Πυρομορφίτης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
 | |
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Φωσφορικά. Ομάδα απατίτη |
| Χημικός τύπος | Pb5(PO4)3Cl |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 7,1 gr/cm3 |
| Χρώμα | Πράσινο όλων των αποχρώσεων, κιτρινοπράσινο, πορτοκαλοκίτρινο, καστανό ανοικτό, ενίοτε λευκός ή άχρους |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Εξαγωνικό |
| Κρύσταλλοι | Πρισματικοί, ενίοτε οξύληκτοι, σπανίως τραπεζοειδείς, απεστρογγυλευμένοι ή σε σχήμα νεφρού |
| Υφή | Συνήθως δενδροειδής, σπανιότερα κοκκώδης, συμπαγής ή σε επιφλοιώσεις |
| Διδυμία | Σπανιότατη κατα {1122} |
| Σκληρότητα | 3,5 - 4 |
| Σχισμός | Διακοπτόμενος κατά {1011} |
| Θραύση | Ανώμαλη έως ατελώς κογχοειδής |
| Λάμψη | Αδαμάντινη έως ρητινώδης |
| Γραμμή κόνεως | Λευκή |
| Πλεοχρωισμός | Ασθενέστατος |
| Διαφάνεια | Ημιδιαφανής, σε λεπτούς κρυστάλλους διαφανής |
| Παρατηρήσεις | Ενίοτε εμφανίζει πιεζοηλεκτρικές ιδιότητες |
Ο πυρομορφίτης (αγγλ. pyromorphite) είναι φωσφορικό και χλωριούχο ορυκτό του μολύβδου. Το όνομά του προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις πυρ και μορφή, γιατί όταν το ορυκτό τακεί και αφεθεί να κρυώσει, οι τηγμένες σταγόνες παίρνουν σχήμα φλόγας καθώς ανακρυσταλλώνονται.
Εμφάνιση, παραγενέσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατατάσσεται στην ομάδα του απατίτη καθώς τα δύο ορυκτά έχουν παρόμοια κρυσταλλική δομή. Σχηματίζει, επίσης, παραμικτικές σειρές με τον βαναδινίτη (Pb5(VO4)3Cl) και τον μιμητίτη (Pb5(AsO4)3Cl), από τις πράσινες παραλλαγές του οποίου ξεχωρίζει πολύ δύσκολα (ο βαναδινίτης έχει συνήθως ερυθρό χρώμα).
Αποτελεί δευτερογενές ορυκτό στις ζώνες οξείδωσης μολυβδούχων μεταλλευμάτων ενώ πολύ πιο σπάνια σχηματίζεται και απο ηφαιστειακές αναθυμιάσεις.
Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο κερουσίτης, ο αγγλεσίτης, ο σμιθσονίτης, ο βιλλεμίτης και ο γαληνίτης.
Ανευρίσκεται σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Αξιόλογα δείγματα με μεγάλους ημιδιαφανείς κρυστάλλους ανευρίσκονται στη Γερμανία (πολλές περιοχές, με κυριότερη αυτή της Ρηνανίας - Παλατινάτου), στην Τσεχία, την Αγγλία (Κορνουάλλη και Κάμπρια), την Ισπανία (περιοχή Ciudad Real), τη Γαλλία, τα Ουράλια όρη στη Ρωσία, το Μεξικό (Τσιχουάουα και Μαπίμι), τις ΗΠΑ (Πολιτείες Πενσιλβάνια, Αϊντάχο), την Αυστραλία, το Μαρόκο και τη Ζάμπια.
Στην Ελλάδα απαντά σε πολλά από τα μεταλλεία Λαυρίου, στο Στρατώνι του Νομού Χαλκιδικής και στα Λιμενάρια της Θάσου.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244
- Frederick H. Pough, Roger Tory Peterson, Jeffrey (PHT) Scovil, A Field Guide to Rocks and Minerals, Houghton Mifflin Harcourt, 1988 ISBN 039591096X
- Walter Schumann, R. Bradshaw, K. A. G. Mills, Handbook of Rocks, Minerals and Gemstones, Houghton Mifflin Harcourt, 1993 ISBN 0395511372