Τουρκικός κινηματογράφος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οι Υφαντές (ταινία 1905), των αδελφών Μανάκη, ήταν η πρώτη ταινία που γυρίστηκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Κλιπ 15 δευτερολέπτων που δείχνει την 114χρονη Δέσποινα Μανάκη να γνέθει μαλλί.

Ο Κινηματογράφος της Τουρκίας ή τουρκικός κινηματογράφος (τουρκικά: Türk sineması‎‎) (παλαιότερα γνωστός και ως Yeşilçam, που κυριολεκτικά σημαίνει Το πράσινο πεύκο στα τουρκικά), αναφέρεται στην τουρκική κινηματογραφική τέχνη και βιομηχανία. Αποτελεί σημαντικό μέρος της τουρκικής κουλτούρας και έχει ανθίσει με τα χρόνια, παρέχοντας ψυχαγωγία στο κοινό στην Τουρκία, τους Τούρκους ομογενείς σε όλη την Ευρώπη, τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, επίσης πιο πρόσφατα ευημερώντας στον αραβικό κόσμο και σε μικρότερο βαθμό, στον υπόλοιπο κόσμο.

Η πρώτη ταινία που προβλήθηκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν η ταινία των Αδελφών Λυμιέρ του 1895, L'Arrivée d'un train en gare de La Ciotat, η οποία προβλήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1896. Οι Υφαντές (1905), των αδελφών Μανάκη, ήταν η πρώτη ταινία που γυρίστηκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η παλαιότερη σωζόμενη ταινία που έγινε στη σημερινή Τουρκία ήταν ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο Ayastefanos'taki Rus Abidesinin Yıkılışı (Κατεδάφιση του ρωσικού μνημείου στο Άγιο Στέφανο), σε σκηνοθεσία Fuat Uzkınay και ολοκληρώθηκε το 1914. Η πρώτη αφηγηματική ταινία, Ο Κατάσκοπος του Sedat Simavi, κυκλοφόρησε το 1917, ενώ η πρώτη ομιλούσα ταινία της Τουρκίας προβλήθηκε το 1931.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επισκόπηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όσον αφορά την παραγωγή ταινιών, η Τουρκία είχε την ίδια μοίρα με πολλούς από τους εθνικούς κινηματογράφους του 20ού αιώνα. Η παραγωγή ταινιών δεν ήταν συνεχής μέχρι τη δεκαετία του 1950 και η κινηματογραφική αγορά γενικά διοικούνταν από μερικές μεγάλες εισαγωγικές εταιρείες που πάλευαν για κυριαρχία στις πιο πυκνοκατοικημένες και κερδοφόρες πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και η Σμύρνη . Οι κινηματογραφικές αίθουσες σπάνια προέβαλαν ταινίες τοπικής παραγωγής και η πλειονότητα των προγραμμάτων αποτελούνταν από ταινίες των ισχυρότερων δυτικών κινηματογραφικών βιομηχανιών, ειδικά εκείνων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας. Οι προσπάθειες παραγωγής ταινιών προήλθαν κυρίως από πολυεθνικά στούντιο, τα οποία μπορούσαν να βασιστούν στα ολοκληρωμένα δίκτυα διανομής τους μαζί με τις δικές τους αλυσίδες θεάτρων, εξασφαλίζοντάς τους έτσι την απόδοση της επένδυσής τους. Μεταξύ των ετών 1896-1945, ο αριθμός των ταινιών τοπικής παραγωγής δεν έφτασε ούτε τις 50 ταινίες συνολικά, ίσο με λιγότερο από ένα χρόνο ετήσιας παραγωγής ταινιών στις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Οι ταινίες εγχώριας παραγωγής αποτελούσαν μόνο ένα μικρό κλάσμα του συνολικού αριθμού ταινιών που προβλήθηκαν στην Τουρκία πριν από τη δεκαετία του 1950.

Η παραγωγή ταινιών στην Τουρκία αυξήθηκε δραστικά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο . Με ένα σύνολο 49 ταινιών που παρήχθησαν το 1952, αυτή η χρονιά ισοδυναμούσε με μεγαλύτερη παραγωγή στην Τουρκία από όλα τα προηγούμενα χρόνια μαζί. Κατά τη δεκαετία του 1960, η Τουρκία έγινε ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός ταινιών παγκοσμίως καθώς η ετήσια παραγωγή ταινιών έφτασε το σημείο αναφοράς των 300 ταινιών μόλις στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Σε σύγκριση με άλλους εθνικούς κινηματογράφους, τα επιτεύγματα της τουρκικής κινηματογραφικής βιομηχανίας μετά το 1950 εξακολουθούν να είναι αξιοσημείωτα.

