Τζαμί Ετχέμ Μπέι
Συντεταγμένες: 41°19′40″N 19°49′9″E / 41.32778°N 19.81917°E
| Τζαμί Ετχέμ Μπέι | |
|---|---|
| Xhamia e Et'hem Beut | |
.jpg) | |
 | |
| Είδος | τζαμί[1] και ιστορική τοποθεσία |
| Αρχιτεκτονική | Οθωμανική αρχιτεκτονική |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 41°19′40″N 19°49′9″E |
| Διοικητική υπαγωγή | Τίρανα |
| Χώρα | Αλβανία[1] |
| Έναρξη κατασκευής | 1789 |
| Ολοκλήρωση | 1823 |
| Προστασία | Πολιτιστικό Μνημείο της Αλβανίας[1] |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Το Τζαμί Ετχέμ Μπέι (αλβανικά: Xhamia e Haxhi Et'hem Beut, τουρκικά: Hacı Edhem Bey Camii) είναι τζαμί στα Τίρανα της Αλβανίας. Όντας κλειστό υπό την κομμουνιστική κυριαρχία στην Αλβανία, το τζαμί άνοιξε ξανά ως χώρος λατρείας το 1991, όταν χωρίς άδεια από τις αρχές, παρευρέθηκαν 10.000 άνθρωποι και η αστυνομία δεν παρενέβη. Οι τοιχογραφίες στους εξωτερικούς χώρους και στη στοά απεικονίζουν δέντρα, καταρράκτες και γέφυρες.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η κατασκευή του τζαμιού ξεκίνησε το 1791 ή το 1794 από τον Μολλά Μπέη και ολοκληρώθηκε το 1819 ή το 1821 από τον γιο του Χατζή Εθεμ Μπέη, εγγονό του Σουλεϊμάν Πασά.[2][3]
Την εποχή που χτίστηκε ήταν τμήμα σύνθετων κτιρίων που συνθέτουν το ιστορικό κέντρο των Τιράνων. Μπροστά του βρισκόταν το παλιό Παζάρι, στα ανατολικά το Τζαμί του Σουλεϊμάν Πασά, που χτίστηκε το 1614 και καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, και στα βορειοδυτικά το τέμενος Καραπίτσι.[4]
Κατά τη διάρκεια μίας περιόδου ολοκληρωτισμού υπό το κομμουνιστικό καθεστώς της Σοσιαλιστικής Λαϊκής Δημοκρατίας της Αλβανίας, το τζαμί έκλεισε, κηρύχθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο και υποβλήθηκε σε αναστήλωση στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970.[5] Στις 18 Ιανουαρίου 1991, παρά την αντίθεση των κομμουνιστικών αρχών, 10.000 άνθρωποι εισήλθαν στο κτήριο φέροντας σημαίες. Αυτή ήταν η αρχή της πτώσης του κομμουνισμού στην Αλβανία[6] και μία εκδήλωση- ορόσημο για την αναγέννηση της θρησκευτικής ελευθερίας στη χώρα.
Το Τζαμί σήμερα, αποτελείται από ένα αρχιτεκτονικό συγκρότημα μαζί με τον Πύργο του Ρολογιού των Τιράνων .Οι ξεναγήσεις στο τζαμί γίνονται καθημερινά, αλλά όχι κατά τη διάρκεια της προσευχής.[7] Οι επισκέπτες πρέπει να βγάλουν τα παπούτσια τους πριν εισέλθουν στο εσωτερικό δωμάτιο.
Αρχιτεκτονική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το τζαμί Et'hem Bey αποτελείται από μία αίθουσα προσευχής, μια στοά που περιβάλλει το βόρειο τμήμα του και ένα μιναρέ. Στη βόρεια πλευρά του βρίσκεται η είσοδος της αίθουσας προσευχής, η οποία έχει τετράγωνη κάτοψη και είναι κατασκευασμένη σε μοναδικό όγκο. Είναι καλυμμένη με έναν τρούλο, ο οποίος είναι ημισφαιρικός και δεν έχει παράθυρα. Οι τοιχογραφίες του τζαμιού απεικονίζουν δέντρα, καταρράκτες και γέφυρες. Στο εσωτερικό του, στην ανατολική πλευρά της αίθουσας προσευχής και στον χώρο προσευχής των γυναικών απεικονίζεται το Τέμενος Σουλεϊμανιγιέ μεταξύ άλλων τοπίων, με τους τέσσερις μιναρέδες του, όπως φαίνεται στο Τζαμί του Σουλεϊμάν πάσα στο Μπεράτ .
Οι περισσότερες από τις σκηνές που εμφανίζονται σε τοιχογραφίες, δεν είναι ρεαλιστικοί πίνακες, αλλά φανταστικές σκηνές. Η στοά του τζαμιού διακοσμείται επίσης από πολλά τοπία. [8]
Σύμφωνα με τον Κρίστο Φρασερί, στη ζωγραφική της στοάς του τζαμιού απεικονίζεται ένα νησί, με ένα ποτάμι όπου πλέουν οι βάρκες να το διαρρέει. Σε ένα από τα χρονογράμματα του τζαμιού, αναγράφεται ότι «το τζαμί έχει δώσει αιώνια ομορφιά στην πόλη, όπως η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη».[9]
Ο συγγραφέας των στίχων θυμίζει την ιδέα της Αγίας Σοφίας, η οποία δεν εμφανίζεται σε τοιχογραφίες. Η ταύτιση του Τεμένους Σουλεϊμανιγιέ με την Αγία Σοφία είναι σχεδόν κατανοητή, αφού τοποθετημένο στον τρίτο λόφο, δέσποζε στον ορίζοντα της πόλης της Κωνσταντινούπολης και θεωρούνταν «απόγονος της».
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Wiki Loves Monuments monuments database. 6 Νοεμβρίου 2017. tools
.wmflabs .org /heritage /api /api .php?action=search&format=json&srcountry=al&srlang=sq&srid=TR152. - ↑ H.T.Norris (1993), Islam in the Balkans: Religion and Society Between Europe and the Arab World, University of South Carolina Press, σελ. 77–78, ISBN 9780872499775, OCLC 28067651, https://books.google.com/books?id=RGmzir-ITtUC&q=Tahir+Efendi+Jakova&pg=PA76
- ↑ M. Cavendish, World and Its Peoples page 1629
- ↑ «Mosque of Ethem Beu». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016.
- ↑ Adhami, Stilian (March 1970). «Past Values Preservation Institute». New Albania XXIV (3): 33-35.
- ↑ Anthony Clunies Ross, Petar Sudar, Albania's economy in transition and turmoil, 1990-97, 1998, page 57
- ↑ Europe on a shoestring By Sarah Johnstone Page 59 ()
- ↑ Dorina Arapi. «Visual representations of Constantinople/ Istanbul and other images in mural paintings and artifacts of the late Ottoman centuries in Albania». researchgate.net (στα Αγγλικά).
- ↑ Dorina Arapi. «Visual representations of Constantinople/ Istanbul and other images in mural paintings and artifacts of the late Ottoman centuries in Albania». researchgate.net (στα Αγγλικά).