Δράκος της Καλογρέζας

Δαμιανός Μαυρομάτης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα γεννήσεως	Δαμιανός Μαυρομάτης
Ψευδώνυμο	Ο Δράκος της Καλογρέζας
Χώρα πολιτογράφησης	Ελλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	δολοφόνος βιαστής
Ποινική κατάσταση
Κατηγορίες εγκλήματος	βιασμός δολοφονία

Δράκο της Καλογρέζας ονόμασαν οι εφημερίδες της εποχής τον Δαμιανό Μαυρομάτη, που, το χειμώνα του 1936, σκότωσε, αφού βίασε πρώτα, δύο παιδιά. Ο 32χρονος Δαμιανός Μαυρομάτης συνελήφθη στις 30 Ιανουαρίου του 1936 για το φόνο ενός 5χρονου κοριτσιού στο δάσος του Βεΐκου στη Καλογρέζα.

Ύστερα απο έρευνα, αποκαλύφθηκε οτι ο Μαυρομάτης είχε σκοτώσει πριν μερικούς ακόμα μήνες, ένα ακόμα παιδί, ένα 7χρονο αγόρι. Ο Δαμιανός, έρμαιο της φτώχιας και του αλκοολισμού, ζούσε σαν επαίτης στη περιοχή, έχοντας ιδιαίτερη “αδυναμία” στα μικρά παιδιά, τα οποία συχνά καλούσε να τον ακολουθήσουν σε μια σπηλιά στο δάσος Βεΐκου όπου σύχναζε.

Η δίκη του έγινε στις 5 και 6 Οκτωβρίου του 1936 και καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά. Λίγα χρόνια αργότερα πέθανε στη φυλακή.

Το έγκλημα

Έξω απο τον συνοικισμό της Καλογρέζας υπήρχε ένα ρέμα από όπου αρχίζει το δάσος του Βεḯκου που φτάνει ως την Όμορφη Εκκλησία, το Γαλάτσι και τα Τουρκοβούνια. Στις αρχές αυτού ακριβώς του δάσους, αμέσως μετά το ρέμα, υπήρχε ένας πευκόφυτος γήλοφος. Ο λόφος αυτός κοβόταν απο μια χαράδρα που κάποτε κάποιοι την είχαν εκμεταλλευτεί ανοίγοντας τρύπες για να βγάλουν άμμο. Οι χτίστες έβγαζαν απο εκεί άμμο για τις οικοδομές και την πούλαγαν, συγκρουόμενοι συνεχώς με τον Βεḯκο που προσπαθούσε να τους εμποδίσει, ακόμα και πυροβολώντας. Οι μεγαλύτερες τρύπες, πέντε τον αριθμό ήταν κανονικές σπηλιές τις οποίες χρησιμοποιούσαν είτε περιστασιακά είτε μόνιμα ο υπόκοσμος της Αθήνας. Μια τέτοια σπηλιά ήταν και το λημέρι και σπίτι του Δαμιανού Μαυρομάτη (ή Ντελή Δαμιανού=τρελο-Δαμιανού) όπως τον φώναζαν οι κάτοικοι εκεί γύρω.

Ο Δαμιανός είχε πάει στη κηδεία του αφεντικού του και εκεί είδε μια ομάδα μικρών κοριτσιών να παίζουν έξω απο το σπίτι, τα πλησίασε, και την προσοχή του τράβηξε η κατάξανθη Ουρανία. Της έδωσε καραμέλες και με την υπόσχεση οτι θα της δώσει και άλλες την πήρε μαζί του. Ο Μαυρομάτης είπε στην κατάθεσή του, οτι αφού περπάτησαν καμιά ώρα, έφτασαν στη σπηλιά που έμενε, και αφού της έβγαλε τα ρούχα, τη βίασε. Όταν ο πατέρας της αντιλήφθηκε την απουσία της μικρής, και τα κοριτσάκια του περιέγραψαν τι είχε συμβεί, έφυγε αλλόφρονας μαζί με μερικούς φίλους του για να ψάξει να την βρεί. Την βρήκαν κατά το σούρουπο δυο συγγενείς του Ουραλίδη. Την άρπαξαν απο την αγκαλιά του και την πήγαν γρήγορα στο κοντινότερο φαρμακείο μήπως προλάβουν και τη σώσουν. Ο φαρμακοποιός της έκανε ενέσεις καμφοράς, ήρθε και ένας γιατρός αλλά δεν κατάφεραν τίποτα. Σε λίγο πέθανε. Μόλις συνελήφθη ο Δαμιανός -το απόγευμα της Τρίτης 28 Γενάρη 1936 -πήγε στο αστυνομικό τμήμα Καλογρέζας που τον ανέκρινε ο διοικητής Χωροφυλακής Ψυχικού. Ούτε αρνήθηκε το έγκλημα, ούτε σιώπησε. Ίσα-ισα εξιστόρησε τα πάντα και στον ανακριτή και στους δημοσιογράφους. Στις 10 το πρωί της Πέμπτης 30 Γενάρη μεταφέρθηκε στον εισαγγελέα και απολογήθηκε με όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες για το φόνο της μικρής Ουραλίδου. Το παιδί παραδόθηκε στους γονείς του και το απόγευμα της Παρασκευής 31 Γενάρη έγινε η κηδεία του στο Β' νεκροταφείο.