Κατά τη δεκαετία του 1970, ο αντίκτυπος της τηλεόρασης και του βίντεο ως οι νέες δημοφιλείς μορφές των μέσων ενημέρωσης και της πολιτικής αναταραχής (με βαθιές οικονομικές κρίσεις) προκάλεσε απότομη πτώση στις πωλήσεις εισιτηρίων, με αποτέλεσμα μια σταθερή πτώση από το 1980 περίπου και η οποία συνεχίστηκε μέχρι το μέσα της δεκαετίας του 1990. Ο αριθμός των ετήσιων πωλήσεων εισιτηρίων μειώθηκε από το ανώτατο όριο των 90 εκατομμυρίων εισιτηρίων το 1966 [1] σε 56 εκατομμύρια εισιτήρια το 1984 και μόνο 11 εκατομμύρια το 1990. [2] Συνεπώς, ο αριθμός των κινηματογραφικών αιθουσών μειώθηκε από περίπου 2.000 το 1966 [1] σε 854 το 1984 και 290 το 1990 [3] Κατά τη δεκαετία του 1990 ο μέσος αριθμός ταινιών που παράγονται ανά έτος παρέμεινε μεταξύ 10-15. συνήθως οι μισές από αυτές δεν βγαίνουν καν στις αίθουσες.

Από το 1995 η κατάσταση έχει βελτιωθεί. Μετά το έτος 2000, οι ετήσιες πωλήσεις εισιτηρίων ανήλθαν σε 20 εκατομμύρια και από το 1995, ο αριθμός των θεάτρων αυξάνεται σταθερά σε περίπου 500 σε εθνικό επίπεδο. Επί του παρόντος, οι τουρκικές ταινίες προσελκύουν κοινό εκατομμυρίων θεατών και συνήθως βρίσκονται στην κορυφή των λιστών των υπερπαραγωγών, ξεπερνώντας συχνά τις ξένες ταινίες στο box office. Ωστόσο, είναι δύσκολο να μιλήσουμε για την ύπαρξη μιας βιομηχανίας, καθώς οι περισσότερες ταινίες είναι μάλλον μεμονωμένα έργα σκηνοθετών που κατά τα άλλα κερδίζουν τα προς το ζην από την τηλεόραση, τη διαφήμιση ή το θέατρο. Η διανομή αυτών των ταινιών γίνεται κυρίως από πολυεθνικές εταιρείες όπως η Warner Bros. και η United International Pictures.

Προ της δεκαετίας του 1950[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι περισσότερες από τις τουρκικές ταινίες που παράγονταν πριν από το 1950 ήταν έργα εισαγωγικών εταιρειών που ανήκαν σε ντόπιες οικογένειες, κυρίως η İpek Film, μια θυγατρική εταιρεία της İpek Merchandise, μια εισαγωγική εταιρεία που διαφήμιζε σε οθωμανικά λογοτεχνικά περιοδικά όπως το Servet-i Fünun.. Μια άλλη σημαντική εταιρεία στην πρώιμη εποχή του τουρκικού κινηματογράφου ήταν η Kemal Film, μια εταιρεία της οποίας η συνεχής παρουσία ως κορυφαία εταιρεία εισαγωγών συχνά παραβλέπεται για μερικές τοπικές ταινίες που παρήγαγε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920. (Οι ιδρυτές της Kemal Film αγόρασαν την πρώτη τους κινηματογραφική μηχανή με δανεισμό από την Ipek Merchandise). Και οι δύο εταιρείες ήταν οι ισχυρότεροι διανομείς ταινιών μέχρι τη δεκαετία του 1950 και οι μόνες εταιρείες που ήταν αρκετά εύρωστες οικονομικά για να παράγουν οι ίδιες ταινίες, με χαμηλούς κινδύνους οικονομικής αποτυχίας, καθώς διέθεταν ήδη σύστημα διανομής και κινηματογραφικές αλυσίδες που εγγυώνταν την απόδοση της επένδυσης.

