Φόιμπα

Φόιμπα (ιταλ:Foiba) (πληθυντικός:Φόιμπε) είναι ο όρος που χρησιμοποιείται στην Ιταλική περιοχή της Βενέτσια Τζούλια για να περιγράψει τα μεγάλα βάραθρα (ή κάθετα σπήλαια ή κοιλότητες), τα οποία υπάρχουν σε σημαντικό αριθμό στη συγκεκριμένη γεωγραφική ζώνη αλλά και σε περιοχές της Σλοβενίας και Κροατίας.^[1]^[2] Τα συγκεκριμένα βάραθρα δεν αποτελούν ένα ξεχωριστό είδος σπηλαίων, όπως συχνά αναφέρεται λανθασμένα, αλλά είναι αποκλειστικά ένας όρος για να περιγραφούν οι καρστικές καταβόθρες, οι οποίες στην περιοχή αυτή συχνά εμφανίζουν τεράστιες διαστάσεις.

Ετυμολογία

Ο όρος προέρχεται από το λατινικό fovea (τάφρος) ^[3] και χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά σε μια επίσημη έκθεση του 1770 από τον Ιταλό φυσιοδίφη Αλμπέρτο Φόρτις, ο οποίος έγραψε μια σειρά από βιβλία για το καρστικό ασβεστολιθικό οροπέδιο της Δαλματίας.

Οι σφαγές των Φόιμπε

Σήμερα ο όρος «Φόιμπε» συνήθως συνδέεται με τις σφαγές που διαπράχθηκαν από τους Γιουγκοσλάβους αντάρτες κατά τη διάρκεια αλλά και αμέσως μετά τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Στην πραγματικότητα μόνο μια μειοψηφία του συνόλου των θυμάτων πέθανε από τη ρίψη στα βάραθρα. Οι περισσότεροι έχασαν τη ζωή τους στις φυλακές, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης αλλά και από τις κακουχίες κατά τη μεταφορά τους.^[4] Περαιτέρω σύγχυση προκαλεί το γεγονός ότι πολλές από τις λεγόμενες «Φόιμπε» ήταν στην πραγματικότητα λατομεία: η περίφημη «Φόιμπα της Μπαζοβίτσα» για παράδειγμα, ήταν στην πραγματικότητα ένα εγκαταλελειμμένο πηγάδι κοντά σε ένα ανθρακωρυχείο. Το πιο θεαματικό βάραθρο είναι εκείνο του Πιζίνο με βάθος 100 μέτρα και πλάτος 20 μέτρα.

Παραπομπές

↑ Μεγάλο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό(Β' έκδοση), UTET, 1956.
↑ Εγκυκλοπαίδεια Treccani.
↑ Cfr.: Ottavio Lurati, Toponymie et géologie, in Quaderni di semantica, anno XXIX, numero 2, dicembre 2008, 443.
↑ «Raoul Pupo Le foibe giuliane 1943-45; "L'impegno"; a.XVI; n. 1; aprile 1996». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2012.

Βιβλιογραφία

Alberto Fortis (scienziato)|Alberto Fortis, Viaggio in Dalmazia. Marsilio, Venezia, 1986.
Fabio Forti, Grotte del Carso triestino. Genesi ed evoluzione. Lint Editoriale Associati, Trieste, 1999.
Fabio Forti, Carso triestino. Guida alla scoperta dei fenomeni carsici. Lint Editoriale Associati, Trieste, 1996.

[1] Μεγάλο Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό(Β' έκδοση), UTET, 1956.

[2] Εγκυκλοπαίδεια Treccani.

[3] Cfr.: Ottavio Lurati, Toponymie et géologie, in Quaderni di semantica, anno XXIX, numero 2, dicembre 2008, 443.

[4] «Raoul Pupo Le foibe giuliane 1943-45; "L'impegno"; a.XVI; n. 1; aprile 1996». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]