Αμέσως χτύπησε συναγερμός για τους κατοίκους της περιοχής. Όλοι βγήκαν αμέσως, ψάχνοντας στο δάσος του Βεΐκου-Καλογρέζας, μέσα σε σπηλιές, και μέσα σε χαράδρες. Γύρω στις 50 σπηλιές υπάρχουν σε αυτό το δάσος λένε οι κάτοικοι, οι περισσότερες των οποίων είχαν γίνει απο συνεργεία αμμωρύχων παλαιότερα και φτάνουν σε μήκος τα 10 και 15 μέτρα και σε βάθος μέχρι και 5 μέτρα. Υπάρχουν και μερικά ξεροπήγαδα στα οποία οι κάτοικοι κατεβαίνουν με ανεμόσκαλες για να βρουν θύματα. Μέσα σε μια απο αυτές τις αμμοσπηλιές -μια σπηλιά με στενή και κατηφορική είσοδο και φτάνει σε μήκος τα 7 μέτρα, πλάτος 1 μέτρο και ύψος άλλο 1. Στο τέλος του διαδρόμου βρίσκεται ένα σα δωμάτιο, 4 επί 4 μέτρα περίπου, ο Γιάννης Ματζαβίνος και ο Γιώργος Παρασκευάς βρήκαν στις 29 Γενάρη το πτώμα του μικρού Βλαντή. Το μέρος απέχει 200 μέτρα απο εκεί που βρέθηκε το πτώμα της μικρής. Η σπηλιά του “Βλαντή” έχει μήκος 6 μέτρα και βάθος 3. Το πτώμα το ανακάλυψαν με τη μυρωδιά που απέπνεε και ανάβοντας σπίρτα συνέχεια κατάφεραν και να το δουν. Σε μια γωνιά βρήκαν κάτι ψόφια κοτόπουλα και κλωτσώντας το σωρό ανακάλυψαν το πτώμα. Το πτώμα ήταν μισόγυμνο, με τα μάτια ανοιχτά και διεσταλμένα, ωχρό και στεγνό, ενώ ζωύφια υπήρχαν γύρω απο τα μάτια και τα αυτιά. Προσπαθώντας να το σηκώσουν ανακάλυψαν οτι ήταν δεμένο απο τα χέρια και τα πόδια με σύρματα και κουρέλια. Οι νεαροί βγήκαν τρομοκρατημένοι και φωνάζοντας κατέφτασαν οι χωροφύλακες που ερευνούσαν και αυτοί την περιοχή. Ο Βλαντής είχε εξαφανιστεί απο το σπίτι του στις 28 Νοέμβρη του 1935 αλλά πρέπει να πέθανε πολύ αργότερα, γιατί είχε ελάχιστα σημάδια αποσύνθεσης. Μετά έγινε η αυτοψία του χώρου, φωτογραφήθηκε, η Σήμανση πήρε ίχνη και ο ιατροδικαστής Τρουπάκης σε μια πρώτη, πρόχειρη εξέταση, είπε οτι ο φόνος του έγινε προ διμήνου και το πτώμα μεταφέρθηκε στο νεκροτομείο. Ο Εισαγγελέας διέταξε να ερευνηθούν προσεκτικά οι σπηλιές και ύστερα να δυναμιτιστούν (αν βεβαίως συμφωνήσουν οι κληρονόμοι του Βεΐκου) για να μην μπορούν πλέον να χρησιμεύουν σε κανέναν.

Ειδοποιήθηκε ο σταθμάρχης Αθανασόπουλος και την επόμενη μέρα ήρθε το φωτογραφικό συνεργείο και οι ερευνητές του τμήματος σημάνσεως καθώς και ο ιατροδικαστής. Μετά έδωσαν το πτώμα στους γονείς που θα το κηδέψουν σήμερα το απόγευμα στο Β' Νεκροταφείο δίπλα στο τάφο της μικρής Φωτεινής Ουραλίδου. Συνεργεία έρευνας που οργάνωσε ο πρόεδρος της κοινότητας Καλογρέζας έλεγξαν χτες άλλες 3 σπηλιές στις οποίες βρήκαν μόνο πτώματα κοτόπουλων, μιας κατσίκας ακόμα και μιας αγελάδας αλλά τίποτε άλλο. Όμως το μέρος είναι εξαιρετικά δύσκολο να ψαχτεί καλά γρήγορα γιατί υπάρχουν άλλα 50 τουλάχιστον σπήλαια, ξεροπήγαδα και εγκατελειμένα ασβεστοκάμινα.

