Σουαλοκίν
| Σουαλοκίν (α Δελφίνος) | ||
|---|---|---|
| Αστερισμός: | Δελφίν | |
| Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): |
α = 20h:39m:38,3s, δ = +15°.54′.43″ | |
| Φαινόμενο μέγεθος: | +3,777 (3,86 και 6,43) | |
| Φασματικός τύπος: | B9 IV | |
| Απόσταση από τη Γη: | 254 ± 9 έτη φωτός | |
| Ονομασίες σε καταλόγους | 9 Δελφίνος, BD+15°4222, HD 196867, HIP 101958, HR 7906, SAO 106357 | |
Με το ιδιαίτερο όνομα Σουαλοκίν είναι γνωστός ο δεύτερος σε φωτεινότητα, όπως φαίνεται από τη Γη, αστέρας στον αστερισμό Δελφίνα, ο α (άλφα) Δελφίνος (Alpha Delphini, συντομογραφικά α Del). Είναι επίσης γνωστός ως 9 Δελφίνος (ονομασία κατά Φλάμστηντ).
Στην πραγματικότητα είναι ένας πολλαπλός αστέρας: Αποτελείται από επτά διαφορετικούς αστέρες, οι δύο από τους οποίους συνιστούν διπλό σύστημα, δηλαδή δύο αστέρες που περιφέρονται γύρω από το κοινό τους κέντρο μάζας και είναι οι α Del Aa και α Del Ab. Υπάρχουν επιπλέον πέντε αμυδρότεροι αστέρες[1][2], γνωστοί ως α Del B, C, D, E και F.
Ονομασίες και ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι α και β Δελφίνος δεν είχαν δικό τους όνομα, ώσπου τα μυστηριώδη ονόματα «Sualocin» και «Rotanev» αντιστοίχως εμφανίσθηκαν αιφνιδίως στον «Κατάλογο του Παλέρμο» το 1814. Ο Βρετανός αστρονόμος Τζέιμς Γουέμπ ερμήνευσε[3] την προέλευσή τους το 1859, διαβάζοντάς τα ανάποδα ως Nicolaus Venator, που είναι η λατινική μετάφραση του ονόματος του Ιταλού αστρονόμου Νικκολό Κατσιατόρε (Niccolo Cacciatore), βοηθού και διαδόχου του Τζουζέπε Πιάτσι στο Αστεροσκοπείο του Παλέρμο (η ιταλική λέξη cacciatore και η λατινική venator σημαίνουν στα ελληνικά «κυνηγός»). Κι όμως, αυτή η εντελώς προσωπική ονοματοδοσία επεκράτησε και στις 12 Σεπτεμβρίου 2016 η ομάδα εργασίας επί των ονομάτων αστέρων της Διεθνούς Αστρονομικής Ενώσεως[4] ενέκρινε επισήμως το όνομα «Σουαλοκίν» (Sualocin) για το κύριο μέλος του συστήματος, τον αστέρα α Δελφίνος Aa.
Στην παραδοσιακή κινεζική αστρονομία ο όρος 瓠瓜 (Hù Guā), που σημαίνει «καλή κολοκύθα», αναφέρεται σε μια μικρή ομάδα αστέρων αποτελούμενη από τους α Δελφίνος, γ2, δ, β και ζ Δελφίνος.[5] Ο ίδιος ο α Δελφίνος ήταν γνωστός ως 瓠瓜一 (Hù Guā yī), δηλαδή «ο Πρώτος (αστέρας) της Καλής Κολοκύθας».[6]
Στην ινδική αστρονομία ο αστέρας αντιστοιχούσε στον εικοστό τρίτο σεληνιακό οίκο (nakṣatra), τον Ντανίστα (Dhanishta).
Αστροφυσικά δεδομένα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο α Δελφίνος A είναι φασματοσκοπικώς διπλός αστέρας, που σήμερα έχει γίνει και απευθείας ορατός ως διπλός με συμβολομετρία κηλίδων. Οι αστέρες-μέλη του συστήματος έχουν γωνιακό διαχωρισμό 0,2 δευτερόλεπτο της μοίρας (΄΄) και περιφέρονται γύρω από το κοινό κέντρο μάζας τους μία φορά κάθε 17 γήινα έτη, σε τροχιά με εκκεντρότητα 0,47. Ο α Del Aa έχει φασματικό τύπο B9 IV, είναι δηλαδή γαλανόλευκος υπογίγαντας, που έχει αρχίσει να φεύγει από την Κύρια ακολουθία. Ο φασματικός τύπος του α Del Ab δεν μπορεί να προσδιορισθεί με κάποια ακρίβεια, καθώς εκπέμπει πολύ λιγότερο φως από τον κύριο αστέρα και είναι υπερβολικά κοντά του. Αλλά και οι άλλες παράμετροί του είναι άγνωστες. Ο α Del Aa έχει μάζα 2,82 φορές μεγαλύτερη από την ηλιακή μάζα και σχεδόν διπλάσια επιφανειακή θερμοκρασία από τον Ήλιο (11.643 βαθμούς K), με δείκτη χρώματος (B−V) = −0,061. Το απόλυτο μέγεθος του Aa είναι περίπου −0,4, δηλαδή στην πραγματικότητα είναι περίπου 120 φορές λαμπρότερος από τον Ήλιο. Η διάμετρός του είναι 3,92 φορές μεγαλύτερη της ηλιακής. Η ηλικία του εκτιμάται σε 227 εκατομμύρια έτη περίπου.Το σύστημα του α Δελφίνος A πλησιάζει τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με μέση ταχύτητα 3,40 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο[7] (12.240 χιλιόμετρα την ώρα).
Οι πέντε αμυδροί συνοδοί αστέρες του άλφα Δελφίνος έχουν φαινόμενα μεγέθη από 11 έως 13,5 και απέχουν από τον α Del A από 35΄΄ έως 72΄΄. Παρουσιάζουν όλοι τους διαφορές στην ιδία κίνηση σε σχέση με τον α Del A.[1][2]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Mason, Brian D.; Wycoff, Gary L.; Hartkopf, William I.; Douglass, Geoffrey G.; Worley, Charles E. (2001). «The 2001 US Naval Observatory Double Star CD-ROM. I. The Washington Double Star Catalog». The Astronomical Journal 122 (6): 3466. doi:. Bibcode: 2001AJ....122.3466M. https://archive.org/details/sim_astronomical-journal_2001-12_122_6/page/3466.
- ↑ 2,0 2,1 Dommanget, J.; Nys, O. (1994). «Catalogue des composantes d'etoiles doubles et multiples (CCDM) premiere edition - Catalogue of the components of double and multiple stars (CCDM) first edition». Communications de l'Observatoire Royal de Belgique 115: 1. Bibcode: 1994CoORB.115....1D.
- ↑ Webb, T.W. (1859). Celestial Objects for Common Telescopes. Λονδίνο: Longmans, Green and Co. σελίδες 193–194.
- ↑ «IAU Working Group on Star Names (WGSN)». International Astronomical Union. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2016.
- ↑ 陳久金 (2005). 中國星座神話. 五南圖書出版股份有限公司. ISBN 978-986-7332-25-7.
- ↑ «香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表». Hong Kong Space Museum. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2010.
- ↑ Kharchenko, N.V.; Scholz, R.-D.; Piskunov, A.E.; Röser, S.; Schilbach, E. (2007). «Astrophysical supplements to the ASCC-2.5: Ia. Radial velocities of ˜55000 stars and mean radial velocities of 516 Galactic open clusters and associations». Astronomische Nachrichten 328 (9): 889. doi:. Bibcode: 2007AN....328..889K.