Μετάβαση στο περιεχόμενο

Οικονομία της πλατφόρμας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οικονομία της πλατφόρμας[1] ή Gig economyονομάζεται το οικονομικό σύστημα μέσω του οποίου ένα επιλεγμένο εργατικό δυναμικό ανθρώπων απασχολείται ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή μέσω παράπλευρης απασχόλησης.[2] Η οικονομία της πλατφόρμας αποτελείται από εταιρικές οντότητες, εργαζόμενους και καταναλωτές.[3] Η IRS ορίζει την οικονομία της πλατφόρμας ως «δραστηριότητα όπου οι άνθρωποι κερδίζουν εισόδημα παρέχοντας εργασία, υπηρεσίες ή αγαθά κατά παραγγελία», σημειώνοντας ότι η δραστηριότητα διευκολύνεται συχνά μέσω μιας ψηφιακής πλατφόρμας, όπως μια εφαρμογή για κινητά ή ένας ιστότοπος και τα κέρδη μπορεί να είναι στο μορφή «μετρητών, περιουσίας, αγαθών ή εικονικού νομίσματος».[4] Σύμφωνα με το Fair Work Ombudsman, οι ψηφιακές πλατφόρμες ή αγορές συνδέουν μεμονωμένους παρόχους υπηρεσιών απευθείας με πελάτες έναντι αμοιβής.[5]Το BBC παρουσίασε τον ακόλουθο ορισμό για τον όρο: «μια αγορά εργασίας που χαρακτηρίζεται από την επικράτηση των βραχυπρόθεσμων συμβάσεων ή της ανεξάρτητης εργασίας, σε αντίθεση με τη μόνιμη απασχόληση».[6]

Μια μελέτη που ολοκληρώθηκε το 2016 από τους Lawrence Katz και Alan Krueger έδειξε αύξηση στους εργαζομένους στο gig economy, ελεύθερους επαγγελματίες και ανεξάρτητους εργολάβους κατά 50% μεταξύ 2005 και 2015. Αυτές οι θέσεις εργασίας αντιπροσώπευαν το 94% της συνολικής αύξησης της απασχόλησης στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια αυτών των δέκα ετών.[7] Από το 2021, το 16% όλων των ενηλίκων στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν κερδίσει εισόδημα μέσω της οικονομίας πλατφόρμας με υψηλότερα επίπεδα εμπειρίας στην οικονομία των συναυλιών να έχουν συγκεντρωθεί σε νεότερα δημογραφικά στοιχεία, σύμφωνα με το Pew Research Center.[8] Από το 2017, 55 εκατομμύρια Αμερικανοί συνεισέφεραν υπηρεσίες στην οικονομία της πλατφόρμας.

Τον Νοέμβριο του 2022, οι δέκα μεγαλύτερες εταιρείες που συμμετέχουν στην οικονομία της πλατφόρμας ανά κεφαλαιοποίηση περιελάμβαναν την Intuit (λογισμικό προετοιμασίας φόρων), την PayPal (διαδικτυακές πληρωμές), την Airbnb, (βραχυχρόνια μίσθωση), την Uber (διαμοιρασμός διαδρομής) όπως και την OnlyFans.

  1. «Οικονομία της πλατφόρμας: πώς η ΕΕ βελτιώνει τα δικαιώματα των εργαζομένων». Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2024. 
  2. «What is the gig economy?». McKinsey & Company. 2 Αυγούστου 2023. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2023. 
  3. Lutkevich, Ben and Alexander S. Gillis. «gig economy». TechTarget.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2023. 
  4. «Gig Economy Tax Center». Internal Revenue Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2023. 
  5. «Gig economy». Fair Work Ombudsman. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2023. 
  6. Wilson, Bill (10 Φεβρουαρίου 2017). «What is the 'gig' economy?». BBC. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2023. 
  7. Merrick, Amy (April 4, 2018). «Walmart's Future Workforce: Robots and Freelancers». The Atlantic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2024-01-07. https://web.archive.org/web/20240107024437/https://www.theatlantic.com/business/archive/2018/04/walmarts-future-workforce-robots-and-freelancers/557063/. Ανακτήθηκε στις 2018-04-05. 
  8. Anderson, Monica· McClain, Colleen· Faverio, Michelle· Gelles-Watnick, Risa (8 Δεκεμβρίου 2021). «The State of Gig Work in 2021». Pew Research Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 29 Νοεμβρίου 2023.