Σύνοδοι του Σπλιτ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Πραγματοποιήθηκαν αρκετά εκκλησιαστικά συμβούλια στην πόλη του Σπλιτ στις αρχές του Μεσαίωνα, και των οποίων τα συμπεράσματα έχουν σημασία για ολόκληρη την επικράτεια του πρώιμου Κροατικού Βασιλείου .

Από το 920 η Βυζαντινή Αυτοκρατορία αποδυναμώθηκε σημαντικά, οπότε ο αυτοκράτορας Ρωμανός Α΄ έδωσε τη διοίκηση της Δαλματίας στον Κροάτη βασιλιά Τομισλάβ που το χρειαζόταν, για να συνδέσει τις εκκλησιαστικές αρχές στην Κροατία και τη Δαλματία, ώστε να μπορούσε εύκολα να ενσωματώσει τη Δαλματία στο Βασίλειο του. Αυτή η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ο βυζαντινός κυβερνήτης της Δαλματίας δεν συμπεριλήφθηκε ως ένας από τους συμμετέχοντες στα επίσημα έγγραφα του συμβουλίου.

Σύνοδος του 925[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εκκλησιαστική Σύνοδος στο Σπλιτ, Celestin Medović

Η πρώτη εκκλησιαστική Σύνοδος του Σπλιτ συγκλήθηκε από τον Πάπα Ιωάννη Χ το έτος 925. Το κύριο έργο αυτής της Συνόδου ήταν η επίλυση ζητημάτων της εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας στο Βασίλειο της Κροατίας και η εξάλειψη της σλαβικής γλώσσας και του γλαγολιτικού αλφαβήτου στη λειτουργία. [1] [2]

Λίγο πριν από την έναρξη της συνεδρίασης της Συνόδου, ο Πάπας έστειλε δύο απεσταλμένους, τον Ιωάννη, τον Επίσκοπο της Ανκόνα και τον Λεόν, Επίσκοπο της Παλαιστίνης, για να δώσει μια επιστολή πρόσκληση σε καθέναν από τους Σλαβικούς ηγέτες, τον Αρχιεπίσκοπο του Σπλιτ και άλλους Δαλματικούς επισκόπους. [3]

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Συνόδου, στην οποία παραβρίσκονταν ο Κροάτης βασιλιάς Τόμισλαβ, ο πρίγκιπας Μιχαήλ του Ζαχουμλίε, και άλλοι ανώνυμοι Κροάτες και Σέρβοι ευγενείς ( Croatorum atque Serborum proceribus [4] [Note a], συζητήθηκαν διάφορα θέματα εκκλησιαστικής οργάνωσης και πειθαρχίας. Υιοθετήθηκαν 15 συμπεράσματα. Το πιο σημαντικό ερώτημα ήταν το θέμα της έδρας της νεοσύστατης εκκλησιαστικής επαρχίας της Κροατίας και της Δαλματίας. Οι διαγωνιζόμενοι για την έδρα του Μητροπολίτη ήταν: ο Ιωάννης, Αρχιεπίσκοπος του Σπλιτ, ως διάδοχος της Εκκλησίας Σαλώνας, που ιδρύθηκε από τον φερόμενο μαθητή του Αγίου Πέτρου Άγιο Δόμνιο, ο Φορμίν, Επίσκοπος Ζαντάρ, ως εκπρόσωπος της Ζαντάρ, πρωτεύουσας της Δαλματίας και ο Γρηγόριος, Επίσκοπος Νιν, του οποίου η επισκοπή ήταν η μεγαλύτερη σε έκταση. Το άρθρο 1 των αποφάσεων της Συνόδου ορίζει ότι "η έδρα της νεοσύστατης εκκλησιαστικής επαρχίας θα παραχωρηθεί στην εκκλησία και την πόλη, όπου βρίσκονται τα οστά του Αγίου Δομνίου", δηλαδή στον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη του Σπλιτ.

Επιπλέον, τα άρθρα 2, 3, 8 και 9 δηλώνουν ότι οι εκπρόσωποι συμφώνησαν για το ζήτημα των συνόρων μεταξύ μεμονωμένων επισκοπών, καθώς και για θέματα σχετικά με τη ρύθμιση των εκκλησιαστικών κτημάτων (άρθρα 4 και 5). Το άρθρο 14 ορίζει ότι η σχέση μεταξύ του χριστιανικού γάμου και της εκπαίδευσης των κληρικών είναι αρραγής, ενώ το άρθρο 15 ρυθμίζει το ζήτημα του γάμου των κληρικών. Οι ποινές σε περίπτωση σοβαρών εγκλημάτων, όπως η δολοφονία κυρίου, ιερέα ή κυβερνήτη περιλαμβάνονται στα άρθρα 6, 7 και 13. Το άρθρο 11 υπογραμμίζει συγκεκριμένα ότι ο επίσκοπος της πόλης Νιν είναι επίσκοπος της μητροπολιτικής περιοχής του Σπλιτ. Το άρθρο 10 απαγόρευσε τη χειροτονία και την προώθηση εκείνων των ιερέων, που δεν γνώριζαν τα Λατινικά, εκτός εάν δεν υπήρχαν αρκετοί ιερείς στην περιοχή. Αυτή η απόφαση στράφηκε εναντίον των Γλαγολιτικών κληρικών και εκείνων που έκαναν τη θεία λειτουργία στη σλαβική γλώσσα, επειδή ο Πάπας δεν το κατάλαβε, φοβόταν ότι αυτοί οι ιερείς θα μπορούσαν να διαδώσουν αίρεση. [5]

