου δωρίζουν χωριστά στην νύφη και χωριστά στο γαμπρό.Στο σπίτι του κουμπάρου επακολουθεί ο Γάμος και την Κυριακή,όπου μετά το φαγοπότι στήνουν τη Νύφη στο τραπέζι και όλο το χωριό περνάει και δωρίζει την Νύφη. Άλλος χρήματα και άλλος δώρα και Ντελάλης διαλαλεί για τον καθένα χωριστά γνωστοποιώντας τι ακριβώς δωρίζει. Το θύμιγμαν: Κατά την διάρκεια της διασέδασης πραγματοποιείται το θύμιγμα από μονοστέφανα 7 και 1 ζευγάρια,που χορεύουν ένα ομάλ τελετουργικό χορό,κρατώντας από ένα κερί αναμμένο .Ο οργανοπαίκτης γονατίζει μπροστά στους χορευτές και πρώτα μπροστά στο ζευγάρι των νεονύμφων και βέβαια εισπράττει τα τυχερά του. Το Μάς: Σ' αυτή την περίπτωση η νύφη δεν ομιλεί τον πεθερό από σεβασμό,εκτός αν το επιτρέψει ο ίδιος.Σε πολλές οικογένειες αυτό το έθιμο διατηρήθηκε έως το 1970. Κατά τα τελευταία χρόνια σταδιακά καταργήθηκε σαν ανα χρονιστικό και απαράδεκτο. Το τάξιμο: Αφού ολοκληρωθεί και η διαδικασία της στέψης η παρέα του κουμπάρου τον σηκώνει ψηλά και ζητεί να τάξει κάτι .Εκείνος συνήθως τάζει ένα τραπέζι. Συνέχεια μετά την στέψη νέων σταματούν στο δρόμο ,φράσσοντας με σχοινί από το ένα μέρος όπου θα περάσει ο γαμπρός με τη νύφη και δεν τους αφήνουν να περάσουν αν δεν δώσει ο κουμπάρος το δώρο που ζητούν και ο κουμπάρος μη μπορώντας να κάνει αλλιώς ,είτε το θέλει είτε όχι, υπαναχωρεί και αποδίδει αυτό που του ζητάνε. Την Δευτέρα ακολουθούν τα φωστομάτεα. Μια παρέα συγγενών με τον Λυράρη πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι συγγενών του Γαμπρού και μαζεύουν κότες.Τις ψήνουν και καλούνε τους συγγενείς της Νύφης και συνεχίζουν το γλέντι έως αργά το βράδυ. Και τελειώνοντας αποχαιρετούν τον γαμπρό και την νύφη ,οπότε λήγει και ο γάμος. Καποια καλοκαιρινή ημέρα ευρισκόμενος σε επίσκεψη στο χωριό ,όπου μεταβαίνω τακτικά ,ανάμεσα σε συγχωριανούς μου, ζήτησα από τους καθήμενους σε καφενείο υπερήλικες συμπατριώτες μου και συγκεκριμένα από τους κ.Καρυπίδη Ιωάννη του Κων/νου - Τουρατζίδη Αλέξανδρο - Τριανταφυλλίδη Σπύρο κ.α. να με πληροφορήσουν για το γνωστό έθιμο των Μωμογέρων. Περιγράφοντας ανάγλυφα το παραπάνω έθιμο όπως οι συγχωριανοί μου,διηγήθηακαν,αναφέρω ότι το έθιμο αυτό γινόταν παλαιά και στο Αράμ -Βαρτάμ και συνέχεια το μεταφέραν στην σημερινή Αναγέννηση,όπου ανελλιπώς πραγματοποιείται κάθε χρόνο. Είναι ένα πολιτιστικό γεγονός - εκδήλωση και διατηρείται μέχρι σήμερα και φαντάζομαι και στο μέλλον για πολλά χρόνια.Πραγματοποιείται σε πολλά μέρη της Ελλάδας από τους τοπικούς Πολιτιστικούς Ποντιακούς Φορείς. Είναι πράγματι μια όμορφη πολιτιστική εκδήλωση,προκαλώντας δικαιολογημένα τον θαυμασμό και την ευαρέσκεια όλων που την παρακολουθούν. Τα Μωμογέρια γίνονται τις ημέρες των Χριστουγέννων.Σ' αυτά συμμετέχουν και πρωταγωνιστούν τρία πρόσωπα κυρίως- η νύφη ,ο Αράπης και η χελώνα (τοσπαγάς) όπως αποκαλούνται φέροντας ο καθένας και την ανάλογη ιδιότυπη ενδυμασία. Συμμετέχουν ακόμη τα Μωμογέρια τα λεγόμενα καρναβάλια, τα οποία χορεύουν με συνοδεία μουσικής ποντιακής λύρας. Ο ρόλος του Αράπη είναι να προστατεύει την Νύφη μήπως και την κλέψουν .Ο ρόλος του τοσπαγά είναι να συντονίζει τα του χορού,αλλά και να παρενοχλεί την νύφη.Πολλές φορές ο Αράπης κτυπούσε τον τοσπαγά μέχρι λιποθυμίας δήθεν .Σ' αυτό το σημείο η Νύφη δήθεν λυπόταν τον τοσπαγά και καθόταν από πάνω του για να ουρήσει ώστε να ξυπνήσει ο τοσπαγάς. Μάλιστα ορισμένα άτομα αστειευόμενα προκαλούσαν σκόπιμα αναταραχή,προκειμένου να έχουν την ευκαιρία εύκολα να κλέψουν την νύφη από τον Αράπη ,και τον κατάφερναν.Τοτε ο Αράπης κυνηγούσε τους υποτιθέμενους κλέφτες (γιατάδες) για να την ξαναπάρει. Κατόπιν βάζανε φωτία στον τοσπαγά και στη συνέχεια τον ρίχνανε μέσα σε γούρνα (κουρούμ)για να σβηστεί η φωτιά. Αυτά όλα γινόταν παραμονή Πρωτοχρονιάς.Την επομένη ανήμερα της Πρωτοχρονιάς,οι Μωμόγεροι ενέδρευαν έξω από το προαύλιο της εκκλησίας και προκαλώντας ενίοτε φόβο στους εξερχόμενους πιστούς μετά την Θεία Λειτουργία αποσπούσαν χρήματα.Βέβαια οι πιστοί γνωρίζοντας το έθιμο και το σκοπό συναθροισμένου χρηματικού ποσού πρόθυμα ανταποκρίνονταν ,δίδοντας ο καθένας ότι μπορούσε είτε οικονομικά είτε σε είδος.Γιατί ας μην ξεχνάμε εκτός από χρήματα ,μάζευαν διάφορα φαγητά,παραδοσιακά συνήθως ,όπως λουκάνικα τα λεγόμενα καλπάζια,τσορέκια και άλλα και βέβαια η προσφορά του κόσμου ήταν αρκετά πολύτιμη και συγκινητική,γιατί οι αρμόδιοι της εκδήκωσης φρόντιζαν στη συνέχεια ανάλογα των περιπτώσεων να τα αποδώσουν σε φτωχές οικογένειες του χωριού,δίδοντας χαρά και ανακούφιση στα άπορα αυτά άτομα. Και εδώ πρέπει δεοντολογικά να τονισθεί εκτός του πολιτιστικού ,το παραπάνω έθιμο είχε και κοινωνικό χαρακτήρα.Η ονομασία του χωριού Αναγέννηση.

