Πύλη:Κύρια/Επιλεγμένο λήμμα/Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η μετατόπιση συμφώνων προσδιορίζει δύο μεγάλες ομάδες φωνητικών μεταβολών στις τευτονικές ή πρωτογερμανικές γλώσσες, οι οποίες αφορούν σε φωνητική μετακίνηση (γερμ. Lautverschiebung), δηλ. σε τροπή μιας ολόκληρης κατηγορίας συμφώνων σε μία άλλη. Οι εν λόγω αλλαγές καθόρισαν εν πολλοίς τη σημερινή εικόνα των γερμανικών γλωσσών και αποτέλεσαν ένα από τα πρώτα πεδία έρευνας της ιστορικοσυγκριτικής γλωσσολογίας. Οι κανονικότητες που ανακαλύφθηκαν από τους γλωσσολόγους έθεσαν τα θεμέλια για τον ορισμό τού φωνητικού νόμου (Lautgesetz), καθώς και για την έννοια της εσωτερικής και εξωτερικής επανασύνθεσης ή αποκατάστασης (Rekonstruktion).

Μολονότι και άλλοι λόγιοι προηγήθηκαν σημειώνοντας το φαινόμενο, ο Δανός Rasmus Kristian Rask (1787-1832) υπήρξε ο πρώτος που διαπίστωσε (το 1818) ότι ορισμένες μεταβολές σε σύμφωνα των γερμανικών γλωσσών παρουσίαζαν τέτοια κανονικότητα, ώστε να μπορούν να διατυπωθούν κανόνες για αυτές. Ο Rask παρατήρησε ότι συχνά οι ελληνικές και λατινικές λέξεις με άηχο κλειστό σύμφωνο [p, t, k] αντιστοιχούσαν σε γερμανικές με τριβόμενο [f, θ, x] (λ.χ. αρχ. πατήρ, λατ. pater, αλλά γερμ. Vater, αγγλ. father – αρχ. πούς, λατ. pes, αλλά γερμ. Fuß, αγγλ. foot).Την κανονικότητα που διέπει το όλο σύστημα διατύπωσε επιστημονικά και με συστηματικό τρόπο ο Γερμανός λόγιος Jakob Grimm (1785-1863), ένας από τους διάσημους αδελφούς Grimm. (Διαβάστε το υπόλοιπο λήμμα...)