Ο Μαυρομάτης ομολόγησε τη δολοφονία του μικρού Στέλιου στις 13 Φλεβάρη, όταν απολογήθηκε παρουσία του συνηγόρου του στο 10ο ανακριτικό τμήμα. Η ανάκριση που έγινε παρουσία και του ιατροδικαστή Τρουπάκη διήρκεσε 3 ώρες. Στην αρχή αρνιόταν με επιμονή το φόνο του νεαρού Στέλιου, μέχρι που ζήτησε – σε αντάλλαγμα της ομολογίας του – μια δόση ηρωίνη. Στην αρχή, οι αστυνομικοί προσπάθησαν να τον ξεγελάσουν με λίγη σόδα, αλλά αφού το κατάλαβε, έγραψε ειδική συνταγή ο Τρουπάκης και πήγαν σε φαρμακείο και έφεραν. είπε οτι πήρε το παιδί, παρασύροντάς το με καραμέλες, γιατί ήταν πολύ μεθυσμένος και θυμωμένος με τα παιδιά που συνέχεια τον πειράζανε. Το πήγε στη σπηλιά, το βίασε και στη συνέχεια το σκότωσε. Μετά το μετέφερε στη σπηλιά που το βρήκαν οι δυο άντρες σκεπασμένο με τα ψόφια κοτόπουλα για να μην αντιληφτεί κανέις τη μυρωδιά του.

Η ζωή του

Ο Μαυρομάτης γεννήθηκε στο Ικόνιο και σε ηλικία 12 ετών πουλούσε λεμονάδες στη Σμύρνη για να συντηρήσει την οικογένειά του. Όταν πέθανε ο πατέρας του απο χολέρα εκείνον τον πήρε ένας παπουτσής σαν ψυχοπαίδι. Τέσσερα χρόνια βασανίστηκε μαζί του και τέλος το έσκασε και δούλεψε ως αχθοφόρος στο λιμάνι της Σμύρνης. Όταν ο ελληνικός στρατός έφτασε στη Σμύρνη τον ακολούθησε ο Δαμιανός και έφτασε στο Αϊδίνι. Με την πτώση της Σμύρνης, 18 χρονών βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου διέπραξε μια διάρρηξη και φυλακίστηκε για ένα χρόνο. Μετά την έκτιση της ποινής του, διέπραξε και άλλες ληστείες για τις οποίες φυλακίστηκε και πάλι. Μεταφέρθηκε στις φυλακές της Αίγινας όπου εξέτισε ποινή 4 χρονών. Μία απο τις αδερφές του είχε διασωθεί και αυτή, και ήρθε στην Αθήνα όπου παντρεύτηκε και ζούσε στη Νέα Ιωνία. Κάποια στιγμή μεθυσμένο τον συνέλαβαν και τον έκλεισαν στο ψυχιατρείο της Αγίας Ελεούσας, αλλά μετά από ένα μήνα παραμονής το έσκασε. Πήγε στη Καλογρέζα, τον συνέλαβαν και πάλι και τον έστειλαν και πάλι στην Αγία Ελεούσα. Έμεινε εκεί δυο μήνες και δραπέτευσε και πάλι. Πήγε πίσω στη Νέα Ιωνία, και ζούσε κλέβοντας. Συνελήφθηκε και τρίτη φορά και στάλθηκε στο Δαφνί. Παίρνοντας εξιτήριο απο το Δαφνί ξαναγύρισε στη συνοικία που ήξερε, φτωχός, μόνος και άστεγος. Κοιμόταν στις σπηλιές, έπινε πολύ κρασί -ακόμα και οινόπνευμα όταν δεν του έδιναν κρασί -και έκλεβε. Όλοι τον έβριζαν, τον έλεγαν τρελό, τα παιδιά τον κορόιδευαν, του πετούσαν πέτρες. Την ημέρα που πέθανε το αφεντικό του, πήγε στη κηδεία του και είδε τη μικρή Φωτεινή. Για το φόνο του Βλαντή λέει οτι τον άρπαξε τη μέρα που βγηκε απο το ψυχιατρείο, δίνοντάς του καραμέλες. Το πήγε στη σπηλιά, το βίασε και μετά το έπνιξε.