Ωστόσο, οι αξιοσημείωτες εξελίξεις αυτών των εταιρειών πρέπει να θεωρηθούν ως απαραίτητες προσαρμογές στην τεχνολογική πρόοδο των δυτικών κινηματογραφικών βιομηχανιών των οποίων οι ταινίες εισήγαγαν. Ένα παράδειγμα εδώ είναι η ίδρυση του Marmara Dubbing Studio στις αρχές της δεκαετίας του 1930, όταν η βωβή εποχή έφτασε στο τέλος της στη Δύση και οι ταινίες ήχου έγιναν το πρότυπο, ωθώντας τις εταιρείες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές να προσαρμοστούν στις νέες τεχνολογικές απαιτήσεις.

Το Ayastefanostaki Rus Abidesinin Yıkılışı είναι ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε το 1914.

Οι μεγάλοι διανομείς στην Κωνσταντινούπολη, με επικεφαλής την İpek Film και την Kemal Film, επέκτειναν σταδιακά το σύστημα διανομής τους σε όλη την υπόλοιπη χώρα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, οδηγώντας στο λεγόμενο «περιφερειακό σύστημα», το οποίο αποτελούνταν από επτά περιοχές διανομής με έδρα τις πιο σημαντικές πόλεις αυτών των περιοχών: Κωνσταντινούπολη (Περιοχή Μαρμαρά), Σμύρνη (Περιφέρεια Αιγαίου), Άγκυρα (Περιφέρεια Μέσης Ανατολίας), Σαμψούντα (Περιοχή της Μαύρης Θάλασσας), Άδανα (Περιοχή Μεσογείου), Ερζερούμ (Περιφέρεια Ανατολικής Ανατολίας) και Ντιγιάρμπακιρ (Περιοχή Νοτιοανατολικής Ανατολίας). [4] Το περιφερειακό σύστημα έγινε πολύ πιο σημαντικό μετά τη δεκαετία του 1950, όταν η τοπική παραγωγή ταινιών αυξήθηκε δραματικά και οι τοπικές ταινίες ξεπέρασαν τις εισαγόμενες ταινίες τόσο σε πωλήσεις εισιτηρίων όσο και σε έσοδα. Αυτό το σύστημα έγινε το οικονομικό θεμέλιο του Yeşilçam (συχνά αναφέρεται ως "Τουρκικό Χόλιγουντ"), που ήταν η καρδιά της τουρκικής κινηματογραφικής παραγωγής μεταξύ των ετών 1955-1975. Μετά το 1965, το λεγόμενο «Συνδυασμένο Σύστημα» υπό την ηγεσία περιφερειακών ηγετών λέγεται ότι είχε τον έλεγχο σχεδόν των πάντων σχετικά με την παραγωγή. [4] Ηγετική φυσιογνωμία του καταπιστεύματος ήταν ο παραγωγός Türker İnanoğlu, ο οποίος εξακολουθεί να δραστηριοποιείται στις επιχειρήσεις των μέσων ενημέρωσης εώς σήμερα, διευθύνοντας την Ulusal Film, τη μεγαλύτερη εταιρεία τηλεοπτικής παραγωγής της Τουρκίας.

Η πρώτη ταινία που προβλήθηκε στην Τουρκία πραγματοποιήθηκε στο Ανάκτορο Γιλντίζ, στην Κωνσταντινούπολη το 1896. Ακολούθησαν δημόσιες παραστάσεις του Sigmund Weinberg στις περιοχές Μπέγιογλου και Şehzadebaşı το 1897. Ο Weinberg ήταν ήδη μια εξέχουσα προσωπικότητα εκείνη την εποχή, ιδιαίτερα γνωστός ως εκπρόσωπος ξένων εταιρειών όπως η Pathé, για την οποία πουλούσε γραμμόφωνα πριν ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι ήταν επίσης φωτογράφος, και πάλι ως αποτέλεσμα του εκπροσώπου ξένων εταιρειών όπως η Kodak .