Δεν πρέπει να αγνοηθεί η να παραγνωρισθεί το γεγονός της μετονομασίας το όνομα Αναγέννηση προτάθηκε και υιοθετήθηκε από τους κατοίκους της,από κάποιον που λεγόταν Καραγεώργης Δημήτριος του Γεωργίου,πρώην Δ/ντης Αγροτικής Τράπεζας Σερρών. Πελοποννησικής καταγωγής.Πολύ αξιοθαυματστος άνθρωπος και έχαιρε της εκτίμησης όλων.Βρέθηκε στην Βόρεια Ελλάδα, καθόσον ο πατέρας του,εργαζόταν ως επιστάτης στα έργα του Στρυμόνα και τον περισσότερο καιρό παρέμεινε στο

χωριό μας όπου γνωρίσθηκε με τους κατοίκους και έκανε πολύ συντροφιά μ' αυτούς.

Χρονολογικά πιθανολογείται η αλλαγη ονόματος να επήλθε ι την περίοδο των εργασιών της κατασκεύς του ποταμού Στρυμόνα και φράγματος Κερκίνης.Παραθέτω την άποψη αυτή με κάθε επιφύλαξη.

Σε συνδυασμό με προηγούμενη αναφορά μου ,όσον αφορά την δραστηριότητα των κατοίκων του χωριού μας, παραθέτω μια σειρά από διάφορα επαγγέλματα που καιρούς ασκούσαν ,αλλά ακόμη και σήμερα και όχι μόνο,αφού το Αναγεννησιώτικο δαιμόνιο στράφηκε και στην δημιουργία επιχειρήσεων ,ανεβάζοντας έτσι τον οικονομικό δείκτη και κατ' επέκταση το βιοτικό τους επίπεδο για μια καλύτερη ζωή. Oπρώτος Πρόεδρος του χωριού πέραν απ' όλα τα παραπάνω επιτεύγματα θεωρώ σκόπιμο να αναφέρω ότι όλοι οι δρόμοι του χωριού μας είναι ασφαλτοστρωμένοι με καλό και πλήρες αποχετευτικό δίκτυο για τα νερά της βροχής και πλήρες δίκτυο πόσιμου νερού με δυο εργοστάσια αντλήσεως νερού. Το χωριό μας ηλεκτροφωτίζεται με λάμπες φθορίου μέχρι και την τελευταία γωνιά. Συνεχίζοντας ,θα πρέπει να γνωρίσω ακόμη ότι μετά την εγκατάσταση και την μόνιμη διαμονή των κατοίκων σ' αυτό το χωριό, πρώτος πρόεδρος της Κοινότητας εξελέγη ο Ξενιτίδης Χαράλαμπος, εργολάβος Εμπειροτέχνης το 1923 και αργότερα επακολούθησαν και πολλοί άλλοι. Αμέσως μετά έγιναν πολλά και διάφορα έργα κοινωφελή έως το 1927 και μετά από τον ανωτέρω πρόεδρο. Το χωριό εξέλεγε ως πρόεδρο που διετέλεσε για πολλά χρόνια τον Τουρατζίδη Γεώργιο του Δαμιανού: το έτος 1927-28 πάλι με οικονομική ενίσχυση των χωρικών,κατασκευάσθηκε το πρώτο Δημοτικό Σχολείο στα εγκαίνια του οποίου παραβρέθηκε και ο τότε Υπουργός Παιδείας. Η Αναγέννηση έγινε ένα καμποχώρι ,πολύ ζηλευτό και κατά την προσωπική μου άποψη κέντρο παράδοσης και προόδου, που κατορθώνει μέχρι και σήμερα στην εποχή των ροκ,να διατηρεί στο ακέραιο χωρίς παρεκκλίσεις τα ήθη και έθιμα πιστά έτσι όπως τα έφεραν οι κάτοικοι της από τον Πόντο και τον Καύκασο. Και καλούμαστε εμείς και μετά από εμάς οι εκάστοτε Νεοπόντιοι να κρατήσουν γερά τις παραδόσεις πιστά χωρίς αλλοιώσεις και να μην επηρεάζονται από την δήθεν προοδευτική Ευρωπαϊκή κουλτούρα με την ανίερη νοοτροπία, ότι η επιστροφή στο παρελθόν είναι αναχρονιστική. Είναι μεγάλο λάθος και αρκετά ακραίο να πιστεύει κανείς σ΄αυτήν την ολισθηρή άποψη. Κανείς δεν είναι αντίθετος σε κάθε προοδευτισμό, όχι όμως με αντάλλαγμα την κατάργηση των πολιτιστικών παραδόσεων,όπως ανέφερα παραπάνω. Και συνεχίζω, αναφέρω ότι είναι χαρακτηριστική και παροιμιώδης η ζωή των Αναγεννησιωτών ,που την περιβάλλει η ομορφιά και την εξωραΐζουν η καλοσύνη,η ανθρωπιά ,η αγάπη και κυρίως η φιλοξενία.

