Πραξικόπημα του Ιουνίου 1907
Ως πραξικόπημα του Ιουνίου του 1907, γνωστό και ως πραξικόπημα του Στολίπιν, ονομάζεται συνήθως η διάλυση της Δεύτερης Κρατικής Δούμας της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, η σύλληψη μερικών μελών της και η θεμελιώδη αλλαγή στο ρωσικό εκλογικό νόμο από τον Τσάρο Νικόλαο Β΄, στις 16 Ιουνίου (παλαιό ημερολόγιο: 3 Ιουνίου) 1907. Αυτα τα γεγονότα θεωρούνται από πολλούς ιστορικούς ως το τέλος της Ρωσικής Επανάστασης του 1905 και έχει υπάρξει αντικείμενο έντονης συζήτησης ως προς τη νομιμότητά τους. Δημιούργησαν, επίσης, μια βασική αλλαγή στη σύνθεση των μελλοντικών συνελεύσεων Δούμας της Ρωσίας: ενώ η προηγούμενη νομοθεσία έδινε σε αγρότες και άλλες κατώτερες τάξεις ένα μεγαλύτερο ποσοστό αντιπροσώπων στη Δούμα, ο νέος νόμος έδινε μεγαλύτερη εκπροσώπηση στις ανώτερες τάξεις, σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η εκλογή μεγάλου αριθμού φιλελεύθερων και επαναστατικών βουλευτών που είχαν κυριαρχήσει στην Πρώτη και τη Δεύτερη Δούμα. Αν και ο νόμος πέτυχε σε μεγάλο βαθμό σε αυτό του τον στόχο, τελικά απέτυχε να διατηρήσει το αυτοκρατορικό καθεστώς, το οποίο κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης του 1917.[1][2][3][4]
Η κυβέρνηση προέβη στη διάλυση του κοινοβουλίου όταν έλαβε γνώση για μια σχεδιαζόμενη επαναστατική κίνηση μεταξύ των τσαρικών στρατιωτών. Τέτοιες κινήσεις είχαν στο παρελθόν τη στήριξη από μέλη του Ρωσικού Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος. Στις 2 Ιουνίου, η αυτοκρατορική κυβέρνηση απαίτησε από τη Δούμα να παραδώσει 55 βουλευτές του ΡΣΕΚ, οι οποίοι είχαν (όπως όλα τα μέλη της Δούμας) κοινοβουλευτική ασυλία. Βλέποντας μια αρχική έλλειψη συνεργασίας από τη Δούμα, επέλεξε να τους συλλάβει τη νύχτα της 3ης Ιουνίου, χωρίς να περιμένει την απόφαση μιας επιτροπής της Δούμας που συστάθηκε για να ερευνήσει τις κατηγορίες της κυβέρνησης. Στις 3 Ιουνίου η Δούμα διαλύθηκε επίσημα με Αυτοκρατορικό Διάταγμα, με τον πρωθυπουργό Στολίπιν να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε αυτές τις εξελίξεις.[5]
Η τσαρική ενέργεια, η οποία ήταν απολύτως νόμιμη σύμφωνα με το Σύνταγμα (που έδινε στον Τσάρο το δικαίωμα να διαλύσει τη Δούμα οποιαδήποτε στιγμή το έκρινε απαραίτητο, ακολουθήθηκε από έναν αμφίβολο πολιτικό ελιγμό.[6] Στις 3 Ιουνίου δημοσιεύθηκε ένας νέος εκλογικός νόμος, ο οποίος έφερε την αποκλειστική υπογραφή του Τσάρου και δεν είχε προηγουμένη συγκατάθεση του νομοθετικού σώματος. Σύμφωνα με το νέο σύστημα, οι πλουσιότεροι ιδιοκτήτες γης αποκτούσαν το 60% των αντιπροσώπων της Δούμας. Οι αγρότες απέκτησαν το 20%, οι έμποροι το 15% και, το υπόλοιπο 3%, δόθηκε στο αστικό προλεταριάτο.[7] Περιοχές όπως η Κεντρική Ασία αποστερήθηκαν εντελώς το δικαίωμα στην εκπροσώπηση, με τον Τσάρο Νικόλαο να ισχυρίζεται ότι η νέα Δούμα πρέπει να είναι «Ρωσική στο πνεύμα» και ότι «οι μη Ρώσοι δεν πρέπει να έχουν αποφασιστική επιρροή πάνω σε καθαρά ρωσικά ζητήματα».[8]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ https://www.marxists.org/archive/rothstein/1907/06/22.htm
- ↑ http://duma.gov.ru/en/duma/about/history/information/
- ↑ https://www.britannica.com/topic/Duma-Russian-assembly
- ↑ https://www.encyclopedia.com/history/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/revolution-1905-russia
- ↑ "Stolypin, Pyotr Arkadyevich." Encyclopædia Britannica from Encyclopædia Britannica 2007 Ultimate Reference Suite. (2009)
- ↑ Fundamental Laws, Article 105.
- ↑ The Russian Revolution of 1917: Causes Αρχειοθετήθηκε 2018-04-25 στο Wayback Machine., section A, subsection 3.
- ↑ Imperial Manifesto of June 3, 1907.