Η πρώτη τουρκική ταινία, Ayastefanostaki Rus Abidesinin Yıkılışı, ένα ντοκιμαντέρ παραγωγής Fuat Uzkınay το 1914, [5] απεικόνιζε την καταστροφή ενός ρωσικού μνημείου που ανεγέρθηκε στο τέλος του Ρωσοτουρκικού Πολέμου 1877-1878 στο Γιεσίλκιοϊ ως γνωστόν "San Stefano") μετά την είσοδο της Τουρκίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι πρώτες θεματικές τουρκικές ταινίες ήταν Ο γάμος του Χίμετ Αγά (1916–1918), που ξεκίνησε από τον Γουάινμπεργκ και ολοκληρώθηκε από τον Ουζκινάι, και το Πόδι (1917) και Ο Κατάσκοπος (1917), και οι δύο του Σεντάτ Σιμάβι. Η συνδεδεμένη με τον στρατό Κεντρική Διεύθυνση Κινηματογράφου, μια ημιστρατιωτική εταιρεία και η Εταιρεία Βετεράνων με Αναπηρίες ήταν οι οργανώσεις παραγωγής εκείνης της περιόδου.

Το 1922, μια μεγάλη ταινία ντοκιμαντέρ, η Ανεξαρτησία, η Νίκη της Σμύρνης, γυρίστηκε για τον Τουρκικό Πόλεμο της Ανεξαρτησίας. Την ίδια χρονιά, ξεκίνησε τη λειτουργία του το πρώτο ιδιωτικό κινηματογραφικό στούντιο, Kemal Film. Από το 1923 έως το 1939, ο Muhsin Ertugrul ήταν ο μόνος ενεργός σκηνοθέτης στη χώρα. Σκηνοθέτησε 29 ταινίες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ενσωματώνοντας γενικά διασκευές θεατρικών έργων, οπερέτες, φαντασίας και ξένες ταινίες. Η επιρροή του θεάτρου που χρονολογείται από τους Uzkinay, Simavi, Ahmet Fehim και Şadi Karagozoglu είναι πολύ έντονη στο έργο του Ertugrul.

Τα χρόνια μεταξύ 1939 και 1950 ήταν μια μεταβατική περίοδος για τον τουρκικό κινηματογράφο, κατά την οποία επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από το θέατρο καθώς και από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ενώ υπήρχαν μόνο δύο κινηματογραφικές εταιρείες το 1939, ο αριθμός αυξήθηκε σε τέσσερις μεταξύ 1946 και 1950. Μετά το 1949, ο τουρκικός κινηματογράφος μπόρεσε να αναπτυχθεί ως ξεχωριστή μορφή τέχνης, με ένα πιο επαγγελματικό διαμέτρημα ταλέντων.

Το Yeşilçam ("Green Pine") είναι ένα μετωνύμιο για την τουρκική κινηματογραφική βιομηχανία, παρόμοιο με το Χόλιγουντ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το Yeşilçam πήρε το όνομά του από την οδό Yeşilçam στη συνοικία Μπέγιογλου της Κωνσταντινούπολης, όπου βασίστηκαν πολλοί ηθοποιοί, σκηνοθέτες, μέλη του συνεργείου και στούντιο.

Η Yeşilçam γνώρισε την ακμή της από τη δεκαετία του 1950 έως τη δεκαετία του 1970, όταν παρήγαγε 250 έως 350 ταινίες ετησίως. Μεταξύ 1950 και 1966 περισσότεροι από πενήντα σκηνοθέτες κινηματογράφου άσκησαν τις κινηματογραφικές τέχνες στην Τουρκία. Ο Ömer Lütfi Akad επηρέασε έντονα την περίοδο, αλλά οι Osman Fahir Seden, Ατίφ Γιλμάζ και Memduh Ün έκαναν τις περισσότερες ταινίες. Η ταινία Άνυδρο καλοκαίρι ( Ξηρό Καλοκαίρι ), του Μετίν Ερκσάν, κέρδισε την Χρυσής Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1964.

Ο αριθμός των θεατών του κινηματογράφου και ο αριθμός των ταινιών αυξανόταν συνεχώς, ιδιαίτερα μετά το 1958. Στη δεκαετία του 1960 τα προγράμματα των τμημάτων θεάτρου στις σχολές Γλώσσας, Ιστορίας και Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου της Άγκυρας και του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης περιλάμβαναν μαθήματα κινηματογράφου, όπως και το Γυμνάσιο Τύπου και Εκδόσεων του Πανεπιστημίου της Άγκυρας. Ιδρύθηκε επίσης παράρτημα κινηματογράφου στο Τμήμα Ιστορίας της Τέχνης της Κρατικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών.

