Mundraub: ένα εδώδιμο ψηφιακό αστικό κοινό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Mundraub^[1] είναι διαδικτυακή πλατφόρμα για τον ακριβή εντοπισμό δένδρων και φρούτων που δεν ανήκουν σε ιδιώτες αλλά που βρίσκονται σε δημόσιους χώρους και που συνεπώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα από όλους τους πολίτες (Εικόνα). Η πλατφόρμα συνδιαμορφώνεται ουσιαστικά με τη συμβολή των εγγεγραμμένων χρηστών της οι οποίοι συνεχώς την τροφοδοτούν με νέες τοποθεσίες όπου μπορεί κανείς να εντοπίσει φρούτα, βότανα ή ξηρούς καρπούς ελεύθερης χρήσης. Όπως τονίζουν οι Labaeye & Mieg^[2], η πλατφόρμα αποτελεί ένα υβριδικό ψηφιακό εργαλείο, καθώς παροτρύνει τους χρήστες να χρησιμοποιήσουν άυλες ψηφιακές πηγές προκειμένου να ανακαλύψουν συλλογικά φυσικές υλικές πηγές (2016). Όπως άλλωστε τονίζει ο Bollier^[3], η συλλογικότητα αποτελεί φυσική ανθρώπινη διάσταση και αιτία για ένα ευρύ φάσμα αστικών κοινών (2014/2016).

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ξεκίνησε το 2009 στο Βερολίνο όταν τέσσερις φίλοι συνειδητοποίησαν στη διάρκεια ενός μικρού ταξιδιού καγιάκ εκτός Βερολίνου ότι κουβαλούσαν μαζί τους εισαγόμενα φρούτα για πικνίκ ενώ γύρω τους κείτονταν φρούτα που έπεφταν από τα δημόσια δέντρα επειδή κανείς δεν τα μάζευε. Τότε αποφάσισαν να χαρτογραφήσουν σημεία ενδιαφέροντος (POIs) όπου βρίσκονταν καρποφόρα δέντρα σε ελεύθερα σημεία των δρόμων και των δημόσιων χώρων και να διαμοιραστούν με φίλους τους την ακριβή τοποθεσία τους μέσω της εφαρμογής του Χάρτη της Google (Google Maps). Το Mundraub^[1], όπως ονομάστηκε από τον νόμο που, έως το 1975, απαγόρευε στους πολίτες να κλέβουν φρούτα από τα δημόσια δέντρα επειδή προορίζονταν για την τροφοδοσία των αλόγων των Πρώσων στρατιωτών, έχει καταφέρει έως σήμερα να αριθμεί 90.041 εγγεγραμμένους χρήστες και να διαθέτει 61.230 ενεργές τοποθεσίες σε δημόσιους χώρους όχι μόνο στο Βερολίνο αλλά σε ολόκληρη τη Γερμανία και άλλες χώρες. Ο Akehurst^[4] απέδωσε αυτή την επέκταση στη «συλλογική πράσινη συνείδηση της Γερμανίας» (2011). Σύμφωνα με τον D. Løgstrup Nielsen, έναν από τους συνιδρυτές του, η ανθρωπογεωγραφία των Μελών του αρχικά περιοριζόταν σε εναλλακτικούς λάτρεις της φύσης και χορτοφάγους όμως ανέπτυξε σταδιακά έντονη δυναμική σε ένα ευρύτερο κοινό (προσωπική επικοινωνία, Δεκέμβριος 05, 2020). Για τον ίδιο λόγο, όπως εξήγησε, χρειάστηκε να διαφοροποιήσουν τις δράσεις τους πέραν του διαμοιρασμού πληροφοριών και συγκομιδής φρούτων, καλώντας μάλιστα αρωγό σε όλα τις δημοτικές αρχές: Από οργανωμένες δράσεις δενδροφύτευσης με τη βοήθεια συγκρότησης μικρών τοπικών ομάδων και χορηγίες, δράσεις πληροφόρησης για το πότε είναι οι καλύτερες σοδειές, μέχρι χαρτογράφηση μικρών οινοποιείων όπου μπορεί κανείς να φτιάξει μηλίτη με τα μήλα του. Μέσα από τον διαδραστικό χάρτη του και με την επιλογή κριτηρίων, μπορεί κανείς να εντοπίσει οπωροφόρα δέντρα όπως δαμασκηνιές, κερασιές και μηλιές, καστανιές, άγρια μούρα και βότανα, καθώς και ξηρούς καρπούς όπως φουντούκια^[1]. Επειδή πρόκειται για μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία, όλη η ανάπτυξη και ψηφιακή συντήρηση γίνεται από εθελοντές που προσφέρουν τις δεξιότητές τους ως αφιλοκερδώς ενώ γίνονται προσπάθειες πρόσβασης σε δημόσια ή ιδιωτική χρηματοδότηση και χορηγίες για την κάλυψη βασικών εξόδων όπως η συντήρηση του διακομιστή.

Η Αποστολή και το Όραμα του Mundraub[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Mundraub^[1] φιλοδοξεί ήδη από το ξεκίνημά του να δημιουργήσει ένα βρώσιμο αστικό κοινό στο οποίο έχουν ελεύθερη πρόσβαση όλοι. Σε αυτή του την προσπάθεια μάλιστα καλεί τους ίδιους τους χρήστες, τις οικογένειες και τους φίλους τους να συν-διαμορφώσουν αυτή την εναλλακτική του ελεύθερου αστικού τοπίου και της φύσης. Οι χρήστες και ευρύτερα οι πολίτες καλούνται να επαναπροσεγγίσουν την φύση που τους περιβάλλει μέσα στην πόλη τους ως δεξαμενή κοινών πόρων των οποίων είναι συν-διαχειριστές προς επίτευξη κοινού οφέλους (Bauwens, Kostakis & Pazaitis, 2019^[5]; Foster, 2016^[6]). Αν και όλα ξεκινούν από την ψηφιακή ανωνυμία, καταλήγουν σε φυσική αλληλεπίδραση στη φύση ως βρώσιμου πόρου με την οποία οι πολίτες μπορούν να αλληλεπιδράσουν μέσω της συγκομιδής, της φροντίδας, της φύτευσης (Labaeye & Mieg, 2018). Πάντα όμως υπό συγκεκριμένους όμως όρους και συνθήκες.