Λέγεται ότι στην κατοχή 1941-1944 αρκετοί έβρισκαν φιλοξενία,περιποίηση, ψωμί και ζεστασιά στην Αναγέννηση που ακόμη και σήμερα και αυτό με ικανοποιεί σε μεγάλο βαθμό ως Αναγεννησιώτη, να εξακολουθεί το χωριό μου να αποτελεί ζεστή ποντιακή εστία φιλοξενίας. Η ΔΙΑΣΠΟΡΆ ΤΩΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΩΤΏΝ ΘΕΩΡΏ ΠΟΛΎΤΙΜΟ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΏΣΩ, ΈΤΣΙ ΌΠΩΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΉΘΗΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΊΧΘΗΚΕ ΒΆΣΙΜΟ ΎΣΤΕΡΑ ΑΠΌ ΈΡΥΝΑ ΤΟΥ ΥΠΟΦΑΙΝΟΜΈΝΟΥ ,ΌΤΙ ΠΟΛΛΈΣ ΟΙΚΟΓΈΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΡΆΜ-ΒΑΡΤΆΜ ΑΠΟΤΕΛΟΎΝ ΑΝΑΠΌΣΠΑΣΤΟ ΤΜΉΜΑ ΤΩΝ ΣΗΜΕΡΙΝΏΝ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΩΤΏΝ ,ΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΎΝ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΟΎΝ ΤΟΥΛΆΧΙΣΤΟΝ ΣΕ ΤΡΊΑ(3) ΒΕΒΑΙΩΜΈΝΑ ΧΩΡΊΑ Ν.ΗΜΑΘΊΑΣ - ΠΑΤΡΊΔΑ (ΤΟΥΡΚΟΧΏΡΙ)- ΜΑΚΡΟΧΏΡΙΚΑΙ ΣΤΑΥΡΌΣ. Για το πρώτο δεν γνωρίζω ,αλλά από φήμες ότι υπάρχουν δύο ή τρεις οικογένειες που κατοικούν ,είναι ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες παλαιών. Γι το δεύτερο χωριό πράγματι διαμένουν μόνιμα οικογένειες Αναγεννησιώτικης καταγωγής όπως λ.χ Απιδοπουλαίοι ή αλλιώς Καρατσινάντ- Ιασωσιδαίοι. Για το τρίτο μια οικογένεια Τσολερίδης Χρήστος πριν αποβιώσει, μου διηγήθηκε ,καθ' όσον ήταν από τους πολύ παλαιούς , μερικά ιστορικά γεγονότα των προσφύγων του Αράμ-Βαρτάμ, καθ' όλα ταυτόσημα μ' αυτά των παλαιών Αναγεννησιώτων όπως αυτά περιγράφονται και ακτινογραφούνται με λεπτομέρεια σε προηγούμενες στήλες μου. Ο ανωτέρω γέροντας, έστω σε μεγάλη ηλικία ήταν ο ανάδοχος της συζύγου μου και μας περιέλαβε κάποια συμπάθεια λόγω συγγένειας, μάλιστα χαρακτηριστικά ανέφερε ότι το έτος 1972, επισκέφθηκε το παλαιό χωριό Αράμ-Βαρτάμ στην Τουρκία και 'εμεινε έκπλητος από την στασιμότητα, καθ' όσον βρήκε τα σπίτια και οτιδήποτε άλλο στην αρχική κατάσταση ,γονοίς μας αναγκάσθηκαν να τα παρατήσουν και ότι του έκανε εντύπωση γιατί οι Τουρκοί δεν προχώρησαν έστω σε αναπαλαίωση ή ανέργερση νέων κατοικιών. Η μόνιμη παραμονή των παραπάνω οικογενειών στα ειρημένα χωριά της Βέροιας, εξηγείται στο ότι το καραβάνι των προσφύγων του Αράμ-Βαρτάμ διήλθε και από τις συγκεκριμένες περιοχές της Βέροιας και μερικοί απ' αυτούςπροτίμησαν να επιλέξουν αυτά τα μέρη ώστε να εγκατασταθούν μόνιμα , σε αντίθεση με τους πολλούς που συνέχιζαν την περιήγησή τους ,εως ότου κατέληξαν σ' ένα μόνιμο τόπο του Ν.Σερρών , όπως περιέγραψα και αναφέρθηκα παραπάνω που σήμερα όπως όλοι γνωρίζετε Αναγέννηση - αυτή ήταν και οριστική επιλογή σύμψωνα με κριτήρια της εποχης εκείνης, τα οποία ασφαλώς και σεβόμαστε όλοι. Βέβαια όλοι μας. θα πρέπει να αισθανόμαστε ότι οι οικογένειες αυτές που διαμένουν στα παραπάνω χωριά,αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της Αναγεννησιώτικης κοινωνίας και ας είναι απομακρυσμένες. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ - ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ

