Οφιουρίδες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οφιουρίδες
Το είδος Ophiura ophiura
Το είδος Ophiura ophiura
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα
Υπερσυνομοταξία: Δευτεροστόμια (Deuterostomia)
Κλάδος: Κοιλομόπορα (Ambulacraria)
Συνομοταξία: Εχινόδερμα (Echinodermata)
Ομοταξία: Οφιουροειδή (Ophiuroidea)
Τάξη: Οφιούρια (Ophiurida)
Οικογένεια: Οφιουρίδες (Ophiuridae)
Lyman, 1865

Οι οφιουρίδες (λατινική-επιστημονική ονομασία Ophiuridae) είναι μεγάλη οικογένεια από θαλάσσιους οργανισμούς, που ανήκουν στην ομοταξία οφιουροειδή, όντα που μοιάζουν με τους θαλάσσιους αστερίες, μια άλλη ομοταξία των εχινόδερμων.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι οφιουρίδες έχουν πέντε απλούς βραχίονες, που κινούνται οριζοντίως. Οι άκανθες των βραχιόνων είναι μικρού μήκους και κινητοί: Λυγίζουν σε θέση παράλληλη με τον βραχίονα μετά από ερέθισμα, ενώ όταν το ζώο αναπαύεται οι άκανθες αντιθέτως είναι κάθετοι στην επιφάνεια του βραχίονα, δηλαδή σε «όρθια» θέση. Τόσο ο δίσκος (το κεντρικό τμήμα του ζώου) όσο και οι βραχίονες είναι καλυμμένοι με λεία, χαρακτηριστικά λέπια, που καλύπτουν και τις δύο πλευρές του δίσκου. Η σιαγόνα περιβάλλεται από μια συνεχή σειρά στοματικών θηλών.

Φυλογενετική και ταξινομική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τα αρχαιότερα απολιθώματα οφιουριδών χρονολογούνται στη Λιθανθρακοφόρο περίοδο, πριν από 349,5 εκατομμύρια έτη (γένος †Aganaster).[1] Σήμερα γίνονται ευρύτερα αποδεκτά ως ανήκονται στην οικογένεια τα εξής μη εξαφανισμένα γένη[2]:

  • Anthophiura
  • Astrophiura
  • Dictenophiura
  • Euvondrea
  • Gymnophiura
  • Haplophiura
  • Homophiura
  • Ophiambix
  • Ophioceramis
  • Ophiochalcis
  • Ophiochorus
  • Ophiochrysis
  • Ophiocrates
  • Ophiocrossota
  • Ophioctenella
  • Ophiocypris
  • Ophioelegans
  • Ophiogona
  • Ophiolipus
  • Ophiomisidium
  • Ophionotus
  • Ophiopenia
  • Ophiophyllum
  • Ophiopleura
  • Ophiopyren
  • Ophiopyrgus
  • Ophiosphalma
  • Ophiosteira
  • Ophioteichus
  • Ophiotjalfa
  • Ophiotylos
  • Ophiotypa
  • Ophiozona
  • Ophiura
  • Ophiuraster
  • Ophiurinae
  • Ophiuroglypha
  • Sinophiura
  • Spinophiura
  • Stegophiura
  • Theodoria
  • Uriopha

Ο παραπάνω κατάλογος περιλαμβάνει και γένη που μερικοί ταξινομιστές τα εντάσσουν στη μικρότερη οικογένεια οφιολευκίδες (Ophioleucidae), η οποία πάντως μπορεί να συμπεριληφθεί εντός των οφιουριδών ως υποοικογένεια οφιολευκίνες (Ophioleucinae)[3]).


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «The Paleobiology Database». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2024. 
  2. MarineSpecies.org - Ophiuridae Lyman, 1865
  3. The World Ophiuroidea Database - Ophioleucinae Matsumoto, 1915

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Hansson, H.G.: «Echinodermata» στο βιβλίο European register of marine species: a check-list of the marine species in Europe and a bibliography of guides to their identification, επιμ. Costello, M.J. κ.ά., Collection Patrimoines Naturels, #50, 2001, σσ. 336-351
  • P.J. Hayward & J.S. E-Ryland (επιμ.): Handbook of the Marine Fauna of North-West Europe, Oxford University Press, Οξφόρδη 1996, ISBN 0-19-854055-8