Πολιτικώς εκτεθειμένο πρόσωπο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Στις  Οικονομικές Επιστήμες, ως "Πολιτικώς Εκτεθειμένα Πρόσωπα" (ΠΕΠ) νοούνται:

  1. τα φυσικά πρόσωπα, στα οποία έχει ή είχε ανατεθεί σημαντικό δημόσιο λειτούργημα, ήτοι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, οι υπουργοί, υφυπουργοί, γενικοί και ειδικοί γραμματείς υπουργείων, τα μέλη κοινοβουλίων, τα μέλη ανώτατων δικαστηρίων αρμόδιων για την έκδοση αμετάκλητων αποφάσεων, οι πρεσβευτές, οι ακόλουθοι, οι υψηλόβαθμοι αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων και τα μέλη διοικητικών, διαχειριστικών ή εποπτικών οργάνων ανεξάρτητων αρχών, ν.π.δ.δ. ή δημόσιων οργανισμών
  2. οι άμεσοι στενοί συγγενείς αυτών, ήτοι ο (η) σύζυγος, ο (η) σύντροφος που θεωρείται από την εθνική νομοθεσία ως ισοδύναμος(−η) με τον (−την) σύζυγο, οι γονείς, τα παιδιά και οι σύζυγοι τους ή συγκατοικούντες σύντροφοί (κατά τα παραπάνω ισοδύναμοι με σύζυγο) τους
  3. τα πρόσωπα που είναι γνωστά ως στενοί συνεργάτες των προσώπων αυτών.


Εφαρμογή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα περισσότερα από τα 37 μέλη του FATF εφαρμόζουν μέτρα δέουσας επιμέλειας με σημαντική λεπτομέρεια αν και η ο οδηγία επιτρέπει την κατά περίπτωση εξέταση από το ίδιο κράτος σχετικά με τον ορισμό και την έκταση της ευθύνης του όρου.

Στην Ευρώπη ισχύει η οδηγία 2005/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ορισμό του «πολιτικώς εκτεθειμένου προσώπου» και τα τεχνικά κριτήρια για την εφαρμογή της απλουστευμένης δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη και την εφαρμογή της εξαίρεσης σε περιπτώσεις άσκησης χρηματοπιστωτικής δραστηριότητας σε περιστασιακή ή πολύ περιορισμένη βάση [1] .

Έλεγχος και δεδομένα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα πολιτικώς εκτεθειμένα πρόσωπα που είναι εγκατεστημένα στην Ελλάδα, εφαρμόζονται μέτρα αυξημένης δέουσας επιμέλειας[1] από εποπτευόμενους οργανισμούς, όπως τράπεζες,χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, ασφαλιστικοί φορείς, καζίνο, επενδυτικές εταιρείες κ.ο.κ.[2].

Ειδικά ως προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς , ιδιαίτερη μνεία γίνεται προς την αποφυγή απόκτησης χρήματος προερχόμενου από παράνομες δραστηριότητες ενώ για την επίτευξη της μείωσης τέτοιων συναλλαγών αλλά και για την κανονιστική συμμόρφωση, κρίνεται απαραίτητος ο έλεγχος των συναλλασσόμενων, ως προς την ιδιότητά τους.[3][4]. ΟΙ περισσότεροι εξ αυτών των οργανισμών προτείνεται να διενεργούν ελέγχους κατά το άνοιγμα λογαριασμών (διαδικασία γνωστή και ως due diligence ή Know Your Customer - KYC) .[5]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο όρος "Πολιτικώς εκτεθειμένο πρόσωπο" ορίζεται από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, από την υπόθεση "Abacha Affair." Ο Sani Abacha ήταν ένας Νιγηριανός δικτάτορας που οργάνωσε, σε ευρεία κλίματα, την συστηματική κλοπή περουσιακών στοιχείων από την Κεντρική Τράπεζα της Νιγηρίας για διάστημα αρκετών ετών συνεργαζόμενος από μέλη της οικογενείας του και συνεργάτες του. Πιστεύεται πως αρκετά δισεκατομύρια δολλάρια εκλάπησαν, ενώ τα κεφάλαια μεταφέρθησαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελβετίας.[6] Το 2001, η Νιγηριανή Κυβέρνηση, που διαδέχθηκε το καθεστώς Abacha, κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για την επιστροφή των κλωπημαίων.[7] Κατέθεσε επίσημη μνεία και αιτήματα σε πληθώρα Ευρωπαϊκών υπηρεσιών συμπεριλαμβανομένου της Αστυνομικής Αρχής της Ελβετίας η οποία διερεύνησε το θέμα σε περισσότερες από 60 τράπεζες.[8] Η έρευνα αυτή ανέδειξε το όρο του "Πολιτικώς Εκτεθιμένου Προσώπου" , τον οποίο και υϊοθέτησε στην συνέχεια και ο ΟΗΕ, σε ειδική επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2000. Τον Οκτώβριο του 2003 εκδόθηκε η οδηγία του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς η οποία και τέθησε ισχύ τον Δεκέμβριο 2005 ενώ έκτοτε επιδέχεται αλλαγές και τροποποιήσεις.[9] Το 2004 η Ευρωπαϊκή Ενωση ενσωμάτωσε την οδηγία στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο.[6]

