Παναγία του Καντσβώρ

Παναγία του Καντσβώρ
Գանչվոր վանք
Είδος	μοναστήρι
Αρχιτεκτονική	Αρμενική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες	35°7′39″N 33°56′11″E
Θρήσκευμα	Αρμενική Αποστολική Εκκλησία
Θρησκευτική υπαγωγή	Αρμενικό Καθολικάτο της Κιλικίας
Διοικητική υπαγωγή	Αμμόχωστος
Χώρα	Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου
Έναρξη κατασκευής	14ος αιώνας
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η Παναγία του Καντσβώρ (αρμενικά: Կանչուոր Սուրբ Աստուածածին‎‎, τουρκικά: Çağıran Bakire Meryem Kilisesi‎‎) είναι η αρμενική αποστολική εκκλησία στην Αμμόχωστο της Κύπρου.

Ιστορία

Η εκκλησία βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά της περιφραγμένης πόλης της Αμμοχώστου, απέναντι από την εκκλησία των Καρμελιτών. Πρόκειται για κτίριο που μοιάζει με φρούριο, το οποίο χτίστηκε το 1346 από Αρμένιους πρόσφυγες από την Κιλικία. Κατασκευάστηκε με το χαρακτηριστικό αρμενικό τρόπο αλλά με κυπριακή τοιχοποιία και ήταν μέρος ενός σημαντικού μοναστικού και πολιτιστικού κέντρου, όπου λέγεται ότι μελέτησε ο Άγιος Νέρσες Λαμπρονάτσι.

Αχρησιμοποίητη από το 1571, η εκκλησία διατηρήθηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων το 1907 και το 1936 μισθώθηκε στην αρμενική κοινότητα της Αμμόχωστου για περίοδο 99 ετών. Μετά τις επισκευές μεταξύ του 1937 και 1944, η πρώτη λειτουργία πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 1945 από τον Αρχιμανδρίτη Κρίκορ Μπαχλαβουνί, αλλά κάηκε εν μέρει από την τουρκοκυπριακή πολιτοφυλακή τον Μάρτιο του 1957.  Μετά την επισκευή, χρησιμοποιήθηκε ως εκκλησία μέχρι το 1962. Κατά τη διάρκεια της διακοινοτικής βίας του 1963-1964, η εκκλησία κατελήφθη από τους Τουρκοκύπριους και αργότερα τον Αύγουστο του 1974 από τον τουρκικό στρατό, και έγινε μέρος της κατεχόμενης περιοχής. Ακόμη και μετά τη μερική άρση των περιορισμών μετακίνησης από τη Βόρεια Κύπρο το 2003, ήταν ακόμα απροσπέλαστη, καθώς βρισκόταν μέσα σε μια «στρατιωτική περιοχή». Είναι πλέον προσβάσιμη, από τα τέλη του 2005.