Οκτακοράλλια
| Οκτακοράλλια | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Το είδος οκτακοραλλίου Dendronephthya klunzingeri
| ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Συνώνυμα | ||||||||||||||
|
Τα οκτακοράλλια ή αλκυονάρια (λατινική και επιστημονική ονομασία Octocorallia ή Alcyonaria) είναι ομοταξία (κατ' άλλους υφομοταξία) των ανθοζώων, που περιλαμβάνει περίπου τρεις χιλιάδες είδη υδρόβιων ζωντανών οργανισμών, οι οποίοι σχηματίζουν αποικίες με πολύποδες με οκταπλή συμμετρία. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τα γοργόνια («θαλάσσιες βεντάλιες») και τις πένες της θάλασσας.[1] Τα οκτακοράλλια έχουν έναν εσωτερικό σκελετό και πολύποδες με οκτώ πλοκαμάκια και οκτώ μεσεντέρια. Καθώς συμβαίνει και με τα υπόλοιπα κνιδόζωα, έχουν έναν πολύπλοκο βιολογικό κύκλο, με μια κινητική φάση, όπου αιωρούνται στο νερό θεωρούμενα ως μέρος του πλαγκτού, και μια μεταγενέστερη φάση χωρίς κινητικά μέσα, στην οποία είναι «ριζωμένα» σε ένα μέρος του βυθού και η οποία στην περίπτωση των οκτακοραλλίων τα χαρακτηρίζει.
Τα οκτακοράλλια υπάρχουν στη Γη εδώ και τουλάχιστον 450 εκατομμύρια χρόνια, από την Ορδοβίκια περίοδο, όπως κατέδειξαν τα ευρήματα του Μάουριτς Λίντστρεμ (Maurits Lindström)[2] τη δεκαετία του 1970. Πρόσφατη έρευνα που υποδεικνύει ότι παλαιότερο αυτών γένος Pywackia ίσως να αντιπροσωπεύει ένα οκτακοράλλιο από την Κάμβρια περίοδο[3] αμφισβητείται.[4][5]
Βιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη γενική εμφάνιση και στο μέγεθος των πολυπόδων τους, τα οκτακοράλλια μοιάζουν με τα σκληρακτίνια, χωρίς να έχουν τον χαρακτηριστικό λίθινο σκελετό τους. Επίσης, αντίθετα με τα σκληρακτίνια, ο κάθε πολύποδας έχει οκτώ πλοκαμάκια, το καθένα από τα οποία μοιάζει με πούπουλο στο σχήμα, με πολυάριθμες πλευρικές διακλαδώσεις («φυλλίδια»).
Τα οκτακοράλλια σχηματίζουν αποικίες: πολλοί μικροί πολύποδες εμφωλευμένοι σε ένα μαλακό πλέγμα, που σχηματίζει την ορατή δομή της αποικίας. Το πλέγμα-σκελετός αποτελείται από μεσογλοιακό ιστό, περιβαλλόμενο από μια συνεχή «επιδερμίδα» και διαπερνώμενο από πολυάριθμα μικροσκοπικά κανάλια. Τα κανάλια αυτά διασυνδέουν τις γαστραγγειακές κοιλότητες των πολυπόδων, επιτρέποντας στο νερό και τα θρεπτικά συστατικά να ρέουν ελεύθερα ανάμεσα σε όλα τα μέλη της αποικίας. Το σκελετικό υλικό, που ονομάζεται κοινέγχυμα, αποτελείται από ζωντανό ιστό που εκκρίνεται από πολλά περιπλανώμενα αμοιβαδοκύτταρα. Αν και γενικώς είναι μαλακό, σε πολλά είδη είναι ενισχυμένο με ασβεστώδες ή κερατινικό υλικό.[6]
Ο πολύποδας είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος του εμφωλευμένος μέσα στον σκελετό της αποικίας, και μόνο το επάνω μέρος του, που περιλαμβάνει τα πλοκάμια και το στόμα, προεξέχει. Το στόμα είναι ουσιαστικά μια σχισμή, με μία μόνο βλεφαριδοφόρο αύλακα, αποκαλούμενη σιφωνόγλυφο, στη μία πλευρά, που ελέγχει κάπως τη ροή του νερού. Στο εσωτερικό, η στοματική κοιλότητα ανοίγει σε έναν σωληνοειδή φάρυγγα, ο οποίος φθάνει μέχρι μία γαστροαγγειακή κοιλότητα που καταλαμβάνει το κοίλο εσωτερικό. Ο φάρυγγας περιβάλλεται από οκτώ ακτινικά διαμερίσματα, τα μεσεντέρια, που διαιρούν το ανώτερο μέρος της γαστροαγγειακής κοιλότητας σε θαλάμους, ο ένας εκ των οποίων συνδέει με τον κοίλο χώρο στο εσωτερικό του κάθε πλοκαμιού. Οι γονάδες βρίσκονται κοντά στη βάση του κάθε μεσεντερίου.[6]