Δυόμιση χιλιάδες χρόνια ο Ελληνισμός του Πόντου απ' ότι γνωρίζω από την Ιστορία στην Ιωνία .Ώσπου ήρθε το 1922 με την Μικρασιατική καταστροφή.Η Ταφόπετρα της Μεγάλης ιδέας ,με τον ξεριζωμό του Μικρασιατικού Ελληνισμού και την ανταλλαγή των πληθυσμών.Ο Ποντιακός Ελληνισμός που κατοικούσε στα παράλια του Ποντου κυρίως, ήταν και διακατέχονταν από πανάρχαιες καταβολές,υπέφερε - πέρασε από συμπληγάδες - διώχθηκε - ταπεινώθηκε αλλά κράτησε γερά το φρονημά του.Δεν πτοήθηκε ούτε από την πανσλαβίστικη ιδεολογία του εκρωσισμού το 1880 τότε που δεν μπορούσαν ούτε εκκλησίες να κτίσουν,ούτε σχολεία να ιδρύσουν , ούτε επιτρέπονταν να ομιλούν την μητρική γλώσσα, αλλά την ρώσικη ώστε να επέλθει πλήρης η γλωσσική αφομοίωση - κάτι που ποτέ δεν έγινε.Να θυμίσω ιστορικά την διετία του 1916-1918 όπου υπήρχε χαραμάδα ελπίδας για αυτόν τον λαό,τότε που ο αείμνηστος Μητροπολίτης Τραπεζούντας Χρύσανθος,χαρισματική φυσιογνωμία που έγινε αργότερα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών (1938-1941)υπέβαλε υπόμνημα στην Συνδιάσκεψη της Ειρήνης για ανεξαρτησία του Πόντου (πολυεθνικό) καθ' όσον κατοικούσαν και αρκετοί Μουσουλμάνοι Τούρκοι.Ηγήθηκε μάλιστα ,προσωρινής κυβέρνησης της Τραπεζούντας που ήταν υπέρ της Ελληνοτουρκικής συνεργασίας.Το εγχείρημα αυτό δεν καρποφόρησε ,γιατί δεν έτυχε τότε της υποστήριξης ούτετου Βενιζέλου ,ο οποίος διέπραξε τότε το ολέθριο ιστορικό λάθος , να υποβαθμίσει το ποντιακο ζήτημα, αλλά και των δήθεν συμμάχων μας των Άγγλων , που είχαν τότε το πάνω χέρι στην πολιτική της Ανατολίας .Με αποτέλεσμα στη συνέχεια να έλθει η γενοκτονία των Ποντίων από τους Τούρκους όπως των Αρμενίων και καλό είναι να μην ξεχνούν αυτά τα θλιβερά συμβάντα οι πολιτισμένοι της Ευρώπης και οδηγήθηκε έτσι η απώλεια της πατρίδας του Πόντου. Ο ΕΡΧΟΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ...Όλα αυτά βέβαια θα μπορούσαν να αφανίσουν τους Πόντιους η στην ακραία εκδοχή στην αφομοίωση τους από τους Έλληνες του Έθνους Κράτους που δημιουργήθηκε μετά την Μικρασιατική καταστροφή μετέφερε το κέντρο του από την Κων/πολη στην Αθήνα η από την τότε Σοβιετική Ένωση.Ούτε όμως το ένα έγινε ούτε το άλλο..Γιατί και στην Ελλάδα το ποντιακό στοιχείο έδειξε την ανθεκτικότητα του και δεν αφομοιώθηκε και αυτό οφείλεται εκφράζοντας την προσωπική μου άποψη στην τραυματική εμπειρία του και στην στέρεη πολιτιστική του βάση. Πράγματι είναι να θαυμάζει κανείς αυτήν την Ελληνική ράτσα.Πέρασαν περίπου 103 Χρόνια από τότε που ο Ποντιακός Ελληνισμός εξαναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την πατρογονική εστία του και να έρθει στην Ελλάδα,όπου εγκαταστάθηκε σε διάφορες περιοχές της χώρας. Από τότε οι παππούδες και οι πατεράδες μας άρχισαν έναν τιτάνιο αγώνα επιβίωσης. .Δεν υπήρχαν εκείνη την εποχή καταλύματα,ώστε να μπορούν γενικά οι πρόσφυγες να κατοικήσουν έστω και προσωρινά. .Γ'ι αυτό κύριο μέλημα τους τους ήταν να κατασκευάζουν μ' ότι πενιχρά μέσα διέθεταν ,ένα σπίτι ο καθένας, ώστε να στεγάσει την οικογένεια του. Προοδευτικά άρχισαν στο διάβα του χρόνου,να αναπτύσσονται και οι ανθρώπινες δραστηριότητες και ο κόσμος της προσφυγιάς να εξοικειώνεται με την καινούργια τότε γι' αυτούς ζωη. Καλλιέργησαν την γη που τους παραχώρησε η πολιτεία και πολύ γρήγορα κατέδειξαν την δυναμική τους σ' 'όλους τους τομείς και μάλιστα σ'αρκετές περιπτώσεις πρώτευσαν παντού.Στα γράμματα , στις Τέχνες,στην Γεωργία,εισήγαγαν διάφορους μεθόδους, στον Επαγγελματισμό, στην Επιστήμη.Κύρια ασχολία τους τότε ήταν η Γεωργία και Κτηνοτροφία, γιατί κατά τον ερχομό τους στην Ελλάδα κατόρθωσαν να μεταφέρουν εκτός από άλλα περιουσιακά πράγματα και ικανό αριθμό ζώων κατοικίδιων... ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ -ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Διαπιστώνει λοιπόν ότι οι Πόντιοι δεν στάθηκαν στα παραπάνω,θέλησαν και διατήρησαν μέχρι σήμερα μ' άψογο τρόπο στον Ελλαδικό χώρο,τις παραδόσεις , τον πολιτισμό τους, τους χορούς, τα ωραία άρχισαν μελωδικά τραγούδια (Κυρίως τα επιτραπέζια).