Οι Κανόνες Χρήσης του Mundraub[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Έλινορ Όστρομ στο έργο της «Η Διαχείριση των Κοινών Πόρων»^[7] εστιάζει μεταξύ άλλων σε αυστηρούς κανόνες που πρέπει να διέπουν τη συλλογική διαχείριση των κοινών (1999). Αντιστοίχως στο Mundraub^[1] υπάρχουν επίσης τέσσερις βασικές αρχές που οι εγγεγραμμένοι χρήστες οφείλουν να σέβονται προκειμένου να μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν την πλατφόρμα και τις υπηρεσίες της:

· Σεβασμός της ιδιωτικής περιουσίας και ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μην καταπατηθεί

· Μεγάλη προσοχή στην κοπή φρούτων ώστε να μην τραυματιστούν τα δέντρα αλλά και να μην γίνει κατάχρηση που θα επηρεάσει ενδεχομένως την τροφική αλυσίδα

· Ενεργός συνεισφορά στον εντοπισμό νέων ελεύθερων δέντρων και φρούτων

· Συμμετοχή στη δενδροφύτευση ως ελάχιστη συνεισφορά σε ένα βιώσιμο μέλλον για όλους.

Όπως αναφέρουν οι Labaeye & Mieg^[2], η κοινότητα των χρηστών έχει μάλιστα εκπαιδευτεί πολύ στο να εντοπίζει τυχόν ανακρίβειες ή λάθη στην τοποθεσία και να προβαίνει άμεσα σε διορθώσεις της πλατφόρμας για τους επόμενους χρήστες.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Mundraub. (χ.χ.). Zahlen, Fakten, Obst [Αριθμοί, Στοιχεία, Φρούτα]. Ανακτήθηκε 12 Δεκεμβρίου, 2020, απόhttps://mundraub.org
↑ ^2,0 ^2,1 Labaeye, A. and Mieg, H. (2018, Μάρτιος 12). Commoning the city, from data to physical space. transitionlab. Journal of Peer Production (JoPP) Online Journal, (11). http://peerproduction.net/issues/issue-11-city/peer-reviewed-papers/commoning-the-city-from-digital-data-to-physical-space
↑ Bollier, D. (2016). Think Like a Commoner: A Short Introduction to the Life of the Commons [Κοινά. Μια σύντομηεισαγωγή]. (μτφρ. Γ. Θεοχάρης). Αθήνα: Angelus Novus. (Original work published 2014
↑ Akehurst, S. (2011, Μάιος 10). Mundraub. SlowTravelBerlin. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 05, 2020, από http://www.slowtravelberlin.com/mundraub/
↑ Bauwens, M., Kostakis, V. and Pazaitis, A. (2019). Peer to Peer: The Commons Manifesto. London: University of Westminster Press. doi: https://doi.org/10.16997/book33
↑ Foster, S. (2016, Νοέμβριος 02). The Co-City: From the Tragedy to the Comedy of the Urban Commons. The Nature of Cities. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 05, 2020, από https://www.thenatureofcities.com/2016/11/02/the-co-city-from-the-tragedy-to-the-comedy-of-the-urban-commons/
↑ Ostrom, E. (1999). Η Διαχείριση των Κοινών Πόρων. Αθήνα: Καστανιώτης

[:0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Mundraub. (χ.χ.). Zahlen, Fakten, Obst [Αριθμοί, Στοιχεία, Φρούτα]. Ανακτήθηκε 12 Δεκεμβρίου, 2020, απόhttps://mundraub.org

[:1-2] 2,0 ^2,1 Labaeye, A. and Mieg, H. (2018, Μάρτιος 12). Commoning the city, from data to physical space. transitionlab. Journal of Peer Production (JoPP) Online Journal, (11). http://peerproduction.net/issues/issue-11-city/peer-reviewed-papers/commoning-the-city-from-digital-data-to-physical-space

[3] Bollier, D. (2016). Think Like a Commoner: A Short Introduction to the Life of the Commons [Κοινά. Μια σύντομηεισαγωγή]. (μτφρ. Γ. Θεοχάρης). Αθήνα: Angelus Novus. (Original work published 2014

[4] Akehurst, S. (2011, Μάιος 10). Mundraub. SlowTravelBerlin. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 05, 2020, από http://www.slowtravelberlin.com/mundraub/

[5] Bauwens, M., Kostakis, V. and Pazaitis, A. (2019). Peer to Peer: The Commons Manifesto. London: University of Westminster Press. doi: https://doi.org/10.16997/book33

[6] Foster, S. (2016, Νοέμβριος 02). The Co-City: From the Tragedy to the Comedy of the Urban Commons. The Nature of Cities. Ανακτήθηκε Δεκέμβριος 05, 2020, από https://www.thenatureofcities.com/2016/11/02/the-co-city-from-the-tragedy-to-the-comedy-of-the-urban-commons/

[7] Ostrom, E. (1999). Η Διαχείριση των Κοινών Πόρων. Αθήνα: Καστανιώτης

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]