Συνθήκη της Αγίας Πετρούπολης (1723)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Συνθήκη της Αγίας Πετρούπολης
Συνθήκη της Αγίας Πετρούπολης (1723)
ΥπογράφοντεςΠέτρος Α΄ της Ρωσίας
Ισμαήλ Μπεγκ
ΣυμβαλλόμενοιΡωσική αυτοκρατορία
περσική αυτοκρατορία των Σαφαβιδών
ΕπικύρωσανΠέτρος Α΄ της Ρωσίας

Η συνθήκη της Αγίας Πετρούπολης, της 21ης ​​Σεπτεμβρίου [Παλ. Ημερ. 12 Σεπτεμβρίου] 1723,[1][2] έληξε τον Ρωσοπερσικό πόλεμο 1721-23 μεταξύ της αυτοκρατορικής Ρωσίας και της περσικής αυτοκρατορίας των Σαφαβιδών. Επικύρωσε την αναγκαστική εκχώρηση εδαφών της Περσίας στον βόρειο Καύκασο, τον νότιο Καύκασο και το σύγχρονο ηπειρωτικό βόρειο Ιράν, στα οποία περιλαμβανόταν το Ντερμπέντ (Νταγκεστάν), το Μπακού, και τα εδάφη της επαρχίας Σιρβάν, καθώς και τις επαρχίες Γκιλάν, Μαζανταράν και Αστραμπάντ[1]. Στη συνθήκη διευκρινιζόταν περαιτέρω ότι ο Πέρσης βασιλέας όφειλε να δεχθεί ρωσικά στρατεύματα για την διατήρηση της ειρήνης[3].

Τη συνθήκη υπέγραψε από την πλευρά των Σαφαβιδών ο απεσταλμένος του Σαχ Ισμαήλ Μπεγκ (ή Ισμαήλ Μπέη)[4], ο οποίος είχε σταλεί από τον ίδιο τον σαχ Ταχμάσπ Β΄. Ωστόσο, όταν η συνθήκη έφτασε στην προσωρινή πρωτεύουσα Καζβίν, τον Απρίλιο του 1724[3] ο Ταχμάσπ δεν συμφώνησε με τους αρνητικούς όρους της συνθήκης και ως εκ τούτου δεν την επικύρωσε[5]. Ήδη ήταν σαφές ότι οι Ρώσοι, αν και κατέλαβαν τα ιρανικά εδάφη, δεν συνιστούσαν σοβαρή απειλή για την Περσία[3], έστω και αν είχε αποδυναμωθεί σοβαρά με τα γεγονότα του 1720. Αυτό, ωστόσο, είχε αργότερα ως αποτέλεσμα να αναγκαστεί να εγκαταλείψει την Περσία και να πεθάνει στην εξορία στο Αστραχάν περίπου είκοσι χρόνια αργότερα[6].

Όλα τα κατακτημένα εδάφη επιστράφηκαν στην Περσία (υπό την ηγεσία του Ναντέρ Σαχ) το 1732 και το 1735 αντίστοιχα, σύμφωνα με τους όρους της συνθήκης του Ρεστ και της συνθήκης της Γκαντζά[1], επί της αυτοκράτειρας Άννα Ιοάννοβνα.

Παραπομπές σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 THE CAUCASUS IN THE SYSTEM OF INTERNATIONAL RELATIONS: THE TURKMANCHAY TREATY WAS SIGNED 180 YEARS AGO Научная библиотека КиберЛенинка σ. 142
  2. William Bayne Fisher, P. Avery, G. R. G. Hambly, C. Melville. The Cambridge History of Iran, Volume 7 Cambridge University Press, 10 okt. 1991 ISBN 0521200954 σ. 21
  3. 3,0 3,1 3,2 Mikaberidze, Alexander. "Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia: A Historical Encyclopedia" ABC-CLIO 2011. σ 726
  4. William Bayne Fisher, P. Avery, G. R. G. Hambly, C. Melville. The Cambridge History of Iran, Volume 7 Cambridge University Press, 10 Οκτωβρίου. 1991 ISBN 0521200954 σ. 319
  5. Abraham (Erewantsʻi), George A. Bournoutian. History of the wars: (1721-1736) Mazda Publishers, 1999 (originally released by the Indiana University) ISBN 1568590857 σ. 1
  6. William Bayne Fisher, P. Avery, G. R. G. Hambly, C. Melville. The Cambridge History of Iran, Volume 7 Cambridge University Press, 10 okt. 1991 ISBN 0521200954 σ. 21