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ...Και τότε πάλι σύσσωμοι οι κάτοικοι του πρωην Αράμ-Βαρτάμ πήραν τον δρόμο για την αγαπημένη τους πατρίδα την Ελλάδα που χρόνια την νοσταλγούσαν όχι όμως με τέτοιες συνθήκες, γιατί και εκεί που διέμεναν Ελλάδα ήταν,χαμένη βέβαια, αλησμόνητη όχι.Ο ερχομός τους έγινε με πλοία που διέθετε το Ρώσικο Κράτος και τους μετάφεραν στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Οι τότε αρχές της   Θεσσαλονίκης τους εγκατέστησαν στην Καλαμαριά προσωρινά για λίγο χρονικό διάστημα. 'Όμως την Καλαμαριά πολύ γρήγορα την εγκαταλείψανε για λόγους υγείας και κατευθύνθηκαν προς την Ανατολική Θράκη στην περιοχή Μερτσάν όπου και παρέμειναν.Το 1922 Οι  Τούρκοι κατέβαλαν την  Ανατολική Θράκη και πάλι αναγκάσθηκαν να πάρουν τους δρόμους για καινούργιες πατρίδες.Σ' αυτό το σημείο πρέπει να τονισθεί ότι ένα μέρος των κατοίκων του πρώην Αράμ Βαρτάμ ήρθε στην Ελλάδα είτε πεζοί είτεφορτωμένοι σε κάρα με ότι υπάρχοντα πρόλαβαν να πάρουν μαζί τους.Μόλις πρόλαβαν να  διασχίσουν το ποτάμι του Έβρου,που αποτελεί και το φυσικό σύνορο με την Τουρκία,και έτσι γλίτωσαν στην κυριολεξία,αρκετοί μάλιστα την ζωη τους.Όσοι δεν τα κατάφεραν σφαγιάσθηκαν από τους Τσέτες  (Τούρκοι παραστρατιωτικοί ).ΑΝΤΙ  ΠΡΟΛΟΓΟΥ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ Η συγγραφή της παρόντος Ιστοσελίδας περιέχει συνοπτικά και βασικά ιστορικά ντοκουμέντα στην εισαγωγή μου, και που είναι συνυφασμένη με την ιστορία του σημερινού  χωριού μου Αναγέννηση Σερρών,οφείλεται σε δική μου πρωτοβουλία.

Επέλεξα αυτόν τον τρόπο γιατί αισθάνθηκα την ανάγκη ως άτομο, ως Πόντιος γενικά και ως Αναγεννησιώτης, να προσφέρω ως δείγμα αγάπης στον τόπο που γεννήθηκα και μεγάλωσα, στους συμπατριώτες μου, αλλά επιτρέψτε μου, νομίζω το δικαιούμαι, ως αφιέρωμα στην μνήμη των αγαπημένων - προσφιλών προσώπων μου.

Αλλά ταυτόχρονα διακατεχόμενος με την σκέψη, να μεταλαμπαδεύσω στον Νεοπόντιο γενικότερα και να υπενθυμίσω νοερά, το θαύμα που έπραξαν οι προκάτοχοί μας, προσπερνώντας και νικώντας αντίξοες συνθήκες , είτε φυσικές είτε ανθρώπινες, όπως καταγράφονται και περιγράφονται στο εισαγωγικό μέρος της Ιστοσελίδας και κατόρθωσαν να επαναφέρουν την λειτουργικότητα της ζωής σε φυσιολογικά επίπεδα.

Δεν είμαι λογογράφος ούτε συγγραφέας ε.α Αξιωματικός, ωστόσο τα στοιχεία που παρατίθενται είναι βάσιμα - αυθεντικά και δεν επιδέχονται καμμιάς  αμφισβήτησης γιατί είμαι αρκετά γνώστης της Ιστορίας και η αναφορά αυτή προς το πρόσωπο μου δεν αποσκοπεί - διευκρινίζω σε ατομική προβολή που άλλωστε δεν χρειάζεται, αλλά έχει περισσότερο ενημερωτικό χαρακτήρα προς τους αναηνώστες.