Η Ένωση Τούρκων παραγωγών Κινηματογράφου και η Κρατική Ταινιοθήκη χρονολογούνται από τη δεκαετία του 1960. Η Κρατική Ταινιοθήκη έγινε η Τουρκική Ταινιοθήκη το 1969. Την ίδια περίοδο ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Κινηματογράφου-Τηλεόρασης και προσαρτήθηκε στην Κρατική Ακαδημία Καλών Τεχνών. Μέλος αυτής της οργάνωσης εντάχθηκαν και τα Τουρκικά Κρατικά Αρχεία. Το 1962, το Ινστιτούτο Κινηματογράφου-Τηλεόρασης έγινε τμήμα του Πανεπιστημίου Mimar Sinan . Οι γνωστοί σκηνοθέτες της περιόδου 1960-1970 περιλαμβάνουν τους Metin Erksan, Atıf Yılmaz, Memduh Ün, Halit Refiğ, Duygu Sağıroğlu, Remzi Aydın Jöntürk και Nevzat Pesen . Το 1970, οι αριθμοί των κινηματογράφων και των θεατών αυξήθηκαν θεαματικά. Στους 2.424 κινηματογράφους σε όλη τη χώρα, οι ταινίες προβλήθηκαν από έναν αριθμό ρεκόρ 247 εκατομμυρίων θεατών.

Το 1970 γυρίστηκαν περίπου 220 ταινίες και ο αριθμός αυτός έφτασε τις 300 το 1972. Ο τουρκικός κινηματογράφος γέννησε τους θρυλικούς του αστέρες αυτή την περίοδο, με αξιοσημείωτα παραδείγματα οι Kemal Sunal, Kadir İnanır, Türkan Şoray και Şener Şen . Μετά από αυτή την περίοδο, όμως, ο κινηματογράφος άρχισε να χάνει το κοινό του, λόγω των τηλεοπτικών εκπομπών πανελλαδικής εμβέλειας. Μετά το 1970, μια νέα και νεότερη γενιά σκηνοθετών εμφανίστηκε, αλλά έπρεπε να αντιμετωπίσουν την αυξημένη ζήτηση για βιντεοταινίες μετά το 1980. [6]

Οι δεκαετίες του 1970 και του 1980 έφεραν επίσης το είδος του Turksploitation - χαμηλού προϋπολογισμού ταινίες εκμετάλλευσης που είτε ήταν ριμέικ είτε χρησιμοποιούσαν μη εξουσιοδοτημένα πλάνα από δημοφιλείς ξένες ταινίες (ιδίως ταινίες του Χόλιγουντ) και τηλεοπτικές σειρές. [7]

Ο Yeşilçam υπέφερε λόγω της εξάπλωσης της τηλεόρασης και της εκτεταμένης πολιτικής βίας στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Το Yeşilçam έληξε τελείως μετά το τουρκικό πραξικόπημα του 1980 . Ωστόσο, ο Yeşilçam γνώρισε μια αναβίωση από το 2002, έχοντας δημιουργήσει ταινίες με αναγνωρισμένους κριτικούς όπως το Uzak ( Grand Prix (Φεστιβάλ Καννών), 2003 ), το Babam ve Oğlum ( Ο πατέρας μου και ο γιος μου ) και η Propaganda .

Νομικά ζητήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και η ανάγκη για έναν νόμο για τον κινηματογράφο συζητήθηκε συχνά σε όλη την ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας, μέχρι το 1986 δεν είχε αναπτυχθεί κάποιος συγκεκριμένος νόμος ή κανονισμός. Ενώ οι ταινίες γενικά αντιμετωπίζονται ως αγαθά που υπόκεινται σε νόμους σχετικά με τη φορολογία, από πλευράς περιεχομένου ελέγχονταν από επιτροπές που έχουν συχνά επικριθεί ως μηχανισμοί λογοκρισίας.