Από τις 11 Σεπτεμβρίου 2001 περισσότερες από 100 χώρες έχουν ενσωματώσει οδηγίες που να περιορίζουν το οικονομικό έγκλημα και την πολιτική διαφθορά που σχετίζεται με αυτό.[εκκρεμεί παραπομπή]

Υψηλά πρόστιμα έχουν εφαρμωστεί σε Τράπεζες για τη διενέργεια συναλλαγών με ΠΕΠ χωρίς να έχουν εφαρμώσει την δέουσα επιμέλεια, όπως για παράδειγμα η υπόθεση της Riggs Bank.[10]

Παρά τη νομοθεσία και την διεθνή ενημέρωση, πολιτικοί ηγέτες όπως ο Μουαμάρ αλ Καντάφι και ο Χόσνι Μουμπάρακ ενεπλάκησαν σε συναλλαγές το 2013 με Αμερικανικές Τράπεζες χωρίς να ακολουθηθούν οι απαιτούμενες διαδικασίες[11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2017. 
  2. «Εφημερις Της Κυβερνήσεως. ΦΕΚ 166 5/8/2008». Ελληνική Δημοκρατία. 5 Αυγούστου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2017. 
  3. «Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών». Π.Δ.Τ.Ε. 2577/2006 - ΦΕΚ 59/Α/20.3.2006. 2 Ιανουαρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2017. 
  4. «Greek Pep LIST» (PDF). NATECH. Ιανουάριος 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 2 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2020. 
  5. Commission Directive 2006/70/EC of 1 August 2006 laying down implementing measures for Directive 2005/60/EC of the European Parliament and of the Council as regards the definition of politically exposed person and the technical criteria for simplified customer due diligence procedures and for exemption on grounds of a financial activity conducted on an occasional or very limited basis, OJ L, 2008-12-02, http://data.europa.eu/eli/dir/2006/70/oj/eng, ανακτήθηκε στις 2020-01-02 [νεκρός σύνδεσμος]
  6. 6,0 6,1 French Senate,Justice et affaires intérieures (30 Ιουνίου 2004). «Proposition de directive du Parlement européen et du Conseil relative à la prévention de l'utilisation du système financier aux fins du blanchiment de capitaux, y compris le financement du terrorisme» (στα French). French Government. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2017. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  7. 'Uzor, Chidi (8 Αυγούστου 2001). «Nigeria: Abacha Loot: Swiss Govt to Dock 60 Bankers, Lawyers» – μέσω AllAfrica. 
  8. «Switzerland provides mutual legal assistance in the Abacha case - To date, USD 645 million have been frozen in Switzerland». Federal Office of Justice Switzerland. 21 Ιανουαρίου 2000. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2017. 
  9. «United Nations Convention against Corruption». UN office of drugs and crime (UNODC). n.d. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015. 
  10. «At Riggs Bank, A Tangled Path Led to Scandal». New York Times. 19 Ιουλίου 2004. 
  11. «Frozen Mubarak assets worth around $1bn». Daily News Egypt. 17 Απριλίου 2013.