Οφείλω να ενημερώσω ότι, τα στοιχεία - συμβάντα - γεγονότα που καταγράφω παρακάτω έγιναν με την συμβολή ορισμένων συγχωριανών μου, γιατί χωρίς αυτήν την βοήθεια δεν θα ήταν δυνατή η επεξεργασία αυτής της Ιστοσελίδας.ΤΟ ΠΑΛΑΙΟ ΧΩΡΙΟ ΑΡΑΜ - ΒΑΡΤΑΜ Ασχολίες των κατοίκων

Αυτή λοιπόν ήταν η πρώτη μετανάστευση που με βουβαλόκαρα ή βοϊδόκαρα μετέφεραν ότι, μπόρεσαν μαζί με τα παιδιά τους.Μετά από πολλές ταλαιπωρίες και αρκετή διαδρομή ήρθαν και εγκαταστάθηκαν όπως ξανά αναφέρω, στο χωριό Αράμ- Βαρτάμ του Κάρς.

Στο χωριό αυτό έζησαν έως το έτος 1918, δηλαδή περίπου στα 40 χρόνια.

Το Χαραμίβαρταν ή Αράμ - Βαρτάμ το ίδιο είναι, το αποτελούσαν 250 οικογένειες, είχε πάρα πολύ καλό κλίμα, κτισμένο σε υψόμετρο σύμφωνα με τις δικές μου πληροφορίες 2.350 μέτρων στην πλαγιά του βουνού.

Οι κάτοικοι του περισσότερο λόγω της μορφολογίας του εδάφους απασχολούντο με την κτηνοτροφία, λιγότερο με την Γεωργία και με άλλα ορισμένα καλά επαγγέλματα.

Το παραπάνω χωριό ακόμη υπάρχει και ευημερεί, το καταθέτω μετά πάσης γνώσεως, αριθμεί σε πληθυσμό 2.500-3.000 κατοίκων και οι ασχολίες των κατοίκων δεν έχουν αλλάξει από τότε, υπάρχουν ακόμη συγγενικά πρόσωπα τρίτης και τέταρτης γενεάς και είναι κρυπτοχριστιανοί, απέχει από την πόλη του Κάρς που αριθμεί περί των 75.000 κατοίκων, περίπου 14 χιλ/τρα, αλλά αναλυτικότερα θα επανέλθω σε μια άλλη στήλη με περισσότερα στοιχεία.

Πρέπει να επισημάνω και τις δραστηριότητες των κατοίκων του παραπάνω χωριού, για το νέο νοικοκυριό, καθώς και για όλα, όσαν χρειάζονταν για να ζήσουν.

Στην αρχή βέβαια κατασκεύασαν τα σπίτια τους για να στεγασθούν και ότι άλλο για το νοικοκυριό τους.

Συνέχεια, με την συνδρομή όλων των κατοίκων έκτισαν δύο εκκλησίες για να υπάρχει  η δυνατότητα να εκκλησιασθούν, καθ' οσον το χωριό ήταν κάπως στενόμακρο και είχε μεγάλη απόσταση.

Οι Εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και της Κοίμησης της Θεοτόκου, όπου στην γιορτή της Μεγαλόχαρης γινόταν πανηγύρι και συγκεντρώνονταν για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγιάς.

Την ημέρα της Πανήγυρις όλοι μαζί διασκέδαζαν, χορεύανε, γλεντούσαν και τραγουδούσανε.

Κατόπιν κτίσανε και ένα μεγάλο εξατάξιο σχολείο στο κέντρο του χωριού μας για να μάθουν οι νέοι Ελληνικά γράμματα και να διατηρήσουν την μητρική έτσι γλώσσα τους.

Δάσκαλοι τότε οι ίδιοι κάτοικοι και αξίζει να τους κατονομάσω:

1. Παπαστέφανος, που ήταν και Παπάς και Δάσκαλος
2. Τουρατζίδης Δημήτριος του Κοσμά
3. Τουρατζίδης Θωμάς του Χριστοδούλου
4. Μασμανίδης  Χαράλαμπος του Βασιελείου
5. Τσαχουρίδης Στυλιανός του Γεωργίου
6. Τουρατζίδης Γεώργιος του Δημητρίου, ο οποίος ήταν και Έφεδρος Αξ/κος του Ρώσικου Στρατού.

Κτίσανε και κοινωτικό κατάστημα με πρώτο το πρόεδρο του χωριού τον Λαμπριανίδη Λάμπρο του Αναστασίου και Γραμματέα της Κοινότητας τον Πελίδη Ιωάννη του Αναστασίου, ο οποίος ήταν γραμματέας επάνω σε άλλα 17 χωριά του Νομού Κάρς.

Οι κάτοικοι όπως προανέφερα απασχολούντο και με άλλα επαγγέλματα, όπως στο εμπόριο γενικά με τον Ορφανίδη Θώμα, Αποστολίδη Γεώργιο και Βασιλειάδη Λάζαρο.

Ωστόσο άρχισε να ανθεί και το Ζωεμπόριο με τους Τουρατζίδη Χρστόδουλο, τους αδελφούς Κοσμά και Δημήτρη  Παναγιωτίδη.

Σε δημόσια και άλλα τεχνικά έργα υπήρξαν οι Ξενιτίδης Θωμάς, Λαμπριανίδης Κων/νος και Τουρατζίδης Δαμιανός.

Πολιτικοί Μηχανικοί υπήρξαν οι Τουρατζίδης Αλέξιος, Δαμιανός και Θωμάς Παπαμιχαηλίδης του Νικολάου, οι οποίοι αποφοίτησαν από το Πανεπιστήμιο του Βατούμ της Ρωσίας.

Ο πρώτος Τουρατζίδης ήταν και Μηχανικός στα πετρέλαια γι' αυτό και οι Ρώσοι τον διατήρησαν σαν ειδικό σχετικά με γεωτρήσεις πετρελαίων.

