Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρήστης:ΦΣΓΧ/πρόχειρο/Αγία Φωτεινή Σμύρνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Αγία Φωτεινή ήταν ναός στη Σμύρνη της Μ. Ασίας. Ο ναός κάηκε στη μεγάλη πυρκαγιά που αποτέφρωσε την ελληνική συνοικία κατά τη Μικρασιατική καταστροφή.

Ο ναός της Αγίας Φωτεινής βρισκόταν στην Σμύρνη της Μ. Ασίας.

Ιστορικό Πιθανότατα κτίσθηκε τον 17ο αιώνα. Καταστράφηκε από σεισμό το 1688 και ανοικοδομήθηκε το 1690.Την περίοδο που μητροπολίτης Σμύρνης ήταν ο πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ (1785-1797) επανοικοδομήθηκε, αφού καταστράφηκε από πυρκαγιά 1792.

Αρχιτεκτονική Η Αγία Φωτεινή ήταν ναός τρίκογχος και διέθετε τρία κλίτη. Το βόρειο ήταν αφιερωμένο στον άγιο Νικόλαο και το νότιο κλίτος στον άγιο Αθανάσιο. Εξωτερικά ο ναός ήταν εξαιρετικά λιτός, και δεν είχε τρούλο. Η απλότητα του ναού εξωτερικά δεν πρόδιδε την εσωτερική του μεγαλοπρέπεια.

Τοποθεσία Ο ναός της Αγίας Φωτεινής βρισκόταν στον Κάτω Μαχαλά στην περιοχή <<γυαλάδικα>> της Σμύρνης. Ήταν κτισμένη στη δυτική άκρη ενός μεγάλου αυλόγυρου .Ο αυλόγυρος αυτός είχε τρεις πύλες. Η πρώτη πύλη έβλεπε προς το φραγκομαχαλά, η δεύτερη πύλη προς την ευαγγελική σχολή, και η τρίτη πύλη ,η δυτική βρισκόταν απέναντι από το ελληνικό προξενείο. Το ναό της Αγίας Φωτεινής κύκλωνε μια << δενδροφυτευμένη, ἀνθόσπαρτος καὶ δροσόλουστος πλατεία, μὲ πλατάνους χλοερᾶς καὶ εὐώδεις βασιλικούς>>.

Τέμπλο Το τέμπλο που κοσμούσε τον μητροπολιτικό ναό της Αγίας Φωτεινής κατασκευάστηκε το 1792. Ήταν κατασκευασμένο σύμφωνα με την βυζαντινή παράδοση <<υψηλόν, βαρύ, μεγαλοπρεπές …. εκ ξύλου καστανόχροου >> και αποτελούσε << αριστουργηματικόν λεπτούργημα ξυλογλυπτικής … έργο πολυπλοκώτατον >> .

Το κάτω μέρος του τέμπλου ήτανε κατασκευασμένο από ερυθρό μάρμαρο και το πάνω μέρος από ξύλο καρυδιάς. Ήταν ξυλόγλυπτο με ανάγλυφα φύλλα, άνθη, αγριολούλουδα, καρπούς , δένδρα και χρυσούς ήλιους σε ποικίλους σχηματισμούς.

Στο κέντρο του τέμπλου, πάνω ακριβώς από την ωραία πύλη υπήρχε μια έντονη ημικυλινδρική προβολή με μπαρόκ διάκοσμο, που πλαισιωνόταν με δυο μικρότερους ημικυλίνδρους δεξιά και αριστερά. Στην αριστερή πλευρά του τέμπλου υπήρχαν τρεις πύλες ενώ στη δεξιά δύο πύλες. Η διάταξη των εικόνων από αριστερά προς τα δεξιά ήταν: Αρχάγγελος Γαβριήλ, Άγιος Νικόλαος, , Ζωοδόχος Πηγή, Μιχαήλ, Άγιοι Βουκόλος και Πολύκαρπος, Αγία Φωτεινή, Μήτηρ Θεού- Ωραία Πύλη-Ιησούς Χριστός, Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος, Τρεις Ιεράρχες, Ραφαήλ- Θύρα Διακονικού- Ιησούς Χριστός και Άγιος Αθανάσιος.

Πλούσιο ξυλόγλυπτο διάκοσμο έφεραν τα δύο βημόθυρα της Ωραίας πύλης. Το βημόθυρο πλάι στον στον Ιησού του τέμπλου έφερε παράσταση από τα Εισόδια της Θεοτόκου ενώ το βημόθυρο που βρισκόταν πλάι στη Θεοτόκο έφερε παράσταση με την Κοίμηση της Θεοτόκου.

Τοιχογραφίες

Τους τοίχους του ναού κοσμούσαν μεγαλοπρεπείς τοιχογραφίες όπως << η όραση του Ἠσαΐα>>, << η ανάβαση του Ηλία>>, << οι τρεις Παίδες εν τη καμίνω>>, << ο Δανιὴλ στον λάκκο>>, <<η οπτασία του Ιεζεκιήλ>>, <<ο θρήνος της Παναγίας>>,<< η Σταύρωση>>, με την επιγραφή «Και κλίνας την κεφαλήν παρέδωκε το πνεύμα».