Σπιταμένης

Σπιταμένης
Γέννηση	370 π.Χ.
Θάνατος	328 π.Χ. (42 ετών)
Μάχες/πόλεμοι	Εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου
Τέκνα	Απάμα
δεδομένα ()

Ο Σπιταμένης ήταν Σογδιανός (370 π.Χ. – 328 π.Χ.) πολέμαρχος και ηγέτης της εξέγερσης στη Σογδιανή και τη Βακτριανή εναντίον του Μεγάλου Αλεξάνδρου, βασιλιά της Μακεδονίας, το 329 π.Χ. Έχει χαρακτηρισθεί από τους σύγχρονους ιστορικούς ως ένας από τους πιο επίμονους αντιπάλους του Αλέξανδρου.

Σύγκρουση με τον Αλέξανδρο

Την άνοιξη του 329 π.Χ. ο Αλέξανδρος οδήγησε το στρατό του προς τον Ινδικό Καύκασο. Ταυτόχρονα είχε στείλει ειδικά αποσπάσματα να βρουν και να συλλάβουν το Σπιταμένη, ο οποίος το προηγούμενο καλοκαίρι είχε εξολοθρεύσει μια δύναμη Μακεδόνων στη Μαρακάνδη. Η εκστρατεία κατά του Σπιταμένη διεξαγόταν με κλασικές επιθέσεις μέσα στα βουνά και αστραπιαίες αντεπιθέσεις των καταδιωκόμενων κατά των αποσπασμάτων του Αλεξάνδρου,που επέφεραν σοβαρές απώλειες στις μακεδονικές μονάδες. Πάντως, ο στρατός του Σπιταμένη σταδιακά αποδεκατίστηκε από τους θανάτους και τις λιποταξίες, ωστόσο ο ίδιος αρνιόταν να παραδοθεί, παρόλο που οι σύντροφοί του φοβούνταν ότι το αμείλικτο αυτό κυνήγι έφτανε στο τέλος του και δε θα αργούσαν να πέσουν στα χέρια των ανδρών του Αλεξάνδρου.

Ο Κοίνος, ένας από τους στρατηγούς στους οποίους είχε εμπιστευθεί την εκστρατεία αυτή ο Αλέξανδρος, αντιμετώπισε το ιππικό του Σπιταμένη και στη μάχη που ακολούθησε το έτρεψε σε φυγή. Αγανακτησμένοι από την τροπή των πραγμάτων και από τις ήττες του Σπιταμένη, οι Σκύθες και οι Βάκτριοι που μάχονταν στο πλευρό του τον εγκατέλειψαν, ενώ παράλληλα μια τρίτη δύναμη, η τοπική φυλή των Μασσαγετών, λεηλάτησαν την εφοδιοπομπή του και τον πήραν αιχμάλωτο μαζί τους στην έρημο. Ο Κοίνος ανέφερε στον Αλέξανδρο ότι η απειλή του Σπιταμένη είχε εκλείψει. Πράγματι, αργότερα το κεφάλι του στάλθηκε στο στρατόπεδο του Κοίνου ως χειρονομία καλής θέλησης των ανυπότακτων Μασσαγετών, που είχαν την ελπίδα ότι ο Αλέξανδρος δε θα τους ενοχλούσε.