Ο δεύτερος Παπαμιχαηλίδης ήρθε στην Ελλάδα και ήταν για πολλά χρόνια Νομομηχανικός του σχεδίου πόλεως Θεσ/νικης και όταν απεβίωσε άφησε την περιουσία του, αρκετό μέρος σε ακίνητα, στο Πανεπιστήμιο της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσ/νικης.

Αξιωματικοί που διετέλεσαν τότε ήταν οι :

1. Τουρατζίδης Γεώργιος του Δαμιανού
2. Παρασκευόπολους Βασίλειος
3. Τουρατζίδης Ιωάννης του Δημητρίου.

Οι πρόγονοί μας του χωριού Αράμ - Βαρτάμ με την επανάσταση του 1917 και με την κατάληψη από τους Τούρκους στα μέρη όπου ζούσαν για 40 ολόκληρα χρόνια, αναγκάσθηκαν πάλι να ξαναφύγουν περιπλανώμενοι σε διάφορα μέρη της Ρωσιάς, στην Τυφλίδα, Κρούμσκαγια, Κοπάν Σοχούμ,Κρασνακόρ έως το έτος 1922, όταν και άρχισε τότε η ανταλλαγή των Ελληνοπόντιων και γενικότερα Ελλήνων Μ.Ασίας για επαναπατρισμό στην Ελλάδα.Ο αλωνισμός- καλλιέργειες  Αναγέννηση Μόλις έγινε η διανομή όπως ανέφερα ,ο κάθε οικογενειάρχης άρχισε να αξιοποιεί το οικόπεδο που του παραχωρηθηκε πρώτα έκτισε ένα μικρό σπίτι με πληθία από λάσπη (τσαμούρ)το έτος (1923-1925) και ήταν για αρκετά χρόνια ανθεκτικά.

Σήμερα το χωριό μας έχει μεγάλα σπίτια διώροφα και ισόγεια και πολυτελείας,με γκαζόν πράσινο και με πολλά διάσπαρτα διαφόρων ειδών λουλούδια στις αυλές τους,που φανερώνει την καθαριότητα και την νοικοκυροσύνη του κάθε οικογενειάρχη.

Είναι το πιο όμορφο χωριό της περιοχής.

Το Αγρόκτημα τον καιρό εκείνο δεν είχε αρδευτικά έργα και οι καλλιέργειες ήταν φυσικά περιορισμένες.Καλλιεργούσαν βαμβάκι,σιτάρι ,καλαμπόκι,σίκαλη ,και όλα αυτά με πρωτόγονα μέσα.Ζέβανε άλογα ,βόδια και οργώνανε τα χωράφια τους.

Ο αλωνισμός γινότανε με το λεγόμενο τουκάν,το οποίο τραβούσαν τα ζώα .

Το τουκάν ήταν από ξύλο κατασκευασμένο κατά τέτοιο τρόπο 'ωστε να έχει την ικανότητα να ψιλοκόπτει το καλάμι του σίτου και να το κάνει άχυρο,με ειδικά κοφτερά πετράδια που ήταν στο κάτω μέρος του τουκάν.

Το λίνισμα γινότανε με τον αέρα της φύσης και αργότερα κατασκευάσθηκε λικνιστική μηχανή από κάποιον εμπειροτέχνη μαραγκό ονόματι Χατζηιωαννίδη Δημήτριο.

Η μηχανή αυτή ήταν φτιαγμένη με ειδικά εξαρτήματα που γίνονταν όλα με το χέρι.

Το άχυρο έφευγε από την μία και από το κάτω μέρος έβγαινε το καθαρό σιτάρι,κατευθείαν για αποθήκη

Ο θερισμός στις αρχές γινόταν βέβαια με πρωτόγονα μέσα. Εμείς οι Πόντιοι φέραμε από την πατρίδα μας την κόσα.

Αργότερα όμως από τους αδελφούς Τουρατζίδη Θωμά του Χριστοδούλου και Τουρατζίδης Βασίλειο αγοράσθηκε μια θεριστική μηχανή Ρωσικής προέλευσης, την οποία τραβούσαν τα άλογα και με ένα χειριστή επάνω στην μηχανή γινόταν ο θερισμός και έτσι οι αγρότες απαλλάχθηκαν από κοπιαστική εργασία,γιατί από μόνο του και κατευθείαν η μηχανή έδενα και έριχνε στη σειρά τα δεμάτια.

Γινόταν μόνο χειρωνακτικά το μάζεμα και θερονιές .

Το έτος 1937 από τους αδελφούς Τουρατζίδης Βασίλειο και θωμά και από τον Απιδόπουλο Νικόλαο.Γούδα Τριαντάφυλλο,αγοράσθηκε ένα άλλο πιο σύγχρονο μηχάνημα αλωνιστικό τύπου κλατον,με ένα τρακτέρ Λάντζ οδοντωτό και πράγματι αποδείχθηκε σωτήρια αυτή η αγορά ,γιατί ο κόσμος γλίτωσε από τα βάσανα του αλωνισμού.