Υποδιαιρέσεις και φυλογενετική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σήμερα η ομοταξία Octocorallia στη γενικότερα αποδεκτή ταξινόμησή της διαιρείται σε τρείς τάξεις συν έναν αριθμό από αταξινόμητα γένη. Οι τάξεις και οι υποδιαιρέσεις τους είναι οι εξής:
- Alcyonacea (αλκυονοειδή)
- Υπόταξη Alcyoniina (αλκυονιίδες)
- Υπόταξη Calcaxonia (ασβεσταξόνια)
- Υπόταξη Holaxonia (ολοαξόνια)
- Υπόταξη Scleraxonia (σκληραξόνια)
- Υπόταξη Stolonifera (στολονοφόρα)
- Επιπλέον 5 οικογένειες εκτός υποτάξεων
- Helioporacea (ηλιοποροειδή)
- Οικογένεια Helioporidae (ηλιοπορίδες)
- Οικογένεια Lithotelestidae (λιθοτελεστίδες)
- Pennatulacea
- Υπόταξη Sessiliflorae («εδραιανθή»)
- Υπόταξη Subsessiliflorae
- Επιπλέον 5 οικογένειες εκτός υποτάξεων
Συνολικά, η ομοταξία περιλαμβάνει 45 οικογένειες με 128 γένη, τα οποία περιλαμβάνουν με τη σειρά τους ένα σύνολο 318 ειδών.
Τα οκτακοράλλια θεωρούνται μονοφυλετική ομάδα, δηλαδή όλα τα είδη τους κατάγονται από έναν και μοναδικό κοινό πρόγονο, αλλά οι σχέσεις μεταξύ των τάξεών τους δεν είναι επαρκώς γνωστές. Οι πένες της θάλασσας (Pennatulacea) και τα «γαλάζια κοράλλια» (Helioporacea) συνεχίζουν να ταξινομούνται σε διαφορετικές τάξεις, ενώ η σημερινή τάξη Alcyonacea αντιπροσωπευόταν κατά το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της ταξινομικής από 4 τάξεις: τα Alcyonacea, τα Gorgonacea, τα Stolonifera και τα Telestacea.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Daly, M.; Brugler, M.P.; Cartwright, P.; Collins, A.G.; Dawson, M.N.; Fautin, D.G.; France, S.C.; McFadden, C.S. και άλλοι. (2007-07-21). «The phylum Cnidaria: A review of phylogenetic patterns and diversity 300 years after Linnaeus». Zootaxa 1668: 1-766. doi:. ISSN 1175-5326. http://www.nhm.ku.edu/inverts/pdf/daly%20et%20al%20Zootaxa.pdf.
- ↑ Bergström, Stig M.; Bergström, Jan; Kumpulainen, Risto; Ormö, Jens; Sturkell, Erik (2007). «Maurits Lindström – A renaissance geoscientist». GFF 129 (2): 65-70. doi:.
- ↑ Taylor, Paul D.; Berning, Björn; Wilson, Mark A. (Νοέμβριος 2013). «Reinterpretation of the Cambrian 'bryozoan' Pywackia as an octocoral». Journal of Paleontology 87 (6): 984-990. doi:. ISSN 0022-3360. Bibcode: 2013JPal...87..984T. https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S0022336000002067/type/journal_article.
- ↑ «Distinguishing Earth’s oldest known bryozoan (Pywackia, late Cambrian) from pennatulacean octocorals (Mesozoic–Recent)». Journal of Paleontology. doi:. https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-paleontology/article/abs/distinguishing-earths-oldest-known-bryozoan-pywackia-late-cambrian-from-pennatulacean-octocorals-mesozoicrecent/6A341D92297BB045A22011919FB21DE9. Ανακτήθηκε στις 2023-09-14.
- ↑ «Late Cambrian Pywackia is a cnidarian, not a bryozoan: Insights from skeletal microstructure». Journal of Paleontology. doi:. https://www.cambridge.org/core/journals/journal-of-paleontology/article/late-cambrian-pywackia-is-a-cnidarian-not-a-bryozoan-insights-from-skeletal-microstructure/09553418BE22A3FD5EE74DD46CD9E6D5. Ανακτήθηκε στις 2023-09-14.
- ↑ 6,0 6,1 Barnes, Robert D. (1982). Invertebrate Zoology. Φιλαδέλφεια: Holt-Saunders International. σελίδες 164–169. ISBN 0-03-056747-5.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Τα οκτακοράλλια-αλκυονάρια στα Βικιείδη
- Τα Octocorallia στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Ταξινομικών Πληροφοριών (ITIS)
|