Παντομάτριον

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 35°23′4.34″N 24°35′41.75″E / 35.3845389°N 24.5949306°E / 35.3845389; 24.5949306

Παντομάτριον
Χάρτης
Είδοςαρχαία πόλη
Γεωγραφικές συντεταγμένες35°23′4″N 24°35′42″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Μυλοποτάμου
ΧώραΕλλάδα

Το Παντομάτριον ήταν αρχαία πόλη στο νησί της Κρήτης, στην Ελλάδα. Βρισκόταν στην τοποθεσία του σημερινού χωριού του Σταυρωμένου.[1][2][3]

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Παντομάτριον βρισκόταν επί των βορείων ακτών της Κρήτης, στην τοποθεσία του σημερινού χωριού του Σταυρωμένου. Πλησίον του νοτίου τμήματος της συγκεκριμένης κωμόπολης και σε κοντινή απόσταση του σημερινού χωριού του Χαμαλευρίου φέρεται να βρισκόταν η κωμόπολη της Αλλαρίας.[1][4] Από την πλευρά του, ο Κλαύδιος Πτολεμαίος τοποθετεί γεωγραφικά το Παντομάτριον μεταξύ της κωμόπολης της Ρίθυμνας και του ακρωτηρίου του Δίου, γεγονός το οποίο είναι σύμφωνο με την τρέχουσα επικρατούσα άποψη, ωστόσο, ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος τοποθετεί γεωγραφικά την κωμόπολη, πιθανώς εσφαλμένα, δυτικότερα και πιο συγκεκριμένα μεταξύ της Άπτερας και των Αμφίμαλλων.[5][6][7]

Τέχνεργα χρονολογούμενα μεταξύ του 1ου και του 4ου αιώνα μ.Χ. και τα οποία ανευρέθηκαν στην περιοχή του Σταυρωμένου και εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου.

Έως και σήμερα, η ακριβής γεωγραφική τοποθεσία του Παντιματρίου αποτελεί αντικείμενο αμφιβολιών, ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχει τοποθετηθεί ανατολικότερα και πιο συγκεκριμένα στην τοποθεσία του σημερινού Πάνορμου[3] ή και ακόμη ανατολικότερα και πιο συγκεκριμένα στην τοποθεσία του σημερινού Φόδελε.[8]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη του Παντοματρίου υφίστατο από την κλασική περίοδο έως και την ύστερη αρχαιότητα.[3] Πέραν τούτου τίποτε δεν είναι γνωστό σχετικά με την ιστορία της. Με εξαίρεση τον Πτολεμαίο και τον Πλίνιο, οι μόνες άλλες αναφορές προς αυτήν προέρχονται από τον Στέφανο τον Βυζάντιο.[3] Οι κάτοικοι της πόλης ήσαν γνωστοί υπό το εθνωνύμιο «Παντομάτριος».[5][9] Εντός των βυζαντινών πηγών, η ονομασία της συγκεκριμένης τοποθεσίας αναφέρεται ως «Άριον» ή «Άγριον».[10]

Κτίρια και ευρήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αριθμός αρχαιολογικών ευρημάτων έχουν ανευρεθεί στις περιοχές του Σταυρωμένου, καθώς και του γειτονικού Χαμαλευρίου, τα οποία και εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου.[4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) Hansen, Mogens Herman· Nielsen, Thomas Heine (2004). An Inventory of Archaic and Classical Poleis. An Investigation Conducted by The Copenhagen Polis Centre for the Danish National Research Foundation. Οξφόρδη: Oxford University Press. σελ. 1150. ISBN 0-19-814099-1. 
  2. (Αγγλικά) «Pantomatrion/Agrion». Pleiades. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2020. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (Αγγλικά) «Pantomatrion». ToposText. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 (Αγγλικά) «Stavromenos». Incredible Crete. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2020. 
  5. 5,0 5,1  Το συγκεκριμένο λήμμα περιλαμβάνει περιεχόμενο από πηγή, η οποία αποτελεί, πλέον, κοινό κτήμα
    (Αγγλικά) Smith, William, επιμ. (1854–1857). «Pantomatrium». Dictionary of Greek and Roman Geography. Λονδίνο: John Murray. 
  6. Κλαύδιος Πτολεμαίος, Γεωγραφία, 3.17.7.
  7. Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, Φυσική Ιστορία, 4.20.20.
  8. (Αγγλικά) «History». Fodele. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2020. 
  9. Στέφανος ο Βυζάντιος, Εθνικά, 502.4.
  10. «Σφακάκι». TerraBook. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2020.