Θα πρέπει να αναφέρω ότι οι κάτοικοι της Αναγέννησης ειδικότερα αλλά και ευρύτερα των γύρω γειτονικών χωριών ,ήταν πολύ φτωχοί και πως να μην ήταν άλλωστε ,αφού εκείνα τα χρόνια ήταν οικονομικά αδύνατη η Ελλάδα εξαιτίας των μακροχρονίων πολέμων και αδυνατούσε σαν πολιτεία να βοηθήσει την κοινωνία της. Η τοποθεσία του χωριού στο Ν.Σερρών

Παρενθετικά ανέφερα το παραπάνω γεγονός, για να πληροφορήσω ότι ο ερχομός των κατοίκων και εφ' όσον αναφέρομαι συγκεκριμένα του πρώην Αράμ Βαρτάμ, έγινε είτε με πλοία είτε με καραβάνι από βοϊδοάμαξες ή άλλα κάρα (Αραμπάδες), έτσι ώστε να αποκαθίσταται πέρα για πέρα η ιστορική αλήθεια ανεξάρτητα το αν είναι ή όχι ήσσονος σημασίας, απλά για την ακρίβεια των γεγονότων.

Οι προγονοί μας λοιπόν αφού πάλι έφυγαν από το Μερτσάν , ήρθαν στο Σούκοβο Σερρών, στα σημερινά Πλατανάκια.

Αλλά και εκεί δεν άρεσε και ξεκίνησαν για κάτι καλύτερο.

Ορίσανε αρχικά μια επιτροπή που την αποτελούσαν οι κ.Καρυπίδης Κοσμάς, Τουρατζίδης Θωμάς του Χριστολούλου, Τσιφτελίδης Κώστας, οι οποίοι εξερεύνησαν ορισμένα μέρη στο Νομό Σερρών, κατέληξαν στην απόφαση να εγκατασταθούν εδώ στην Αναγέννηση - παλαιό Τσιτσιλίκοβο.

Η παραπάνω Επιτροπή μαζί με τις οικογένειες όλων ξεκίνησαν από τα Πλατανάκια και φθάνοντας στο χωριό Σκοτούσσα,ρωτώντας τους χωρικούς τους ντόπιους που ακριβώς βρίσκεται το χωριό Τσιτσιλίκοβο και παίρνοντας τις κατάλληλες πληροφορίες μέσω Ν.Τυρολόης και ψάχνοντας ανάμεσα από καλαμιές, γιατί δεν υπήρχε δρόμος φθάσανε τελικά στο χωριό.

Ο καιρός ήταν βροχερός, ήταν βρεγμένοι πολύ, ρώτησαν και βρήκαν τον Πρόεδρο του χωριού Μηνά Δημήτριο, ο οποίος διετέλεσε πολλά χρόνια ψάλτης οι ντόπιοι ΔΕΝ δεχθήκανε στα σπίτια τους, τους πρόσφυγες, τέτοια ήταν η συμπεριφορά τους τότε.

Απευθύνθηκαν στον παπά του χωριού που λεγόταν Κοσιτσίδης Χριστόλουλους προς τιμή του,τους έδωσε τα κλειδιά της εκκλησίας και έτσι το βράδυ διανυκτέρευσαν μέσα στην Εκκλησία.

Το πρωί χαράματα βγήκανε στο κάμπο και αφού εξέτσαν ολόκληρη την περιοχή, τότε ένας από την επιτροπή, ο Τσιφτελίδης Κώστας, είπε χαρακτηριστικά:''ατό εν το μέρος που εθέλναμε, έβραμα, ταμάμ να βόσκουνταν τα ζά μου και να εφτάμε χωράφια''.

Και αυτό γιατί όλος ο κάμπος ήταν πλούσιος σε χορτάρι και είχε γόνιμο έδαφος όπως και τώρα.

Στο χωριό δεν υπήρχαν στραγγιστικά έργα και λιμνάζοντα νερά ήταν γεμάτα από κουνούπια, όλο ελονοσία, όλα αυτά κατά το έτος 1923.

Οι κάτοικοι του Αράμ Βαρτάμ σημερινή Αναγέννηση, αποτελούνταν όπως και τότε και σήμερα από ορισμένες φαμίλιες (σοϊα).

Ενδεικτικά παρακάτω αναφέρω τα επώνυμα τους:

• Απιδοπουλαίοι
• Αλεξανδρίδηδες
• Αρμουτιδαίοι
• Βασιλειάδηδες
• Γρηγοριάδηδες
• Ιασωνιδαίοι
• Καρυπιδαίοι
• Κουρτιδαίοι
• Λαμπριανιδαίοι
• Μωησιδαίοι
• Ξενητιδαίοι
• Ορφανιδαίοι
• Παναγιωτιδαίοι
• Πετριδαίοι
• Πελιδαίοι
• Παρασκευοπουλαίοι
• Σαμουλιδαίοι
• Τουρατζιδαίοι
• Τσιμενιδαίοι
• Τσιφτελιδαίοι
• Τσαχουριδαίοι
• Τριανταφυλλιδαίοι
• Φωτιδαίοι
• Χαραλαμπιδαίοι
• Χουρουζιδαίοι κ.α.

Όλοι αυτοί ζουν σήμερα στο χωριό Αναγέννηση μαζί με ένα μικρό ποσοστό θρακιώτες, εντόπιους και μερικούς Σαρακατσαναίους και Βλάχους.

Ποντοκαυκάσιοι αποτελούν το 80%, Θρακιώτες 5 % ,Εντόπιοι 10% ,Σαρακατσαναίοι 3% ,Βλάχοι 2%.

Το χωριό αυτό βρίσκεται Β.Α. της πόλης των Σερρών σε απόσταση 24 χιλ/τρων και συνορεύει το αγρόκτημα της με τα εξής χωρία:

• Ανατολικά με το χωριό Ν.Τυρολόη και Σκοτούσσα
• Δυτικά με το ποταμό Στρυμόνα που απέχει 4 χ/τρα,
• Βόρεια με Αμμουδιά και Καρπερή
• Νότια με Βαμβακιά.