Στη δεκαετία του 1930, ορισμένα μέλη του κοινοβουλίου έθεσαν το ζήτημα εάν οι ταινίες θα είχαν κακό αντίκτυπο στα παιδιά. Αυτό ήταν ένα δημοφιλές θέμα εκείνη την εποχή, όχι μόνο στην Τουρκία, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού στον κόσμο. Αργότερα, στη δεκαετία του 1960, μια συζήτηση γύρω από τον λεγόμενο «Νόμο Baykam» έγινε αρκετά διάσημη για την ένταση που δημιούργησε μεταξύ των βουλευτών και των ενδιαφερομένων στη βιομηχανία. Το 1977 και το 1978 έγιναν περαιτέρω συζητήσεις για νόμο περί κινηματογράφου, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Τελικά, το 1986, ένας νόμος για τον κινηματογράφο, αν και επικρίθηκε έντονα από μέλη της βιομηχανίας και την κινηματογραφική διανόηση εκείνης της εποχής, ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο και έκτοτε αποτελεί το θεμελιώδες νομοθετικό έγγραφο για τα κινηματογραφικά ζητήματα στην Τουρκία. Ο νέος νόμος είχε στόχο να εξασφαλίσει υποστήριξη για όσους εργάζονται στον κινηματογράφο και τη μουσική. Μια αναδιοργάνωση της κινηματογραφικής βιομηχανίας ξεκίνησε το 1987 για την αντιμετώπιση προβλημάτων και τη διασφάλιση της ανάπτυξής της. Το Υπουργείο Πολιτισμού ίδρυσε την ίδια χρονιά την «Επαγγελματική Ένωση Ιδιοκτητών Τουρκικών Έργων Κινηματογράφου».

Η «Διεύθυνση Πνευματικών Δικαιωμάτων και Γενική Διεύθυνση Κινηματογράφου» ιδρύθηκε το 1989 καθώς και «Ταμείο Υποστήριξης για τον Κινηματογράφο και τις Μουσικές Τέχνες». Το ταμείο αυτό χρησιμοποιείται για την παροχή οικονομικής στήριξης στον κινηματογραφικό τομέα.

Συστήματα αξιολόγησης και λογοκρισία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες μελέτες για το ζήτημα της λογοκρισίας των ταινιών στην Τουρκία είναι η Sinematografik Hürriyet ( Κινηματογραφική Ελευθερία ) του Alim Şerif Onaran, που δημοσιεύτηκε το 1968 από το Υπουργείο Εσωτερικών, αλλά γράφτηκε το 1963 και είναι η πρώτη μελέτη στην Τουρκία που έλαβε διδακτορικό για ένα θέμα σχετικό με τον κινηματογράφο. Η μελέτη αυτή εξακολουθεί να είναι η πιο σημαντική -αν όχι μόνο- μελέτη για τις μεθόδους αξιολόγησης ταινιών που εφαρμόζονταν στην Τουρκία πριν από τη δεκαετία του 1950. Ο ίδιος ο Onaran, ενεργώντας ως μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης Ταινιών στα νεανικά του χρόνια, ήταν πραγματικός ειδικός στο θέμα και η έρευνά του περιλαμβάνει επίσης παραδείγματα της ύστερης Οθωμανικής περιόδου. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Οναράν έγινε ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους στον κινηματογράφο στην Τουρκία, οφείλοντας τον πλούτο των γνώσεών του για την πρώιμη παγκόσμια κινηματογραφική ιστορία στα χρόνια που πέρασε παρακολουθώντας τις ταινίες που είχε εγγραφεί για να αξιολογήσει ως μέλος της επιτροπής.

Ένα πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα για το επίπεδο παραλογισμού που θα μπορούσε να φτάσει η λογοκρισία αναφέρεται στο βιβλίο του Çetin Yetkin Siyasal Iktidar Sanata Karşı ( Πολιτικό καθεστώς εναντίον τέχνης ), που δημοσιεύτηκε το 1970. Αφηγείται την ιστορία μιας ταινίας που χαρακτηρίστηκε ως "ακατάλληλη για εξαγωγή" επειδή η Επιτροπή Αξιολόγησης αποφάσισε ότι η ταινία περιέχει "κομμουνιστική προπαγάνδα". Ο ιδιοκτήτης της ταινίας, ο οποίος υπέβαλε αίτηση στην επιτροπή για πιστοποιητικό εξαγωγής, εξεπλάγη όταν είδε την απόφαση επειδή ανέφερε στο έντυπο αίτησής του ότι πρόθεσή του ήταν να πουλήσει ένα αντίγραφο της ταινίας σε έναν διανομέα στη Σοβιετική Ένωση, τον κορυφαίο στον κόσμο κομμουνιστική χώρα εκείνη την εποχή. [8]