Σύνοδος του 928[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η δεύτερη εκκλησιαστική Σύνοδος του Σπλιτ συγκλήθηκε, επειδή ο επίσκοπος της Νιν Γρηγόριος έκανε έκκληση στον Πάπα, επειδή πίστευε ότι υπήρχαν κάποιες παρατυπίες στην πρώτη σύνοδο. Πιο συγκεκριμένα, ο Γρηγόριος πίστευε ότι ο Αρχιεπίσκοπος του Σπλιτ διορίστηκε Μητροπολίτης λόγω της φήμης και του πλούτου του και των σχέσεων, που είχε στη Ρώμη, παρά επειδή ήταν καλύτερος από άλλους υποψηφίους. Η δεύτερη Σύνοδος συγκλήθηκε το 928, και ο απεσταλμένος του πάπα επίσκοπος Μανταλμπέρτα προέδρευσε της Συνόδου. Αυτή η Σύνοδος επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα της πρώτης Συνόδου. Η πιο σημαντική απόφαση, που ελήφθη σε αυτή τη Σύνοδο ήταν η απόφαση για την κατάργηση της Επισκοπής της Νιν "επειδή δεν είχε παράδοση από τους αρχαίους χρόνους". Η Σύνοδος προσέφερε στον Επίσκοπο Γρηγόριο να επιλέξει μία από τις τρεις ελεύθερες επισκοπές για αντάλλαγμα. Αργότερα πήρε την Επισκοπή του Σκράντιν, σύμφωνα με εντολή του Πάπα Λέοντα VI . Ο Αρχιεπίσκοπος του Σπλιτ είχε δικαίωμα να κυβερνά όλες τις ενορίες στην επικράτεια της Κροατίας. Όλοι οι επίσκοποι επιπλήχθηκαν, επειδή προσπάθησαν να πάρουν μια περιοχή ο ένας από τον άλλο, και κλήθηκαν επίσης να υπακούουν τον Αρχιεπίσκοπο του Σπλιτ. [6]

Σύνοδος του 1060[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τρίτη εκκλησιαστική Σύνοδος συγκλήθηκε στο Σπλιτ το έτος 1060. Οι Συνοδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι όλοι οι ιερείς πρέπει να γνωρίζουν Λατινικά, αν και δεν απαγορεύτηκαν ούτε τα Γλαγολιτικά ούτε τα Σλαβικά. Ένα μέρος των κληρικών, κυρίως από νησιά στον Κόλπο Κβάρνερ, ήταν εναντίον αυτών των μεταρρυθμίσεων, οπότε επέλεξαν τον δικό τους επίσκοπο, που τους υποστήριζε. Τελικά, η πλευρά, που ήταν υπέρ των μεταρρυθμίσεων, κέρδισε, οπότε ο Πέταρ Κρεσίμιρ Δ΄ εξέδωσε πολλές παροχές.

Σχολιασμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ^ Υπάρχει έριδα μεταξύ των μελετητών εάν στο αρχικό χειρόγραφο γραφόταν Serborum ή Urborum, που σημαίνει ότι δίπλα στους Κροάτες ευγενείς ήταν επίσης παρόντες ή οι Σέρβοι ευγενείς ή ευγενείς από αστικές Δαλματικές πόλεις. [7][8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Goldstein, Ivo, Hrvatski rani srednji vijek, Zagreb, 1995. (ISBN 953-175-043-2), p. 278.-279.
  2. Povijest, srednji vijek, Zagreb, 2003. (ISBN 953-0-60573-0), p. 92
  3. Zelić-Bučan, Benedikta, Članci i rasprave iz starije hrvatske povijesti, HKD sv. Jeronima, Zagreb, 1994. (ISBN 953-6111-06-3), p.135
  4. Историјски часопис 23 (1976). Istorijski institut. 1 Αυγούστου 1976. σελίδες 281–287. GGKEY:A0L6WC2K633. 
  5. Zelić-Bučan, Benedikta, Članci i rasprave iz starije hrvatske povijesti, HKD sv. Jeronima, Zagreb, 1994. (ISBN 953-6111-06-3), p.136
  6. Zelić-Bučan, Benedikta, Članci i rasprave iz starije hrvatske povijesti, HKD sv. Jeronima, Zagreb, 1994. (ISBN 953-6111-06-3), p.136
  7. Fine, John Van Antwerp Jr. (2005). When Ethnicity Did Not Matter in the Balkans: A Study of Identity in Pre-Nationalist Croatia, Dalmatia, and Slavonia in the Medieval and Early-Modern Periods. Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press. σελίδες 55–56. ISBN 0472025600. 
  8. Sokol, Mirjana Matijević (2020). Studia mediaevalia selecta. Rasprave i prinosi iz hrvatske srednjovjekovne povijesti (PDF) (στα Κροατικά και Αγγλικά). Zagreb: Filozofski fakultet Sveučilišta u Zagrebu – FF-press. σελίδες 153–154, 310. ISBN 978-953-175-644-0.