Το νησί της Ουρανίτσας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το νησί της Ουρανίτσας
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης φωτογραφημένος στην Δεξαμενή (Κολωνάκι), Αθήνα, το 1906
ΣυγγραφέαςΑλέξανδρος Παπαδιαμάντης
ΓλώσσαΕλληνικά
Ημερομηνία δημοσίευσης15  Μαρτίου 1902
ΜορφήΔιήγημα
Πρώτη έκδοσηΕκδοτικός οίκος Γ. Φέξη
ΠροηγούμενοΓια τα ονόματα
ΕπόμενοΣτρίγλα μάννα
Δημοσιεύθηκε στοΠαναθήναια

Το νησί της Ουρανίτσας είναι διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Παναθήναια στις 15 Μαρτίου του 1902. Περιλαμβάνεται στα Σκιαθίτικα διηγήματα του συγγραφέα.[1] Το διήγημα εκδόθηκε σε βιβλίο πρώτη φορά το 1912, από τις εκδόσεις Γ. Φέξη. Συμπεριλαμβανόταν στη συλλογή διηγημάτων του Παπαδιαμάντη «Πρωτοχρονιάτικα διήγηματα».

Το διήγημα αναφέρεται στην αυτοκτονία μιας αρραβωνιασμένης νεαρής κοπέλας μετά τις υποψίες της πεθεράς της ότι το κυοφορούμενο παιδί της ήταν καρπός παράνομης σχέσης της. Η αφήγηση τελειώνει με ένα είδος μεταθανάτιας δικαίωσης της αθώας κοπέλας, καθώς ο τάφος της στο ερημονήσι που την έθαψαν ανέδυε ευωδία και το νησί ονομάστηκε με το όνομά της, τον τίτλο του διηγήματος. [2]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο αφηγητής-Παπαδιαμάντης παραθέτει την ιστορία όπως του την διηγήθηκε μια ηλικιωμένη γυναίκα, η Φιλιώ Ματαρώνα. Τα γεγονότα διαδραματίζονται γύρω στο 1815: «Αὐτὸ ἔγινε πέντε ἢ ἓξ χρόνια μπροστὰ ἀπ᾽ τὴν Ἐπανάσταση.»

Η Ουρανίτσα ήταν ετεροθαλής αδελφή της Φιλιώς από τον προηγούμενο γάμο τής μητέρας τους. Όταν η ίδια ήταν οκτώ ετών, η 16χρονη Ουρανίτσα αρραβωνιάστηκε τον Σπύρο τής Μπερνίτσας.[3]

Μετά τον αρραβώνα η Ουρανίτσα εγκαταστάθηκε στο σπίτι τής πεθεράς της που ζούσε μόνη. Λόγω κακοκαιρίας, ο Σπύρος μπάρκαρε 5-6 μέρες αργότερα από την εγκατάστασή της στο σπίτι. Ο γάμος τους θα γίνονταν μόλις θα επέστρεφε, μετά από λίγους μήνες. Η Ουρανίτσα ζούσε αγαπημένα με την πεθερά της περιμένοντας τον Σπύρο. Μετά από δυο-τρεις μήνες, η Ουρανίτσα διαπίστωσε ότι ήταν έγκυος και με πολλή ντροπή το αποκάλυψε στην πεθερά της, λέγοντάς της ότι πριν φύγει ο Σπύρος είχαν ολοκληρώσει τη σχέση τους. Αυτή όμως αμφισβήτησε ότι το παιδί ήταν του γιου της και την κατηγόρησε ότι είχε σχέσεις με κάποιον άλλο. Η Ουρανίτσα απείλησε ότι θα πιει φαρμάκι από τη ντροπή της και η σκληρή απάντηση της πεθεράς της ήταν «― Νά ἐκειδὰ πάνω στὸ ἀράφι, τό ᾽χω,.... Πάρε το καὶ πιέ το!…».

Η Ουρανίτσα πραγματοποίησε την απειλή της και το ίδιο απόγευμα βρέθηκε νεκρή. Ο παπάς αρνήθηκε να τη θάψει στο νεκροταφείο, επειδή είχε αυτοκτονήσει. Έτσι αποφασίστηκε να τη θάψουν «αδιάβαστη» στο Μαραγκό, ένα ακατοίκητο νησάκι έξω απ’ το λιμάνι, χωρίς να επιτρέψουν ούτε στη μάνα της να συνοδέψει τη σωρό.[4]

Ένα χρόνο αργότερα, μερικοί ψαράδες έφτασαν στο νησάκι και θέλησαν να βρουν ξύλα για να ανάψουν φωτιά. Μέσα στα χαμόκλαδα, στη ρίζα ενός βράχου, όπου το χώμα προεξείχε λίγο, είχαν φυτρώσει λουλούδια που ανέδυαν μια μοσχοβολιά. Στο σημείο εκείνο ήταν ο τάφος της Ουρανίτσας. Από τότε το Μαραγκό άρχισαν να το λένε «το νησί της Ουρανίτσας».[5]

Το θέμα της αυτοκτονίας στον Παπαδιαμάντη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διηγήματα του Παπαδιαμάντη που αναφέρονται σε αυτοκτονία: Οι μάγισσες (1900), Απόλαυσις στη γειτονιά (1900), Έρμη στα ξένα (1906), Τα ρόδιν' ακρογιάλια (1908), Ο Αυτοκτόνος (ημιτελές).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]