Το Υπουργείο Υγιεινής εξέδωσε ανακοίνωση που αναφέρει “οτι ο Δημήτριος Βασιλείου Δαμιανός ή Δαμιανός Μαυρομάτης εισήχθη στο Δημόσιο Ψυχιατρείο στις 3 Οκτωβρίου του 1934 ως πάσχων εξ αλκοολικής ψυχοπάθειας και παρέμεινεν για θεραπεία ως τις 17 Οκτωβρίου του 1935 οπότε και βγήκε ως ιαθείς. Από τότε δεν έγινε καμμία αναφορά είτε απο πολίτη είτε απο οποιαδήποτε Αρχή προς το υπουργείο Υγιεινής για να επιληφθεί του θέματος.”

Η γνώμη των ειδικών

Το Σάββατο 1 Μάρτη υποβλήθηκε σε φρενολογική εξέταση στο τμήμα Μεταγωγών όπου κρατείται, απο τον ιατροδικαστή Τρουπάκη, και τους ψυχιάτρους Μιτσαυτή και Κωνσταντινίδη. Ο Τρουπάκης κάνει μια εκτίμηση κατά Λομπρόζο, και βρίσκει στο κρανίο του τα σημάδια του εκφυλισμένου ανθρώπου όπως τα αναπτυγμένα κάτω σαγόνια, τα εξογκωμένα μάγουλα, τον ελαφρύ στραβισμό. Οι ψυχίατροι τον εξέτασαν με την κυρολογική σφύρα και βρήκαν κανονικά αντανακλαστικά, κανονική λειτουργία των κορών των οφθαλμών. Παρουσιάζει διαστροφή του γενετήσιου ενστίκτου που φτάνει στον σαδισμό. Το πιθανότερο είναι να γεννήθηκε με κληρονομικότητα ψυχασθενούς που οπωσδήποτε όμως την επιδείνωσαν το χασίς και το αλκοόλ και έφτασε μέχρι τη τοξική φρενίτιδα, λόγο για τον οποίο νοσηλεύτηκε στην Αγία Ελεούσα. Σύμφωνα με τη γνώμη τους, ο Μαυρομάτης δεν είναι παράφρων, αλλά άνθρωπος λογικότατος με πλήρη συναίσθηση των εγκλημάτων του. Τον θεωρούν σαδιστή πάσχοντα απο Φονολαγνεία που διεγείρεται σεξουαλικά με τους βασανισμούς και τους φόνους, επικίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια.

Η δίκη του

Στις 5 και 6 Οκτωβρίου του 1936 έγινε η δίκη του. Οι ένορκοι χρειάστηκαν μόνο μια ώρα για να καταδικάσουν τον Μαυρομάτη, σε δεσμά 10 χρονών για το βιασμό και το φόνο του Βλαντή, με το ελαφρυντικό της μετρίας συγχύσεως λόγω βλακείας ενώ για την Ουραλίδου καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά οπότε η πρώτη ποινή συγχωνεύεται με τη δεύτερη.

Λιλίκα Νάκου και Τίμος Μωραϊτίνης

Η Λιλίκα Νάκου τακτική αρθρογράφος της εφημερίδας Ακρόπολις, θα δημοσιεύσει το σχόλιό της στην εφημερίδα, στο φύλλο της Κυριακής 2 Φλεβάρη 1936. Με αφορμή τα εγκλήματα του Μαυρομάτη, για τα οποία ζητεί να τιμωρηθεί παραδειγματικά είτε είναι ψυχασθενής είτε όχι, σχολιάζει και διαμαρτύρεται για τους κινδύνους που απειλούν τα παιδιά της εποχής της. Αναφέρεται στο δασάκι του Λυκαβηττού, στο Γερμανικό σχολείο, στο Ζάππειο που συχνά εμφανίζονται παιδόφιλοι, και με διάφορα προσχήματα ταράζουν, φοβίζουν και απειλούν τα παιδιά αλλά και τις νέες κοπέλες.

Ο Τίμος Μωραϊτίνης πάλι, στο καθημερινό χρονογράφημά του στο Έθνος, με τον τίτλο “Αττικαί ημέραι” ,την 31η Ιανουαρίου 1936 αναφέρεται και αυτός στο δράκο και ζητάει επίσης την παραδειγματική τιμωρία του ενώ ταυτόχρονα σχολιάζει το πως εκμεταλλεύονται τη συχνή διάγνωση ψυχοπάθειας για να μένουν ατιμώρητοι εγκληματίες.

Πηγές

Εφημερίδες Ιανουάριος και Φεβρουάριος 1936:
Ακρόπολις
Έλευθερος Άνθρωπος
Έθνος
Εθνική: Οκτώβριος 1936

www.egklima.blogspot.com