Φεστιβάλ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Φεστιβάλ Κινηματογράφου Άδανα - Ένα άλλο σημαντικό κινηματογραφικό φεστιβάλ που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην πόλη των Αδάνων. Το κορυφαίο του βραβείο είναι η Χρυσή Μπύρα που έλαβε στο παρελθόν εξέχουσες προσωπικότητες όπως ο Γιλμάζ Γκιουνέι, ο οποίος μεγάλωσε ο ίδιος στα Άδανα.
  • Φεστιβάλ γυναικείων ταινιών Ankara Flying Broom - ( τουρκικά: Uçan Süpürge‎‎ ) (Flying Broom) είναι το μοναδικό φεστιβάλ της Τουρκίας που είναι αφιερωμένο στον Φεμινισμό και τα Θέματα Φύλου. Το φεστιβάλ πραγματοποιείται σε ετήσια βάση στην Άγκυρα . Το φεστιβάλ στοχεύει να υποστηρίξει τις νεαρές γυναίκες να κάνουν τις πρώτες τους ταινίες και διοργανώνει εργαστήρια για τη συγγραφή σεναρίου και τη δημιουργία ταινιών.
  • Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αττάλειας Χρυσό Πορτοκάλι - Το πιο διάσημο και δημοφιλές φεστιβάλ στην Τουρκία. Κάθε χρόνο οι συμμετέχοντες ανταμείβονται με το Χρυσό Πορτοκάλι για εξαιρετικές ερμηνείες σε κατηγορίες όπως η καλύτερη ταινία, η καλύτερη σκηνοθεσία και η καλύτερη ηθοποιός/ηθοποιός.
  • Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Κωνσταντινούπολης - Πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1982, αυτό το ετήσιο φεστιβάλ κινηματογράφου είναι ένα από τα πιο σημαντικά πνευματικά γεγονότα στην Τουρκία, αναγκάζοντας συχνά πολλούς κινηματογραφιστές που ζουν εκτός Κωνσταντινούπολης να πάνε εκεί για διακοπές για να δουν τα πιο πολύτιμα παραδείγματα της παγκόσμιας κινηματογραφικής ιστορίας που παρουσιάζονται εκεί. .

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 Özön, Nijat (1966) Türk Sineması Kronolojisi 1896–1966.
  2. ↑ T.C. Devlet Istatistik Enstitüsü Eğlence İstatistikleri.
  3. ↑ T.C. Devlet İstatistik Enstitüsü Eğlence İstatistikleri.
  4. ↑ 4,0 4,1 Abisel, Nilgün (1987) "Yerli Yapımcılık Üzerine Notlar", Türk Sineması Üzerine Yazılar, Ankara: İmge Yayınları.
  5. ↑ Kitchen, Xhtml. «Ayastefanos'taki Rus Abidesinin Yıkılışı ~ Sinematurk.com». www.sinematurk.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2014. 
  6. ↑ Akser, Murat (2018). "Locating Turkish Cinema: Traditional Eastern Aesthetics to Western Modernity" in The Palgrave Handbook of Asian Cinema (Edited by Aaron Han Joon Magnan-Park). London: Palgrave. σελίδες 151–170. ISBN 978-1-349-95821-4. 
  7. ↑ Maack, Benjamin (27 April 2012). «Türkische B-Movies: Süpertrash aus Hüllywood» (στα γερμανικά). Der Spiegel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 September 2022. https://web.archive.org/web/20220925152234/https://www.spiegel.de/geschichte/tuerkische-b-movies-a-947563.html. Ανακτήθηκε στις 2022-09-25. 
  8. ↑ Yetkin, Çetin (1970) Siyasal İktidar Sanata Karşı, Ankara: Bilgi Yayınları.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Savaş Arslan: Cinema in Turkey: A New Critical History, Oxford University Press, 2011,(ISBN 978-0-19-537006-5)
  • Gönül Dönmez-Colin: Turkish Cinema: Identity, Distance and Belonging, Reaktion Books, 2008,(ISBN 1-86189-370-1)
  • Ekkehard Ellinger ; Kerem Kayi: Τουρκικός κινηματογράφος 1970–2007 : βιβλιογραφία και ανάλυση, Frankfurt am Main [κ.λπ. ]: Peter Lang, 2008,(ISBN 978-3-631-56654-1)
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τουρκικός_κινηματογράφος&oldid=10186208"